بخشی از مقاله
چکیده:
درنوشتار حاضر موضوع وهدف مقاله،قصه ونقش کلیدی و محوری آن در تربیت دینی فراگیران بوده و سعی ما براین بوده است تا به موضوع دامن زده و قصه و عناصر لازم برای تربیت موثر به روش تحلیل توصیفی از نوع کیفی و با استفاده از منابع معتبر و دسته اول مورد بحث قرار گیرد، و به نوعی به یافته های تازه ای دست یابیم. بر اساس یافته ها،تربیت دینی و قصه به نوعی در هم آمیخته اندو می توان برای بهره برداری بهترازقصه ها در فرایند تربیت دینی از قصه هایی در جریان تربیت دینی استفاده کنیم، که موجب انجام عمل در فراگیران شودو شرط مورد نظر آنها استفاده ی درست و در جای خود و هم چنین انتخاب درست قصه ها می باشد.
مقدمه:
حضرت امام - ره - به عنوان احیاگراندیشه اسلام ناب محمدی - ص - درقرن حاضر،دستگاه های تربیتی کشوررامحورتوسعه وتحکیم ارزش های انقلاب اسلامی دانسته وبادقت وتوجه خاصی مسائل آن رادنبال می کردند مجموعه پیام های بنیان گذارجمهوری اسلامی ایران درمناسبت های مختلف حاکی ازاین است که:-1 نهادهای تربیتی بایدبراساس نظام اعتقادی اسلام شکل بگیردوباتربیت انسان های صالح امکان تحقق آرمان های تربیتی انقلاب اسلامی فراهم گردد. -2رشدعلمی،عقلی،اجتماعی وجسمانی انسان زمانی مطلوب ومفیداست که همراه باتزکیه نفس باشد. -3نظام تربیتی جمهوری اسلامی ایران بایدطوری طراحی شودکه نسل آینده کشورمتناسب باارزش هاوآرمان های انقلاب اسلامی تربیت شوند
دین مااسلام،آیینی است که هرفردی باهرگرایشی رابه خودجذب می کندوبرای همه ی افرادجواب دارد. دردین مبین اسلام به ترتیب افراد توجهی بسیارشده است. ترتیبی که متناسب باروح وروان وجسم افرادیاانسان هاباشد رااسلام ارائه می دهد وتشنگان تربیت راسیراب می کندکه هرفردمسلمان بانگاه کردن به سیره ی زندگانی اهل بیت عصمت وطهارت وهم چنین باپیش روقراردادن قرآن کریم می تواندتربیتی که شایسته ومورد پسندخداوندتعالی می باشد رادریابد.
ازقدیم تاکنون،نسل انسان علاقه زیادی به بیان خاطرات روزانه زندگی خود وهم چنین بیان قصه هاوداستان های گذشتگان داشته است وعموم کوچکترهاوهم چنین بزرگترهابه شنیدن وخواندن قصه وداستان علاقه بسیارزیادی نشان می دهند وپدران ومادران ومربیان،بسیاری ازمطالب ونکات تربیتی رابرای یاددادن به فرزندشان یازیردستشان باتعریف وبیان قصه هاآغازمی کردندکه این گنجایش داستان هاوماهیت قصه هابرای این کاررامی رساند.
دراین مقاله به ارتباط بین قصه وداستان وتربیت دینی واین که آیاقصه هامی تواندنقش تربیت افرادرابرعهده بگیرند؟واینکه یک قصه تاثیرگذار درزمینه تربیت دینی چه ویژگی هایی بایدداشته باشد؟وبرای بهره برداری بهترازقصه هادرفرآیندتربیت دینی افراد،بایدبه چه نکاتی توجه کنیم؟پرداخته خواهدشد. امیداست که مربیان تربیتی بتوانندازقصه نه فقط برای سرگرم کردن افراد،بلکه برای یک کارعظیم آن هم تربیت دینی افراداستفاده کنند.
ازدیربازتاکنون نوع انسان به علت گرایش به عبودیت همیشه به دنبال پیداکردن مولاوخدایی بوده است تااوراپرستش کندکه راه گریزی ازاین ویژگی فطری نیست.حال دریک زمان انسان هاچیزهاومجسمه هایی ازسنگ هادرست می کرده اندونام آن بت هارابه اشکال گوناگون می گذاشته اندومی پرستیدند،درزمانی دیگرستاره وخورشیدوماه یاگوساله و...رامی پرستیدند ازاین گذشته ،که چراوبرای چه مردم این گونه چیزهارامی پرستیدند.
لیکن چیزی که به آن بایدتوجه کنیم این است که درهمه ی زمان هاانسان به دنبال یک معبودی برای پرستش بوده است واصلاگرایش به پرستش ویژگی ذاتی انسان می باشدونمی توان افرادراسرزنش کردکه چرامی پرستی وچرابندگی می کنی،حال آن که همان فردی که می گویدتوچرابندگی می کنی،خودش ازبندگی کسی یاچیزی خسته شده است وازروی خستگی این حرف رامی زند.
پس اینکه همه چیزوهمه کس وتمام آنچه بین زمین وآسمان وجوددارد وخودآسمان وزمین دست پرورده وبنده خداهستندشکی درآن نیست.لیکن فرقی که بین آدمیزادباتمام مخلوقات دیگرخداوندوجوددارداین است که،همه موجودات دیگربه طورتکوینی گرایش به ذکروتسبیح خداونددارندوجزاوراتسبیح وبندگی نمی کنند. ولی نوع انسان به علت قدرت اختیار می تواندنوع بندگی وخدای خودراانتخاب کند. اینکه انسان چه کسی رابایدبه عنوان مولای خودانتخاب کندوچگونه اوراعبادت کندودراین رابطه چه چیزهایی نیازاست همه این هامربوط به تربیت می شود.
واین همه انبیا وامامان آمده اندتامردم راتربیت کنندکه چطوربنده خوبی شوند.که همه ی این کارهاودستورات واحکام دینی که آمده برای تربیت دینی انسان هاآمده است.واصلادین یعنی تربیت انسان یعنی دین به شما می گویدکه چه طورزندگی کن تااززندگیت استفاده ولذت ببری ودین تمام برنامه هابرای زندگی دنیایی واخروی رادربردارد. وتربیت دینی نقش بسیارسنگین ووسیعی رادرعرصه پرورش ورشدانسان هاایفامی کند. که درادامه به تعریف تربیت وتربیت دینی وعناصرلازمه برای تربیت افرادجهت روشن شدن مطلب فوق پرداخته خواهدشد.
سؤالات پژوهش
-1تربیت وبه نوعی تربیت دینی ریشه وبن آن چیست؟
-2 مولفه های اصلی تربیت دینی و یا معیار های اصلی تربیت دینی چیست؟
