بخشی از مقاله
چکیده:
آمارهای موجود نشانگر ارزش بسیار زیاد تولید انگور و در کنار کشمش در شهرستان ملایر می باشد لذا اقتصاد و اشتغال منطقه با این محصول عجین شده است. وجود مشکلات بسیاردر مسیر تولید و نیز تبدیل انگور و تلاش برای ساماندهی وضعیت موجود و علاقه به بهبود وضعیت از طرف کشاورزان و دست اندرکاران این محصول نشان از امکان یک تحول و پیدایش یک تغییر مناسب در این صنعت پر بازده و سود آور می باشد. - صنعت انگور - خوشه های صنعتی در بخش کشاورزی می تواند بهترین نقش را در این روند تحولات بعهده گیرد.
بمنظور دستیابی به مزایای افزایش تولیدات در بخش کشاورزی و همچنین بهبود کار آیی و بهره وری و نیز دیگر صرفه های اقتصادی که نتیجه وجود ارتباط تنگاتنگ ، همکاری و همچنین ایجاد فضای رقابت سالم بین کشاورزان ، تولید کنندگان و صاحبان صنایع فرآوری و تبدیلی و شرکتهای مکمل و همچنین بخش بازاریابی و توزیع محصولات می باشد، خوشه های صنعتی بخش کشاورزی در بخش ها و محصولات مستعد می تواند بهترین موتور محرک برای توسعه اقتصادی و اشتغال در منطقه باشد. طرح اولیه پژوهشی آماده ارائه به سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی وزارت صنایع استان همدان می باشد.
مقدمه
سابقه کشت انگور در ایران به حدود 2000 سال پیش از میلاد مسیح بر می گردد وایرانیان باستان بویژه هخامنشیان از محصولات فرعی آن نیز استفاده می کرده اند. بر اساس اطلاعات منتشره توسط FAO در سال 1997 سطح زیر کشت انگور جهان نزدیک به 7/4 میلیون هکتار و ایران دارای رتبه ششم دنیا با سطح زیر کشتی نزدیک به 250 هزار هکتار بوده است بر همین اساس در سال 2011 سطح زیر کشت انگور جهان به رقم7/2 و ایران حدود 310 هزار هکتار رسیده است. تولید انگور در سال 1997 در جهان 65/5 میلیون تن و در سال 2011 به حدود 70 میلیون تن رسید .
در طی همین مدت تولید انگور در ایران از 2 میلیون تن در 1997 به 2/25 میلیون تن در سال 2011رسید. مهمترین محصول قابل اتکا از انگور در حال حاضر کشمش بوده که از این نظر شرایط ایران در دنیا نسبت به انگور کاملا متفاوت است. آمارهای موجود حاکی از این واقعیت است که اگر چه کشور از نظر تولید انگور جایگاه نسبتا مناسبی را داراست ولی در مورد صادرات انگور تازه خوری حتی در منطقه نیز در جایگاه درخوری قرار ندارد. لیکن در طی همین زمان - 1997-2011 - ایران از نظر صادرات کشمش امکان تثبیت موقعیت خود را داشته است - بین پنجم تا هفتم دنیا - . لذا کشمش در بین محصولات حاصله از انگور بایستی بطور جدی تری مورد توجه قرار گیرد.
ملایر در سال 1391 به عنوان دومین مرکز تولید انگور کشور بعد از استان آذربایجان غربی با حدود 10 هزار هکتار باغستان و تولید متوسط 25 تن در هکتار در مقابل 8 تن در هکتار متوسط جهانی و نیز 22 تن در هکتار متوسط کشوری تولید انگور قرار دارد. - وزارت جهاد کشاورزی - 1391 البته لازم بذکر است که براساس آمارهای اداره جهاد کشاورزی شهرستان ملایر رکورد تولید انگور در باغات این شهرستان به 104 تن در هکتار نیز رسیده است.
این آمارها نشانگر ارزش بسیار زیاد تولید این محصول پرطرفدار کشاورزی در ملایر می باشد لذا اقتصاد و اشتغال منطقه با این محصول عجین شده است. وجود مشکلات بسیاردر مسیر تولید و نیز تبدیل انگور و تلاش برای ساماندهی وضعیت موجود و علاقه به بهبود وضعیت از طرف کشاورزان و دست اندرکاران این محصول2 نشان از امکان یک تحول و پیدایش یک تغییر مناسب در این صنعت پر بازده و سود آور می باشد. - صنعت انگور - خوشه های صنعتی در بخش کشاورزی می تواند بهترین نقش را در این روند تحولات بعهده گیرد.
بمنظور دستیابی به مزایای افزایش تولیدات در بخش کشاورزی و همچنین بهبود کار آیی و بهره وری و نیز دیگر صرفه های اقتصادی که نتیجه وجود ارتباط تنگاتنگ ، همکاری و همچنین ایجاد فضای رقابت سالم بین کشاورزان ، تولید کنندگان و صاحبان صنایع فرآوری و تبدیلی و شرکتهای مکمل و همچنین بخش بازاریابی و توزیع محصولات می باشد، خوشه های صنعتی بخش کشاورزی در بخش ها و محصولات مستعد می تواند بهترین موتور محرک برای توسعه اقتصادی و اشتغال در منطقه باشد.
صنایع کوچک - Small Scale Enterprises - بعنوان موتورمحرک توسعه اقتصادی و اشتغال در کشورهای توسعه یافته ویا درحال توسعه عملکرد بسیار مناسبی را داشته اند. به همین علت سیاستهای متنوعی از طرف 1 آمارهای ارائه شده توسط رئیس جهاد کشاورزی شهرستان ملایر در اولین سمینار انگور و کشمش سال 1391 2بهترین دلیل برای این نگرش از طرف کشاورزان را می توان در شرکت آنها در سمینارها و دوره های آموزشی و نیز کارگاههای ارائه شده توسط پژوهشکده انگور و کشمش ملایر در طی دو سال گذشته دانست.