بخشی از مقاله
کنترل و بازرسی واحدهاي ذخیره ساز شناور مواد نفتی
چکیده:
سازمان بنادر و دریانوردي به استناد ماده سوم از فصل دوم آیین نامه سازمان بنـادر و دریـانوردي مصـوب بهمـن مـاه 1348
وظیفه تهیه و تدوین و اجراي قوانین دریایی را دارا می باشد.
بر همین اساس نظر به اینکه جمهوري اسلامی ایران با مصوبه مورخ 1380/10/26 مجلس شوراي اسـلامی و تائیدیـه شـوراي نگهبان به کنوانسیون مارپل و ضمیمه اول آن ملحق شده و ایـن ضـمیمه از تـاریخ 1381/11/5 بـراي کشـورمان لازم الاجـرا گردیده است و به استناد الزامـات مقـرره 39 از ضـمیمه اول کنوانسـیون مارپل،سـکوهاي ثابـت و شـناور شـامل دکـل هـاي
حفاري،تسهیلات شناور تولید،ذخیره سازي شناور مواد نفتی جصطغس ک؟هطپصح ؟غطصهپئً) استفاده شده بـه منظـور ذخیـره سازي دور از ساحل نفت تولید شده باید سوابق کلیه عملیات مربوط به تخلیه نفت یا مخلوط هاي نفتی را در شکلی که مـورد تائید سازمان می باشد،نگهداري نمایند.
واحدهاي ذخیره سازي شناور مواد نفتی جصطغس ک؟هطپصح ؟غطصهپئً)،واحدهاي شناوري هستند که به منظور شناوري است که به منظور ذخیره سازي مواد نفتی و انتقال آن به تاسیسات ساحلی و یا شناورهاي دیگر طراحی شده اند.
هدف از بازرسی،ارائه یک روش هماهنگ و یکنواخت جهت کنترل و بازرسی واحدهاي ذخیره ساز شناور توسط افسران کنترل و بازرسی مجاز سازمان با نگاه به کنوانسیونهاي الحاقی مربوط در موارد ایمنی و زیست محیطـی در آبهـاي تحـت حاکمیـت و صلاحیت جمهوري اسلامی ایران می باشد.
مقدمه
سازمان بنادر و دریانوردي به استناد ماده سوم از فصل دوم آیین نامه سازمان بنـادر و دریـانوردي مصـوب بهمـن مـاه 1348
وظیفه تهیه و تدوین و اجراي قوانین دریایی را دارا می باشد.
بر همین اساس نظر به اینکه جمهوري اسلامی ایران با مصوبه مورخ 1380/10/26 مجلس شوراي اسـلامی و تائیدیـه شـوراي
نگهبان به کنوانسیون مارپل و ضمیمه اول آن ملحق شده و ایـن ضـمیمه از تـاریخ 1381/11/5 بـراي کشـورمان لازم الاجـرا
گردیده است و به استناد الزامـات مقـرره 39 از ضـمیمه اول کنوانسـیون مارپل،سـکوهاي ثابـت و شـناور شـامل دکـل هـاي
حفاري،تسهیلات شناور تولید،ذخیره سازي شناور مواد نفتی جصطغس ک؟هطپصح ؟غطصهپئً) استفاده شده بـه منظـور ذخیـره سازي دور از ساحل نفت تولید شده باید سوابق کلیه عملیات مربوط به تخلیه نفت یا مخلوط هاي نفتی را در شکلی که مـورد تائید سازمان می باشد،نگهداري نمایند.
منطقه ویژه شناخته شدن، مناطق خلیج فارس و دریاي عمان از طرف سازمان بین المللـی دریـانوردي در ارتبـاط بـا الزامـات
ضمائم اول و پنجم کنوانسیون مارپل و شرایط اقلیمی و جغرافیاي ویژه دریاي خزر(بسته بودن و وجـود ذخـائر عظـیم نفتـی)
حساسیت این حوزه هاي آبی را دو چندان کرده است و با توجه به اینکه یکی از وسایل نقلیه آبی که در حال حاضر در آبهـاي
خلیج فارس مورد استفاده در بخش نفت بوده،واحد ذخیره ساز شناور جسحً) می باشد، که بر اساس قـوانین و مقـررات ملـی
نیازمند رعایت الزامات ایمنی و زیست محیطی است.
مجوز کنترل و بازرسی شناورها
افسران کنترل و بازرسی جقهحً,قهحبض ،می توانند هرواحد ذخیره ساز شناور مشـمول در آبهـاي تحـت حاکمیـت و صلاحیت و منطقه انحصاري را به منظور بررسی میزان انطباق وضعیت واحد ذخیره ساز شناور شناور با الزامات مقـرره 39 ضمیمه اول کنوانسیون مارپل،مقرره ششم از فصل نهم کنوانسیون سولاس،مقرره هاي 13-6 و13-7 آئین نامه بین المللی مدیریت ایمنی جغخقه قحع)،مقرره 14-9وفصل 11-2 مورد بازرسی قرار دهند.
به جز مواردي که ادله روشنی جک2غأپط؟ طهکئهض مبنی بر تخطی شناور از مفاد ضمیمه اول کنوانسیون مارپـل موجـود باشد، چنین بازرسی هایی باید شامل:
بازرسی از واحدهاي ذخیره ساز شناورهاي خارجی که بیش از شش ماه از آخرین تاریخ بازرسی آنها گذشته باشد.
بازرسی از واحدهاي ذخیره ساز شناورهاي تحت پرچم ایران که بیش از شش ماه از بازرسی آنها گذشته باشد.
در صورت تغییر مشخصات واحدهاي ذخیره ساز شناور، تغییر پرچم و یا تغییرات در تجهیزات واحدهاي ذخیره ساز شناور بر اساس گواهینامه هاي صادر شده، بازرسی باید به گونه اي باشد که اطمینان حاصل شود که تغییرات به طـور کامـل بـا الزامات کنوانسیون مطابقت دارد.
بازرسی اولیه (Initial Inspection)
نتایج مربوط به انجام این بازرسیها باید در فرمهاي گزارش بازرسی درج گردیده و نسخه اصلی این فرمها باید به فرمانده شـناور تحویل داده شود.
در مورد شناورهاي تحت پرچم فرمهاي گزارش بازرسی ، اعم از توقیف شده، داراي نواقص و بدون نواقص، باید به سازمان بنادر و دریانوردي ارسال گردد.
در خصوص بازرسی از شناورهاي خارجی در صورت مشاهده نواقص منجر به توقیف، فرمهـاي گـزارش بازرسـی بایـد از طریـق سازمان به مرجع دریایی کشور صاحب پرچم شناور ارسال گردد.
افسر کنترل و بازرسی جقهحً ,قهحبض بعد از رفتن بر روي شناور و معرفی خود به فرمانـده و یـا افسـر مسـئول شناور باید اعتبار گواهینامه هاي بین المللی شامل جلوگیري از آلودگی نفتی جببقعض،جلوگیري از آلودگی ناشـی از فاضلاب((ISPP، جلوگیري از آلودگی هوا خط شاهین ، مدیریت ایمنی شناور ایمنی تجهیزات، ایمنی ساختمان، ایمنی رادیویی، حداقل نفرات، مدیریت ایمنی، سیستم مـدارك ثبت تجهیزات مربوط به شناور و سایر مدارك لازم را بررسی نماید در بررسی گواهینامه ببقع باید اطلاعات مربوط به اسم شناور، حروف مشخصه، بنـدر ثبـت، نـوع شـناور ، تاریخ صدور و انقضاء گواهینامه و در صورتی که شناور مواد نفتی حمل می کند بایـد نـوع نفـت موجـود و شرایط حمل مورد بررسی قرار گیرد.
در بازرسی اولیه، افسر کنترل و بازرسی ضمن بررسی اعتبار گواهینامه ها و صحت تکمیل آنها توسط موسسات رده بندي مورد تایید، باید دقت نماید تنها مواد ذکر شده در گواهینامه بر روي شناور حمل شوند و شرایط مواد با شرایط ذکـر شـده در گواهینامه منطبق باشد.
افسر کنترل و بازرسی کشتیها جقهحً ,قهحبض ، باید درج اطلاعات لازم درخصـوص از بـین بـردن لجـن نفتـی، تمیز کردن مخازن محصولات نفتی شامل شستشوي نفت خام را در بخش اول و دوم دفتر ثبت نفت 2طپطکل ئطقض جفپپB مورد بررسی قرار دهد.سابقه مربوط به فعالیتهاي تخلیه مواد باید به طور کامل در دفتر ثبت نفت درج شـده و همواره براي بازرسی در تمامی مواقع موجه آماده و قابل دسترس باشد.
افسر کنترل و بازرسی باید از سالم بودن سیستم رادیویی، براي اعلام وضعیت اضطراري شـناور بـه مراکـز همـاهنگی نجات اطمینان حاصل نماید.
افسر کنترل و بازرسی بایداز نصب فهرست وظایف در شرایط اضطرار جصکطع طکصکأق) مشتمل بـر فهرسـت وظـایف محول شده به کلیه پرسنل،و اینکه کدام یـک از افسـران بـراي اطمینـان از تعمیـر و نگهـداري و آمـاده بکـار بـودن تجهیزات اطفا حریق در دریا در نظر گرفته شده اند و جانشین افراد کلیـدي در مواقـع اضـطرار بـر روي شـناور چـه افرادي هستند در نقاط مشخص شناور اطمینان حاصل نمایدضمناً می تواند خواستار اجراي یـک تمـرین مقابلـه بـا آتش توسط پرسنل تعیین شده در فهرست وظایف در شرایط اضطرار با هماهنگی فرمانده شناور باشد.
افسر کنترل و بازرسی باید انطباق تعداد نفرات موجود بر روي شناور را با گواهینامـه حـداقل نفـرات بـر روي شـناور بررسی نماید.
افسر کنترل و بازرسی باید ایمنی تجهیزات و شناور از لحاظ جابجایی، حمل و نظارت مـواد نفتـی، فعالیـت ایمـن در موتورخانه، اطفاء حریق در نقاط مختلف شناور در صورت نیاز، ترك شناور به روش سریع و ایمـن و انجـام نجـات در صورت نیاز، جلوگیري از آلودگی محیط زیست، تامین تعـادل مناسـب، تـامین مقاومـت مناسـب در برابـر نفـوذ آب، برقراري ارتباط در شرایط اضطرار در صورت نیاز و فراهم ساختن شرایط سالم و ایمن بر روي شناور را مـورد بررسـی قرار دهد.
افسر کنترل و بازرسی باید طرح مدیریت زباله شامل روشهاي جمع آوري، ذخیره و از بین بـردن زبالـه و اسـتفاده از تجهیزات روي شناور، دفتر ثبت زباله و تابلوي اطلاع رسانی که خدمه و مسافرین را از الزامات مربوط به از بین بـردن زائدات مطلع می کند، مورد بررسی قرار دهد.
افسر کنترل و بازرسی باید بررسی نماید آیا گزارشات مربوط به تخلیه فاضلاب شامل تاریخ تخلیه،مقدار فاضلاب تخلیه شـده، موقعیت و نوع تاسیسات دریافت بر روي شناور موجود می باشد؟
افسر کنترل و بازرسی باید سیستم مدیریت ایمنی جقحع) از لحاظ اسنادي و اجراي آن را بررسی نماید افسر کنترل و بازرسی باید طرحهاي آمادگی و مقابله با آلودگیهاي نفتی که به تائید سازمان رسیده است را مورد بررسـی قـرار دهد.
جهت بررسی وضعیت مدیریت ایمنی شناور جهقحض، افسر کنترل و بازرسی می تواند موارد ذیل را مورد بازرسی قرار دهد؟ آیـا روشـهاي اجرایـی مـورد نیـاز در شـناور موجـود و در دسـترس پرسـنل قـرار دارد و پرسـنل جدیـد چگونـه بـا وظـایف
خود آشنا می شوند.
آیا مدارك موجود ایمنی به زبان کاري شناور و یا یک زبان قابل فهم براي پرسنل موجود هستند؟ آیا فرایندهاي لازم براي برقراري و حفظ ارتباط با بندر در موارد اضطراري مشخص شده است؟ آیا شناور برنامه اي منظم براي تعمیر و نگهداري دارد و آیا سوابق آن موجود است؟
افسر کنترل و بازرسی باید بررسی نماید آیا خدمه اصلی می توانند در مواقع لزوم به گونـه اي کـه در عملکـرد ایمـن شناور بویژه در شرایط اضطراري اختلال ایجاد نگردد، با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند.
افسر کنترل و بازرسی باید بررسی نماید، آیا برنامه مدیریت فاضـلاب شـامل نمـودار سـاده از اجـزاء تشـکیل دهنـده سیسـتم فاضلاب،دستورالعمل مرحله به مرحله عملیات مربوط مدیریت سیستم فاضلاب و گزارش مربـوط بـه مـوارد تخلیـه و تحویــل فاضــلاب بــه تاسیســات دریافــت بــه منظــور آشــنایی پرســنل اجرایــی بــر روي شــناور موجــود می باشد در بازرسی جزء به جزء طرح کنترل آتش، افسر کنترل و بازرسی می تواند موارد زیر را مورد بررسی قرار دهد.
افسر بازرس می تواند بررسی نماید آیا افسران مسئول،خصوصاً آنهایی که وظایف مرتبط را عهده دار هستند از اطلاعات کتابچه یا طرح کنترل آتش و چگونگی اقدام در صورت بروز آتش سوزي آگاهی دارند؟
افسر بازرس می تواند اطمینان حاصل نماید، افسران مسئول شناور با اعضاي اصلی گروههاي مختلف اطفاء حریق، وظایف آنها و روشهاي دسترسی به بخشهاي مختلف شناور آشنایی دارند؟
بررسی سایر اسناد مورد نیاز مربوط به نگهداري نفت شامل:
اطلاعات مربوط به چگونگی حمل مواد نفتی از جمله ویسکوزیته و...
اطلاعات مربوط به دماي مورد نیاز مواد در حین انجام عملیات تخلیه و بارگیري نوع مواد نفتی نگهداري شده در مخازن اطلاعات درخصوص تجهیزات مربوط به پایش مراحل عملیات (در صورت وجود)
طرح کلی مخازن مستندات انجام تعمیرات در مخازن نفت
بررسی وجود و مورد تائید بودن طرح اضطراري شناور جهت مقابله با آلودگی نفتی جبغبقحض، افسر کنترل و بازرسی بایـد از وجود فهرست به روز شده تماس افراد و یا مقامات ذي صلاح تائید شده به منظور هماهنگ سازي فعالیتها در هنگـام بروز سوانح آلودگی اطمینان حاصل نماید.در صورت وجود طرح اقتضایی جهت مقابله با آلودگی نفتی نیازي به طـرح اضطراري شناور جهت مقابله با آلودگی نفتی جبغبقحض نیست.
افسر کنترل و بازرسی باید از موارد تخلیه ثبت شده در دفتر ثبت روزانه شناور جفپپت ؟پعض و مطابقت فاصله نقطه تخلیـه از نزدیکترین خشکی و میزان عمق آب اطمینان حاصل نماید
بررسی،طرح مدیریت انتشار ترکیبات آلی فرارجهقبض بر روي شناور با توجه بیشتر نسبت به موارد زیر:
طرح باید داراي دستورالعمل هاي موجود در زمینه به حداقل رسانیدن انتشار ترکیبات آلی فرار در هنگام بارگیري باشد بررسی ترکیبات آلی فرار ایجاد شده در حین شستشوي نفت خام مخازن طرح باید به زبان کاري افراد بر روي شناور نوشته شده باشد و در صورت لزوم به یکی از زبانهاي انگلیسی،فرانسه یـا اسـپانیایی ترجمه شده باشد و همچنین فرد مسئول اجراي طرح بر روي شناور مشخص شده باشد.
بازرسی جزء به جزء (More Detailed Inspection)
چنانچه در بازرسی اولیه شواهدي دال بر عدم انطباق وضعیت شناور، تجهیزات و مراحل عملیاتی تخلیه، بارگیري و شستشـوي مخازن با الزامات ضمیمه اول کنوانسیون مارپل و شرایط موجود در گواهینامه مشاهده گردد، بازرسی جزء به جزء توسط افسـر کنترل و بازرسی انجام می پذیرد. این بازرسیها می تواند موارد ذیل را در بر گیرد:
بررسی ظرفیت کافی مخازن جمع آوري پسماندهاي نفتی (لجن) و یا موادي که از تصفیه سـوخت ،روغنهـاي روانکـار و نشـت مواد نفتی از فضاي موتورخانه ناشی می شوند بررسی کارایی کافی برنامه شستشوي مخازن براي جلوگیري از ته نشین شدن لجن در ته مخازن بررسی وجود و کار آمدي علائم هشداردهنده در قبل از رسیدن مخازن به حالت هشدار و حجم زیاد بررسی وجود اتصال تخلیه به داخل خن موتورخانه براي مخازن جمع آوري پسماندهاي نفتی (لجن) بررســی وجــود ظرفیــت کــافی در ســینی هــاي جمــع کننــده جyهط1 ؟غطصطکئئپهض روغنهــاي هیــدرولیک و ســرریز مواد موجود در مخازن بررسی کارایی سیستم قطع خودکار مخازن تخلیه در مواقع اضطراري بررسی خطوط بازگشت ترکیبات آلی فرار جهقبض براي مخازن تخلیه بررســی تجهیزمخــازن مجهــز بــه شــیرهواگیري جفطپع طپژهبض بــه منظــور خــروج و تخلیــه گــاز جمــع شــده در فضاي مخازن بررســی ســالم بــودن دســتگاههاي آشکارســاز ســطح مشــترك آب و نفــت موجــود بــر روي شــناور و وجــود گواهینامــه کالیبراسیون معتبر براي آنها بررسـی هشــدار دهنــده هــاي دســتگاه کنتــرل و پــایش تخلیــه نفــت جغقخقض و آیــا گواهینامــه کالیبراســیون دســتگاه معتبر می باشد.( هشدار دهنده هاي دستگاه کنترل و پایش تخلیه نفت جغقخقض در صورتی قابل استفاده می باشد
