بخشی از مقاله
چکیده:
این تحقیق بر آن است که به برسی عوامل تاثیر گذار بر طراحی خانه سنتی ژاپنی بپردازد. بر این اساس معماری سنتی ژاپنی برسی شده است با مطالعه کتاب ها، مطالب اینترنتی، مقالات و... .معماری فرایندی است که بستگی به اعتقادات مذهبی هر کشوری دارد. و در کل دین و مذهب هر کشوری پایه و اساس معماری آن کشور را تشکیل می دهد. از آنجا که سبک ژاپنی حول محور آرام و منظم و اهمیت دادن به تعادل و نظم، ترتیب، رسوم باستانی و عشق به طبیعت می چرخد ما می خواهیم عوامل تاثیر گذار بر آن را برسی کنیم.
مقدمه:
معماری بسیار گسترده و وسیع است وهر کشوری معماری خاص خودش را دارا است و بیشترین تاثیری که میتواند بر معماری یک کشور گذاشته شود همان اعتقادت مردم و در کل مذهب و دین آنان است. در این مقاله ما با برسی معماری سنتی آیینی ژاپنی می خواهیم به عوامل تاثیر می گذار بر طراحی خانه ژاپنی بپردازیم. با برسی های انجام شده می توان گفت که معماری ژاپنی بستگی به فرهنگ و آیین ها و ادیان و در کل اعتقادات مذهبی آن کشور دارد و دیگر عواملی از قبیل طبیعت، اقلیم وآب و هوا، مصالح و.....بر طراحی خانه ژاپنی نیز تاثیر گذار هستند. حتی علاقه و احترام ژاپنی ها به طبیعت ریشه در ادیان و آیین های این کشور را دارد. در این مقاله ابتدا به برسی تفکرات آیینی و طبیعت و.... می پردازیم.
1-1 تفکرات آیینی
ژاپنی ها آئین های متعددی دارند که عبارتند از : مذهب شینتو - شینتائو - ، کنفوسیوسی، بودایی، تائوئیسم و ذن مذهب شینتو: مذهب بومی ژاپن - شینتائو - است که ریشه آن همراه با معابد خانوادگی و رب النوع های محافظ به شکل یک مذهب درجامعه گسترش پیدا کرد، مردم تا قرن ها از قهرمانان و رهروان برجسته خدامی ساختند و ارواح آنان و یا ارواح خانواده خود را پرستش می کردند. افسانه مبدا الوهیت خاندان امپراطوری به یکی از عقاید اساسی شینتو تبدیل شد.
کنفوسیوسی: ایتو جین سای و اگیو سرای از علمای آیین کنفسیوس بودند. - گل محمدی،ماکوتو هاچی اوشی،. - 1390 ژاپنی ها اصول کنفوسیوسی را بیشتر از دیدگاه اخلاقی نگاه می کنند تا یک مذهب. این اصول از قرن ششم از چین وارد ژاپن شد.این اصول بر عقلگرایی، زندگی ساده، و فاداری به گروه وشجاعت استوار بود که با اندیشه و رفتار ژاپنی ها تاثیر زیادی داشته. - گاردنر، - 1378
بودایی: از اواسط سده ششم میلادی از هندوستان وارد ژاپن شد و با حمایت امپراطور در سراسر کشور منشر شد. این باعث شد تا عصر جدیدی در آن کشور بوجود بیاید. این دین وابسته به شاخه ماهایانایی دین بودا است، در پی رستگار شدن در بهشت است تا تکامل نفس، شاخه های بودایی در ژاپن عبارت است از: بودو، جودوشین، میچرن، شینگون، تندایی وذن - همان - .
دائویی: شناخت را بر مبنای مراقبه قرار می دهند که در آن فرد از دنیای بیرون آغاز می کند تا به دنیای درون رسد - اعتضادی، . - 1381
ذن: آیین ذن شاخه ای از آیین بودا است و در قرن 12 به صورت ذن در آمد - کشاورزی شهر بابکی،. - 1392
طریقت ذن که از مکاتب سنتی آیین بود است در دوره کاماکور همزمان با عهد سونگ در چین وارد ژاپن شد. هدف ذن رسیدن به ساتوری - اشراق - از طریق تمرکز و پرداختن به اعمال روزمره است و بر دین و فرهنگ ژاپن تاثیر زیادی داشته است. »از آنجا که دیر ذن معمولا در کوهستان ها بنا شده، دیر نشینان با طبیعت در تماس نزدیک اند. آنان پژوهشگران صادق و دلسوز طبیعت اند و گیاهان، پرندگان، جانوارن، سنگ ها و رودها را نگاه می کنند که شهریان با بی اعتنایی از کنار آنها می گذرند واین مشاهده آنان عمیقا بازتاب فلسفه، آنان است.
مشاهده آنان فقط مشاهده طبیعت نیست، بلکه در نفس حیات چیزهایی رخنه می کند که موضوع مشاهده رهروان است. - رعیتی زاده،. - 1389 احترام به طبیعت، دوست داشتن طبیعت از اهداف ذن است. ذن غلبه کردن بر آرزوها را پیشنهاد نمی کند »ذن به عشقی که ژاپنی ها به طبیعت دارند یک اساس فلسفی و دینی داده. « - همان - .در هنر ذن، شهود حضوری و بداهه پردازی کمابیش کامل تر از هر هنر دیگری است - دادگر،محسنی،. - 1391
2-1 هندسه
1-2-1 ساده گرایی و کمینه گرایی در احجام
زلزله و سایر حوادث طبیعی به علاوه کمبود زمین برای اختصاص دادن به فضاهای سکونتگاهی و ناپایداری شرایط محیطی موجب شد که نه تنها فضاهای معماری بلکه مبلمان و لوازم به صورت کوچک طراحی شوند. می توان اضهار داشت" مینیمالیسم "در هنر و معماری ژاپن ریشه در پیشینه تاریخی، فرهنگی و هنر این سرزمین دارد. حجم بناها و ترکیب عناصر به صورت ترکیبی ساده و گویا شکل می گیرد و کمتر پیچیدگی و درهم تنیدگی ابهام آمیز در ترکیب حجمی بناها دیده می شود. برخی از احجام به صورت خالص استفاده می شود. - امامی، - 1389
2-2-1 ناقرینگی
نخستین اقدام ژاپنی ها برای فاصله گرفتن از نظم "ماندالایی "و کنفسیوسی در معماری معابد بودایی و ژاپنی کردن روحیه این بناها گام نهادن در جهت "ناقرینگی" در عین رعایت انتظام محوری مجموعه بود - همان - . ناقرینگی و رشد اندام وار معماری در طبیعت و نفوذ سیال طبیعت در فضاهای درونی در عرصه شناخت شهودی ژاپنی و نوع ویژه درک او از مکان " - ما - "به عنوان پدیده ای غیر قطعی و سیال است - مهدی زاده سراج،نیکوگفتار،. - 1390
3-2-1 مدول طراحی
در معماری ژاپنی بر اساس این سه مقیاس ساختمانها را بنا می کنند.
کن: واحد اندازه گیری ژاپن قبل از قرن 14 میلادی بوده که فاصله بین محورهای دو ستون را معین کرده می کرده و هر کن به 6 شاکو تقسیم می شود.
تاتامی: از اواسط قرن 14 میلادی تاتامی به عنوان مدول به کار می رفته. از جنس حصیر بافته شده از ساقه های برنج و به شکل های مختلف جهت نشستن و خوابیدن روی زمین قرار می گرفت - همان - . اندازه هر اتاق با کارکرد تاتامی متناسب می باشد. به طور مثال اتاقی با سطح 4/5 تاتامی، اتاق خصوصی، اتاقی با 6 تاتامی اتاق نشیمن و اتاقی با 8 تاتامی اتاق مهمان با یک "توکونوما" - شاه نشین - بود - امامی، - 1389
شاکو: از چین آمده است و واحد اندازه گیری سنتی در ژاپن است و معادل - فوت - پای انگلیسی است. - امامی، - 1389
3-1 طبیعت
ژاپنی ها هم مانند چینیان عاشق و ستایشگر طبیعت بوده اند - مرزبان،. - 1367 طبیعت فقط نمودهای مانند درختان و گلها نیست، بلکه خود حیات است که تمدن و رفتار انسانی را در بر گرفته است. انسان امروز ×توانسته میان خود و طبیعتش هارمونی و تعادل خوبی برقرار میکند - پاشایی،. - 1383 یکی از ویژگی هایی که زبان ژاپنی دارا است، تنوع زیاد داشتن درباره پدیده های طبیعت است. مثلا درباره باران، علاوه برنام عمومی آن، براساس نحوه باریدن آن وفصل و ماه آن بیشتر از دو کلمه وجود دارد. این موضوع درباره باد و ابر نیز صداقت می کند. و علت که در آن وجود دارد به خاطر حساسیت مردم ژاپن به طبیعت و فصول سال می باشد.