بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله به بررسی تأثیر و نقش مهارت تمیز دیداری دانش آموزان در موفقیت تحصیلی آنها پرداخته ام. متأسفانه اکثر معلمان اول دبستان از این مقوله مهم بی خبرند و اگر از آنها بپرسیم که به چه شیوه ای تدریس میکنید، خواهند گفت مگر درس دادن فنون و شیوه میخواهد. دانشجومعلمان و خودم که در آینده معلم خواهیم شد باید به این مهم توجه کافی و وافی داشته باشیم و قبل از یاد دادن هر چیز درسی دیگر این مهارتها را به دانش آموزان تعلیم دهیم و در آنها نهادینه کنیم که بتوانند از آنها استفاده کنند.
این مقاله به صورت توصیفی نوشته شده است و از نوع کتاب خوانی و میدانی می باشد. جامعه آماری من 20 دانش آموز ابتدایی شهرستان خوی - مدارس عادی و استثنایی - را شامل میشود. یک عدد برنامهی سالانه و نقشهی ذهنی برای دانشجومعلمان تنظیم کردم، فرضیه من این بود که، آشنایی معلمان اول دبستان در زمینهی مهارتهای درمان اختلالات یادگیری از جمله دیکته و خواندن، همبستگی مثبتی با پیشرفت درسی و تحصیلی دانشآموزان خواهد داشت.
نتیجه ای که از تحقیق بدست آوردم این بود که معلمانی که این مهارتها را به کار میبردند، دانشآموزان آنها در درسهایشان به طرز حیرت آوری پیشرفت داشتهاند. تمام معلمان باتجربهای که از آنها پرس و جو کردم بدون استثنا همه اذعان داشتند که موفقیت خود در تدریس را مدیون استفاده از راهبردهای تقویت مهارتهای پایهای خواندن
و نوشتن می دانستند. با اجرای روشهای مداخلهای و میدانی و تشخیص و تجزیه و تحلیل غلطهای املایی به این نتیجه رسیدم که فراوانی غلط املایی از نوع تمیز دیداری بسیار زیاد بود لذا با اجرای روشهایی که در انتها آمده و به مدت 30 جلسه در کلاس عادی به صورت فردی کار شد، بعد از اجرای روشهای یادشده متوجه شدم دانشآموزان به پیشرفتهای چشمگیری نایل آمدند و پس از آزمون اخذ شده، نتایج نشان داد که اجرای تمرینات یاد شده باعث رفع مشکلات ناشی از تمیز دیداری شد.
بنابراین معلمان باید آموزش مناسب و دورههای مربوط را بگذرانند و دارای شناخت کافی از کودکان و نحوهی ارتباط با خانوادههای آنها باشند. از سوی دیگر به نظر میرسد که در آموزش و پرورش شناخت کافی از کودکان دیرآموز وجود ندارد و پی گیریهای لازم در مورد دیرآموزان صورت نمیگیرد. در حال حاضر بهترین کمک به این کودکان آن است که: خانوادهها به طور مؤثر با معلم همکاری کرده و معلم از این همکاری استقبال کند.
-1 مقدمه
بدون شک تلاش کلیه معلمان این است که شیوه کار خود را طوری تنظیم کنند که اکثر قریب به اتفاق فراگیران را به بیشترین میزان یادگیری برسانند و از مطالب و موضوعات مطرح شده در کلاس، درک همه جانبه و عمیقی به آنها انتقال دهند.
بر حسب تأثیرات محیط بر یادگیری، روشهای تدریس و برنامههای درسی مدارس اغلب میتوانند علت یا تشدیدکنندهی مشکلات یادگیری باشند. تا همین اواخر، روش تدریس به عنوان علت احتمالی مشکل یادگیری به ندرت مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر میرسد معلمان میپندارند که اگر چیزی آموخته شده است، به طور خودکار آموخته شده است، و اگر آموخته نشده، آن وقت مشکل را باید به دلبل نارساییهایی در توانایی خود دانشآموز، انگیزه و یا تداوم یادگیری وی دانست و نه اثربخشی روش تدریس
فرض های اصلی این تحقیق عبارت بودند از: .1 خودکارآمدی خواندن و نوشتن دانش آموزان پیش بینی کننده میزان استفاده معلمان از راهبردهای تقویت مهارتهای پایهای خواندن و نوشتن است. .2دانش آموزان عادی در مقایسه با دانش آموزان ضعیف از مهارتهای پایهای بالاتری در خواندن و نوشتن برخوردارند. نمونه تحقیق شامل 10 نفر دانش آموز از مرکز توانبخشی و 10 دانش آموز از مدرسه عادی بود، که شامل پایهی تحصیلی اول بود. در مصاحبه ساخت یافته با معلمان این دانشآموزان، نتایج بدست آمده نشان داد که بین بازده معلمانی که از راهبردهای تقویت مهارتهای پایهای خواندن و نوشتن استفاده کردند در مقایسه با معلمانی که از این راهبردها استفاده نکردند تفاوتهای معناداری بدست آمده است.
-2 تعاریف و ویژگی های تمیز دیداری
توانایی در تمیز دیداری به مهارت تشخیص شباهتها و تفاوتهای یک چیز از چیز دیگر مربوط میشود. مشکل ناشی از ضعف در این مهارت موجب میشود فرد در ادراک ریزهکاریها و جزییات شکل، اعداد و کلماتی که به خاطر سپرده است دچار مشکل شود و در نوشتن و خواندن مرتکب اشتباه شود - محمدجاننیا، رجبپور، نظری ،. - 1395 اشیاء را میتوان از لحاظ رنگ، شکل، نوع، اندازه، وضعیت، حالت یا وضوح آنها از یکدیگر تمیز داد - مولودی و الهی، 1394 ، ص. - 70 این توانایی به تشخیص تفاوت یک چیز از چیز دیگر مربوط می شود مثلا توانایی تشخیص س از ش - ر از ز - د از ذ- ف از ق - ج از چ - ح از خ - ک از گ
-3 روشهای تدریس و برنامهی درسی:
بر حسب تأثیرات محیط بر یادگیری، روشهای تدریس و برنامههای درسی مدارس اغلب میتوانند علت یا تشدیدکنندهی مشکلات یادگیری باشند. تا همین اواخر، روش تدریس به عنوان علت احتمالی مشکل یادگیری به ندرت مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر میرسد معلمان میپندارند که اگر چیزی آموخته شده است، به طور خودکار آموخته شده است، و اگر آموخته نشده، آن وقت مشکل را باید به دلبل نارساییهایی در توانایی خود دانشآموز، انگیزه و یا تداوم یادگیری وی ×دانست و نه اثربخشی روش تدریس
-4 تقویت تمیز دیداری
فعالیتهای زیر جهت تقویت تمیز دیداری خوب میباشند: -1 تصاویر آزمون 4فراستیگ1 راالگوقرار دهیم.
-2 کارت 10در7درست کرده و حرف مورد نظر را از بین حروف پیدا کند -3 کارت 10در7یک کلمه می نویسیم ودانش آموز از بین چند کلمه تشخیص دهد
-5 تشخیص مشکلات و برنامهریزی آموزش
در طرحریزی برنامههای خواندن و نوشتن باید عملکرد فرد ارزیابی شود. ارزیابی برای طراحی برنامه نیز مستلزم استفاده از آزمونهای تشخیصی، پرسشنامههای غیر رسمی خواندن و نوشتن میباشد
گاهی اوقات روشهای غربالگری، نمونههایی از کار کودک کودکستانی یا مدرسه رو را در نظر میگیرند و برخی از آنها نیازمند این هستند که کودک2تکالیف و فعالیتهای مشخصی را تکمیل کند و سپس آن فعالیتها مورد ارزیابی قرار گیرد.
تودل 2001 - ، ص - 26 عنوان میکند غربالگری عبارت است از ارزیابی اولیه برای پشتیبانی از آموزش و یادگیری، و برای شناسایی زمینههای مرتبط که میتوانسته رشد و یادگیری یک کودک را مانع شود و یا احتمالا محدود کند . در پایان این مقاله یک برنامه فردیشده که توسط خودم گردآوری شده، آمده است که روشهای ارزشیابی در طول دورهی آموزشی به تفکیک برای هر هدف کوتاه مدت آمده است. امید است مورد استفادهی دانشجومعلمان قرار گیرد.
-6 مشکلات خواندن و نوشتن و نقش فعالیتهای فوق برنامه در کاهش این مشکلات
بسیاری از دانشآموزان دچار مشکلات یادگیری، در »خواندن« و »نوشتن« با مشکل بزرگی مواجه هستند، اما در زمینههای دیگری نظیر ورزش، هنر، کاردستی و موسیقی تواناییهای چشمگیری دارند
ویژگیهای معلم از لحاظ فعالیتهای اجتماعی و تربیتی:
1 -شناخت ویژگیهای رشد طبیعی کودکان و نوجوانان
-2 شناخت کامل برنامه درسی و تشخیص جنبه های ضعیف آن
-3 آشنایی با فعالیتهای تربیتی، آموزشی و اجتماعی سودمند برای انتخاب نوع فعالیتهای فوق برنامه
-4 آشنایی با روشهای علمی فعالیتها از لحاظ ویژگیهای سنی، استعدادها، نیازها و رغبتهای دانش آموزان
-5 آشنایی با روشهای درست ارزشیابی فعالیتهای فوق برنامه
-6 آشنایی با چگونگی بر انگیختن دانش آموزان به شرکت در فعالیتهای فوق برنامه
-7 آشنایی با وسایل و امکانهای لازم برای انجام دادن فعالیتهای فوق برنامه، تهیه و کاربرد صحیح آنها
-8 شناخت زمان و چگونگی فعالیتهای تربیتی و اجتماعی
×انطباق و حمایت دانشآموزان مبتلا به مشکلات یادگیری
دانشآموزان مبتلا به مشکلات یادگیری برای آموزش مؤثر ویادگیری بهتر به روشهای حمایتی به این منظور که بتوانند به پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی گروه همسالان خود دست یابند، نیاز دارند. این تقویت و حمایت به روشهای مختلفی ایجاد میشود:
-1 تنظیم کردن تغییرات و اصلاحات برنامههای کلاسی،
-2 برنامهی آموزش انفرادی ،
-3 تغییر الگوی سیستم موجود در کلاس،
-4 فراهم کردن تدریس فوق برنامه در کلاس یا خارج کردن دانشآموزان از آموزش گروهی
-5 آموزش خصوصی توسط همسالان،
-6 استفاده از اعضای تیم حمایتی و تقویتی بریا کمک به دانشآموز به صورت فردی،
-7 هرگونه ترکیب امکانپذیر گزینههای قبلی.
همچنین دانشآموز باید از طریق دستیابی به خدمات تخصصی بیشتر و منابعی که در مدرسه در دسترس آنها نیست - مثلا برای ×سنجش روانشناختی ، گفتاردرمانی، مشاوره - ، مورد حمایت و کمک قرار گیرند
به وسیلهی واداشتن اعضا برای فکر کردن به اولویت نیاز های دانشآموزان IEP تنت - 2007 - پیشنهاد میدهد که فرآیند ایجاد یک خاص و چگونگی رویارویی بهتر با آن نیازها، به خودی خود با ارزش است.
-7 راهبردهای تقویت مهارت تمیز دیداری
مهارتهای خوب در تمیز دیداری، پیشبینی کنندهی نیرومندی برای پیشرفت خواندن در پایه اول تحصیلی است. کودکانی که میتوانند حروف و اعداد را بخوانند، از اشکال هندسی کپی کنند و کلمات را جور نمایند، در پایه اول به خوبی میتوانند در خواندن پیشرفت کنند
برای تقویت تمیز دیداری باید تمرینهایی برای دانشآموز تدارک دید که در حیطهی ادراکهای متعدد دیداری قرار دارند از آن جمله: ادراک نقش از زمینه، اکمال دیداری، هماهنگی دیداری.
