بخشی از مقاله
چکیده
برای شناسایی نماتدهای انگل درختان توت در استان گیلان، طی فصول مختلف سالهای 1394 و 1395 تعداد 100 نمونه مرکب خاک و ریشه از توتستانهای استان گیلان جمعآوری شد. پس از شستوشوی خاکها و ریشهها، نماتدها استخراج شده و پس از انجام مراحل تثبیت به گلیسیرین منتقل گردیدند. در مرحله بعد، از نماتدهای مشابه، اسلایدهای دائم میکروسکوپی تهیه شده و پس از اندازهگیریهای لازم، به کمک منابع و کلیدها، نماتدها شناسایی گردیدند.
در این مطالعه 15 گونه متعلق به 11 جنس از فوق بالا خانواده Tylenchomorpha به شرح ذیل؛ Aphelenchoides asterocaudatus , Aphelenchoides bicaudatus , Aphelenchoides sacchari, Aphelenchus avenae, Ditylenchus myceliophagus, Helicotylenchus digonicus, Helicotylenchus pseudorobustus, Paratylenchus nanus, Pratylenchus neglectus, Psilenchus hilarulus, Criconemoides parvus, , Mesocriconema xenoplax, Filenchus vulgaris, Paratylenchus steineri Criconema demani. شناسایی گردید. همه گونههای مطالعه شده بجز گونه H. digonicus برای اولین بار از فراریشه درخت توت از ایران گزارش می شوند.
مقدمه
درخت توت با نام علمی Morus alba از راسته Urticales و خانواده Moraceae است. علاوه بر میوه مغذی درخت توت بهصورت تازه و خشکبار، برگ درخت توت بهعنوان تنها منبع تأمین غذای کرم ابریشم - Bombyx mori - ، در صنعت ابریشم نقش مهم و اصلی دارد . - Choudhari, 2012 - باروتی گونههای Meloidogyne incognita، M. javanica، M. arenaria،digonicus Helicotylenchus، H. digitiformis و H. retusus را بهعنوان نماتدهای بیماریزای توت معرفی کرده است . - 1 -
آیتو و همکاران گونه Meloidogyne mali را از کشور ژاپن برروی درخت توت و بسیاری از درختان میوه گزارش کردند که درختان آلوده دچار کوتولگی و زوال شدید میشوند . - 5 - چائو و همکاران در سالهای 2012 و 2013 دو گونه A .neoechinocadatus و A. dhanachandi را از جنس Aphelenchoides و گونههای Macroposthonia paraxestis، M. labella،M. serrata Xenicriconemlla macrodolenc، X. ovospermata ،Criconemoides houbrua وC. peseudoserrat a را از توتستانهای هند گزارش کردند 2 - و . - 3 با توجه به تحقیقات اندک و گزارش تعداد محدود از نماتدهای بیماریزای فراریشه گیاه توت در ایران، این بررسی بهمنظور شناسایی نماتدهای بیماریزای گیاهی توتستانهای استان گیلان انجام شد.
مواد و روشها
با عنایت به سطح زیر کشت و نحوه پراکنش توتستانهای استان گیلان، طی ماههای تیر تا مهر سالهای 1394و 1395 بیش از 100 نمونه مرکب خاک ازتوتستانهای استان گیلان جمعآوری گردید. جهت استخراج نماتدهای خاک از روش تکمیلی الک و سانتریفوژ استفاده شد. سپس نماتدهای استخراج شده توسط روش دگریسه تثبیت و به گلیسیرین خالص انتقال یافتند. پس از آن از نماتدهای تثبیت شده اسلایدهای دائمی تهیه شد. شناسایی نماتدها بر اساس ویژگیهای ریختشناسی و ریختسنجی در بررسیهای میکروسکوپی و با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر تشخیص گونهها صورت گرفت.
