بخشی از مقاله
چکیده
مجله یکی از مهمترین رسانههای خبری، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در عصر امروز است که به لحاظ جنبههای سرگرمی و اوقات فراغت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. مجلات از گذشته تا به امروز دستخوش تغییرات مختلفی شدهاند و کارکردهای آن با گذر زمان ضعیفتر شده است.
در این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی تشریحی بر آن هستیم تا با بررسی تاریخچه، ویژگیها، و بخشهای مختلف مجلات به لحاظ گرافیکی، ساختاری و محتوایی، راهکارهایی را پیشنهاد دهیم که ناشیرین با اتکا به آنها بتوانند بار دیگر نقش مجلات را در عرصه مطبوعات و رسانه، قویتر کرده و جذابیت بیشتری برای مخاطبان ایجاد نمایند. نتایج نشانگر آن است که طراحی جلد، لوگوی مناسب، رنگ بندی جلد، تصویر روی جلد، گرافیک مجله، ابعاد مجله، و هماهنگی طرح جلد با محتوای مجله تاثیر مستقیمی بر انتخاب مخاطب داشته و در خرید و استفاده از مجلات توسط مخاطبین تاثیر گذار هستند.
-1 مقدمه
مجله، به مدرکی جلد شده و ادواری گفته می شود که به طور منظم و با فاصله انتشار مرتب و تحت شماره ردیف و دوره و تاریخ معین در زمینه های گوناگون - اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، ادبی، دینی، علمی، فنی، کشاورزی، نظامی، هنری، ورزشی و نظایر اینها - بیش از دو بار در سال منتشر می شود ودر تهیهی مطالب آن بیشتر از یک نفر مشارکت داشته باشد و نیز دارای بیشتر از یک مقاله باشد
فرهنگ فارسی معین - 1390 - مجله را مجموعهای تعریف کرده است که به طور مرتب منتشر می شود و شامل مقالاتی در موضوعی واحد یا در موضوعات مختلف باشد.
این تعاریف مجله را در حد ضروری معرفی می کند، اما این نکته را نیز باید افزود که قطع و تعداد صفحات مجله به گونهای است که نیاز به نوعی صحافی دارد و مانند روزنامه، صفحات آن را بدون دوخت، لابه لای هم نمیگذارند
همچنین کاربرد مجله با روزنامه متفاوت است؛ فقط برای یک روز ارزش ندارد، آن را نگاه می دارند و از بعضی انواع آن به عنوان مرجع مدتها استفاده می شود و همین نکته در قطع و نوع صحافی آن اثر می گذارد
بیشتر مجلات، موضوعی تخصصی دارند و به زمینه ویژهای مربوط میشوند که این نیز از تفاوتهای اساسی مجله و روزنامه می باشد
در واقع، نخستین مجلهها بر اثر احساس نیاز به پیام رسانی در یک موضوع تخصصی به وجود آمده اند. به طور مثال، نخستین نشریه در ایران، "فلاحت مظفری" است که ویژهی کشاورزی بوده است و پس از آن هم مجلات دیگر غالبا موضوعی ویژه داشتهاند
تعیین قطع مجله و حدود احتمالی تعداد صفحات آن نیز، از تصمیماتی است که در شروع راه اندازی مجله باید اتخاذ شود. ویژگیهای مخاطبان مجله از جنبههای مختلف باید لحاظ شود - افشار مهاجر، - 1388مثلاً. مجلهای که ویژهی کودکان است، نباید قطع آن بیش از اندازه بزرگ انتخاب شود یا تعداد صفحاتش بیش از مقدار طبیعی انتخاب گردد. زیرا قدرت ماهیچههای دست کودک محدود است و سطح و وزن مجلهی او باید به گونهای انتخاب شود که حمل و نقل و خواندن آن، در نهایت راحتی صورت پذیرد. یا مجلهای که ویژهی نوسوادان در روستا باشد به دلیل داشتن حروف چین بزرگ، قطع بزرگی را می-طلبد. قطع مجله بهتر است مضرب صحیحی از اندازه کاغذهای موجود در بازار باشد تا دور ریز و حاشیهی باطله نداشته باشد.
با پیشرفت تکنولوژی و ظهور عکاسی و تکثیر خودکار تصاویر، یک انقلاب صنعتی در بخش نشریه و مجلات به وقوع پیوست - قاسمی، . - 1391 نخستین مجلات بصورت نشریات با محتوای سیاسی و ادبی تهیه میشدند و مانند نسخ دستی قرون وسطایی انتشار آنها بیش از حد گران و پرهزینه بود
این نشریاتمنحصراً برای افراد بسیار متمول چاپ میشد. مجلاتی که در سوپر مارکتها، کتاب فروشیها و دکههای نشریات به فروش میرسند، نمونهی گستردهای از مجلات مصرف کنندگان است که امروزه برای طیف متنوعی از مخاطبان تهیه میشودتقریباً. برای تمامی سلایق مجله ای مخصوص وجود دارد؛ مانند مجلات موسیقی، فرهنگی، هنری، ورزشی، خیاطی و...، مجلات مختلفی برای افرد بالای پنج سال، برای نوجوانان هفده سال به پایین و مجلات جوانان به تفکیک برای آقایان و خانم ها در بازار موجود است.
طراحی مجله از هنگام ظهور تلوزیون که به رقیبی برای مطبوعات بدل شد، تغییرات و دگرگونیهای زیادی به خود دیده است - قاسمی، . - 1391 در گذشته تمامی مطالب مجلات را از اول تا آخر می خواندند ولی خوانندهی امروزی فرصت اندکی برای مطالعه کل مجله دارد، از این رو تلاش بسیاری میشود تا مشتریان را به خرید مجله ترغیب کنند. طراحان گرافیک از فنون و روش هایی همچون: استفاده از عکسهای بزرگ و جالب، و یا عناوین جذابی که خواننده بالقوه را به خواندن مجله وا می دارد استفاده میکنند. دشوار است که بتوان بحث صفحه آرایی دورهای و طراحی را در حد اصول اساسی محدود کرد، با این وجود برقرار کردن ارتباط بین فرم فیزیکی و عملکرد مجله میتواند نقطه شروعی برای پیشنهادات در طراحی مجله فراهم سازد که بتواند با گذشت زمان موفق باشد
-2 مبانی نظری
-1-2 سرلوحه یا لوگوی مجله:
در آغاز کار یک مجله، گذشته از برنامه ریزی لازم برای تهیهی مطالب و تعیین سر دبیر و اعضای شورای نویسندگان، پیش بینیهای لازم برای امور اجرایی مجله از نظر جنبههای گرافیکی مانند "لوگو" یا "سرلوحه" نیز ضروری است
نخستین کار گرافیکی مجله، طراحی نام مجله است که آرم آن مجله نیز میباشد. طراحی آرم و سرلوحه مجله باید متناسب با هویت آن مجله و اهداف مشخص شده برای آن باشد. سر لوحه باید در نگاه نخست و بدون تلاش بسیار خوانده شود و نو گرایی و خلاقیت نباید بیش از حد به خوانایی آن صدمه بزند
سرلوحه مجله باید از جاذبهی بصری و چشم نوازی برخوردار، و از ابداع و خلاقیت و ابتکار هنری بهره کافی داشته باشد. هویت فرهنگی باید در طراحی سرلوحه در نظر گرفته شود
