بخشی از مقاله
چکیده
عوامل متعددی بر نگرش کودک ازخود و اعضای خانوادهی خود مؤثر است،عوامل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی حاکم بر خانواده ارتباط مستقیم با سطح سواد و تحصیلات خانواده دارد. شخص باسواد امکان سلامت اقتصادی و تصمیمگیری بیشتری دارد و نسبت به خود و فکر و فرهنگ جامعه بصیرت بیشتری دارد.
سواد و تحصیلات، از دیدگاه اقتصادی، افراد را بهسوی رشد و توسعهی درونزاد و خلاق و هماهنگ با اجتماع و کشور هدایت می کند.بیسوادی، نه تنها پدیده ی قابل تأسف است، بلکه علامتی است در کنار علائم دیگر که نشان دهندهی از خود بیگانگی میباشد و منجر به عقبماندگی میشود.
.1مقدمه
اجتماعی شدن فرایندی است که راههای زندگی در جامعه را به انسان میآموزد. رشد اجتماعی پایه و اساس زندگی اجتماعی است که شامل سازگاری با افراد، تا حدی کوشش برای انجام انتظارات افراد، تقویت روحیه همکاری، روشنبینی در برخورد با افکار و عقاید مخالف، رغبت برای انجام کارهای جمعی، قبول مسئولیت در کارهای جمعی، تمایل به معاشرت با دیگران و احترام به عقاید دیگران است
عوامل متععدی در اجتماعی شدن افراد مؤثرند که خانواده مهمترین و سرآغاز آنهاست. از طریق خانواده روابط عاطفی و اجتماعی شکل میگیرد و محیط خانواده مقدمهای برای ورود فرد به زندگی اجتماعی محسوب میشود
وضعیت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ارزش ها، آداب و رسوم و میزان تحصیلات والدین از جمله عوامل مؤثر در رشد اجتماعی نوجوانان محسوب میشوند
سطح آگاهی و دانش والدین از مسایل نوجوانان عامل بسیار مهمی در تربیت اجتماعی و عاطفی فرزندان است
نخستین گام برای کسب آگاهی و دانش، سوادآموزی است
سواد و تحصیلات خانواده یکی از عوامل مهم پیشرفت بشر در جهان امروز است. پیشرفت تکنولوژی، صنعت، بهداشت و علوم مختلف مدیون این عامل مهم است.بی سوادی در تمام ابعاد زندگی انسان می تواند تأثیر بسزایی داشته باشد، مخصوصاً در بهداشت، رشد اقتصادی، رشد فرهنگی، رشد و تربیت فرزندان، بی نظمی و ناهنجاری کودکان، رشد اشتغال و غیره مطالعات نشان داده است که هرچه آسیب های روانی بیشتر باشد، موقعیت اجتماعی شخص را پایین تر می آورد و عواملی چون فقر، بی کاری، تعداد فرزندان، اعتیاد، طلاق و ... که همه موجب پایین آمدن موقعیت اجتماعی و فرهنگی شخص می شود و شفتگی ها یا آسیب های روانی را به وجود می آورد معمولاً افرادی که در سطح پایین اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زندگی می کنند، سطح تحصیلات کمتری نسبت به افراد همسال خود دارند و میزان تحصیلات در این خانواده ها به شدت اُفت پیدا می کند
در حقیقت در برخی از این خانواده ها، سواد مقوله ی بیگانه ای است. تأثیر عمیقی که این موقعیت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی پایین، بر روی افراد خانواده و جامعه برجا می گذارد، موجب بی نظمی و آشفتگی روانی می گردد، البته این آشفتگی روانی را در طبقات مختلف جامعه می توان دید. شیوه های انحرافی ایجاد علایم روانی بیماری اقدام به خودکشی بستری شدن قطع ارتباط با واقعیت، در طبقات پایین اجتماع، بیشتر دیده می شود.
مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، به عنوان پیش فرض این مشکل مطرح است و در واقع هدف بررسی اثرات اقتصادی اجتماعی این مسئله به عنوان یک متغیر مهم بر وضعیت روانی است. در این جا سواد و تحصیلات را به عنوان یک متغیر ملاک، لحاظ نموده که قابل سنجش بیشتری است.
.2تعریف سواد:
سواد برخلاف تعریف ساده آن، تنها به معنای توانایی خواندن و نوشتن نیست، بلکه مفهومی فراتر و هدفهایی والاتر از آن دارد. مهارتی اساسی برای توانمندسازی انسان در رشد عقل، منطق، تفکر نظاممند و پژوهش ،در واقع سواد پیشنیاز اصلی برای رشد فکری و توانایی انجام پژوهش است. بدون داشتن سواد نمیتوان به منابع دانش بشری دست یافت و از آنها برای تولید دانش نو بهره گرفت .پیشرفت تمدن بشری را وابسته به سواد و توسعه آن در تودههای سطوح پایین جامعه میداند. هر فعالیت پژوهشی که متکی بر تفکر نظاممند و مبتنی بر روش علمی است نیازمند داشتن سواد به مفهوم بسیط آن میباشد
انواع سواد:
.2-1سواد رایانه ای
گسترش از سواد سنتی است که مستلزم توانایی شخص در انجام اعمال اصلی و پایه با رایانه است. اعمالی مثل استفاده از بستههای نرم افزاری از پیش آماده، نرم افزارهای کتابخانهای، بانک های اطلاعاتی روی دیسک فشرده، پایگاههای اطلاعاتی پیوسته و اطلاعات شبکهای روی اینترنت است. باسواد رایانهای - که هرکسی میتواند بشود - قادر است رسانههای چاپی و الکترونیکی را رمزگشایی، ارزیابی، تجزیه و تحلیل و تولید کند.
.2-2سواد شبکه ای
این سواد در برگیرنده دانشی است که معنی آن متضمن مواردی است چون آگاه بودن از گستره و کاربردهای منابع و خدمات اطلاعاتی شبکههای جهانی، شناخت نقش و نوید اطلاعات شبکهای در محل مشکلات و انجام فعالیتهای حیاتی پایه، و شناخت نظامی که اطلاعات شبکهای به واسطه آن تولید شده، سر و سامان یافته و دسترس پذیر میشوند. مهارتهای مورد نیاز این سواد عبارتند از توانایی بازیابی انواع خاصی از اطلاعات از شبکه با استفاده از گروهی از ابزارهای کشف اطلاعات و آزمایش اطلاعات شبکهای و الکترونیکی به واسطه ترکیب آنها با دیگر منابع و نیز توانایی ارتقاء کیفیت اطلاعات جهت افزودن ارزش آن در موقعیتهای ویژه و استفاده از اطلاعات شبکهای برای تجزیه و تحلیل و اتخاذ تصمیمات مربوط به مسائل شخصی و کاری و کسب خدماتی که موجب ارتقاء کیفیت زندگی میشوند.
.2-3سوادآموزی تابعی
یونسکو در سال 1978، باسواد تابعی را این طور تعریف میکند: باسواد تابعی شخصی است که پس از کسب مهارتها و معلومات اساسی بتواند در کلیه فعالیتهای اجتماعی که مستلزم سواد است به نحو مؤثری شرکت جوید و با استفاده از تواناییهای خواندن و نوشتن و حساب کردن برای رشد خود و توسعه جامعهاش گام بردارد. به عبارت دقیقتر سواد آموزی - تابعی - خود تابعی از تغییرات محیطی و زمینهای - فکری - هر جامعه در زمانهای مختلف است
.2-4سواد رسانهای
این مورد طوری سواد را گسترش میدهد که شامل رسانههایی که پس از چاپ ظهور کرده و چشم انداز اطلاعاتی ما را تحت استیلای خود قرار دادهاند، بشود
