بخشی از مقاله
خلاصه مقاله
علیرغم اینکه در طراحی پلان و پروفیل خطوط مترو سعی میشود از قرارگیری موقعیت ایستگاه در قوس افقی اجتناب شود، لیکن محدودیتهای فضا در محیطهای شهری بالاجبار باعث پذیرش طراحی و ساخت ایستگاه در موقعیت قوس میگردد. بنابراین، پژوهش در زمینه طراحی و کنترل لبه سکو جهت ممانعت از هرگونه برخورد احتمالی قطار و عدم ایجاد فاصله - گپ - بیش از میزان مورد نیاز و بکارگیری روش صحیح پر کردن این فاصله یک ضرورت محسوب میگردد. ایستگاه ائل گلی خط یک قطار شهری تبریز نیز با چنین شرایطی روبرو است.
در این راستا تیم پژوهشی ضمن مطالعه کامل تحقیقات صورت گرفته در عرصه داخلی و بین المللی و بررسی روشهای موجود حل این مشکل، با توجه به شرایط موجود ایستگاه، طرح گپفیلر مشبک دندانهای را ارائه و پس از مدلسازی و تحلیل در نرم افزارABAQUS ، اقدام به ساخت مدل اصلی نموده و این طرح برای اولین بار در ایستگاه مذکور مورد بهرهبرداری قرار گرفته است.
.1 مقدمه
امروزه از مهمترین مسائلی که در هر صنعتی به آن توجه ویژهای میشود، موضوع ایمنی است. صنعت حملونقل ریلی نیز از این اصل مستثنی نیست. در این صنعت، اجزا و بخشهای مختلفی در دستیابی به ایمنی حداکثری دخیل هستند که نیازمند مطالعه دقیق و بهکارگیری صحیح و هدفمند چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ اقتصادی است. یکی از مهمترین آنها، مسئله فاصله بین قطار و سکوها به خصوص در ایستگاههای واقع در قوس میباشد.
این مسئله در تمامی نقاط جهان، به جهت آنکه مستقماًی با ایمنی و سلامت مسافران و نیز امکان فراهم نمودن شرایط خروج از خط قطار در ارتباط است، در کانون توجه قرار دارد. علاوه بر مسئله ایمنی، این موضوع در تسهیل عبور و مرور مسافرین، به ویژه مسافرین با شرایط خاص به عنوان مثال افراد معلول با صندلی چرخدار، بسیار حائز اهمیت است - شکل . - 1
فاصله بین لبه سکوی ایستگاه و قطار زمانی نمود بیشتری پیدا خواهد کرد که ایستگاهی در قوس قرار گیرد. در این حالت توجه به فاصله بین لبه سکو و قطار، به هنگام استفاده از وسائط نقلیه ریلی، دو چندان میشود. زیرا دیگر همانند یک ایستگاه که در مسیر مستقیم قرار گرفته است، فاصله ثابتی بین این دو قسمت وجود ندارد. لذا برای حل این مشکل بایستی روشی اندیشیده شود که علاوه بر تأمین ایمنی، خطری برای قطارنیز ایجاد ننماید .
با مطالعه و کاوش در متون فنی در زمینه ساخت و طراحی گپفیلر، روشهای برخورد با مشکل فاصله بین قطار و سکو را میتوان در دو دسته کلی استفاده از علائم هشدار دهنده و نصب نجهیزات پرکننده فاصله جای داد. ثبت اختراعات بین المللی صورت گرفته در زمینه حل این معضل را می توان در جدول 1 مشاهده نمود. شایان ذکر است که روشهای ابداعی برای مسیرهای قوسی همگی با دیگر سیستم های موجود در ایستگاه از جمله ناوگان، سازه سکو و سیگنالینگ در تقابل بوده و روشهای مستقل به کارگرفته شده نیز قابلیت استفاده در مسیرهای قوسی را ندارند. با مطالعه رویکردهای مقابله بامشکل مذکور، می توان مقایسهای در زمینه نحوه حل مشکل، تکنولوژی ساخت، هزینه اجرا و نحوه تعامل با دیگر سیستمها را به شرح جدول 2 ارائه کرد.
توضیحات
به عنوان روش مکمل و پیشگیری کننده کاربرد دارد برای یک ایستگاه در طول مسیر توصیه نمی شود معمولا در تعامل با سیستمهای درکاس قرار می گیرد کاربرد در مسیر مستقیم در بحث فضای آزاد ایمن مورد نیاز وسیله نقلیه ریلی، حداقل فاصله بین وسیله نقلیه ریلی در حال حرکت و سایر وسایل نقلیه در خطوط مجاور و نیز سازههای احداث شده در مجاورت خط مطرح میگردد. برای انتخاب مقدار فاصله - گپ - مجاز بین سکوی ایستگاه و بدنه واگنها، ضوابط منتخب استاندارد TCRP و فیش های سری505 در UIC به قرار زیر قابل توجه است:6] تا[8
✓ حداقل فاصله تا سکوی ایستگاهها، علائم، تابلوها و پایههای هشدار دهنده: 50 میلیمتر
✓ دستورالعمل آمریکا برای افراد معلول*، ابعاد و فضای آزاد خاصی را بین سکوی قطار شهری و وسیله نقلیه ریلی مشخص نموده است. مطابق با این ضوابط، حداکثر فاصله بین سکو و بدنه وسیله نقلیه در وضعیت توقف معادل 3 اینچ - حدود 75 میلیمتر - منظور میگردد. از این رو انتخاب عدد 75 میلیمتر به عنوان معیار فاصله مجاز گپ بین سکو و قطار در نظر گرفته خواهد شد. لازم به ذکر است که حداکثر فاصله عمودی برای پیاده و سوار شدن راحت مسافران نیز بین 1,5 تا حداکثر 2 اینچ در نظر گرفته شده است که حدود 50 میلیمتر اختلاف ارتفاع را مجاز مینماید.
.2 متدولوژی تحقیق
در این بخش ضمن آشنایی با سیستم گپفیلر دندانهای، روند مدلسازی و نتایج تحلیل صورت گرفته ارائه خواهد شد.
-1-2 مشخصات سیستم گپ فیلر لاستیکی دندانه ای
سیستم گپفیلر لاستیکی دندانهای به عنوان یک سیستم مستقل، از دو قسمت اصلی بدنه و تیغههای لاستیکی به صورت ساخته شد. تیغه های لاستیکی به صورت متحرک پیشبینی شدهاند که این موضوع سهولت امر تعمیر و نگهداری را در پی خواهد داشت. نمایی از گپ فیلر ساخته شده را می توان در شکل 2مشاهده نمود.
