بخشی از مقاله
چکیده
بیش از 10 درصد کل سطح خاكهاي جهان توسط خاكهاي با درجات مختلف شوري پوشیده شده است. کشور ما نیز به دلیل قرار داشتن در مناطق خشک ونیمه خشک، با مشکلات شوري و قلیائی خاكها روبروست. وجود رسوبات تبخیري میتواند خاك را در رده خاكها مشکل آفرین قرار دهد. به همین دلیل بررسی تاثیر میزان شوري بر خواص مکانیکی خاك پیش از احداث و توسعه سازههاي عمرانی در چنین مناطقی ضروري بنظر میرسد.
در این تحقیق جهت بررسی خواص تراکمی خاكهاي شور از کاوشگر DCP استفاده شده است. از این کاوشگر در روي حدود 60 نقطه در محدوده استفاده شده است و پس از نمونه برداري از خاك با درجات مختلف شوري و انتقال به آزمایشگاه، آزمایشهاي متداول مکانیک خاك انجام شده است. سپس با استفاده از برخی روابط وضعیت تراکمی خاك تعیین شده است.بطور کلی تراکم بدست آمده براي این منطقه در رده بسیار سست قرار میگیرد.
1 مقدمه
شهرهاي خور و جندق، دو شهر در دل بیابان و در جنوب کویر بزرگ، محصور شده توسط شورهزارهائی هستند که در اثر نهشت رسوبات تبخیري، طی دورههاي مختلف زمینشناسی بوجود آمدهاند. مشکلات ایجاد شده براي سازههاي عمرانی ساخته شده در این منطقه، رهآورد گسترش وسیع این رسوبات تبخیري است که از جمله مشکلات ایجاد شده میتوان، تخریب روکش آسفالت جادهها، پایه پلهاي بتنی و ایجاد خسارت براي تاسیسات کارخانه پتاس خور را نام برد. وجود رسوبات تبخیري در بین رسوبات رسی، که خاك منطقه را در رده خاكهاي مشکل آفرین قرار می دهد میتواند منشا اصلی مشکلات اشاره شده باشد.
تحقیقات زیادي بر روي تاثیر شوري و همچنین املاح شور بر خواص ژئوتکنیکی خاكها انجام شده است. بیشتر این تحقیقات در کشورهاي حوضه خلیج فارس، که حجم وسیعی از وسعت این کشورها توسط پلایاها پوشیده شده انجام شدهاند. مطالعاتی که توسط Amin - 2004 - انجام شده نشان میدهد که مشکلات ژئوتکنیکی موجود در پلایاها شامل: کاهش مقاومت خاك در اثر تماس با آب، تراکمپذیري متغیر زمین، که میتواند منجر به نشست نابرابر در یک فاصله کم گردد و قابلیت خورندگی خاك به دلیل وجود مقادیر زیاد سولفات و کلراید در این خاكها، میباشد.
2 نفوذسنج مخروطی دینامیکی - - DCP
نفوذسنج دینامیکی وسیلهاي براي اندازهگیري برجا و سریع مقاومت خاك است. براي اولین بار Scala در سال 1959نفوذسنجی را براي ارزیابی نسبت باربري کالیفرنیاي - CBR - خاكهاي چسبنده ارائه داد .در دهه گذشته، نفوذ سنج Scala به کاوشگرDynamic Cone Penetrometer تغییر نام داده است . - Edill, 2005 - این کاوشگر به طور استاندارد، داراي چکش با جرم 8 کیلوگرم است که از ارتفاع ثابت 575 میلیمتر سقوط مینماید و انرژي ایجاد شده در آن، 45 ژول یا 14/3 ژول بر سانتیمتر مربع میباشد. این نفوذسنج داراي یک مخروط با قطر 20 میلیمتر و زاویه راس 60 درجه است.
قطر میله فولادي این نفوذسنج کوچکتر از قطر مخروط بوده و لذا اصطکاك بین خاك و میله رابط حذف میگردد. شکل - - 13-2 نفوذسنج دینامیکی DCP و روش کارکرد قسمتهاي مختلف آن را نشان میدهد. نتایج حاصل از انجام آزمایش با کاوشگر DCP به روشهاي مختلفی ارائه میشود که یکی از این روشها تعیین شاخص DPI است که داراي واحد میلیمتر بر ضربه - mm/blow - میباشد.
