بخشی از مقاله
چکیده
مقاله پیش رو بر دو موضوع اساسی متمرکز است. ابتدا مدیریت دانش1 و اهمیت و بهره وری آن در سازمانها مورد بررسی قرار می گیرد و سپس با مدیریت دانش در تصمیم گیری روبرو خواهیم بود. از آنجاییکه امروزه با موج تغییر محصولات مواجهیم ، به موازات آن تکنولوژی، بازار و قوانین تجاری و حتی سازمانها در اقتصاد جهانی نیز دائما تغییر می کنند.
بالطبع نیاز به تغییرات زیربنایی در استراتژی ها و سیستم های مدیریتی در سازمانها احساس می شود. این تغییرات باید در راستای انطباق سازمان با تغییرات اقتصادی جهان باشند و اما، معنای انطباق موفق چیست؟ پاسخ در تامین موفقیت آمیز نیازها و رضایت مشتریان نهفته است. واکنش موثر به نیاز مشتری، سیستم های مدیریتی کسب و کار را تغییر می دهد.
تاثیرمدیریت دانش در سیستمهای مدیریت و کاربرد آنها در سازمانها می درخشد وبه این دلیل مطالعات ما بر استفاده از این رویکرد ، در فرایند تصمیم گیری به عنوان فرایند کلیدی مدیریتی متمرکز شده است. در این نوشتار به آثار مثبتی که مدیریت دانش بر تصمیمات کلان سازمانی دارد اشاره شده است.دانش، چارچوب عملی برای کمک به سازمانها در جهت هدایت اهداف خود به دست می دهد که باعث میشود سازمانها درک صحیح و به موقعی از وضعیت و عملکرد خود به دست آورند.
مقدمه
در ادبیات حرفه ای مدیریت مدرن ، دانش، منبع ارزشمندسازمانها در قرن حاضر است. همانگونه که چشمها به مثابه پنجره های روح هستند، دانش سازمان نیز به مثابه پنجره ی رو به تعالی سازمان است که کارایی، بازده عملیاتی و فرصتهای استفاده نشده را آشکار و در نهایت تصمیم گیری های دقیق رامیسر ویاری رسان در عرصه چالشهای معاصر باشد .
در قرن حاضر ، این چالشها، برای بقا در عرصه رقابت وتوسعه اقتصادی جهانی اجتناب ناپذیرند و لذا روند توسعه مدیریت دانش ، از شرکتهای بزرگ به شرکتهای متوسط وحتی کوچک، بعنوان ستون فقرات اقتصاد ملی ، کشانیده شده است . سازما ن مبتنی بر دانش ،از موهبت کارکنانی برخوردار است که قادرند دانش را به صورت اثربخش، پیوسته و قابل ملاحظه تولید، به اشتراک گذاری و مورد استفاده قرار دهند.
با رقابتی شدن اقتصاد و کسب و کارموضوع "معنا بخشیدن به داده های سازمانی" و تسهیل فرآیند "تصمیم سازی "مرکز توجه کارشناسان فناوری اطلاعات و متخصصان علم مدیریت قرارگرفته است. در چند سال اخیر در کشور ما پیاده سازی سیستم های هوشمند رواج یافته است اما مشکلی که در پیاده سازی موفق و بقای پروژه های فوق دیده می شود، نداشتن ادبیات مشترک بین افراد و نیز عدم استفاده از متدولوژی مناسب درپیاده سازی می باشد.
مفهوم مدیریت دانش
امروزه مدیریت دانش بعنوان یک فاکتور بسیار مهم، برای عملکرد سازمان و نیز موفقیت پروژه ها، مطرح میباشد - 3 الوی و لایندر، . - 2001 تحلیل محققین برعملکرد سازمان ها موید این مطلب است که برخورداری از دانش و اطلاعات روز آمد برای ادامه حیات سازمان ها مبدل به یک ضرورت انکار ناپذیر شده است.ارزیابی روند تحولات در جامعه معاصر نشان می دهدکه تدریجا فناوری های نیرو افزا جای خود را به فناوری های دانش افزا می دهند.
بنابراین مدیریت سازمان ها باید با تکیه دانش برتر امکان اتخاذ تصمیمات صحیح و بهبود عملکرد های مبتنی بر دانش را پیدا کنند - 5 داون پورت و پروساک ؛ . - 1998 سازمان ها به سیاست های راهبردی جدیدی چون مدیریت دانش رو آورده اند تا بتوانند سرمایه های فکری کارکنان،شامل مقادیر و حوزه های متعدد دانش درباره مشتریان،فرآیندها،محصولات و کل زنجیره ارزش در سازمان در سطوح مختلف را یکجا تحت کنترل درآورده و به شیوه های مناسب ومؤثردر دسترس قراردهند .
سیمون کوزنتس6 برنده جایزه نوبل استدلال می کند که »دستمایه عمده کشورهای پیشرفته ازنظر اقتصادی،این نیست که سرمایه فیزیکی و مادی زیادی در اختیار دارند بلکه آن مجموعه دانش متراکمی است که از دانسته های آزمایش شده و اکتشاف حاصل از دانش تجربی به دست آمده و ظرفیت و آموزش های مردم،آن دانش را به طور مؤثر به کار می گیرد. - ربیعی و معالی، - 1393 مدیریت دانش، بعنوان روش جدید مدیریتی ، موهبتهای عقلانی کارکنان را به مزیت رقابتی سازمان بدیل می نماید.
تعاریف مدیریت دانش
در راستای تبیین مفهوم دانش و مدیریت دانش، هنگام مرور ادبیات این حوزه، با مجموعه ای از تعاریف و نظریه های متعدد مواجه می شویم که هر یک بر بعدی خاص تمرکز و تاکید دارند : همانطورکه ارونسون و توربن - 2001 - 7 بیان می کنند، توافقی روی تعریف مدیریت دانش وجود ندارد.این عدم توافق، ناشی از پیچیدگی و ابهام در جزء دوم این ترکیب یعنی دانش است.علی رغم این واقعیت نمونه هایی از معروف ترین تعاریف مدیریت دانش ارائه می شود:
مکینتاش - 1997 - 8 بر این باوراست که مدیریت دانش، تجزیه و تحلیل دانش شامل فرآیندهای برنامه ریزی و کنترل جهت توسعه دارایی های دانش برای نیل به اهداف سازمانی است . در بیان دیگر مدیریت دانش، فرآیند یا فرآیندهایی است که افراد را قادر به برقراری ارتباط و اشتراک اطلاعات نموده که نیازمند اعتماد متقابل است. فرهنگ مدیریت دانش اجازه میدهد که افراد آنچه را که میدانند به اشتراک گداشته و آنچه را نمیدانند از یکدیگر بیاموزند - یزدی،. - 1390
هدف اصلی مدیریت دانش ارتقاءنوآوری است. تحقیقات انجام شده موید یک رابطه مثبت بین نوآوری ومدیریت دانش است . - اسمیت9وهمکاران، 2005؛ داروچ ومکنوتون10،2002؛دوئرتی11وهمکاران، - 2002 برخی ازمحققان معتقدند نوآوری تاحدزیادی به شتاب دادن راه حلهای خلاقانه برای ذخیره دانش جدیددرسازمان بستگی دارد - اولاگبو و نر12،. - 2015
به طور خلاصه، مدیریت دانش در سازمانها به دنبال آن است تا نحوه و چگونگی تبدیل اطلاعات و دانسته های فردی و سازمانی را به دانش و مهارت های فردی و گروهی تبیین و روشن نماید. اگرچه در مورد تعریف مدیریت دانش و حیطه های آن توافق کلی وجود ندارد، اما متون مختلف در این نکته اتفاق نظر دارند که در سازمان های مختلف ، راهبردهای متفاوتی برای اجرای مدیریت دانش وجود دارد.
یک مطالعه تحقیقاتی در این باره که چه چیزی واقعا مردم را به اشتراک دانش تشویق می نماید، پیشنهاد می کند که ایجاد نگرش مثبت نسبت به مشارکت درسودمندی برای سازمان، نسبت به سیستم های پاداش بیرونی نتایج بهتری دارد. تحقیقات نشان می دهد عامل کلیدی موفقیت، طراحی اقدامات مدیریت دانش به گونه ای است که با فرهنگ کنونی سازمان سازگار باشد، نه این که اهتمام ورزد فرهنگ سازمانی را تغییر دهد تا با اقدامات مدیریت دانش هماهنگ شود.
به همین دلیل سازمان هایی که به تدریج مدیریت دانش را اجرا می کنند و با فرهنگ سازمانی همگام هستند، موفق تر از سازمان هایی بوده اند که تلاش داشتند تغییرات شدید و گسترده ایجاد کنند. در این میان نباید از موانع عمده بر سر راه مدیریت دانش غافل بود که عمدتا در پنج دسته اصلی تحت عنوان عوامل انسانی ،عوامل سازمانی، عوامل فرهنگی ، عوامل سیاسی و عوامل فنی و تکنولوژیکی قابل طبقه بندی هستند . - احمدی،. - 1391
