بخشی از مقاله
چکیده
هدف از ارائه این پژوهش اولویت بندی مشاغل کار آفرین خانگی با توجه به قوانین زندگی در ایران است. از آنجا که کسب درآمد یکی از ارکان حفظ بنیان خانواده می باشد و کارآفرینی خانگی با توجه به آسانی و کم هزینه بودن میتواند تا حد زیادی این مساله را حل کند این پژوهش در راستای کارآفرینی در منزل صورت گرفته است.
یافته های پژوهش بر اساس توزیع پرسشنامه بین 18 تن از خبرگان حاضر در عرصه کارآفرینی و با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای مشخص گردیده و نشان میدهد مشاغل خانگی کم هزینه در اولویت اول، مشاغل خانگی روستایی در اولویت دوم،، مشاغل خانگی وابسته به کارخانه ها در اولویت سوم و مشاغل خانگی تخصصی در اولویت چهارم، میان افرادای هستند که به کارآفرینی خانگی روی آوردهاند.
مقدمه
انسان از زمان خلقت تا به حال همواره دنبال رفع نیازهای خویش بوده و باگذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی نیازهایش برای زندگی راحتتر، بیشتر شده از این رو با کارآفرینی در قبال کسب درآمد و ارزش، نیازهای همنوعان خویش را برطرف کرده است. کارآفرینی از فعالیتهایی است که میتواند برطرف کننده بسیاری از چالش های عمده همچون بیکاری، درآمد پایین، فقدان تنوع اقتصادی و جز آن در مناطق شهری و روستایی باشد و در سایر جنبههای زندگی روستاییان و شهری نشینان نیز تاثیر مثبت بنهد
به عقیده بسیاری از دانشمندان کارآفرینی موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی در عصر مدرن به شمار می-رود
یکی از راه های تجربه شده در جهان در بازنگری سیاست ها توجه به کارآفرینی است که از آن در متون توسعه به عنوان با سازماندهی و باز آرایش اقتصاد نام می برند
مشاغل خانگی بخش کوچک و پرسود بازار را پوشش میدهد از این جهت قابل اهمیت است که به عنوان شغل دوم یا شغل مکمل می توان به آن نگاه کرد. به گزارش ایرنا، مشاغل خانگی فرصتی برای رفع معضل بیکاری و ایجاد شغل های جدید است و می تواند علاوه بر اینکه در رشد و توسعه اقتصادی تاثیر گذار باشد، در زمینه توسعه اجتماعی نیز باعث تغییرات مثبت شود .
در سبک زندگی ایرانیان، فرهنگ کار، با ارزش بوده و در دین مبین اسلام نیز تامین معاش خانواده به مثابه جهاد تلقی شده است. با وجود این، آن گونه که شایسته است از ظرفیت مشاغل خانگی بهره گرفته نشده، در حالی که هر خانه می تواند یک واحد تولیدی و خدماتی باشد و در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی نیز موثر واقع شود
مشاغل خانگی بسیار متنوع است و در زمینه های صنایع دستی، تولید و خدمات کشاورزی، دامپروری و شیلات، فعالیت های تولیدی- صنعتی، کسب و کارهای با گرایش فناوری اطلاعات و سایر خدمات دسته بندی می شود و روز به روز در حال افزایش است.
به لحاظ قانونی به استناد اصول 28 و 43 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با توجه به سند چشم انداز بیست ساله، قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در سال 1389 تصویب شده است و براساس این قانون، ستادی متشکل از 9 وزارتخانه و 11 سازمان و نهاد دیگر متولی امر ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی شدند.
در حال حاضر 307 شغل خانگی به عنوان رشته های شغلی دارای مجوز از ستاد ساماندهی مشاغل خانگی به طور رسمی اعلام شدند و این رشته ها رو به افزایش هستند و طبق آخرین آمار حدود 407 رشته شغلی وجود دارد. چنین آماری نشان دهنده اهمیت روزافزون مشاغل خانگی است، مشاغلی که بتوان از طریق آن در محیط منزل کسب درآمد کرد.
اما همواره قوانین سیاسی و فرهنگی جامعه می تواند مشکلات و یا فرصت هایی را در جهت شکل گیری مشاغل، به خصوص مشاغل خانگی ایجاد نمایند. ایران نیز از این قواعد مستثنی نیست و تمامی مشاغل باید تحت لوای این قوانین ایجاد شوند.
در این مقاله چهار دسته کلی و اساسی مشاغل خانگی با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای مورد بررسی قرار می-گسیرند و اولویت بندی میشوند که این مشاغل شامل، مشاغل خانگی روستایی، مشاغل خانگی وابسته به کارخانهها، مشاغل خانگی تخصصی و مشاغل خانگی کم هزینه میباشند.
مبانی نظری
کارآفرینی
کار آفرینی عاملی است که تمام ابزار تولید را ترکیب میکند و مسئولیت ارزش تولیدات، بازیافت کل سرمایهای را به کار میگیرد، ارزش دستمزدها، بهره و اجارهای که میپردازد و همچنین سود حاصل را بر عهده میگیرد. - Jean .Baptiste, 1803 - البته موارد دیگری مانند خود اشتغالی یا کار کردن برای خود به هر شکل ممکن - ریچارد کانتیلون، - 1730، فراهم آوردن عوامل تولید - سی، - 1830، تحمل عدم قطعیت یا تحمل ابهامات - نایب، - 1912، استفاده از فرصتها - کرنرلز، - 1934 و ایجاد یک سازمان - کارتنر، - 1988 را میتوان جزو موارد کارآفرینی به حساب آورد.
نقش کارآفرین نوآوری است. از دیدگاه وی ارائه کالایی جدید، ارائه روشی جدید در فرآیند تولید، گشایش بازاری تازه، یافتن منابع جدید و ایجاد هرگونه تشکیلات جدید در صنعت و ... از فعالیت های کارآفرینان است. او فرآیند کارآفرینی را" تخریب خلاق "می نامد به عبارت دیگر ویژگی تعیین کننده در کارآفرینی همانا انجام کارهای جدید و یا ابداع روشهای نوین در امور جاری است.
روش نوین همان" تخریب خلاق "می باشد. - ژوزف شومپیتر، . - 1934 کارآفرینی موتور تحول و توسعه اقتصاد، فرهنگ و جامعه است .رشد و فراگیری این پدیده می تواند به تحول و دگرگونی اساسی در اقتصاد ملی منجر شود .کارافرینی فرآیندی است که طی ان فرد کارآفرین با ارائه ایده و فکر جدید ایجاد کسب و کار با قبول مخاطره و تحمل ریسک، محصول و خدمت جدید را ارائه می کند. اگرچه تعاریف گوناگونی از کارآفرینی ارائه شده است، لیکن بیشتر نویسندگان و صاحب نظران در مجموع کارآفرینی را" فرآیند شناسایی فرصتهای اقتصادی، ایجاد کسب و کار و شرکتهای جدید، نوآور و رشد یابنده برای بهره برداری از فرصتهای شناسایی شده می دانند که در نتیجه آن کالا ها و خدمات جدیدی عرضه می شود."
دیدگاه نئوکلاسیک
براساس این دیدگاه دستمزد پرداختی به هرفرد با ارزش نهایی کار او متناسب است و در نتیجه کارفرمایان تاجایی حاضر به استخدام کارگران هستند که بازده نهایی دریافتی حاصل از کاربیش از دستمزدی باشد که پرداخت می کند . از آنجا که عوامل متعددی وجود دارندکه سبب می شوند تا بهره وری و کارایی زنان نسبت به مردان پایین تر باشد. از دیدگاه این نظریه پردازان تبعیض بین زنان و مردان در بازارکار امری طبیعی و تفاوت درآمد آن ها با توجه به توضیحات نظریه کاملا سازگار است.
تئوری روابط انسانی ازتضادهایی که فلسفه تئوری کلاسیک با روح و روان انسان داشت، سرچشمه گرفته و بیشتر بر وجود انسان و شخصیت انسانی پایه گذاری شده است. همچنان که ازنام آن پیداست این تئوری برپایه تئوری کلاسیک بنا شده است. به زبان سادهتراین نظریه همان نظریه کلاسیک اصلاح شده وتوسعه یافته است. بررسی اصول ومفاهیم تئوری نئوکلاسیک بامطالعه فردشروع می شود.
این مکتب رایک نفراسترالیایی به نام التون مایوپایه ریزی کرد که به عنوان پدر مکتب روابط انسانی شهرت یافت. مایو وهمکارانش استدلال می کردندکه علاوه بریافتن بهترین روشهای تکنولوژیکی برای بهبودبازده،توجه به امورانسانی برای مدیران مفیدو سودمنداست.به ادعای آنان روابط بین افرادکه دردرون واحدکاربوجود می آیند،کانون های واقعی قدرت درسازمان راتشکیل می دهند. سازمانها می بایستی برمحورکارکنان ایجادشوند وگرایش ها واحساسات انسانی را موردتوجه قراردهند.ازاین دیدگاه تمرکزمدیریت برخلاف نظریه مدیریت علمی،عمدتا"برنیازهای فردی است نه نیازهای سازمان.
دیدگاه کارکرد گرایی
طرفداران این دیدگاه معتقدند با یک رشته مطالعات فرهنگی به چگونگی وظایف یا کارکردهای عناصر و اجزای فرهنگی، اجتماعی پرداخت و با کشف آن ها بر نقش عمده آن ها در سلسله تعاملات اجتماعی صحه میگذارند. کارکردگرایی عناصرو اجزاء را جدا از کلیت خود مورد بررسی قرار میدهد
