بخشی از مقاله
چکیده
داشتن مسکن امري است که هر موجود زندهاي با آن درگیر است و به نوعی سعی در فراهمکردن آن دارد. هدف اصلی مسکن ایجاد محیطی امن و سازگار و منطبق بر روش زندگی انسان است. امنیت در مسکن به تبع امنیت فردي، امنیت اجتماعی را نیز به دنبال دارد و مهم ترین مسئولیت معماري پایدار شناخت نیاز هاي انسان با مرتبط با عوامل تشویش زا و رفع آن می باشد. اهداف کلی تحقیق دستیابی به اصول معماري پایدار در مجتمع هاي مسکونیو ایجاد امنیت در مجتمع هاي مسکونیاست.در این مقاله، از روش توصیفی تحلیلی و به کمک منابع کتابخانه اي و بهره جستن از نظریه هاي مختلف نگاشته شده است. این مقاله ابتدا به مبحث مسکن ومعماري پایدار پرداخته و سپس بطور خاص بر مبحث امنیت در مجتمع هاي مسکونی و در نهایت نتیجه گیري و راهکار ارائه شده است.
-1مقدمه
هدف اصلی مسکن ایجاد محیطی سازگار و منطبق برروش زندگی انسان است، به بیان دیگر علاوه بر تأمین نیازهاي شخصی باید نیازهاي کیفی و نیازهاي اجتماعی او را نیز بر آورده نماید [1]، از آن رو که خانه براي سکونت خانواده مورد استفاده قرار می گیرد بهتر است طراحی آن در ارتباط با طبیعت باشد[2]، مسکن در زمینه رفع نیاز هاي مسکونی مردم به کار می رود. نیاز مسکونی یکی از اساسی ترین نیازهاي انسانی به شمار می رود [3]، طراحی پایدار عملی است براي حل مشکلات که طی آن منابع طبیعی قبل بعد و طی پروسه تولید و ساخت به کمترین حد آسیب میبیند به علاوه در مسیر این عمل مصالح باید مفید بوده عمر مفید طولانی داشته و قابل بازگشت به چرخه طبیعت باشند[4]، یکی از حقوق مشروع شهروندان، ایمن بودن در حین حضور در فضاهاي شهري می باشد.
-1-2تعریف خانه
واژه" خانه "در لغت نامه دهخدا بدین شکل معنی شده است: آن جایی که در آن آدمی سکنیسرامیکند.منزل. مستَقَرّ، در دانشنامه بریتانیکا کلمه Home اینطور معنی شده است: محل سکونت هرفرد
-2-2جایگاه مسکن درمعماري مدرن
خاصیت ناهمگنی، با دوامی و غیر قابل انتقال بودن مسکن از مکانی به مکان دیگر موجب متمایز شدن مسکن از سایر کالاهاي اقتصادي شده است. خواص مزبور به علاوه ابعاد اجتماعی مسکن باعث شده که مسکن داراي سه نقش متفاوت باشد؛به عنوان سرپناه، به عنوان مکانی براي امنیت اجتماعی و اقتصادي خانوار و بالاخره به عنوان یک دارایی .[7]
-3-2مجتمع مسکونی
در تعریفمرکز آمار ایرانمسکنیا واحد مسکونی، مکان، فضاو یا محوطهاي استکه یک یا چند خانوار در آن سکونتداشتهوبه یک یا چند ورودي - شارع عام یا شارع خاص - راه داشته باشد. مجتمعهاي مسکونی با تجمع تعدادي آپارتمان در یک بلوك شهري، که به شکل یکپارچه طراحی و ترکیب شده باشند، پدید می آید. بسیاري از مجتمعهاي مسکونی داراي فضاي عمومی مشترکی هستند که مورد استقاده همگانیساکنان مجتمعقرارمیگیرد و دیگرانحق استفادهوحتیورودبه آن راندارند .[8]
-3پایداري از نظر لغوي
در لغت نامه دهخدا پایداري به معناي بادوام و ماندنی آمده است. در فرهنگ معین این واژه به معناي پایدار بودن از مصدر "پایش" به معناي پایداري کردن و استقامت نشان دادن است. فعل Subtain از ریشه لاتین Sustainere و از دو جزء Sus - به معناي پایین به بالا - - tainereبه معناي نگه داشتن، حفظ کردن - تشکیل شده است واز سال 1290در زبان انگلیسی به کار گرفته شده است. این فعل با مفاهیمی از قبیل "حمایت، پشتیبانی و تداوم" آمیخته است و صفت Sustainable در توصیف "شرایط، حالت و یا چیزي" به کار می رود که مورد پشتیبانی قرار گرفته یا به واسطه کمک یا تأمین معاش، همچنان تداوم یافته است.[9]
-1-3معماري پایدار؛ تعاریف و مفاهیم
معماري پایدار به قرن 19 بر می گردد. جان راسکین، ویلیام موریس و ریچارد لتابی از پیشگامان نهضت معماري پایدار محسوب می شوند. هدف از طراحی ساختمان هاي پایدار کاهش آسیب آن بر روي محیط از نظر انرژي و بهره برداري از منابع طبیعی است، که شامل قوانین زیر می باشد:
-1 کاهش منابع غیر قابل تجدید
-2 توسعه محیط طبیعی
-3حذف یا کاهش مصرف مواد سمی یا آسیب رسان بر طبیعت در صنعت ساختمان.[9]
"طراحی پایدار نوعی از طراحی است که قصد دارد به نیازهاي امروز بدون آسیب رساندن به منابع سال هاي آینده پاسخ دهد. در طراحی پایدار باید به پایداري اجتماعی و اقتصادي به اندازه مصرف انرژي تاثیر محیطی ساختمان ها و شهرها اهمیت داده شود" .[10]
-2-3اصول معماري پایدار
اصولی که باید رعایت شود تا یک ساختمان در زمره بناهاي پایدار طبقه بندي شود به شرح زیر است:
• اصل اول: حفظ انرژي
• اصل دوم: هماهنگی با اقلیم
• اصل سوم: کاهش استفاده و از منابع جدید
• اصل چهارم:برآوردن نیازهاي ساکنان
• اصل پنجم: هماهنگی با سایت
• اصل ششم: کل گرایی
