بخشی از مقاله
چکیده
نیاز به تأمین آسایش اقلیمی، یکی از مهمترین عوامل طراحی در مسکن بوشهر است. گرما و رطوبت بالا در بوشهر و ضرورت کاستن این دو عامل بوسیلهي راهکارهاي معمارانه اقلیمی، ضرورت پژوهش در مورد مسکن اقلیمگرا را آشکار میسازد. بدلیل محدودیت منابع، لزوم صرفهجویی در مصرف انرژي و جلوگیري از آلودگی محیطزیست، طراحی همساز با اقلیم بعنوان بهینهترین راهحل ممکن در معماري مطرح میگردد.
در اینجا ابتدا تئوريهاي مرتبط با مسکن و پایداري اقلیمی بررسی و سپس پیشینهي طراحی اقلیمی خانههاي سنتی بوشهر بیان شده است تا بتوان به عوامل موثر بر مسکن اقلیمی معاصر دست یافت. روش تحقیق بر مبناي استدلال منطقی و جمعآوري اطلاعات مبتنی بر مطالعات کتابخانهاي و منابع اینترنتی میباشد. نتیجهي این مقاله نشان میدهد که با توجه به عوامل طبیعی می-توان راهکارهاي اقلیمی را تعیین نمود. ایجاد کوران، استفاده از دیوار ترومب، عایقبندي ساختمان و... از مهمترین ایدههاي طراحی اقلیمی در مسکن بوشهر هستند.
-1 مقدمه
فضاي زندگی انسانها مهمترین بخش شهر است و بخش زیادي از سطوح کاربريها را نیز تشکیل میدهد؛ به گونهاي که در شهرهاي کوچک بیش از 60 درصد و در شهرهاي بزرگ حدود 40 درصد از سطح شهر به کاربري مسکونی اختصاص دارد. - پور محمدي، :1382 ص - 94 با توجه به اینکه انسانها، بیشتر اوقات زندگی خود را در فضاهاي مسکونی به سر میبرند مسکن براي انسانها از اهمیت زیادي برخوردار است. اگرچه با پیشرفت تکنولوژي امکان سرمایش و گرمایش از طریق راهکارهاي غیرمعمارانه و تأسیسات پیچیده وجود دارد ولی رشد بیرویه جمعیت، استفاده بیش از حد از منابع تجدیدناپذیر و آلودگیهاي محیط زیست توجه اذهان را به طراحی پایدار جلب میکند.
در خانههاي سنتی نیز جنبههاي مهمی از پایداري بوده که در توسعههاي آینده، میتوان آن را اجرا کرده و ادامه داد. در این پژوهش، معیارهاي اقلیمی بررسی و ارزیابی شده و سپس به بررسی عوامل موثر و مهم بر طراحی مسکنی با در نظر گرفتن پایداري اقلیمی - بامحوریت صرفهجویی در مصرف انرژي - پرداخته شده است. برخی تکنیکهایی که در طراحی بافت قدیم بوشهر از آن استفاده شده است در راهکارهاي طراحی مسکن اقلیمگرا به شیوهي نوین بکار گرفته شده است.
با توجه به مطالب عنوان شده در این مقاله به دنبال راهکارهایی براي صرفهجویی در مصرف انرژي در طراحی ساختمانهاي مسکونی با توجه به اینکه سالیانه هزینهي زیادي براي انرژي سرمایشی ساختمان در بوشهر پرداخت میشود هستیم. مقالهي حاضر در پی آن است که بتواند با توجه به شرایط اقتصادي عصر حاضر و روبه اتمام بودن منابع تولید انرژي در جهت آسایش اقلیمی و صرفهجویی در مصرف انرژي گامی مثبت بردارد.
-2 اهداف تحقیق
x إستفاده از راهکارهاي اقلیمی معماري سنتی بوشهر و تلفیق آن با معماري جدید در جهت کاهش مصرف انرژي و آلودگی محیط زیست ناشی از سوختهاي فسیلی
x کمک به کاهش هزینهي ساخت و نگهداري ساختمان بوسیلهي تدابیر اقلیمی معمارانه
x استخراج معیارهاي معمارانه براي طراحی بهتر مسکن
-3 مفهوم مسکن
مسکن داراي مفهومی فراتر از صرفاً یک سرپناه است و تسهیلات عمومی، خدمات و تأسیسات اجتماعی نیز اجزاء غیرقابل تفکیکی از مفهوم مسکن هستند و باید به اندازه خود واحد مسکونی مورد توجه قرار گیرند. - شیرانی، :1386 ص - 79 بعضی از نیازهاي اولیه خانواده مانند خوراك، استراحت و حفاظت در مقابل شرایط جوي نیز در این سرپناه تأمین میشود. لذا مفهوم عام مسکن فقط یک واحد مسکونی نیست بلکه کل محیط مسکونی را در بر می- گیرد.
در دومین اجلاس اسکان بشر که در استانبول در سال 1996 برگزار شد مسکن مناسب به این صورت تعریف شده است: »سرپناه مناسب صرفا به معناي وجود یک سقف بالاي سر هر شخص نیست، سرپناه مناسب یعنی آسایش مناسب، فضاي مناسب، دسترسی فیزیکی و امنیت مناسب، پایداري و دوام سازه اي، روشنایی، تهویه و سیستم گرمایش مناسب، زیر ساختهاي اولیه مناسب از قبیل آبرسانی، بهداشت و آموزش، دفع زباله، کیفیت مناسب زیست محیطی، مکان مناسب و قابل دسترسی از نظر کار و تسهیلات اولیه است، که تمام این موارد بایستی با توجه به استطاعت مردم فراهم شود. - شکل - 1
