بخشی از مقاله
چکیده
هدف مقاله حاضر، بررسی مولفه های روابط انسانی در بهبود کیفیت سازمان می باشد،بدین منظورشاخص های مهم در برقراری روابط انسانی مورد بررسی قرار گرفت.روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده ،جامعه آماری،نظام آموزشی کشور ایران و رویکرد توفق مهارتهای توسعه ای روابط انسانی می باشد،حجم نمونه، عناصرو شاخص های بهبود کیفیت و روابط انسانی در مدارس می باشد.اطلاعات مورد نیاز از جستجو در منابع کتابخانه ای وگزارش های تحقیقات چاپ شده و جستجو در شبکه جهانی اینترنت به دست آمده است.
یافته کلی پژوهش،حاکی از توجه نسبی و تاکید نظام تعلیم و تربیت به مهارت روابط انسانی در فرایندهای مختلف آموزش است.محتوای برنامه درسی،قوانین بالادستی و تلاش معلمان گرانقدرضمن تاکید بر روابط انسانی زمینه را برای بهبود بخشی به توسعه مهارت روابط انسانی فراهم آورده است اما کافی نیستند،روش های تدریس مورداستفاده روش های فعال می باشدو در این راستا ازمدیریت به روش سنتی نیز بهره برده است.باتوجه به نتایج به دست آمده پیشنهادهای زیر ارائه شده است:
تدوین سند جامع کاربردی کردن نظریه های مدیریت روابط انسانی با مولفه های عینی تر و ملموس تر، رفع مشکلات اقتصادی مدارس و مساعدت به خانوادههای کمتر برخوردار، رفع موانع آموزشی و کیفیت بخشی به ابزار و امکانات آموزشی موجود،تشویق وترغیب دانش آموزان به تلفیق دانش نظری و فعالیت های عملی وکاربردی تر،تشکیل همایش ها و جلسات مشترک،آموزش مبانی دینی به صورت کاربردی،توجه به اصل مقبولیت در انتخاب مدیران ونگاه حداکثری به سلامت روان و جسم آنان ،ارتقاء سطح انگیزش به کار ،توجه به حداکثر رضایتمندی فرد در انجام فعالیتهای گروهی ،نگاه ویژه به مدیریت غیر متمرکز و نیمه متمرکز،تجهیز مدارس به آخرین دستاوردهای علمی،پوشش حداکثری دانش آموزان با تامین بخشی از نیازهای اولیه.
مقدمه و بیان مسئله
اکثرمناقشات،سوءتفاهمات،کم کاری ها،درنتیجه ضعف درارتباط است - رحمانی. - 1376روابط،محصول روابط انسانی است که درمیان افرادوگروهها وطبقات برقرار می شود.این روابط به عوامل مختلف از قبیل فرهنگ ،آزادی،مساوات و امنیت،طبقه اجتماعی ،فرصت ،انگیزش ،نقش ،پایگاه اجتماعی شامل رده های سازمانی ،نوع کار،مهارت ،شرایط کار ،حقوق و ارشدیت ،تحصیلات ،تعادل اجتماعی و سازگاری فرد با دیگران در ارتیاط انسانی موثر است که عناصر محیط و محیط سازمانی تاکید بیشتری قرار دارند
روابط در نظام های آموزشی موقعیت ممتازی دارد،وظایف و ماموریت های دشوار و حساس نظام آموزشی در پرتو ارتباطات صحیح توسعه و تسهیل می یابد.برقراری روابط انسانی کلید تحقق هدف انسان است
دربررسی سیر تارخی مدیریت ،در اوایل دهه ی 1930التون میو و همکارانش ،نهضت روابط انسانی را جایگزین مدیریت علمی تیلور نمودند. مجوع دیدگاهها ی ایشان حاکی از این مهم بود که نگاه به امور انسانی و روش های فنی بر کارایی بیشتر تاثیر گذار است .نهضن مدیریت علمی اصولا بر وظیفه و کار تاکید داشت در حالی که نهضت روابط انسانی به روابط - انسان ها - اهمیت می داد ، و همین موضوع باعث گردیده است که همواره به روابط انسانی به عنوان یک مساله مهم در سازمانها تبدیل گردیده است و البته در سازمانها آموزشی به جهت اینکه ،دانش آموزان نه تنها تجربه های کافی برای شناخت و تشخیص مصالح بلند مدت خود را ندارند،از نظر ساده اندیشی و صاف و زلال بودن قلب و اندیشه خود،تحت تاثیر رفتار و روابط افراد مهم از نظر رفتار باطنی و خالصانه و رفتار ظاهری قرار می گیرند
و این تاثیر زمانی بیشتر خواهد شد که،"سرپرست آموزشی باید به ارزش شخصیت دیگران اعتقاد داشته باشد و به خواسته هاو احساسات معقول آنها احترام گذاردو بداند زندگی و کار با هم آمیخته اند و رضایت خاطر در کار می تواند تاحدزیادی رضایت زندگی را حاصل کند "
در حال حاضر به دلایل مختلف،اغلب سرپرستان گرایش بیشتری نسبت به کار پیدا کرده و کار را بر روابط انسانی ترجیح می دهند. کار صرف مانع کیفیت است،زیرا در فعالیتها به شیوه سنتی و علمی مورد توجه فایول و تیلور که بر فرایندهای علمی تولید تاکید داشتند و برای حداکثر تولید بدون توجه به روابط انسانی برنامه ریزی می کردند،عملا با روی کار آمدن مطالعات هاثورن خط بطلانی بر برخی از تئوری های آنها کشیده شد. واین موضوع خلاف توسعه و تحول در سازمان هاست زیرا :
"در یک کلام ،مردم ،فرهنگ را می سازند. وقتی فرهنگ را ساختند به سادگی از آن جدا نمی شوند و عملا و منطقا هم زندگی ،از فرهنگ جداشدنی نیست" - نصر آبادی،. - 1376 فطرت انسانها طوری است که دوست دارند مورد توجه قرار گیرند،به علاوه انسانها دوست دارند علاوه بر فعایتهای جسمانی ،به نظر و عقاید و خواسته هایشان نیز توجه گردد "روابط انسانی خوب در مدیریت بر بنیان های احترام متقابل، نیت خیر، ایمان به ارزش ها و شئون انسانی و شخصیت های فردی استوار است
بهبود کیفیت سازمانهای آموزشی یابهسازی سازمان عبارت است از فرایند تغییر و بهسازی برنامه ریزی شده ی سازمان از طریق به کارگیری دانش های علوم رفتاری که لازمه آن تغییر رویکرد نظام آموزشی است در همین راستا نظام آموزشی بسوی خلق ایدهها، افکار و آموزههای جدید با بهره گیری از روابط انسانی میباشد و این همان نظام آموزشی،دانش آموز محور است که اگر به صورت یک نظام ساختاریافته و منسجم، جایگزین نظام آموزشی سنتی قرار گیرد ضمن ایجاد پیوستگی و اجماع در فعالیتهای آموزشی در راستای به فعلیت رساندن فطرت خدادادی آنان بصورت بالندهای به عنوان خروجی خود موجب تحویل جامعه آموزش و پرورش می گردد.اهمیت آموزش و پرورش و توصیه ها و تاکیدات به عمل آمده در این زمینه،لزوم توجه به اصلاح نظام های آموزشی با تاکید بر توسعه و غنایی رفتارهای مبتنی بر روابط سالم انسانی را می طلبد .
رسالت آموزش و پرورش، توان بخشیدن به فرد فرد انسان ها در جهت توسعه ی کامل استعدادهای خود و نیز شناخت توانمندی های خلاق خود است و این هدف از سایر اهداف متعالی تر می باشد. حصول این هدف هر چند دشوار و طولانی است، اما سهمی ضروری در جهت جستجوی جهانی عادلانه تر و بهتر برای زیستن به شمار می رود. این امر زمانی تحقق خواهد یافت که به همه ی عوامل موثر بر آن که انسان در راس آن قرار دارد نگاهی مبتنی بر روابط معقول و هدفمند داشته باشیم
.از این رو در ادامه پژوهش به بررسی مهارت روابط انسانی و بهبود کیفیت سازمانهای آموزشی پرداخته می شود.
ضرورت و اهمیت موضوع
تحول و دگرگونی هر جامعه ای به تحول آموزشی آن کشور بستگی دارد و تحول تربیت یک جامعه به فرایندهای گوناگون مرتبط است که کارآمدی هر یک از این مولفه ها به طور قطع توسط نیروها ی انسانی که سرمایه های دانشی و اجتماعی سازمان هستند محقق می گردد که به طور واضح وجود سازمانی بر اساس روابط مبتنی بر تاملات مثبت بر توسعه و ارتقای شاخص های هدفمدارتاثیر گذار تر خواهد.لذا رویکر روابط انسانی به منزله موفقیت و بهره وری به جهت محاسن ویژه ای که دارد مورد توجه جدی تری قرار گرفته است .نظام تعلیم و تربیت برای " تحقق اهداف و اصول ،نیاز به برنامه ریزی گسترده ای دارد که نقش وسهم مدیران در این برنامه بسیار حساس و سرنوشت ساز است که تحقیق این اهداف در سایه بهره گیری از روابط انسانی آسان تر و با صرف زمان کمتری محقق می گردد
تاکید بر روابط انسانی در نظام های آموزشی زمینه پرورش حرفه ای مستمر پرسنل و به تبع آن جامعه را به دنبال خواهد داشت. بهبود کیفیت یا بهسازی سازمان مربوط به مسائل انسانی است که می توان آن را همزاد تشکیل سازمانهای بشری دانست ومفهوم آن عبارت است از :
که با استفاده از عوامل و امکانات موجود و قابل دسترس در جهت ایجاد فضای عاطفی و کاری سازمان به نحوی بهتر و انسانی تر و مطلوبتر از وضع موجود اقدام کرد - سرمد،. - 1385 بخاطر بسپاریم که آزاد کردن نیروی روابط انسانی نه تنها کلیدی برای بهبود عملکرد سازمانی، بلکه همچنین برای سلامتی و کامیابی زندگی فردی است. و “ اگر قدرت این توانایی بوسیله روابط ما ایجاد شده باشد، پس ما بایستی به کیفیت این روابط توجه کنیم“
از این رو ما چه در زندگی فردی و چه در زندگی حرفه ای خویش، مسئول حفظ و ارتقاء کیفیت این روابط هستیم.و از این طریق می توانیم توسعه و ارتقای کیفیت و بهسازی سازمان را محقق گردانیم.بی شک روابط انسانی مثبت دارای فوایدی است در این زمانه که “عصر رابطه - “ کارزماسکی و کوپر رایدر، 1997، - نامیده شده، زندگی می کنیم
