بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای رقابتی امروز، سازمانها برای رشد و توسعه موقعیت خود باید شیوه جدید مقتضی با این میزان تغییرات و پیشرفت سریع را اتخاذ کنند. یکی از الزامات توسعه و پیشرو بودن در صنعت، برخورداری از رویکرد و نگاه نوآوری باز در سازمان است.
نوآوری باز با تاکید بر از بین بردن مرزهای سازمان و دخیل کردن عوامل ارزشآفرین خارج از سازمان، احتمال موفقیت و توسعه سازمانی را بالا برده و ریسک ناشی از خطرات سرمایهگذاری را کاهش میدهد. از آنجا که در دهه اخیر، توجه از صنایع پیشرفته به صنایع متوسط و از سطح کلان به سطح متوسط و بنگاه معطوف شده است، ضروری است پژوهشها نیز در صنایع مختلف توسعه یابند.
هدف این مقاله این است که از طریق انجام یک مطالعه مروری بر روی پژوهشهای انجام شده در زمینه نوآوری باز و صنعت قطعات خودرو، به مفاهیم، رویکردها، دیدگاهها و عوامل کلیدی موفقیت نوآوری باز در این صنعت اشاره نماید.
با مرور ادبیات پژوهشی عوامل موثر بر نوآوری باز و تجارب شرکتها، عوامل موثر مختلفی را میتوان برای نوآوری باز در نظر گرفت، که این عوامل شامل آمادگی سازمانی، توانمندیهای مشارکتی، ظرفیت جذب، مدیریت مالکیت فکری، مدل کسب وکار، هوشمندی فناوری و واسطههای نوآور هستند.
-1 مقدمه
با توجه به تغییرات سریع و شگرف تکنولوژی در چند دهه اخیر، پارادایم نوآوری بسته که مبتنی بر تمرکز داخلی سازمانی بود منسوخ گردید و پارادایمی با اصول زیر ایجاد گردید که در حال توسعه میباشد:
تاکید بر همکاری با افراد باهوش و توانمند بیرون سازمان علاوه بر افراد درون سازمان ارزشآفرینی از توسعه و پژوهشهای بیرونی علاوه بر پژوهشهای داخلی در دنیای نوآوری باز انحصار توجیهی ندارد
در نوآوری باز، مرزهای بنگاه از نفوذپذیری بالایی برخوردارند و فعالیتهای نوآورانه صرفا در داخل سازمان اتفاق نمیافتند. افزایش نفوذپذیری برای استفاده از منابع خارجی و ایجاد تناسب بین ظرفیتها و نیاز بازار و اعمال نوآوری باز، بسیار مفید است . - Jacobides and Billinger, 2006 - بنابراین سازمانها باید مرزهای خود را برای بهبود عملیات، کسب توانمندیهای تولید و بهبود راهبردهای شرکت، بهره گیری از پتانسیلهای نوآوری و تسهیل فرایند انتخاب منبع، مدیریت کنند
تجربه نشان میدهد این پارادایم که نوآوری باز اطلاق میشود، در صورت بکارگیری منجر به سودآوری و در نهایت پیشتازی در صنعت میشود. تحقیقات بیانگر این است که نوآوری باز از شرکتهای بزرگ به بنگاههای کوچک و از صنایع پیشرفته به صنایع معمولی در حال رسوخ میباشد. اگر در دهه قبل صنایع پیشتازی مانند الکترونیک، ارتباطات و نرمافزار از رویکرد نوآوری باز بهره بردند امروزه سایر صنایع نیز به اهمیت آن پی بردهاند. همچنین که بنگاههای کوچک نیز با تشکیل اتحادیهها و مشارکت در سرمایهگذاریهای با ریسک بالا، شرکت میکنند، زیرا این عامل را ضرورتی برای پیشتازی در صنعت خود میدانند. مضاف بر اینکه توجه به نوآوری باز از شرکتهای تولیدی و محصولمحور به بخش و سازمانهای خدمتمحور نیز در حال گذار میباشد
به همین منظور ضروری است پژوهشها در سطح صنایع با تکنولوژی متوسط و در سطح بنگاهی به منظور اهمیت و نحوه بکارگیری رویکرد نوآوری باز، توسعه یابد. همچنین در زمینه رویکرد نوآوری باز در ایران مطالعات بیشتر در زمینه الگوسازی و بسترسازی مورد نیاز برای استقرار این رویکرد هستند، در حالیکه وضعیت رویکرد نوآوری باز در سازمان و صنعت خاص کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است
این پژوهش با تمرکز بر صنعت تولیدات قطعات خودرو به دلیل سهم زیاد این صنعت در ایجاد ارزش افزوده، ایجاد اشتغال، تنوع محصولات و وسعت داشتن این بازار، انجام میشود. مضاف بر اینکه در ایران، صنعت قطعات خودرو در حال توسعه بوده و همکاریهای مشترک مختلفی در این زمینه با کشورهایی نظیر چین، آلمان، کره جنوبی و فرانسه صورت پذیرفته است.
-2 صنعت قطعات خودرو و همخوانی با پارادایم نوآوری بسته .1-2 برخی قوانین نانوشته در پارادایم نوآوری بسته استخدام بهترین و با هوشترین افراد، تا باهوشترینهای صنعت برای ما کار کنند برای عرضه و توسعه محصولات و خدمات نوین به بازار چاره ای جز کشف و توسعه آنها نداریم
اگر خودمان کشف کنیم زودتر از دیگران میتوانیم به بازار برسیم شرکتی که پیش از همه نوآوری را به بازار برساند معمولا برنده است
اگر بیشترین حجم سرمایه گذاری پژوهشی-توسعهای را ما انجام دهیم، بهترین و بیشترین ایدهها را ما کشف میکنیم و در پی آن پیشتاز بازار خواهیم بود باید داراییهای فکریمان را آنچنان کنترل کنیم که رقبای ما نتوانند از ایدههای ما سود ببرند.
.2-2 عوامل فروریزی پارادایم نوآوری بسته افزایش دسترسی به کارگران ماهر و جابجایی بیشتر آنها
روند فزاینده آموزشهای دانشگاهی و افزایش دانش آموختگان دانشگاهی افزایش نقش سرمایه گذاران خطرپذیر خصوصی کاهش هرچه بیشتر زمان عرضه محصولات و خدمات نوین به بازار که عمر فناوریها را کمتر و کمتر کرد افزایش پیوسته دانش مشتریان و تامین کنندگان گزینههای بیرونی برای ایدههای روی قفس مانده - ناشی از تنش بین گروههای پژوهش و توسعه -
طی چند سال اخیر به دلیل وجود تحریمها، صنعت قطعه سازی با مشکلات عدیدهای اعم از کاهش شاخص بهرهوری، کاهش میزان صادرات و عدم سرمایه گذاری مواجه بوده است. هم اکنون بخش کمی از درآمد این صنعت به پژوهش و توسعه پرداخته میشود.
کاهش تولید خودرو و افزایش نرخ ارز در سالهای گذشته شرایط نامساعدی برای شرکتهای قطعهسازی رقم زد و بر اساس آمارهای اعلام شده از طرف دبیر انجمن قطعه سازان ایران، در سالهای 91 و 92 بیش از صدهزار نفر در بخش خصوصی قطعه سازی که اغلب کارشناس ماهر و آموزش دیده بودند، تعدیل شدند. قطعه سازان به دلیل پراکندگی جغرافیایی و شاید نبود ارتباط قوی با یکدیگر و عدم هماهنگی بین آنها جهت هم افزایی توانمندیها، نتوانستهاند همچون خودروسازان مشکلات خود را به متولیان امر و مسیولان انتقال دهند و آنچنانکه باید و شاید از حقوق خود در این عرصه دفاع کنند.
از دیگر مسایلی که این صنعت با آن درگیر است عبارتند از: تامین نقدینگی عدم امکان استفاده از تسهیلات بانکی با بهره کم فعالیت با 40 درصد ظرفیت نبود دانش فنی و ماشین آلات لازم جهت تولید قطعات خودروهای روز
-3 مروری بر مبانی نظری پژوهش مدل مفهومی نوآوری باز ناشی از این تعریف بنیادین است که همانطور که ایدههای ارزشمند میتوانند منشا درونی یا بیرونی داشته باشند، تجاریسازی آنها نیز میتوانند از درون یا بیرون سازمانها باشد
لازم به ذکر است که نوآوری صرفا به معنای ایجاد بازارهای جدید نیست بلکه میتواند ارایه روشی جدید در پاسخگویی به بازارهای بالغ و جاافتاده باشد
