بخشی از مقاله
چکیده
اضطراب یکی از عواطفی است که براي حفظ بقاي جانداران لازم است. یعنی باعث می شود هوشیار و گوش به زنگ باشند تا بتوانند از خطرات محیط اجتناب کنند. بسیاري از رفتارهاي خطرجویانه مثل رانندگی هاي پرسرعت، پرش از ارتفاع، موج سواري، پرواز با کایت ممکن است تا حدي به دلیل کم بودن اضطراب در فرد باشد. حدي از اضطراب می تواند در زندگی انسان کارساز باشد، ولی اگر از حد لازم فراتر رفت و حالت بیمارگونه و آسیبی به خود گرفت، عوارض و آثار نامطلوبی بر زندگی انسان به جا می گذارد. اگر میزان اضطراب بازهم افزایش یابد، باعث عدم وجود محرك یادگیري شده و به ایجاد خطر بیش تر در خطاها و اشتباهات منجر خواهد شد.
کودکان سرمایه هاي ارزشمند و سازنده آینده جامعه هستند. در جریان رشد ، کودکان و نوجوانان طیف وسیعی از مشکلات از قبیل: ترس، ناخن جویدن، لکنت زبان، تیک ، اضطراب و ... را تجربه می کنند. گاه این اضطراب ها از چنان شدتی برخوردار است که باعث بروز اختلال در زندگی روزمره و تحصیلی آنان می شود. توجه به مسائل و مشکلات کودکان و درمان آن باعث پیشرفت آنان در زندگی و در طول تحصیل خواهد شد. معلمان ابتدایی به همراه والدین کودکان، حساس ترین و مهم ترین وظایف را در قبال کودکان دارند.
در پژوهش حاضر ضمن تعریفی از اضطراب، به شناخت عوامل و برخی از روش هاي پیشگیري آن پرداخته شده است .
مقدمه:
انسان از دیرباز تلاش کرده با کلمات و واژه هاي مختلف حالات و احساسات و هیجانات خویش را ابراز دارد. به همین منظور در هنگام کشمکش هاي درونی از اصطلاحاتی چون دلهره، دلشوره، نگرانی استفاده کرده است که در زبان کنونی زبان شناسی اضطراب نامیده می شود. پدیده اي که موجب ایجاد اختلال در روند زندگی انسان شده و امنیت روانی و آرامش او را به خطر انداخته است. در عصر حاضر، هر چند انسان ها به پیشرفت هاي علمی و مادي بیشتري نسبت به قرن هاي گذشته دست یافته و ابزار کامل تري را براي تسلط بر طبیعت فراهم آورده اند، ولی در دنیاي درون خود احساس نگرانی و اضطراب می کنند. درحقیقت، می توان گفت میان آسایش بشر و آرامش او رابطه معکوسی به وجود آمده است.
بشر در طول دوران زندگی خود، براي ورود به مدرسه و دانشگاه، شرکت در جلسه امتحان، ورود به بازار کار، ملاقات با افراد گوناگون، حضور در عرصه هاي اجتماعی، کسب مهارت هاي جدید، نگه داري از فرزندان و مانند آن همواره با مقوله اضطراب روبه رو هستند. البته این اضطراب، همواره بد و مخرب نیست، بلکه گاهی سبب انجام دادن بهتر وظایف و تکالیف می شود و آدمی را از اهمال کاري و سهل انگاري نجات می دهد.
این مقاله که از نوع مروري توصیفی بوده و براي گرداوري اطلاعات از متون و اسناد و مدارك کتابخانه اي، سایت و مقالات استفاده شده است، با هدف شناخت اضطراب و تاثیر آن بر یادگیري نگاشته شده است.
اضطراب:
اضطراب یک علامت هشدار دهنده است که خبر از خطري قریب الوقوع می دهد و شخص را براي مقابله آماده می سازد.
عوامل موثر بر اضطراب:
عوامل و متغیرهایی که بر ایجاد اضطراب اثر می گذارند.
یادگیري:
تغییرات نسبتا پایدار در بالقوه ي رفتار که در نتیجه ي تمرین و همراه با تقویت حاصل می شود.
اضطراب و تفاوت آن با ترس:
ترس و اضطراب اغلب به جاي یکدیگر به کار برده می شوند. شاید از این رو که علائم بدنی این دو بسیار شبیه یکدیگر است. ترس با اضطراب از این جهت تفاوت دارد که ترس اختصاصی است و منبع مشخص و عینی دارد، فرد می داند از چه چیزي می ترسد و این ترس ممکن است با فعالیت منطقی بازداشته شود. ترس ، واکنش به تهدیدي معلوم، خارجی و از نظر منشأ بدون تعارض است، در حالی که اضطراب واکنش در مقابل خطري نامعلوم، درونی، مبهم و از نظر منشأ همراه با تعارض است. به عبارت دیگر، اضطراب ناشی از یک تعارض مبهم درونی است که موجب نگرانی و دلواپسی فرد می شود، ولی ترس، ناشی از یک منبع تهدید کننده خارجی است و فرد دچار هیچ گونه تعارض درونی نیست. مانند: ترس از تاریکی، ترس از سوسک، ترس از حیوان درنده و...
انواع اضطراب:
اضطراب از نظر علمی چندین نوع دارد: اضطراب حاد ناشی از موقعیتی خاص ، اختلال در تطابق یافتن با شرایط تازه ، اختلال اضطرابی عمومی شده ، اختلال هراس ، اختلال تنش زاي پس از حادثه ، ترس مرض گونه و اختلال وسواسی جبري .
اضطراب به طور کلی دو قسم است:
1. اضطراب طبیعی که هیچ گونه اختلالی در فعالیت هاي روزمره به وجود نمی آورد، بلکه بخشی از زندگی هر انسان و آمادگی او براي انجام مسئولیت هاي فردي و اجتماعی است.
2. اضطراب مرضی که موجب کاهش سطح عملکرد و حتی اختلال در انجام مسئولیت هاي فردي و اجتماعی است و اختلال هاي متعددي مانند هراس، اضطراب تعمیم یافته، وسواس فکري-عملی و اختلال وحشت زدگی را موجب می شود.
نشانه ها و علائم اضطراب:
علائم جسمی:
لرزش دستان، تپش قلب، نفس نفس زدن، عرق کردن، سرخ شدن یا رنگ پریدگی و...
علائم ذهنی:
دلهره، دلشوره، دستپاچگی، ناامنی، بی قراري، عدم اطمینان به خود و ...علائم جسمی فرد را متوجه اضطراب می کنند و موجب افزایش علائم ذهنی می شود. یعنی اضطراب به سرعت دچار سیکل معیوب می شود و هر علامت، علائم دیگر را تشدید می کند.
