بخشی از مقاله
چکیده
آموزش دانش آموزانی که معلولیت های حسی دارند همواره مورد توجه صاحب نظران و متخصصان آموزشی بوده است. یکی از ضرورت های زندگی در جامعه ی امروزی، برخورداری از آموزش و یادگیری است. باید توجه داشت که روش های سنتی در آموزش این دانش آموزان کارایی لازم را ندارند و موجب کاهش انگیزه این دانش آموزان می شود. لذا باید با استفاده از روش ها و فناوری های نوین امر یاددهی و یادگیری این دانش آموزان را تسهیل کرد. گسترده ترین فن آوری که عرصه ی یاددهی و یادگیری را متحول ساخته است، فن آوری اطلاعات و ارتباطات است.
افزایش روزافزون استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات تحولی عظیم را در تمام حوزه ها و از همه مهم تر حوزه آموزش و یادگیری دانش آموزان با نیاز های آموزشی ویژه نوید می دهد. این مطالعه با هدف معرفی خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات جهت آموزش دانش آموزان نابینا با روش کتابخانه ای انجام شده است.
نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن است که با توجه به کارایی قابل ملاحظه فن آوری اطلاعات و ارتباطات مخصوصا رایانه، سخت افزار و نرم افزارهای رایانه ای، لازم است که مسئولان امر تعلیم و تربیت استثنایی کشور با بررسی راهکارها و راه حل ها و انجام متناسب سازی لازم، مقدمات استفاده مربیان دانش آموزان استثنایی از این فناوری های نوین را فراهم آورند.
مقدمه
وجود نقص یا اختلال یک عضو حسی، اختلال حسی1 نامیده می شود . یکی از این اختلال ها ی حسی، نابینایی است. فرد نابینا کسی است که به رغم برخورداری از فن آوری پزشکی، قدرت بینایی وی در چشم برتر کم تر از یک دهم باشد
نابینایی مرزی نمیشناسد و بدون نظر گرفتن سن، جنس، مذهب، ملیت، نژاد و طبقه اجتماعی - اقتصادی، ممکن است افراد را مبتلا سازد.
عده ای بر این باورند که فقدان بینایی یعنی مرگ - نامنی و همکاران، . - 1381 بینایی یکی از توانایی های مهم انسان است که نقش مهمی در ایجاد ارتباط اجتماعی و یادگیری دارد - رودباری و دیگران، . - 1387 شیوع کلی نابینایی 0/3 گزارش شده است - عظیمی، . - 1392 با توجه به اینکه جمعیت جهان حدود هفت میلیارد نفر است، با این درصد شیوع، حدود بیست و یک میلیون نفر در جهان نابینا هستند. بنابراین باید به چگونگی زندگی این افراد توجه ویژه شود تا خللی در روند زندگی آنها در جامعه وارد نشود.
یکی از ضرورت های زندگی در جامعه ی امروزی برخورداری از آموزش و یادگیری است. لذا باید با استفاده از روش ها و فن آوری های جدید امر یاددهی و یادگیری این دانش آموزان را تسهیل کرد. گسترده ترین فن آوری که عرصه ی یاددهی و یادگیری را متحول ساخته است، فن آوری اطلاعات و ارتباطات است - بکر2، - 2011 در حال حاضر فناوری رایانه3 بیش از بیست سال است که در مدارس مورد بهره برداری قرار می گیرد.
امروزه،دیگر فناوری اطلاعات و ارتباطات تنها به عنوان یک ابزار تدریس یا به عنوان یکی از موضوعات درسی محسوب نمی گردد
استفاده از فناوری ها به دلیل تخصصی بودن حوزه ی کاری، تعیین کننده موفقیت در رسیدن به اهداف آموزش و پرورش استثنایی است. امروزه پیشرفت هایی که در زمینه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به وقوع پیوسته است، پیش از همه به بهبود آموزش و یادگیری به دانش آموزان با نیازهای آموزشی ویژه انجامیده است. به گونه ای که حتی امکان آموزش به این دانش آموزان در مدارس عادی فراهم شده است
این تغییرات به وجود آمده در نتیجه ظهور فن آوری اطلاعات و ارتباطات، تمام ابزارها توان بخشی، سازگارانه و کمکی برای افراد با کم توانی های خاص را در بر می گیرد. به گونه ای که کاربرد رایانه و همچنین حمایت از تسهیلات دسترسی به آن، باعث ارتقاء کیفیت تدریس و مهارت معلمانی می شود که با دانش آموزان استتنایی سر و کار دارند
در همین راستا دو نوع فن آوری که در بهبود تعلیم و تربیت دانش آموزان با نیازهای ویژه مورد استفاده قرار می-گیرد، فن آوری آموزشی و فن آور ی کمکی 1است
فن آوری آموزشی شامل انواع نرم افزارها و سخت افزارهایی است که در ترکیب با روشهای تدریس ابتکاری برای تطبیق با نیازها یادگیری این دانش آموزان در کلاس درس به کار می رود. این فن آوری شامل نوارهای ویدئویی یا وسایل کمک آموزشی رایانه ای و یا برنامه های پیچیده ی رسانه ای برتر که در آن، رایانه به منظور کنترل و جایگزینی تصاویر بینایی و شنیداری ضبط شده مورد استفاده قرار می گیرد
استفاده از نظام های ارتباطی گفتار به ویژه اینترنت و شبکه جهانی وب، جایگاه قابل توجهی در آموزش ویژه دارد. فن آوری ها کمکی به خدمات متنوع و وسایل کمک به کارکرد دانش آموزان با نیازهای آموزشی ویژه در محیط مربوط می شود
استفاده از فناوری های نوین و کمکی در آموزش، فایده های زیادی دارد. از جمله فایده های آن می توان به افزایش اعتماد به توجه، تمرکز، قدرت تخیل، خلاقیت، انگیزه و عملکرد دانش آموزان اشاره کرد - تاش، 1390؛ کناتی و ژائو2، 2004؛ کیم، پارک و بیک3، 2009؛ کتامو و سومینن4، . - 2010 به علاوه این فناوری ها، تفکر انتقادی و تولید ایده را بهبود می بخشد
هال - 2000 - 7رایانه ها ”بخش های کنترل محیطی، واژه پردازها و صفحه کلیدها“ و انواع ارتباط ”سخنگو لمسی، سامانه ها خواندن و صفحه کلیدهای گویا “ را از جمله طبقه بندی فن آوری کمکی برشمرده است.
