بخشی از مقاله
خلاصه:
پژوهش حاضر به مرور منابع پیشین با هدف بررسی و شناسایی عوامل فردی مؤثر بر تشخیص فرصت های کارآفرینی صورت پذیرفته است. در این پژوهش 9 عامل فردی به عنوان مهمترین عوامل موثر بر شناسایی کارآفرینی شناسایی و تعریف گردید که این عوامل در دو حوزه ی عوامل روانشناختی و غیر روان شناختی دسته بندی شده اند بطوری که عوامل روانشناختی به ترتیب اهمیت شامل ویژگی های شخصیتی، هوشیاری کارآفرینانه، خلاقیت کارآفرینانه، قابلیت های شناختی، خود کارآمدی و انگیزش می شود و عوامل غیر روانشناختی نیز به ترتیب عبارتند از دانش و تجربه پیشین، شبکه اجتماعی و خانواده و زمینه خانوادگی.با توجه به اهمیت بالای ویژگی های شخصیتی در بین عوامل فردی موثر بر شناسایی فرصت کار آفرینی، در این پژوهش ویژگی های شخصیتی مورد بررسی قرار گرفتند و به ترتیب استقلال طلبی ، مخاطره پذیری، نیاز به احترام و به رسمیت شناخته شدن، تحمل ابهام، اعتماد به نفس و خوشبینی به عنوان مهمترین این ویژگی ها شناسایی و معرفی شده اند.
واژگان کلیدی : عوامل فردی، تشخیص فرصت ها، کارآفرینی.
.1 مقدمه
کارآفرینی شیوه ی تفکر و عمل مبتنی بر فرصت است. کارآفرینی منجر به خلق، ارتقا و بازآفرینی ارزش برای مالکان و ذینفعان شده و فرصت، قلب این فرایند است - محمدی الیاسی، رکنی و طیبی، . - 1390 شناسایی و انتخاب فرصت های صحیح برای ایجاد کسب و کارهای جدید، مهمترین توانایی یک کارآفرین موفق به شمار می آید، جستجو، کشف و ایجاد فرصت ها، بخش کلیدی تحقیقات کارآفرینی می باشد. فرصت مفهومی بسیار ساده است که توسط کارآفرینان بسط داده شده است. فرصت ها توسط افراد از حالت ایده های انتزاعی به حالت طرح های کسب و کار تمام عیار تبدیل می شوند. شناخت فرصت ها طی 3 فرآیند متمایز صورت می پذیرد که شامل : -1 احساس یا درک نیازهای بازار / یا منابع بهره برداری نشده -2 شناخت یا کشف یک "تناسب"بین نیازهای خاص بازار و منابع معین -3 ایجاد یک "تناسب" جدید میان منابع و نیازهای مجزایی که از قبل وجود داشته است به صورت یک مفهوم کسب و کار . - Ardichvili & Cardozo & Ray, 2003 -
اینکه چه عواملی بر تشخیص فرصتها موثرند از جمله مهمترین پرسش در حوزه کارآفرینی است اما کمتر تحقیقاتی در این مورد انجام شده است. هیچ تحقیق تجربی و گستردهای دربارهی منابع فرصتهای کارآفرینی که شامل فعالیت های فردی، محیطی و هزینه های راهاندازی کارآفرینی فردی در یک محیط باشدوجود ندارد. اما با این وجود ، رویکردهای طبقه بندی شده ای در مطالعات نظری کارآفرینی مورد تأیید قرار گرفته اند - سخدری، . - 1389 در این مقاله تلاش شده است تا مفهوم فرصت به عنوان جوهره و عنصر اصلی در فرایند کارآفرینی تبیین گردد، برای این منظور تعریف فرصت، عوامل فردی موثر در تشخیص فرصت کارآفرینانه و درجه اهمیت نسبی هر یک از این عوامل مورد توجه قرار گرفته اند.
ادبیات نظری و پیشینه تحقیق:
در ادبیات نظری این مقاله، جهت روشن شدن مبحث تعاریفی در زمینه ی مفاهیم فرصت کارآفرینی ، انواع فرصت ، منابع فرصت و تشخیص فرصت ارائه گردیده است و پس از آن برخی یافته های موجود در زمینه ی عوامل فردی موثر در شناسایی فرصت های کارآفرینی در منابع پیشین ارائه می گردد.
فرصت کارآفرینی:
در طی سالهای گذشته تعاریف متعددی توسط محققین مختلف برای تبیین فرصت کارآفرینی ارائه شده اند. ونکاترمن - 1977 - در تعریف، فرصت کارآفرینانه را شامل مجموعه ای از ایده ها، اعتقادات و اعمال است که توانایی خلق کالا ها و خدمات آینده را در غیاب بازارهای فعلی برای آنها فراهم میکند می داند - سالاری، ب.ت - .تیمونز مجموعه ای از ویژگی ها را برای فرصت های کار آفرینی مطرح می کند که عبارتند از : جذابیت، به روز بودن، بادوام بودن و اینکه برای خریداران و مصرف کنندگان نهایی ایجاد ارزش افزوده نماید - یگانگی . - 1383 برخی ایده و فرصت را مفاهیم واحدی می دانند ولی یک"ایده" یک گام یا قدمی است که به یک فرصت منتهی می شود. یک ایده زمانی که با یک نیاز همراه باشد می تواند به یک فرصت منجر شود. بنابراین باید به خاطر داشته باشیم هر فردی ممکن است در روز صدها ایده داشته باشد، اما فرصت در دنیای کسب و کار وقتی ایده جدیدی است که بتوان آنرا به کسب و کار یا یک ارزش اقتصادی تبدیل کرد - سالاری، ب.ت - .
انواع فرصت:
ویکهام یک دسته بندی انواع فرصت را به شرح زیر ارائه داده است : محصولات جدید؛ خدمات جدید؛ تکنیک های جدید تولید؛ شیوه های اجرای جدید، شیوه های جدید تحویل محصول یا خدمت به مشتری؛ ابزارهای جدید آگاه کردن مشتری از محصولات؛ شیوه های جدید مدیریت روابط درسازمان؛ شیوه های جدید مدیریت روابط بین سازمانها - یگانگی، . - 1383
منابع فرصت های کارآفرینی:
پیتردراکر 7 منبع را برای فرصت های کارآفرینی معرفی می کند :
منابع مربوط به محیط داخلی شرکت : اتفاقات غیر منتظره - موفقیت، شکست و یا رویدادهای غیر منتظره - ؛ ناسازگاری - بین واقعیتی که عملا وجود دارد و واقعیتی که فرض بر آن است که باید وجود داشته باشد - ؛ نوآوری مبتنی بر پردازش نیاز، تغییرات در ساختار صنعت یا ساختار بازار که هر کسی از آن بی اطلاع است.منابع موجود در محیط خارجی شرکت : تغییر ویژگی های جمعیت، تغییر در ادراکات، ذائقه و مفاهیم و دانش جدید - پیتردراکر، . - 1998
تعریف تشخیص فرصت:
گاندری وکیکول - 2007 - تشخیص فرصت را فرایندی می دانند که از طریق آن کارآفرینان ایده های جدیدی که منجر به فرصتهای کسب و کار می شود را جستجو می کنند، در دست می گیرند و پالایش می کنند - سالاری، ب.ت - . در تحقیقات صورت گرفته سه رویکرد کلی نسبت به تشخیص فرصتهای کارافرینی مطرح می گردد، رویکردی که تشخیص فرصت را محصول جستجوی منظم فرصت ها می داند، رویکرد کشف فرصت که اعتقادی به جستجوی منظم در تشخیص فرصت نداشته و شناسایی فرصت را بعنوان یک جرقه فکری تلقی می نماید و رویکردخلق فرصت که ذهن افراد را منبع فرصتها می داند به این معنا که افراد محصولات و خدمات جدید را از طریق خلاقیت و نبوغ خود خلق نموده و سپس مصرف کنندگان بالقوه را به استفاده از انها ترغیب می نماید - قلی پور و کرامتی کریمی ، . - 1389
عوامل فردی مؤثر در تشخیص فرصت های کارآفرینانه :
این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل مؤثر و اهمیت هر یک از عوامل فردی موثر در فرایند تشخیص فرصت های کارآفرینی است، پس به بررسی عوامل فردی مؤثر بر این فرایند با توجه به مرور یافته های پیشین محققین پرداخته شده است :
سخدری - 1389 - عوامل فردی موثر بر شناسایی فرصت های کارآفرینی را در دو دسته قرار می دهد:
-1 عوامل غیرروانشناختی : به فرد امکان دستیابی بهتر به اطلاعات را میدهند - دو عامل: تجربههای قبلی زندگی وگستردگی گروههای اجتماعی افراد -
-2 عوامل روانشناختی : با قابلیت های ادراکی فرد در ارتباطند - عبارتند از: سطوح آگاهی ، توانایی های هوشیارانه ، خلاقیت و آمادگی برای ریسک کردن و ... - .
در مطالعه ای که وانگ، الاینگر و چان جیم یو - 2013 - با هدف بررسی روابط بین، تشخیص فرصت های کارآفرینی، و عملکرد نوآوری در سطح فردی، بر روی 268 عضو ارشد و 83 مدیر R & D در یکی از پارک علم در تایوان صورت گرفت، نتایج نشان داد که خود کارآمدی، دانش قبلی، شبکه های اجتماعی، و ادراک افراد در مورد فرصت های محیط های صنعتی تاثیر مثبت بر تشخیص فرصت های کارآفرینی دارد.همچنین تشخیص فرصت کارآفرینانه قابل توجهی به عملکرد نوآوری در سطح فردی کمک کرده است.کوان - 2012 - در پژوهشی با هدف بررسی عوامل تسهیل کننده ی قصد کارآفرینی و با بررسی 273 نفر از اعضای 17 انجمن در سیلیکون، دریافت که ویژگی های شخصی و زمینه های فرهنگی به قصد کارآفرینی از روی انگیزه آنی - بدون فکر قبلی - کمک می کند، از سوی دیگر، انواع مختلف تجارب قبلی و مشارکت فعال در شبکه های اجتماعی می تواند از طریق کمک به آنها برای شناسایی و پیکربندی منابع مختلف مورد نیاز برای رفتارهای بعدی کارآفرینی با فکر قبلی - عمدی - به کارآفرینان بالقوه کمک کند.
