بخشی از مقاله
چکیده
پرسهای هیدرولیکی یکی از مهمترین ماشینهای مکانیکی مورد نیاز در صنعت میباشد و بروز مشکل در آنها هزینههای بسیار زیاد جانی و مالی را بهدنبال میآورد، به همین دلیل با یافتن علل خرابی در آنها میتوان به کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات کمک شایان توجهی کرد. این مقاله بر روی تعدادی از عیوب شایع و مرسوم در پرسهای هیدرولیکی متمرکز شده است و به بررسی علل و اثرات سه نوع عیب در سیستم خنککاری، آببندها و سیستم هیدرولیکی پرداخته است. برای کنکاش در مورد هر عیب، از پژوهشهایی که در صنعت انجام پذیرفته کمک گرفته شده است. هرکدام از این عیوب دارای دلایل مختلفی میباشد و تحقیقات و بررسیها نشان میدهند که عامل مشترک در خرابی هر سه سیستم، آلودگی روغن و وجود ذرات خارجی در سیال هیدرولیکی میباشد.
مقدمه
پرسکاری یکی از قدیمی ترین فرایندهای صنعتی است، زیرا گذشتگان بسیار دور از این فرایند به تولید خشت اقدام کرده یا سکه های خود را ضرب میکردند. البته لوازم و تجهیزات آنان - پرس - مختصر، و فقط شامل یک اهرم بسیار ساده بود. اما امروزه فرایند پرسکاری شامل انواع کارهای شکلدهی مواد و فلزات، سوراخ کردن، کشیدن، خم کنی، حکاکی، پرچ زنی، برش قسمت های اضافی، جفت کردن قطعات و صاف کردن سطوح فلزات با استفاده از قالب های ضربه زننده میشود.
منظور از پرسها، ماشینهایی هستند که انرژیها و نیروهای بزرگی را در جداسازی، شکل دادن و اتصال قطعات فراهم میکنند. نیروی پرس ودقت راهنما، پارامترهای تعیین کننده انتخاب پرسها هستند. وظیفه پرس، تولید و انتقال نیرو یا نیروهایی به ابزار یا قالب، به منظور شکلدهی یا برش یک قطعه است. نیروهای لازم برای انجام کار بصورت مکانیکی یا هیدورلیکی و یا با تبدیل انرژی جنبشی به انرژی شکل دادن تأمین میشود.[1]
در این مقاله قصد داریم عیوب معمولی که در حین کار برای دستگاههای پرس رخ میدهد را شناسایی کرده و با توجه به نوع عیب، علت و رابطه بین آنها را بررسی کنیم. وجود این مشکلات در پرسها میتواند بر عمر قالب و کیفیت قطعات ضرب شده و همچنین نحوه عملکرد دستگاه پرس تاثیر گذارد. بوجود آمدن عیب در یکی از دستگاههای خط تولید باعث از کار افتادن خود آن دستگاه و ایجاد وقفه در کار بقیه میشود. توقف تولید، باعث ضرر مالی برای سازمان و همچنین تعمیر و راهاندازی دوباره دستگاه، مستلزم صرف زمان و هزینه بالایی است.
بنابراین با علم بر انواع عیوب و سیستم مکانیکی و هیدرولیکی دستگاه پرس، میتوان راهکارهایی جدید در تعمیر و نگهداری ارائه داد تا به یک تولید مناسب با هزینههای جانبی کم دست یافت. به همین منظور در ادامه به جایگاه پرس هیدرولیکی و اجزای اصلی آن پرداخته شده است. ماشین آلات پرس را می توان بر اساس پارامترهای زیر به دستههای مختلف طبقهبندی کرد: ساختمان، منبع نیرو، شکل نیرو، شیوه عملکرد اسلاید1F1 یا بالشتکها، تعداد اسلایدها یا بالشتکهای عمل کننده. یکی از تقسیم بندیهای مهمی که در دستگاههای پرس صورت میگیرد، طبقه بندی بر اساس عملکرد یا نیروی راه اندازی است که به صورت زیر میباشد.
-1 انواع پرس براساس عملکرد یا نیروی راه اندازی
1-1 پرس های دستی
در این نوع پرسها معمولآ از قدرت دست و یا پای کارگر استفاده میگردد. این نوع پرسها در دو نوع زیر طراحی وساخته میشوند:
1-1-1 پرس اهرمی
این نوع پرسها برای سوراخکاری و فرمکاریهای محدود بر روی اوراق نازک مورد استفاده قرار میگردد. ساختمان آنها تقریبا شبیه یک قیچی اهرمی بوده که بجای تیغه ثابت - تیغه تحتانی - ماتریس و در تیغه متحرک - تیغه فوقانی - سمبه بسته میشوند. نیروی این پرسها برحسب نوع اهرم بندی و طول دسته آنها متغییر است. این نوع پرس در برشکاری گوشههای کار و سایر موارد مشابه آن نیز میتوان استفاده کرد.
2-1-1 پرس پیچی
این نوع پرس به وسیله بالا وپایین رفتن یک پیچدنده ذوزنقهای کار میکند . سر پرس با گرداندن دسته فلکه متصل به پیچ دنده ذوزنقه حرکت عمودی نموده بالا و یا پایین میرود پرس مزبور برای بریدن وتغییر فرم در ورقههای نازک فلزی، چرم، مقوا و غیره مورد استفاده قرار میگیرد.
2-1 پرسهای پنوماتیکی
تامین قدرت در این نوع پرسها توسط هوای فشرده است. این نوع پرسها که دارای یک سیلندر پیستون پنوماتیکی هستند . غالبا در ابعاد کوچک ساخته شده و برای کارهای سبک - سوراخکاری و فرمکاری روی اوراق نازک و همچنین جازدن بوشها و... - از آنها استفاده میشوند.
3-1 پرسهای مکانیکی
پرسهای مکانیکی به طور معمولی انرژی مورد نظر را با چرخش چرخ طیار در خود ذخیره میکنند. این انرژی مادامی که چرخ طیار به دور میل لنگ چرخش میکند در آن ذخیره شده و پس از عمل کلاچگیری این انرژی تخلیه میشود. در واقع از طریق یکسری اجزای به هم مرتبط این انرژی ذخیره شده در چرخ طیار به اجزای محرک عمودی کشویی و یا به سینه پرس1F2 انتقال مییابد. در پرسهای مکانیکی منبع نیرو الکتروموتور میباشد و یک فلایویل منبع اصلی انرژی است که آنرا بوسیله میللنگ، چرخ دندهها، محورها و یا اتصالات در حین کار به بالشتکها اعمال میکند در حین عمل، فلایویل بصورت پیوسته کار می کند و وقتی که دکمه مربوطه فشار داده میشود فلایویل درگیر شده و کورس عمل میکند.
در برخی پرسهای مکانیکی بزرگ الکتروموتور مستقیما به شافت پرس متصل است. بنابراین فلایویل و کلاچ حذف میشوند. در شکل 1 پرس با مکانیزم مکانیکی قابل مشاهده است. دو نوع اصلی منبع محرکه برای انتقال نیروی گردشی فلایویل به شافت اصلی پرس وجود دارد: -1 منبع محرکه بدون چرخ دنده -2 منبع محرکه با چرخ دنده. پرسهای مکانیکی دارای محدوده نیروی اعمالی 5000-20 تن میباشد. دربرخی از انواع خاص ظرفیت اعمالی نیروی پرس تا 6000 تن نیز میرسد. محدوده طول کورس بین 0/2-20 اینچ 5 - 508 - میلیمتر - بوده و سرعت آن از 20-1400 کورس بر دقیقه میباشد. پرسهای مکانیکی برای بلانک زنی با سرعت بالا، فورج، کششهای کم عمق و ساخت قطعات دقیق بسیار مناسب میباشند.
در پرسهای مکانیکی هنگامی که سرعت پرس بتواند 300 کورس در دقیقه را پوشش دهد به پرس مکانیکی سرعت بالا معروف میشود. سرعت پرس برای قطعات کوچک با حجم بالا، میتواند به 1400 کورس بر دقیقه هم برسد پرس-های مکانیکی موجب افزایش بهرهوری و دقت در عملکرد شده و همانند سایر پرسها نیاز به اپراتور ماهر ندارد. دو نوع اصلی پرسهای مکانیکی، پرسهای C شکل و ستونی قائم هستند.[2]
