بخشی از مقاله
چکیده
یک قلاده سگ نر نژاد اشپیتز تریر 10 ساله به علت ایجاد توده ای در ناحیه مغابنی به کلینیک دانشکده دامپزشکی شیراز ارجاع داده شد. در معاینه بالینی توده ای مدور با قوام سفت، در زیر پوست ناحیه مغابنی راست و عدم حضور بیضه ها در کیسه های بیضه جلب توجه می کرد. در معاینه التراسونوگرافی، توده نسبتا گرد و هایپراکوئیک غیر همگن، محصور در کپسولی اکوژن زیر پوست ناحیه مذکور مشاهده شد. همچنین در سمت چپ محوطه شکمی بیضه باقی مانده درون حفره شکمی به شکل هایپواکوژن و کوچک تشخیص داده شد. توده مورد نظر به همراه بیضه باقی مانده در محوطه شکمی به روش جراحی خارج شدند.
در بررسی ماکروسکوپیک توده ای تقریبا مدور با حاشیه های نامنظم، لوبوله با قوام گوشتی مشاهده شد، که در برش طولی سطح مقطعی کرم رنگ و یک دست با افزایش بافت های فیبروزه داشت. در ارزیابی آسیب شناسی ساختار های لوله ای سمینیفر ها مشخص شد که بواسطه بافت پیوندی فیبروزه فراوان جدا شده بود. این ساختارهای لوله ای بواسطه چندین لایه از سلول های توموری طویل پوشیده شده بودند، که هسته های گرد تا بیضی و سیتوپلاسم واکوئله یا متراکم ایوزینوفیلیک داشتند
بر پایه یافته های آسیب شناسی، توده نئوپلاستیک سلول های سرتولی درون لوله ای تشخیص داده شد. احتمال توموری شدن بیضه های نابجا بیش از بیضه های داخل اسکروتوم است و در سگ های مسن این احتمال خیلی بیشتر است. بنابراین در سگ های نر بررسی موقعیت قرار گیری بیضه ها و وضعیت بافت بیضه ها به ویژه در سنین بالا اهمیت فراوان و حیاتی دارد.
مقدمه
تومورهای بیضه دومین تومور شایع در سگ های نر با دامنه وقوع %0/9 تا % 16/8 است و بیش از %90 تومورهای دستگاه تناسلی جنس نر را شامل می شوند . - 1 - تومور سلول های سرتولی، تومور سلول های بینابینی و سمینوما به ترتیب با درصد وقوع 8-%44، 25-%50، %41 -31 شایع ترین تومورهای بیضه در سگ هستند . - 2 - تومور سلول های بینابینی و سمینوما بیشتر در بیضه های درون کیسه بیضه رخ می دهند در حالی که تومور سلول های سرتولی بیشتر در بیضه های پایین نیامده و خارج از کیسه بیضه در سگ های نهان بیضه رخ می دهد و قدرت متاستاز بالاتری نسبت به دو تومور دیگر دارد . - 2 - وقوع نهان بیضگی در سگ ها تقریبا 1/2- %5 است و معمولا در بیضه راست بیشتر رخ می دهد
همچنین وقوع تومور بیضه در بیضه پایین نیامده و خارج از کیسه بیضه به مراتب بیشتر از بیضه های درون اسکروتوم است . - 4 - خطر رخداد تومور سلول های سرتولی و سمینوما در سگ های نهان بیضه به ترتیب 26 و 15 برابر بیشتر است . - 5 - طی مطالعه ای که اخیرا روی سگ های نهان بیضه انجام شده است، رخداد بیشتر تومورهای سمینوما را در بیضه های باقی مانده در ناحیه مغابنی و تومور سلول های سرتولی را در بیضه های باقی مانده در حفره شکمی گزارش کرده اند .
سلول های سرطانی در تومورهای بیضه ممکن است استروژن و تستوسترون ترشح کنند و باعث وقوع حالت مادینگی در سگ نر شوند و علایمی مانند مو ریختگی دوطرفه متقارن، بزرگ شدگی پستان ها، سرکوب مغز استخوان، تمایل جنسی سگ بیمار به سایر سگ های نر و پاندولی شدن پرپیوس را ایجاد کنند، که رخداد این مساله در تومور سلول های سرتولی بیشتر از دو نوع تومور دیگر است
منشا تومور سلول های سرتولی، سلول های پشتیبان بیضه می باشند که محافظت و تغذیه ی سلول های اسپرماتید را در لوله های منی ساز برعهده دارند. این تومور در ارزیابی هیستوپاتولوژیک الگوی رشد درون لوله ای و منتشر را نشان می دهد
تاریخچه
یک قلاده سگ نر اشپیتزتریر 10 ساله به علت ایجاد توده ای در ناحیه مغابنی به کلینیک دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز ارجاع داده شد. در معاینه بالینی حیوان از سلامت عمومی برخوردار بود. توده ای مدور با حاشیه نامنظم، سفت در زیر پوست ناحیه مغابنی راست، متحرک و متصل به یک نقطه مشخص مشاهده شد. این توده در ملامسه برای حیوان دردناک نبود. همچنین آثاری از بیضه ها درون کیسه بیضه مشاهده نگردید - تصویر . - 1 براساس گفته صاحب حیوان توده از 3 هفته قبل شروع به رشد کرده بود و تدریجا بزرگ شده بود.
تصویر.1 توده تقریبا مدور و سفت مشکوک به بیضه توموری در زیر پوست ناحیه مغابنی راست و نهان بیضگی دو طرفه - سمت چپ - در سگ نر اشپیتزتریر 10 ساله مشاهده می شود.
با توجه به عدم آگاهی صاحب حیوان از نهان بیضگی سگ و عقیم سازی آن در گذشته، معاینه التراسونوگرافی برای اطمینان از وضعیت قرارگیری بیضه ها و ارزیابی توده مورد نظر انجام شد. در تصاویر بدست آمده از التراسونوگرافی، توده مورد نظر در زیر پوست جلو ناحیه مغابنی سمت راست در زیر سرپستان به صورت هایپراکوئیک با اکوی بافتی غیریکنواخت و احاطه شده با کپسولی اکوژن و اندازه 6/33×7/08 سانتیمتر تشخیص داده شد
بیضه سمت چپ در محدوده حاشیه چپ حفره شکمی زیر عضلات شکمی با اندازه 1/97×2/06 و کوچک تر از حالت و اندازه طبیعی مشاهده شد - تصویر . - 2 نتایج معاینات حاکی از تایید ابتلا حیوان به نهان بیضگی دو طرفه - یکی در محوطه شکمی و یکی در زیر پوست ناحیه مغابنی - بود. موقعیت قرار گیری پروستات و اندازه آن هم در التراسونوگرافی طبیعی ارزیابی شد - تصویر . - 3 همچنین سایر اندام های ناحیه شکمی نیز بررسی شدند که یافته غیرطبیعی را نشان ندادند.
تصویر .2 نمای التراسونوگرافی توده ی مشکوک به تومور بیضه دارای اکوی بافتی غیریکنواخت و محصور در کپسولی اکوژن - چپ - ، و نمای التراسونوگرافی بیضه چپ باقی مانده در محوطه شکمی دارای اکوی بافتی غیر یکنواخت و حضور نقاط هایپراکوژن در زمینه هایپو اکوژن و به شکل هایپوتروف - پروب خطی فرکانس - 10 MHz در سگ نر اشپیتزتریر مبتلا به نهان بیضگی دو طرفه.
