بخشی از مقاله
چکیده :
در دنیای امروز صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهمترین صنایع جهان که نقش عمدهای در بهبود وضعیت اقتصادی کشورها و توسعه اقتصادی آنها دارد، مورد توجه کارشناسان، دانشمندان، مدیران و برنامه ریزان اقتصادی کشورهای مختلف قرار گرفته است. امروزه دور افتاده ترین کشورها به درآمدهای حاصل از گردشگری میاندیشند و خود را برای ورود به این عرصه آماده میکنند.
گردشگری کشاورزی، یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری است که با توجه به اهمیت کشاورزی و محصولات تولیدی آن، توسعه گردشگری کشاورزی تأثیرات مثبتی در بخش اقتصاد روستاها و اقتصاد کلان کشور خواهد داشت، چرا که کشاورزی از جمله فعالیتهای غالب روستاها است و نقش مهمی در توسعه ملی دارد. یکی از راههای حمایت از این بخش مهم، توسعه گردشگری کشاورزی با تأکید بر افزایش تولید و استفاده از روشهای جدید کشاورزی در روستاها است.
از آنجا که گردشگری کشاورزی یکی از فرصتهای شکل گیری توسعه پایدار در روستاهاست، می تواند باعث افزایش درآمد روستاییان، ادامه فعالیت کشاورزی و رسیدن به پایداری در تولید محصولات کشاورزی، ایجاد تنوع اقتصاد محلی شده و با ایجاد فرصتی راهبردی با ایجاد فرصتهای شغلی مولّد مبتنی بر قابلیتهای موجود در روستا، موجب افزایش سطح رفاه، استانداردهای زندگی، درآمد و امنیت در روستا گردد.
از آنجا که نواحی روستایی بسیاری در کشور وجود دارد که دچار رکود اقتصادی بوده و مهاجر فرستی بالایی دارند و علاوه بر آن از قابلیت گردشگر پذیری نیز برخوردارند، ضروری میسازد تا این نواحی در تلفیق کارکرد کشاورزی و گردشگری و تنوع بخشی به اقتصاد روستایی پتانسیل سنجی شوند و راهکارهای لازم برای شکل گیری جریان گردشگری در این نواحی به اجرا گذارده شود.
روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر مطالعات اسنادی است.تحلیل نتایج تحقیق نشان میدهد که در کشور ایران تاکنون از گردشگری کشاورزی به عنوان یک وسیله جهت رفع مشکلات روستائیان و حفاظت از محیط زیست استفاده مطلوبی نشده است و تنها معدودی از روستاها مانند ماسوله در گیلان، ابیانه در کاشان و کندوان در آذربایجان در طول سالهای اخیر مقصد گردشگران بوده است.
- 1 مقدمه و بیان مساله :
گردشگری در جهان کنونی، صنعتی پاک و سومین پدیده اقتصادی پویا، پر رونق و رو به توسعه است که پس از صنایع نفت و خودروسازی گوی سبقت را از دیگر صنایع جهانی ربودهاند - غفاری، - 12 :1386 به گونه ای که بر اساس برآورد سازمان جهانی جهانگردی، ارزش وجوه حاصل از جهانگردی و مسافرت در دهه آتی با سرعتی افزونتر از تجارت جهانی جهانگردی به سطحی بالاتر از اقلام صادراتی در دیگر بخشهای اقتصادی خواهد رسید - World Tourism organization, 1995 : 21 - . همچنین، پیش بینی میشود که در سال 2015 شمار مسافران و جهانگردان از مرز 937 میلیون نفر خواهد گذشت.
گردشگری که امروزه از جمله اولین فعالیتها از بعد اشتغال زایی و درآمد زایی در جهان محسوب میشود، در سالهای اخیر رشد شتابانی داشته و توانسته است جایگاه خود را به بالاترین سطح ارتقاء دهد. با توجه به افزایش روزافزون گردشگران و علاقه آنان به حضور در مناطق گردشگرپذیر، به یقین میتوان گفت گردشگری در سده آینده با سرعتی بیش از گذشته و امروز گسترش خواهد یافت. بی شک همه کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی این فعالیت بویژه برای دریافت سهم بیشتری از درآمد و افزایش سطح اشتغال ناشی از بهینه سازی این فعالیت در کشور خود هستند.
"در عصر حاضر، گردشگری و اقتصاد گردشگری، یکی از اصلی ترین و مهمترین ارکان اقتصادی - تجاری جهان به شمار می آید - پازکی، - 66 : 1387 گردشگری به عنوان محصولی عرضه شده برای گذران اوقات فراغت، یا انگیزه های خاص پیرامون مکان و موضوعاتی همچون فعالیت مرتبط با گردشگری تبلور فضایی مییابد که اهمیت سازهواری آن وابسته به پردازش الگوهای فضایی خاص پیرامون »جا« های گردشگری در مقاصد می باشد
توجه به نواحی روستایی به عنوان مقاصد گردشگری به مفهوم خاص، یعنی شکل گیری گردشگری روستایی به عنوان یک الگوی فضایی، در چند دهه اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته است. به گونه ای که گردشگری روستایی امروز، یکی از مردمی ترین اشکال گردشگری محسوب میشود
این خود سبب آن گردیده که با توجه به رکود اقتصاد روستایی، گردشگری در نواحی روستایی به عنوان یک فرصت برای مهیا کردن زمینه های پویایی اقتصادی مطرح باشد که می تواند نواحی روستایی را توسعه دهد. بر این مبنا، تمرکز بر استراتژی توسعه گردشگری در نواحی روستایی اهمیت دو چندان یافته است
گردشگری کشاورزی که گاه گردشگری مزرعه ایٌ نیز نامیده میشود گونه ای از گردشگری روستایی است که ارتباط مستقیم با کشاورزی در نواحی روستایی قرار دارد.
بنا به تعریف اگری توریسم1 یاگردشگری کشاورزی ترکیبی از دو کلمه کشاورزی و گردشگری است .به بیانی دیگر، این اصطلاح موید فیمابین صنعت گردشگری و بخش کشاورزی است وانعکاسی از تدارک فرصتهای جدید در زمینه ایجاد فرصتهای اقتصادی از طریق گردشگری در مزارع می باشد. این گونه از گردشگری را می توان ترکیبی از یک وضعیت طبیعی و روند کشت و برداشت محصولات کشاورزی، به عنوان فرصتی در محدوده تجربه گردشگری دانست .
در نواحی روستایی تعدادی از مزارع وجود دارد که در بازنمایی یک قابلیت خاص یا چشم انداز بسیار مناسب، ممکن است به عنوان مکانی برای گذران اوقات فراغت از سوی بازدید کنندگان شهری یا غیر بومی اتنخاب شوند. شکل گیری گردشگری کشاورزی ناشی از عواملی در دو سویه یک روند مابین گردشگران و کشاورزان می باشد.
گردشگری کشاورزی به عنوان یک فعالیت بازاریابی مستقیم توانسته است فرصتهای خاصی را برای کاستن از رشد خطرات از طریق متنوع در یک محیط اقتصادی متضاد و شهری شده فراهم آورد.
