بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری یکی از صنایع درآمدزا در اقتصاد بیشتر کشورهای جهان است. این صنعت که در گذشته بیشتر به صورت گردشگری جمعی و بازدید از مناطق و مکان های معروف بود امروزه به سمت گردشگری فردی و سفر به مناطق بکر و مکان های دیدنی دورافتاده و ناشناس گرایش پیدا کرده است. این مدل جدید که گردشگری محلی نامیده می شود امکانات فراوانی را در جهت ایجاد اقامتگاه های محلی و کارآفرینی گردشگری در اختیار افراد و بخصوص ساکنان بومی مناطق گذارده است. در این مقاله به بررسی تاثیر گردشگری بر رونق کارآفرینی می پردازیم.
مقدمه
گردشگری یکی از پر رونق تر ین فعالیت های اقتصادی جهان است. این صنعت اکنون در بسیاری از کشورها با رشد سریع تر نسبت به سایر بخش های اقتصادی و با ایجاد فرصت های شغلی جدید، یک صنعت پیشرو تلقی می شود. امروزه گردشگری به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را "صادرات نامرئی" نام نهاده اند.
در تقسیم بندی مهم تر ین منابع درآمدزایی در جهان، صنعت اکتشاف نفت و بهره برداری از آن به عنوان پردرآمد تر ین فعالی ت صنعتی مطرح می شود و پس از آن صنعت خودروسازی و در رتبه سوم گردشگری و جذب گردشگر قرار دارد - - 7 کارآفرینی با رشد گردشگری و افزایش تقاضاهای جدید نسبت به انواع مختلف گردشگری وابسته است. فعالیت های گردشگری اصولا از نوع بنگاه های اقتصادی کوچک است. شرکت های کوچک اغلب می توانند واکنش سریعی به نیازها و بازارهای جدید بدهند و این مقدمه ای برای انواع نوآوری ها می شود. مشخصه بارز کارآفرینان کوچک این است که خلاء ها را پر می کنند.
آنها توانایی شناسایی فرصت های بارز و توسعه محصولات یا خدمات جدیدی که مورد تقاضای بازار می باشد را دارند، کارآفرینان همچنین فرصت ها ی به کارگیری منابع جدید اقتصادی را فراهم می کنند. آنها سازمان ها یا نهادهای بزرگ را تغییر نمی دهند بلکه یک استراتژی جدید مدیریت و رهبری فراهم می کنند. علاوه بر اشتغال زایی، بنگاه های اقتصادی کوچک نیز بازیگران بزرگی در عرصه نوآوری هستند. بنابراین، به نظر می رسد که کارآفرینان ارتباط دهنده بزرگی بین محصول و تامین خدمات باشند.
تعاریف .1 گردشگری
گردشگری مقوله ای است که بیش از هر چیز در تمام نمایه های بیرونی و ظاهری خود متوجه فرهنگ است و در این راستا اهدافی را به دنبال دارد.هر چند گردشگری در صورت فقدان دستاوردهای اقتصادی به شکست خواهد انجامید، اما جنبه های فرهنگی و توجه کافی به امور فرهنگی تقدم منطقی بر همه اهداف اقتصادی کار است.
شاید هزینه های مورد نیاز برای تامین اهداف فرهنگی در امر گردشگری ظاهراٌ گزاف باشد و در کوتاه مدت بازدهی مستقیم نداشته باشد.لیکن بازدهی اقتصادی آن در بدو امر غیر آشکار بوده و در متنوع ترین اشکال خود به صورت منافع اقتصادی که پایه معبر اصلی اقتصاد گردشگری هستند آشکار خواهد شد.[5] توریسم نه تنها صنعت پیشینه داری محسوب می شود ،بلکه به علت ویژگی های منحصر به فردی که دارد، مفهوم صنعت را توسعه داده ، تکنولوژی خاص خود را نیز مطرح کرده است .
به بیان ساده تر ، صنعت توریسم ، به مثابه یک مجموعه صنعت ، نیروی محرکه ای فراهم می سازد که با تکیه بر آن ، چرخهای صنایع حیاتی با شتاب بیش تری حرکت کنند و راه توسعه ی محلی و ملی هموار شود. تکنولوژی خاص مورد اشاره در این صنعت، متشکل از چهار عنصر حیاتی به هم پیوسته ای است که ما از آنها به عنوان "ابزار و تجهیزات"،"نیروی انسانی"،"اطلاعات و ارتباطات" و "سازمان و مدیریت" یاد می کنیم.[2]
تعریف گردشگری براساس تعریف سازمان جهانی جهانگردی ، گردشگر کسی است که به سرزمین یا کشوری غیر از محل اقامت دائمی خود مسافرت می کند و دست کم یک شب و حداکثر یک سال در آنجا می ماند و دلیل عمده ی مسافرت او تفریح، استراحت، دیدار بستگان، درمان، زیارت اماکن مقدس، بازدید از آثار تاریخی و مراکز فرهنگی وهنری، شرکت در مسابقات ورزشی یا تماشای آن، دیدن نمایشگاههای بازرگانی یا مراکز فعالیتهای اقتصادی و شرکت در همایش ها و نشست هاست.
تاریخچه
کلمات توریست و توریسم اولین بار به صورت رسمی در سال 1937 توسط اتحادیه ملل استفاده شدند ولی صنعت توریسم بسیار قدیمی تر از آن است. این کلمه زمانی استفاده می شد که فردی به مدت 24 ساعت از شهر خود به خارج از کشور مسافرت می نمود. این کلمه همچنین شامل مسافرت های داخل کشور می شود و حتی می توان معنی آن را به سفرهای روزانه نیز بسط داد .
کلمه تور درقرن هجدهم به وسیله همگان پذیرفته شد .هنگامی که گرند تور اروپا بخشی از تربیت اشرافزاده تحصیل کرده و ثروتمند انگلیسی یا مردان با فرهنگ شد. تورهای بزرگ را به ویژه جوانانی که قصد تکمیل تحصیلاتشان را داشتند برگزار می شد. اکثر هنرمندان شناخته شده انگلیسی قرن هجدهم در تور بزرگ شرکت کردند.
اشراف زادگان انگلیسی بیش از دیگران راغب به انجام تور بزرگ بودند و از هر فرصتی برای جمع آوری گنجینه های هنری از سراسر اروپا استفاده می کردند تا آنها را به مجموعه های خود اضافه کنند . تعداد گنجینه های هنری که بدین ترتیب از اروپا به انگلیس منتقل شدند غیر قابل مقایسه با سایر نقاط اروپا است و همین دلیلی است بر ثروتمند شدن مجموعه داران عمومی و خصوصی فعلی . با این وجود در آن زمان هر چند توریسم بیشتر در طبقات بالای اجتماع و مردم تحصیل کرده دیده می شد، با این وجود در اصل حرکتی فرهنگی محسوب می شد.
توریست های اولیه با وجود اینکه در تور بزرگ شرکت می کردند، بیشتر مسافر بودند تا توریست . توریسم به معنی کنونی آن تا قرن نوزدهم پیشرفتی نداشت. در واقع سفر تفریحی به دلایل اجتماعی ساخته و پرداخته انگلیسی ها بود. انگلستان اولین کشور اروپایی بود که صنعتی شد. و جامعه صنعتی اولین جامعه ای بود که زمانی برای تفریح را به جمعیت در حال افزایشش عرضه کرد .
ریشه انگلیسی این صنعت نوین در نام بسیاری از این مکان ها دیده می شود. نیس یکی از اولین و خوش ساخت ترین مناطق برای گذراندن تعطیلات است که در ریوا در فرانسه واقع شده ، گردشگاه وسیعی در امتداد خط ساحلی که تا به امروز به عنوان تفرج گاه فرشتگان شناخته شده و یا در مناطق تاریخی در قاره اروپا ، هتل های کاخ مانند خوش ساخت با این اسامی شناخته می شوند .هتل بریستون ، هتل کارلتون یا هتل مجستیک که نشانی از تسلط و نفوذ مشتریان انگلیسی است به نواحی که در سالهای اولیه ساخته شده اند.
توریسم جمعی تحت تاثیر دو عامل پدید آمد:
1. آموختن زبان های مختلف که به حمل و نقل تعداد زیادی مسافر در زمان کوتاه به تفرج گاه ها کمک کرد .
2. پیشرفت وضع اقتصادی که به طبع آن تعداد بیشتری از مردم از مزایای زمان تفریح و استراحت خود برخوردار شدند . بزرگترین تحول اختراع راه آهن بود که در پنجم جولای 1841 اولین تور گروهی در تاریخ را هماهنگ کرد. افزایش سرعت خط راه آهن به مفهوم پیشرفت آرام صنعت توریسم بین المللی بود. تا سال 1901 تعداد کسانی که از طریق کانال انگلیس از انگلیس به فرانسه و بلژیک می رفتند نیم میلیون نفر در سال بود .
امروزه توریسم تبدیل به صنعتی بسیار پول ساز شده ، و در کشورهای پیشرفته با سرعتی بیشتر از رشد سالیانه در حال رشد است. توریسم پذیری در بسیاری از کشورهای در حال توسعه با سرعت بسیاری در حال افزایش است که اغلب در این کشورها توریسم مهم ترین فعالیت اقتصادی در GDP محلی است . توریسم جمعی در سالهای اخیر رو به زوال و کسادی گذاشته است و امروزه توریسم فردی و خانوادگی بیشترین بخش این صنعت را به خود اختصاص داده است.
انواع دلایل گردشگری:
1. همایشها
2. اقتصادی و بازرگانی
3. ورزشی
4. تاریخی و هنری و فرهنگی
5. مذهبی
6. درمانی و بهداشتی
7. تفریح، استراحت و دیدار بستگان
چارچوب گردشگری
گردشگری بر چهارپایه استوار است:
.1 گردشگران
گردشگران، اصلی ترین و تنها منبع درامد در اقتصاد گردشگری هستند و توجه به آنها رکن اصلی در دستیابی به یک اقتصاد گردشگری پررونق است، گردشگران متقاضیان خدمات گردشگری هستند
.2 ارائه کنندگان خدمات گردشگری ارائه کنندگان خدمات برای بدست آوردن هزینه های گردشگری به عنوان درامد، سرمایه گذاری می کنند .
.3 دولت رکن سوم، یعنی دولت از محل اخذ مالیات و شهرداریها از محل اخذ عوارض از این بخش اقتصادی بهره مند می شوند.[1] .4 کل بدنه اقتصادی کشور
اهمیت صنعت توریسم
اهمیت صنعت توریسم به طور خلاصه ناشی از موارد زیر است:
1. مولد شغل است :بیش از 100میلیون شغل یعنی در حدود 6 درصد جمعیت فعال جهان را در بر می گیرد.
2. موجب ورود ارز خارجی به کشور می شود - درامد ارزی افزایش می یابد - .
3. باعث بالا رفتن درامدهای مالیاتی در کشور می شود.
4. توزیع مجدد ثروت را سهولت می بخشد.[2]
کارآفرینی
در مورد تعریف کارآفرینی دیدگاه های مختلفی وجود دارد و درک کامل مفهوم و موضوع" کارآفرینی" نیازمند اطلاع از دیدگاه های بین رشته ای می باشد. کارآفرینی برحسب ماهیت خود و توجه محققان رشته های مختلف از نظر روانشناسی، جامعه شناسی، اقتصاد، صنعت و حتی تاریخی تعریف شده است. واژه کارآفرینی از کلمه فرانسوی " " Entrepreneurs به معنای "متعهد شدن " نشات گرفته است کارآفرینی اولین بار مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفت و تمامی مکاتب اقتصادی از قرن 16 میلادی تا کنون به نحوی کارآفرینی را در نظریه های اقتصادی خویش تشریح نموده اند . کارآفرینی از مباحثی است که در تمامی ابعاد توسعه اقتصادی و اجتماعی از حدود 20سال به این طرف عملاً در دنیای تجارت و کسب و کار مطرح شده است، از جمله تعاریف کارآفرینی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
دکتر احمد پور داریانی:
"سرمایه هرگز ایده را به حرکت در نمی آورد بلکه این ایده است که محرک سرمایه است و موفقیت در کسب و کار ، با ایده ی نوآورانه و خلاق که به همراه سرمایه منجر به ارائه ی محصول جدید در بازار می شود رقم می خورد که این را اصطلاحا کارآفرینی می گوییم." برای شناخت فرد کارآفرین باید ابتدا بدانیم که او چه کارهایی می کند و سپس دریابیم کدام خصوصیات و ویژگی های شخصیتی او را از دیگران متمایز می کند.کارآفرین فردی است دارای ایده و فکر جدید که از طریق فرآیند ایجاد کسب و کار - کسب و کار خانگی ، کسب و کار مجازی، کسب و کار در مغازه یا شرکت یا سازمان - توام با بسیج منابع و مخاطره مالی و اجتماعی ، محصول یا خدمت جدیدی را به بازار عرضه می کند.
ژوزف شومپیتر
ژوزف شومپیتر - - 1934 فرآیند کارآفرینی را " تخریب خلاق " می نامد. به عبارت دیگر ویژگی تعیین کننده در کارآفرینی همانا انجام کارهای جدید و یا ابداع روشهای نوین در امور جاری است. روش نوین همان "تخریب خلاق " می باشد .از نظر وی نوآوری در هر یک از زمینه های ذیل کار آفرینی محسوب می شود .
-1 ارائه کالای جدید
-2 ارائه روش جدید در فرآیند تولید
-3 گشایش بازاری جدید
-4 یافتن منابع جدید
-5 ایجاد هر گونه تشکیلات جدید در صنعت کارآفرینی کیفیتی است که افراد را قادر می سازد یک فعالیت جدید را شروع کنند یا با قدرت و به طور ناباورانه فعالیت موجود را توسعه دهند . کارآفرینی موتور تحول و توسعه اقتصاد، فرهنگ و جامعه است. رشد و فراگیری این پدیده می تواند به تحول و دگرگونی اساسی در اقتصاد ملی منجر شود .
کارافرینی فرآیندی است که طی ان فرد کارآفرین با ارائه ایده و فکر جدید ایجاد کسب و کار با قبول مخاطره و تحمل ریسک، محصول و خدمت جدید را ارائه میکند . اگرچه تعاریف گوناگونی از کارآفرینی ارائه شده است، لیکن بیشتر نویسندگان و صاحب نظران در مجموع کارآفرینی را " فرآیند شناسایی فرصتهای اقتصادی، ایجاد کسب و کار و شرکتهای جدید، نوآور و رشد یابنده برای بهره برداری از فرصتهای شناسایی شده می دانند که در نتیجه آن کالا ها و خدمات جدیدی عرضه می شود.
ریچارد کانتیلون - 1730 - 1 اولین کسی بود که این واژه را در علم اقتصاد ابداع نمود و آن را اینگونه تعریف نمود : کارآفرین فردی است که ابزار تولید را به منظور ترکیب به صورت محصولاتی قابل عرضه به بازار خریداری می کند .کارآفرین در هنگام خرید از قیمت نهایی محصولات اطلاع ندارد . جان باپتیست سی - 1803 - 2 کار آفرین را فردی میداند که مسئولیت تولید و توزیع فعالیت اقتصادی خود را بر عهده دارد. فرانک نایت - 1921 - 3 کار آفرینان را کسانی میشناسد که در شرایط عدم قطعیت به اتخاذ تصمیم می پردازند و پیامدهای کامل آن تصمیمات را نیز شخصاً می پذیرند.
طبق نظر کاسون - 1982 - 4 کار آفرین فردی است که تخصص وی "تصمیم گیری عقلایی و منطقی در مورد ایجاد هماهنگی در منابع کمیاب " میباشد. وی " داشتن توان داوری و قضاوت " را عنصری مشترک در تمامی کار آفرینان تشخیص داده است . از دیدگاه کارلند - 1984 - 5 کار آفرین فردی است که شرکتی را به منظور سود و رشد تاسیس مینماید و آنرا مدیریت کرده و از آن برای پیشبرد اهداف شخصی استفاده میکند.
همچنین به تعاریف زیر نیز می توان اشاره کرد: کارآفرین کسی است که توانایی آن را دارد تا فرصتهای کسب و کار را ببیند و آنها را ارزیابی کند، منابع لازم را جمع آوری و از آنها بهره برداری نماید، و سپس عملیات مناسبی را برای رسیدن به موفقیت پی ریزی نماید. کارآفرینان کسانی هستند که با ایجاد محصولات وخدمات نوین مورد نیاز مردم، درآمد خوبی کسب می کنند. معمولاً گمان می رود که کارآفرینان در راه اندازی شرکتها تبحر دارند در هر حال، آنها، از هیچ، کسب و کارجدید خلق می کنند . آنها به رغم مخاطرات بسیار، پیشگام کارهای جدید می شوند.