بخشی از مقاله
چکیده
امروزه دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی بهعنوان یکی از اهداف مهم کشورها در نظر گرفته میشود؛ و سعی میکنند تا از روشهای متفاوت به آن دست یابند. ازجمله عوامل تأثیرگذار در این زمینه گردشگری و حکمرانی خوب است. هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش حکمرانی خوب و گردشگری بر رشد اقتصادی برای کشورهای اوپک است. الگوهای موردبررسی در این پژوهش با استفاده از روش دادههای تابلویی برای 12 کشور در بازه زمانی 2003- 2013 برآورد شدهاند
برای انجام تخمین الگوها از آزمونهای ریشه واحد، آزمونهای هاسمن و آزمون اثرات ثابت استفادهشده است. نتایج حاصل از تخمین الگوها نشان می دهد که متغیرهای تعداد گردشگران وارد شده، نرخ ارز، نرخ تورم، حاکمیت قانون، کنترل فساد و حق اظهار نظر و پاسخگویی تأثیر مثبت و متغیرهای نرخ تورم، ثبات سیاسی، کارایی و اثربخشی دولت،کیفیت قوانین و مقرارت اثر منفی بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک داشته است.
مقدمه
امروزه بسیاری از کشورها دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی را بهعنوان یکی از اهداف اصلی خود قرار دادهاند؛ اما باید در نظر داشت که دستیابی به رشد بالاتر نیازمند شناخت عوامل مؤثر بر آن است. عوامل بسیار زیادی وجود دارند که میتواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار بدهد. ازجمله این عوامل گردشگری و حکمرانی خوب هست که میتوانند تأثیر به سزایی در رشد اقتصادی کشورها داشته باشند. گردشگری بهطور قابلتوجهی میتواند به رشد اقتصادی کشورها، بهویژه کشورهای درحالتوسعه کمک کند بدین دلیل که در مراحل اولیه توسعه اقتصادی، گردشگری میتواند نقش خوبی در تحریک رشد اقتصادی از طریق ایجاد شغل و کسب درآمد ارزی برای واردات کالاهای سرمایهای داشته باشد
به علت اهمیت و نقش این صنعت در دستیابی به رشد و توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی در دهههای اخیر جوامع و کشورهای مختلف به گسترش این صنعت روی آوردهاند؛ و در تلاش هستند، سهم بیشتری از بازار جهانی این صنعت را برای خود به ارمغان ببرند، بهطوریکه هماکنون این صنعت به یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی کشورها تبدیلشده و از آن بهعنوان یک صنعت مولد و پویا که سایر بخشهای اقتصادی را تحت تأثیر قرار میدهد یاد میشود
امروزه صنعت گردشگری سهم بزرگی از فعالیتهای اقتصادی را به خود اختصاص داده اما بسیاری از کشورهای درحالتوسعه باوجوداینکه توانستهاند از طریق گردشگری بخشی از مشکلات مربوط به بیکاری و پایین بودن سطح درآمد سرانه را پوشش بدهند متوجه این موضوع شدهاند که داشتن پتانسیل گردشگری بهتنهایی کافی نیست و در این میان لزوم وجود یک حکمرانی خوب حتمی است
حکمرانی خوب یکی از مباحث جدید است که از دهه 1980 در ادبیات توسعه مطرحشده است. حکمرانی خوب بهعنوان فرصت امنیت اقتصادی، بهبود کسبوکار محیطزیست و جذب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی از طریق شش شاخص: کنترل فساد، حاکمیت قانون، کیفیت قوانین و مقررات، اثربخشی دولت، ثبات سیاسی و حق اظهارنظر و پاسخگویی توسط نهادهای بینالمللی ارزیابی میشود
حکمرانی خوب در کنار جاذبههای گردشگری موجب ایجاد امنیت سیاسی، گسترش همکاریهای بین اللملی، معرفی جاذبههای گردشگری داخل کشور و ورود بیشتر گردشگران به داخل کشور میشود. فقدان یک حکمرانی خوب نهتنها منجر به پیدایش عواملی مانند فقر و فساد، بیکاری، عدم رضایت شهروندان میشود، بلکه میتواند در مرور زمان منجر به حس عدم اطمینان خاطر در بین گردشگران خارجی شود؛ که این امر بهنوبه خود باعث کاهش ورود تعداد گردشگران به داخل کشور میشود و به دنبال آن کشور از یک منبع درآمدی مهم بینصیب میماند؛ بنابراین میتوان گفت که توجه به صنعت گردشگری و حکمرانی خوب میتواند منجر به رشد اقتصادی کشورها و مخصوصاً کشورهای درحالتوسعه شود.
ازآنجاکه کشورهای عضو OPEC باوجود ظرفیتهای فراوان در جذب گردشگران بینالمللی در اقتصاد تکمحصولی و وابستگی شدید به درآمدهای نفتی گرفتارشدهاند بررسی تأثیر گردشگری و حکمرانی خوب میتواند بهعنوان یکی از راهکارهای رهایی از اقتصاد تکمحصولی و دستیابی به رشد و توسعه پایدار در این کشورها مورداستفاده قرار بگیرد. ازاینرو این مطالعه قصد دارد به بررسی میزان تأثیرگذاری گردشگری و حکمرانی خوب بر نرخ رشد اقتصادی در میان کشورهای عضو OPEC بپردازد.
در این راستا این مطالعه به دنبال پاسخگویی به سؤالات زیر است:
-1 آیا کیفیت حکمرانی تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی کشورها دارد؟
- 2 تأثیرپذیری رشد اقتصادی و توسعه گردشگری چطور بوده است؟
