بخشی از مقاله
نقش فن‌آوري اطلاعات در بازار سرمايه ايران
چكيده
مقدمه
بررسي وضعيت به كارگيري فن آوري اطلاعات در برخي از بورس‌هاي جهان
بازار سرمايه ايران از داد و ستد سنتي تا داد و ستد الكترونيكي
امنيت اطلاعات
راهكارهاي توسعة فن آوري اطلاعات در بازار سرمايه ايران
نتيجه‌گيري و پيشنهادات
نقش فناوري اطلاعات در بازار بورس ايران
چكيده
هدف اين مقاله بهبود درك مفاهيم فناوري، داد و ستد سنتي و الكترونيكي سهام در بازار بورس ايران مي باشد. اين مقاله، تاثير فناوري اطلاعات در توسعه بازار سرمايه را مورد بررسي قرار مي دهد. بكار گيري صحيح اين فناوري موجب توسعه فرايند دادوستد الكترونيك سهام خواهد بود. بدون شك فرهنگ سازي و درك مفاهيم تكنولوژي اطلاعات و بكار گيري آن در زمينه فوق الذكر موجبات افزايش كارايي بازار بورس را فراهم مي آورد.
كليد واژه ها: بورس، داد و ستد سهام، داد و ستد الكترونيكي سهام، فناوري اطلاعات
مقدمه
از سال 1409 ميلادي ميدانهاي مبادله کالا، پول و ساير وسايل پرداخت در «بورژ»[1]مرکز فنلاند بوجود آمد. صرافان همه روزه در ميدان « توبوئرس»[2] در مقابل خانه ي بازرگان معروف «واندر بورس» براي دادوستد پول و جمع مي شدند به همين مناسبت اين گروهها اختصارا نام بورس را گرفتند. اولين بورس واقعي در سال 1460 در بلژيک راه اندازي شد و پس از آن در ساير کشورها نيز راه اندازي شد. بورس اوراق بهادار تهران در سال 1346 تاسيس گرديد، اين سازمان از پانزدهم بهمن ماه آن سال فعاليت خود را با انجام چند معامله بر روي سهام بانك توسعه صنعتي و معدني آغاز كرد. و در نهايت داد و ستد الكترونيك سهام در ايران در تاريخ 24/9/82 توسط بانك توسعه صادرات به اجرا درآمد تا فاصله بين ما و تكنولوژي روز را كمتر نمايد.[2]
سهام:
سهم به معناي بخشي از دارايي هاي يك شركت يا كارخانه است. دارنده سهم به همان نسبتي كه سهام در اختيار دارد در مالكيت شركت يا بنگاه توليدي شريك است. [2]
بورس:
در واقع بورس اوراق بهادار يک بازار رسمي است که دارندگان پس اندازهاي راکد مي‌توانند محل نسبتا مناسبي را براي سرمايه گذاري جستجو كنند.خريد و فروش سهام تنها از طريق كارگزاران بورس اوراق بهادار امكان پذير است اين افراد واسطه كه خبره بازار هستند به نوعي به سرمايه گذاران خدمات مشاوره ارائه مي دهند كه توام با هوشمندي، سرعت عمل، صداقت و امانت داري است. در اين ميان سود سهام به دوصورت كوتاه مدت و بلند مدت عايد مشتري مي شود كه سود كوتاه مدت از طريق خريد سهام و فروش به موقع آن و سود بلند مدت پس از پايان سال مالي شركت و طبق قانون تجارت حداكثر 8 ماه پس از تاريخ مجمع به مشتري تعلق مي گيرد. در بازار بورس قيمت سهام تحت تآثير عوامل دروني يعني وضعيت شركت هايي كه سهام آنها در بورس مورد معامله قرار مي گيرد مانند تغييرات در وضعيت هيآت مديره، وضعيت مالي شركت و سياست هاي مالي همچنين عوامل بيروني مانند عوامل اقتصادي و سياسي كشور قرار مي گيرد. [2]
بررسي وضعيت به كار گيري فن آوري اطلاعات در برخي از بورس هاي جهان
الف- بورس توكيو
معاملات سهام در بورس توكيو به دو روش 1- معامله سهام در تالار بورس 2- از طريق سيستم معاملات كامپيوتري ( cores)[3] انجام مي شود.
روش اول دقيقاً همانند روش سنتي دادو ستد سهام در بورس تهران مي باشد كه در ادامه به شرح آن مي پردازيم.در روش دوم كه از طريق سيستم معاملات كامپيوتري مي باشد شركتهاي كارگزاري عضو در دفتر مركزي خود يك ايستگاه مرتبط در اختيار دارند.اين ايستگاهها براي فرستادن دستورات فروش و خريد و دريافت نتيجه معاملات و اخذ پاسخ در خصوص موقعيت دستورات و معاملات به كار برده مي شوند. كارگزار در اطاق معاملات سهام در بورس توكيو با استفاده ازكامپيوتر دستورات خريد و فروش را بر روي صفحه نمايش مقابله مي نمايند. در اينجا نيز كاركنان بورس از طريق ايستگاه كامپيوتر ي خودشان كه در اطاق معاملات سهام قرار دارد با استفاده از كامپيوتر معاملات را مورد نظارت قرار مي دهند. اين سيستم بطور قابل ملاحظه اي زمان بين دريافت دستور و گزارش معامله را كاهش داده و موجب سهولت معاملات و افزايش قابل ملاحظه خدمات ارايه شده به مشتريان گرديده است.
قابل ذكر است مشتريان درخواست خريد يا فروش خود را از طريق اينترنت به كارگزاران خود اعلام مي كنند.
[ 7 ] [ 8 ]
ب- بورس كره
در بورس كره دو نوع روش براي معاملات اوراق بهادار وجود دارد كه 95% معاملات به روش كامپيوتري و 5% به روش سنتي انجام مي گيرد.
1- در روش كامپيوتري وقتي مشتري دستور خود را صادر مي كند كارگزار اطلاعات را به كامپيوتري كه به بورس و همچنين به كامپيوتر مركزي موسسه كارگزاري متصل است مي دهدو دقايق بعد دستورات انجام شده و معامله ثبت مي شود و كارگزار نيز اين امر را به اطلاع مشتري مي رساند.
2- در روش سنتي كه براي معاملات كوچك هنوز از اين روش استفاده مي شود وقتي دستور مشتري به كارگزار مي رسد موسسه كارگزاري اين دستور را به نماينده خود در سالن معاملات توسط كامپيوتر اطلاع مي دهد به محض وصول دستور نماينده در سالن اين دستور را به كارمند بورس مي برد و اوپس از ممهور نمودن ساعت رسيد آنرا روي برگ سفارش ثبت مي نمايد بعد از اين كارمند بورس تمام سفارشات رسيده را دستي بر مبناي اصول حراج تطبيق مي نمايد. [6 ]
ج- بورس سنگاپور
در سيستم معاملات بورس سنگاپور(Clob )كه در سال 1989 بكار گرفته شد سفارشات سرمايه گذاران توسط كارگزاران آنها به ترمينالهاي تحت سيستم كامپيوتري مايكروكامپيوتر كه به سيستم كامپيوتر مركزي بورس وصل مي باشد منتقل مي شود سفارشات دراين سيستم تطبيق داده مي شود و تاييد به صورت اتوماتيك به كارگزاران ارسال مي گردد.
اين سيستم براي هر شركت كه سهام آنها معامله مي شود يك دفتر سفارشات نگهداري مي كند و سفارشات خريد و فروش را تطبيق مي دهد. هر سفارش در دفتر سفارشات يك قيمت محدود دارد اين قيمت براي خريد بالاترين و براي فروش پايين ترين كه در آن معامله صورت مي گيرد مي باشد.سفارشات در اين سيستم بر مبناي قيمت و سپس اولويت زماني نگهداري مي شوند. [6 ]
بازار بورس ايران از داد وستد سنتي تا داد و ستد الكترونيكي
