بخشی از مقاله
گزارش کارآموزی شرکت تولی پرس
گزارش کارآموزی شرکت تولی پرس :
پیشگفتار :
در طول دوره کارآموزی در شرکت تولی پرس در استان قزوین ، با سیستم های گوناگون حسابداری و انبارداری در شرکت آشنا شدم و به بررسی آنها پرداختم ، شرکت را از جوانب گوناگون مورد بررسی قرار داده و به نتایج و راهکارهایی در زمینه بهبود وضعیت در شرکت دست یافتم ، این گزارش خلاصه ای است از آموخته های اینجانب در طول دوره کارآموزی که به استحضار جنابعالی خواهد رسید .
مقدمه :
جذابيت بهرهجويي از نرمافزارهاي مالي زماني نمود پيدا مي كند كه لازم باشد محاسبات پيچيدهاي در كوتاهترين زمان ممكن و با پرهيز از هرگونه خطايي صورت گيرد. محاسبهي حقوق و دستمزد كاركنان در سازمانها و موسسات اقتصادي مثال بارزي از همين محاسبات زمانبر است كه مسئولين مالي هميشه درگير آن هستند. حال آن كه به دليل تنوع شيوههاي محاسبه و تعدد عوامل تاثيرگذار، طراحي نرمافزاري كه پاسخگوي نياز كاربران گوناگوني باشد، از ظرافت و پيچيدگي خاصي برخوردار است. سيستم «حقوق و دستمزد»، وظيفه محاسبه حقوق و مزاياي كاركنان سازمان را با توجه به اطلاعات دريافتي از ساير سيستمهاي حوزه «اداري- مالي» بر عهده دارد. اين سيستم از يك سو ارتباط تنگاتنگي را با سيستم «مديريت
منابع انساني» جهت دريافت اطلاعات استخدامي پرسنل برقرار و از سوي ديگر اطلاعات عملكرد پرسنل را از سيستم «حضور و غياب» دريافت مينمايد. اطلاعات مالي ايجاد شده در محاسبات اين سيستم نيز بهطور مكانيزه به سيستم «حسابداري مالي» ارسال ميگردند. امكانات گسترده اين سيستم در تعريف پارامترهاي محاسبه حقوق بهصورت كاملا پويا و با توجه به نيازهاي موجود، سازمان را قادر ميسازد كه بدون وابستگي به لايههاي نرمافزاري، اطلاعات خود را در سيستم تعريف نموده و آن را بسته به نيازهاي خود بومي نمايد.
فصل اول
معرفی شرکت تولی پرس
معرفی شرکت :
در اوايل دهه 30 شمسي با ورود پودرهاي شوينده خارجي به ايران و استقبال و جايگزيني تدريجي اين فرآورده شيميايي صنعتي توسط خانواده ها به جاي مواد شوينده سنتي از قبيل چوبك ، صابون ، خاكستر اجاق و ... برخي شركت هاي فعال و مرتبط در زمينه توليد مواد شيميايي را مجاب و علاقمند به سرمايه گذاري، تحقيق و استفاده از دانش فني و تكنولوژي توليد آن در داخل كشور نمود.
در اين راستا شركت توليددارو از فعالان پيشتاز داراي بزرگترين ظرفيت توليد مواد دارويي و آرايشي در خاورميانه با تاسيس واحدي تحت نام واحد دترجنت، پودر لباس شويي دريا را در سال 1343 توليد و اولين محموله از آن را طي مراسمي با عنوان كاروان دريا روانه بازار نمود.
با گسترش تقاضاي بازار و لزوم افزايش ظرفيت توليد و تنوع محصولات شوينده، واحد دترجنت توليددارو با عنوان شركت تولي پرس (سهامي خاص) با ظرفيت سالانه 75000 تن انواع پودر لباس شويي به ثبت رسيد و در سال 1352 به شهر صنعتي البرز قزوين انتقال يافت و با توليد محصولاتي از جمله : پودر لباس شويي دريا و تك، پودر ماشين لباس شويي شوما، مايع ظرفشويي جام و آبشار، مايع نرم كننده لباس هاله و سفيد كننده زدا شروع به فعاليت نمود.
در ابتداي دهه 60 و متعاقب با رشد 4 درصدي جمعيت و ظرفيت نصب شده پايين پودر در كشور، شركت تولي پرس اقدام به افزايش ظرفيت تا 150000 تن پودر در سال نمود و در سال 1379 با پذيرش و عرضه سهام آن در سازمان بورس اوراق بهادار تهران از سهامي خاص به سهامي عام تبديل گرديد.
شركت تولي پرس هم اينك با بيش از 200000 تن ظرفيت توليد پودر لباس شويي، مايعات شوينده، صابون و خميردندان ، بزرگترين توليد كننده انواع مواد شوينده، آرايشي و بهداشتي در صحنه صنعت كشور و با مارك هاي معتبر، خوش نام و با سابقه نظير : دريا، شوما ، جام، هاله و ... با بيش از 35 درصد سهم بازار داخلي براي پودر ماشين لباس شويي، 29 درصد براي پودر لباس شويي ( مخصوص شستشو با دست) مورد توجه جامعه مصرف كننده ايراني بوده و در حال حاضر از صادركنندگان اصلي محصولات شوينده بهداشتي كشور به بيش از 28 كشور جهان به عنوان بازار هدف مي باشد.
شركت تولي پرس به عنوان پيشتاز در دريافت گواهينامه ايزو 14001 (مديريت زيست محيطي) ، اولين دريافت كننده گواهينامه ايزو 9001 ويرايش 2000 (مديريت كيفيت ) در صنعت شوينده و ايزو 17025 (آزمايشگاه اكروديته) و لوح رعايت حقوق مصرف كنندگان و دريافت جايزه بين المللي كيفيت و كميت و در شمار يكصد شركت برتر ايراني قرار دارد.
مشتري در درجه اول تا پنجم اولويت سازمان قرار دارد و الويت ششمي وجود ندارد
در سال هاي اخير، با سرعت گرفتن تغيير گرايش مشتريان، ارتقا خواسته هاي آنها و همچنين رقابت فزاينده، ضرورت وجود بخش هاي بازاريابي و تحقيقات بازار را در سازمان هاي ايراني ناگزير ساخته است.
در اين راستا ، شركت تولي پرس با اتخاذ خط مشي مشتري محوري و همچنين اجابت صداي مشتري و عملياتي كردن آن در قالب تحقيقات بازاريابي و خدمات به مشتري در مقايسه با ساير سازمان هاي ايراني بخصوص رقبا از جايگاه و منزلت برتر و مناسبي برخوردار مي باشد بطوريكه دريافت لوح رعايت حقوق مصرف كنندگان، كسب امتياز بالاي ارزيابي (E.F.Q.M ) و كسب گواهينامه ISO9001 ، Ver2000 حاصل عملكرد مسلم اين شركت در حوزه مشتري گرايي مي باشد.
اداره بازاريابي شركت تولي پرس با پيروي از استراتژي كلان شركت و استراتژي بازاريابي و با باور به شعار مشتري در درجه اول تا پنجم اولويت سازمان قرار دارد و الويت ششمي وجود ندارد و همچنين با تنظيم كانال هاي ارتباطي زير ، سعي در دسترسي آسان به تمامي مشتريان در سراسر ايران و بازارهاي هدفت خارجي دارد.
دريافت لوح تقدير و تنديس در اولين جشنواره قهرمانان صنعت 1384/07/17
در اولين جشنواره قهرمانان صنعت (نوبل اقتصاد ايران) شركت تولي پرس موفق به دريافت لوح تقدير و تنديس گرديد
در ارزيابي هاي صورت گرفته از سوي هيئت داوران اولين جشنواره قهرمانان صنعت (نوبل اقتصاد ايران) شركت تولي پرس و مديريت داهيانه آن به پاس تلاش مستمر خلاقيت توليد و صادرات توام با كيفيت و توان افزا به عنوان قهرمان صنعت كشور معرفي و مفتخر به دريافت لوح تقدير و تنديس زرين گرديد.
افتخارات تولي پرس
شركت توليپرس به عنوان پيشتاز در دريافت گواهينامه ايزو 14001 (مديريت زيست محيطي و ايمني بهداشت)، اولين دريافت كننده گواهينامه ايزو 9001 ويرايش 2000 (مديريت كيفيت) در صنعت شوينده و ايزو 17025 (آزمايشگاه اكروديته) و لوح رعايت حقوق مصرفكنندگان و جايزه بينالمللي كيفيت و كميت، تنديس بلورين اقتصاد سبز، لوح تقدير كاهش مصرف انرژي، لوح تقدير صنعت سبز، گواهينامه تعهد به سرآمدي در روز ملي بهرهوري، گواهينامه اهتمام به تعالي در روز ملي كيفيت، لوح تقدير واحد برتر از وزارت صنايع و جايزه جهاني كيفيت، نوآوري و بهترين نام تجاري و به عنوان صادركننده نمونه كشور شناخته شده است.
افزايش سرمايه صد در صدي شركت تولي پرس 1386/01/15
سرمايه تولي پرس 100% افزايش يافت
در جريان مجمع عمومي فوق العاده صاحبان سهام شركت تولي پرس كه روز سه شنبه چهاردهم فروردين ماه 1386 با حضور بيش از دو سوم سهامداران برگزار شد، سرمايه اين شركت به دو برابر افزايش يافت.
به گزارش واحد اطلاع رساني شركت تولي پرس، در اين مجمع عمومي كه رياست آن برعهده مهندس نوراله عابدي مدير عامل شرکت سرمايه گذاري البرز بود، سهامداران حاضر به اتفاق آرا پس از استماع گزارش هيات مديره و دلايل افزايش سرمايه كه توسط مهندس سيد رضا زيتون نژاد موسويان مدير عامل شركت بيان شد، راي به افزايش 100% سرمايه شركت دادند.
بر پايه اين گزارش بر اساس اين تصميم مجمع عمومي فوق سرمايه شركت از مبلغ 50 ميليارد ريال به مبلغ 100 ميليارد ريال افزايش يافت.
اين گزارش مي افزايد: افزايش 50 ميليارد ريالي سرمايه از محل آورده نقدي سهامداران و يا مطالبات آنها و نيز پذيره نويسي كه پس از اخذ مجوز از سازمان بورس به زودي انجام خواهد شد، تامين مي گردد. اين گزارش در ادامه آورده است كه مدير عامل شركت تولي پرس در جريان طرح دلايل افزايش سرمايه شركت با اشاره به روند رو به رشد تقاضاي داخلي و خارجي براي محصولات شركت تولي پرس طي 3 سال اخير و افزايش توليدات و صادرات آن گفت: در سال گذشته شركت براي اولين بار موفق به صدور 50 هزار تن پودر گرديد كه رشد خوبي را نسبت به سال هاي ما قبل آن به نمايش گذارد و اين در شرايطي بود كه موانع متعددي بر سر راه صادرات پودر وجود داشته است.
زيتون نژاد ادامه داد: در شرايط موجود سهام اول بازار داخلي و صادرات پودر شوينده از آن شركت تولي پرس است و اين مطلب با توجه به طرح هاي ايجاد و توسعه توسط ساير توليدكنندگان داخلي، ما را بر آن داشت كه طرح توسعه پيشرفته اي را براي توليد 100 هزار تن پودر شوينده ديگر تدارك ببينيم. وي افزود: طرح توسعه هم اينك در مرحله ورود ماشين آلات بوده و حدود نيمي از ماشين آلات خريداري شده نيز تاكنون وارد گرديده و الباقي نيز تا 4 ماه آينده طي 3 مرحله وارد و حداكثر تا نيمه اول امسال كار نصب آنها به اتمام خواهد رسيد. وي همچنين متذكر شد كه ظرفيت 100 هزار تني افزايش يافته صرفاً جهت صادرات است.
بر پايه اين گزارش در اين جلسه همچنين مهندس عابدي نيز با اشاره به سرمايه 7ميليون دلاري شركت در سال 1357 و نيز عملكرد خوب و رو به توسعه شركت از نظر بازرگاني و صنعتي گفت: با اين افزايش سرمايه كه امروز به تصويب سهامداران رسيد، سرمايه شركت تولي پرس به عنوان يك شركت حاضر در بازارهاي جهاني از مرز 10 ميليون دلار خواهد گذشت.
گفتني است سازمان بورس اوراق بهادار با افزايش 167 درصدي سرمايه شركت با توجه به عملكرد مثبت آن طي سال مالي گذشته موافقت كرده بود.
فصل دوم – محاسبات تئوری
• محاسبه حقوق و مزایا
• فوق العاده
• ...
روش محاسبه حقوق و دستمزد نظام کارمندی :
حقوق مبنا براساس نظام هماهنگ و با ضريب 100 ريال بدين شرح میباشد .
گروه مبلغ بر مبناي ضريب 100 ريال افزايش از گروه .... تا گروه ....
1 000/40 ريال افزايش 5000 ريالي
2 000/45 ريال //
3 000/50 ريال //
4 000/56 ريال افزايش 6000 ريال
5 000/62 ريال //
6 000/68 ريال //
7 000/74 ريال //
8 000/81 ريال افزايش 7000 ريال
9 000/88 ريال //
10 000/95 ريال //
11 000/102 ريال //
12 000/109 ريال //
13 000/116 ريال //
14 000/123 ريال //
15 000/130 ريال //
16 000/137 ريال //
17 000/144 ريال //
طرز محاسبه ضريب حقوقي در سال 1388 :
ضريب اعلام شده 454% اعلام شده بنابراين در هر گروهي باشيم طبق فرمول زير بدست خواهد آمد .
مبلغ گروه 1 براساس ضريب جديد 432 ظريف سال جديد 85 مبلغ هر گروه براساس ضريب 100 گروه
181600 = 454% * 000/40 454% ريال 000/40 يال 1
204300= 454% * 000/45 432 45000 ريال 2
... ... ... ...
طرز محاسبة حق اولاد :
حقوق مبناي گروه 1 در هر سال X درصد اعلام شده = حق اولاد
25424 = 181600 * 14% = حق اولاد à سال 88
توجه : اين مبلغ براي يك اولاد است اگر دو تا فرزند باشد مبلغ حاصل * 2 مي شود .
طرز محاسبة حق عائله مندي :
حقوق مبناي گروه 1 در هر سال * درصد اعلام شده = حق عائله مندي
127120 = 181600 * 70% = حق عائله مندي 88
طرز محاسبه افزايش سنواتي : مبلغي است كه براساس حقوق سال قبل و براساس درصدهاي مربوط به نمره ارزشيابي و طبق فرمول ذيل محاسبه مي گردد .
نمره ارزشيابي درصد متعلقه
60 به بالا 5%
60-50 4%
کمتر از50 3%
درصدهاي دريافت شده * (سنواتي سال قبل + مبناي سال قبل) = افزايش سنواتي در سال جديد
85 85 86
تغييرات حقوق و بنا
ضريب 432% ضريب 100% گروه
440640 102000 11
درصد * (سنواتي سال قبل + مبناي سال قبل) = افزايش سنواتي جديد
(494860+192504) %5=24268
24268+192504=216772
درصورتی که سال اول خدمت باشد و فقط 6 ماه از خدمت وی سپری شده باشد
مبنا*3% شده و حاصل*6ماه از 12 ماه میگردد.
طرز محاسبه فوق العاده شغل :
مبلغي است كه با توجه به مدرك تحصيلي و رشته شغلي (آموزشي ـ فرهنگي يا اداري و مالي) تعيين مي گردد .
هنرآموزان مانند دبيران
مدرك تحصيلي كمتراز ديپلم آموزگار آموزگار دبير
ديپلم فوق ديپلم ليسانس فوق ليسانس ديپلم فوق ديپلم ليسانس فوق ليسانس
درصد حقوقي مبناي گروه مربوطه نوع پست از 75-100% 140% 150% 160% 170% ـ 120% 130% 140% 150%
اداري ها با هر مدركي 135%
فوق العاده شغل = درصد براساس جدول * حقوق مبنا
مثال85 616896 = 140% * 440640
طرز محاسبه فوق العاده سختي شرايط محيط كار :
با توجه به حقوق مبناي گروه براي آموزگاران و دبيران 10% و براي دبيران آزمايشگاهي 15% تعيين مي گردد . (اعم از كارگاهي ـ آزمايشگاهي ـ حتي تربيت بدني)
فوق العاده سختي شرايط محيط كار = درصد متعلقه * حقوق مبنا
مثال85
66096 = 15% * 440640
طرز محاسبه محروميت و تسهيلات زندگي :
با توجه به حقوق مبناي گروه و با توجه به درجه محروميت از تسهيلات زندگي مناطق و شهرستان .
فوق العاده محل خدمت :
با توجه به حقوق مبناي گروه و در كليه نقاط كشور به استثناي تهران 5% مي باشد و در صورت تغيير محل جغرافيايي خدمت تا 5 سال قابل پرداخت است .
فوق العاده محروميت از روستا :
براساس جدولي خاص و با توجه به درجه روستا ـ گروه ـ مدرك تحصيلي تعيين مي گردد
طرز محاسبه فوق العاده نوار مرزي :
تسهيلات زندگي * 10% = فوق العاده نوار مرزي
طرز محاسبه فوق العاده جذب مناطق محروم :
به شاغلين در روستاها و بعضي از شهرها 20-30 درصد حقوق و مبناي گروه پرداخت مي گردد ( به افراد غيربومي 5% بيشتر) ولی از سال84 ثابت اعلام شد و بر اساس حقوق و مبنای سال 84
مثلا" 30% گروه 12 هرعددی شد ثابت میماند
طرز محاسبه فوق العاده جذب مشاغل :
با توجه به درصد تعيين شده و با فرمول ذيل محاسبه مي شود .
درصد * (همترازی + فوق العاده شغل +برجستگي +حق مسئوليت + افزايش سنواتي + افزايش سنواتي بسيجيان + مبنا)
گروه
طبقه تا 11 و خود 11 بالاتر از 11
آموزشي 85% 95%
اداري 83% 88%
طرز محاسبه فوق العاده ويژه :
(به افراد مشمول پرداخت مي شود)
درصد * (همترازی +فوق العاده جذب + فوق العاده شغل + برجستگي + حق مسئوليت + افزايش سنواتي + حقوق مبنا)
درصد
آموزشي 20%
اداري 35%
(آموزشي به استثناء و عوامل اجرايي واحدهاي آموزشي از جمله دفتري ـ خدماتي انباردار و كتابداري كه فاقد مدرك ليسانس باشد)
طرز محاسبه حداقل دريافتي :
در صورتيكه مبلغ حقوق و فوق العاده شغل به 350/1 ريال نرسد به ما به التفاوت پرداخت مي گردد . سال85
حداقل دريافتي = (فوق العاده شغل + افزايش سنواتي + حقوق مبنا) – 000/350/1
حداقل دريافتي 131550 = (616896 + 160914 + 440640) – 1350000
برای سال 86 همترازی به فوق العاده ها اضافه میشود و 1350000 ریال به 1500000 ریال تغییر یافته
تفاوت حقوق با هيئت علمي :
به همكاران داراي مدرك تحصيلي فوق ليسانس و دكتري كه همتراز شده اند . اگر حقوق فعلي كمتر از حقوق همتراز مي باشد ما به التفاوت قابل پرداخت است .
طرز محاسبه فوق العاده برجستگي :
با توجه به گزارش واحد ارزشيابي 10 يا 20 درصد حقوق مبناي گروه به مدت يكسال قابل پرداخت است .
برجستگي = درصد * حقوق مبنا
افزايش 20% براي 10% از افرادي كه بالاترين امتياز را دارند .
و افزايش 10% براي 10% از افرادي كه بالاترين امتياز بعدي را دارند .
كمك هزينه ازدواج و فوت :
كمك هزينه ازدواج و فوت = 20 * مبناي گروه يك هر سال
شرايط دريافت :
الف) كمك هزينه ازدواج :
1- به كاركنان مشاغل ـ بازنشسته ـ متوفي ـ از كار افتاده و افراد تحت تكفل وي پرداخت مي گردد .
2- به زوجي كه زن و شوهر هر دو كارمند دولت باشند به طور جداگانه به هر يك پرداخت مي گردد .
3- به هر تعداد از عائله تحت تكفل كارمند كه ازدواج نمايد پرداخت مي شود .
ب) كمك هزينه فوت :
به هر تعداد از عائله تحت تكفل مستخدم ـ شاغل ـ بازنشسته كه فوت نمايند قابل پرداخت است .
مأموريت : بايستي رفت و برگشت از محل خدمت 30 كيلومتر و با دستور مافوق صورت بگيرد .
طرز محاسبه : روزانه بدون بيتوته 8640 ريال ( روزانه يعني تقريباً 12 ساعت نه اينكه حتماً 12 عدد شود)
روزانه با بيتوته معادل يك شبانه روز و يك روز محاسبه مي گردد . يعني مزاياي داده شده
30% - (3 * 8640)
شبانه روز يعني 24 ساعت مثل 2 روز حساب مي گردد و يك دوم شبانه روز هم معادل يك روز است يعني جمعاً 3 روز
اضافه كار :
A = (جذب مشاغل + همترازی+ فوق العاده شغل ها + برجستگي + مسئوليت + افزايش سنواتي + مبنا) = مزاياي مربوط به اضافه كار
نرخ يك ساعت براي آموزش = 80 ÷ A
نرخ يك ساعت براي اداري = 160 ÷ A
(مناطق محروم)
كمك هزينه سفر :
الف) به كاركنان رسمي و پيماني غيربومي كه در دهستانها اشتغال به كار دارند پرداخت
مي گردد. دریک سال به تعداد عائله حد اکثر تا 5 نفر و هر نفر 20000 ریال پرداخت میگردد حد اکثر سقف پرداختی 20000*5=100000
( بازنشستگان )
ب) همكاران فرهنگي كه در محل جغرافيايي غير از استخدام اوليه خود بازنشسته يا از كار افتاده شوند تعلق مي گيرد .
(انتقالي)
ج) همكاران فرهنگي شاغل كه از يك شهرستان به شهرستان ديگر در كوتاهترين فاصله زميني تغيير محل جغرافيايي دهند (انتقال دائم) مي توانند از كمك هزينه سفر و نقل و مكان بهره مند شوند .
2/1 حقوق مبنا + فوق العاده شغل + جذب مشاغل تا 150 كيلومتر
تمام حقوق + فوق العاده شغل + جذاب مشاغل از 150 كيلومتر بيشتر
= 5 * 4/86 * تعداد كيلومتر نحوه محاسبه
سفر با خانواده تا 5 نفر(خود فرد + 4 نفر ديگر)
كمك هزينه مسكن مناطق محروم :
به كليه كاركنان رسمي غيربومي شاغل در دهستانها كه داراي مدرك تحصيلي فوق ديپلم و ليسانس و بالاتر هستند بشرط عدم استفاده از خانه سازماني يا نداشتن مسكن پرداخت مي گردد در مناطق محروم مبلغ آن بصورت تعيين شده .
فوق ديپلم 20000 ريال
ليسانس 35000 ريال
قانون پرداخت پاداش پايان خدمت :
به ازاء هر سال خدمت قابل قبول معادل يك ماه آخرين حقوق و فوق العاده هاي دريافتي كه مشمول كسور بازنشستگي است به عنوان پاداش پرداخت مي گردد .
بازنشستگي :
4 نوع بازنشستگي داريم : 1- اختياري 2- توافقي 3- اجباري 4- قهري
اختياري :
دستگاه دولتي مي تواند مستخدمين را كه داراي 30 سال سابقه خدمت باشند بازنشسته نمايد .
كارمند : دولت با داشتن 60 سال سن مي تواند تقاضاي بازنشستگي نمايد و دستگاه موظف است درخواست وي را قبول كند .
توافقي :
مستخدم مرد با داشتن 50 سال سن و حداقل 25 سال سابقه با 25 روز حقوق
مستخدم زن با داشتن بدون شرط سني و حداقل 20 سال سابقه با 20 روز حقوق
اجباري :
وزارتخانه ها و مؤسسات مكلفند مستخدميني را كه داراي 65 سال سن و هر قدر سابقه باشند بازنشسته نمايند . مثلاً 10 سال سابقه داشته باشند ولي از كار افتاده باشد با هر سال سابقه كمتر از 15 روز حقوق برايش محاسبه نمي گردد .
قهري :
براساس رأي صادره از سوي هيأت رسيدگي كه تخلفات است كه از اختيار مستخدم يا دستگاه خارج مي باشد .
توجه : با هر سال سابقه با همان تعداد روز يا رأي هيأت كه در متن رأي نوشته شده بازنشسته مي شود چنانچه سابقة مرد كم تر از 25 سال زن كمتر از 20 سال باشد بالاجبار بازخريد خواهد شد .
مزاياي مشمول بازنشستگي كه هر ماهه از حقوق كارمند كسر خواهد شد .
حق مسئوليت + برجستگي + جذب مشاغل + افزايش سنوات + فوق العاده شغل + مبنا)
9% * (... و جذب مناطق محروم + حق روستا + سختي كار + فوق العاده ويژه +
حق مديريت نوبت اول محاسبه مي شود نوبت دوم / شيفت دو) در صورت كسور قابل مقايسه است
فصل سوم
قراردادهای کار شرکت
• انواع قراردادها
• ویژگیها و تفاوتهای قراردادها
• ...
۱- تعريف قرارداد كار
قرارداد كارعبارت است از قراردادي كتبي يا شفاهي كه به موجب آن كارگر در قبال دريافت حقالسعي كاري رابراي مدت موقت يا مدت غيرموقت براي كارفرما انجام ميدهد. در كارهايي كه طبيعت آنها جنبه مستمر دارد درصورتي كه مدتي درقرارداد ذكرنشود، قرارداد دائمي تلقي ميشود، شروط مذكوردر قرارداد كار و يا تغييرات بعدي آن در صورتي نافذ خواهد بود كه براي كارگر مزايايي كمتر از امتيازات مقرر درقانون كار منظور ننمايد.
۲- ويژگيهاي قرارداد كار
براي صحت قرارداد كار در زمان انعقادقرارداد رعايت شرايط ذيل الزامي است:
مشروعيت مورد قرارداد
معين بودن موضوع قرارداد
عدم ممنوعيت قانوني و شرعي طرفين در تصرف اموال يا انجام كار مورد نظر لازم به ذكراست اصل بر صحت كليه قراردادهاي كار است مگر آنكه بطلان آنها در مراجع ذيصلاح به اثبات رسد. قرارداد كار علاوه بر مشخصات دقيق طرفين بايد حاوي موارد ذيل باشد:
نوع كار يا حرفه يا وظيفه اي كه كارگر بايد به آن اشتغال يابد
حقوق يا مزد مبنا و لواحق آن
ساعات كار، تعطيلات و مرخصي ها
محل انجام كار
تاريخ انعقاد قرارداد كار
مدت قرارداد، چنانچه كاربراي مدت معين باشد
موارد ديگري كه عرف و عادت شغل يا محل ايجاب نمايد
در مواردي كه قرارداد كتبي باشد قرارداد در ۴ نسخه تنظيم ميگردد كه يك نسخه از آن به اداره كار محل و يك نسخه نزد كارگر و يك نسخه نزد كارفرما و نسخه ديگر در اختيار شوراي اسلامي كار و دركارگاههائيكه فاقد شورا هستند در اختيار نماينده كارگر قرار ميگيرد.
۳- دوره آزمايشي
طرفين با توافق يكديگر ميتوانند مدتي را به نام دوره آزمايشي كار تعيين نمايند. در خلال اين دوره هر يك از طرفين حق دارد بدون اخطار قبلي و بي آنكه الزام به پرداخت خسارت داشته باشد، رابطه كار را قطع نمايد. درصورتي كه قطع رابطه كار از طرف كارفرما باشد وي ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمايشي خواهد بود و چنانچه كارگر رابطه كار را قطع نمايد كارگر فقط مستحق دريافت حقوق مدت انجام كار خواهدبود.
مدت دوره آزمايشي بايد در قرارداد كار مشخص شود. حداكثر اين مدت براي كارگران ساده و نيمه ماهر يك ماه و براي كارگران ماهر و داراي تخصص سطح بالاسه ماه ميباشد.
۴- قراردادهاي كارمزدي
كارمزد عبارت است از مزدي كه بابت انجام مقدار كاري مشخص كه از نظر كمي قابل اندازه گيري يا شمارش باشد به ازاي هر واحدكار تعيين و پرداخت مي شود. كارمزد برحسب آنكه حاصل كار موردنظر مربوط به يك نفر يا يك گروه مشخصي از كارگران يا مجموعه كارگران كارگاه باشد به ترتيب به صورت كارمزد انفرادي، كارمزد گروهي و كارمزدجمعي تعيين ميگردد.
در نظام كارمزد گروهي و جمعي بايد علاوه برشغل هر يك ازكارگران، سهم هر يك درميزان فعاليت و كارمزد متعلقه از قبل مشخص گردد و موضوع موردقبول كارگران باشد.
قرارداد كارمزدي برحسب آنكه اولين واحد يا قطعه، ملاك محاسبه كارمزد قرار گيرد ساده و چنانچه براي مازاد بر تعدادمشخص باشد تركيبي است. در صورت تركيبي بودن، نرخ كارمزد تعيين شده نبايد كمتر از جمع مزدثابت تقسيم بر تعداد كاري كه مزدثابت بابت آن تعيين شده است باشد.
درصورت توقف كار به واسطه قواي قهريه يا حوادث غيرقابل پيشبيني كه وقوع آن از اراده طرفين خارج باشد مقررات ماده ۱۵ قانون كار اجراء خواهدشد. ولي هر گاه عوامل توقف كاربراي كارفرما قابل پيش بيني بوده و خارج از اختيار كارگر باشد، كارفرما علاوه بر مزد ثابت (در مورد قرارداد كار تركيبي) مكلف به پرداخت مزد مدت توقف كار به ماخذ متوسط كارمزد آخرين ماه كاركرد كارگر خواهد بود. در صورت بروز اختلاف، تشخيص موراد فوق با وزارت كار و امور اجتماعي است.
۴-۱- نحوه محاسبه حقوق و مزايا قراردادهاي كارمزدي
مجموع مزد كارمزدي كه براساس آئين نامه به كارگر پرداخت مي شود نبايد كمتر ازحداقل مزد قانوني به نسبت ساعات عادي كار باشد.
ارجاع كار اضافي به كارگران كارمزدي علاوه بر ساعات عادي كار و نيز كار نوبتي و كار در شب براي آنان تابع مقررات قانون كار است. ماخذ محاسبه فوق العاده نوبت كار يا شبكاري كارگران كارمزد نرخ كارمزد آنهاست.
چنانچه بجاي روز جمعه روز ديگري به عنوان تعطيل هفتگي توافق شده باشد نرخ كارمزد و نيز مزد ثابت (در مورد قرارداد كار تركيبي) در روز جمعه ۴۰% اضافه ميشود. نحوه محاسبه مزد روزهاي تعطيل و جمعه و روزهاي تعطيل رسمي و مرخصي كارگران كارمزد تابع ماده ۴۳ قانون كار ميباشد.
هر گاه قرارداد كارمزدي به صورت پاره وقت (كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار) باشد، مزاياي رفاهي انگيزهاي به نسبت ساعات كار مورد قرارداد و به ماخذ ساعات كار قانوني محاسبه و پرداخت ميشود. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع مواد ۱۸ ، ۲۰ ، ۲۷ ، ۲۹ ، ۳۱ ، ۳۲ قانون كار در مورد كارگران كارمزد، ميانگين مجموع پرداختي ها در آخرين ۹۰ روز كاركرد كارگر است.
در صورتي كه به موجب عرف و رويه ديگري در كارگاه مزد و مزايايي بيش از آنچه دراين آئين نامه مقرر شده است جاري باشد، عرف و رويه مذكور براي كارگران مشمول و همچنين كارگراني كه بعداً به صورت كارمزدي دركارگاه استخدام ميشوند جاري است.
تغيير نظام كارمزدي به ساير نظامهاي مزدي يا بالعكس در مورد تمام يا قسمتي ازكاركنان در كارگاه بايستي پس از تائيد شوراي اسلامي كار يا انجمن صنفي و يا نمايندگان قانوني كارگران كارگاه به تصويب وزارت كار و امور اجتماعي برسد.
۵- قراردادهاي مزدساعتي
مزدساعتي مزدي است كه بابت ساعاتي كه وقت كارگر در اختيار كارفرماست محاسبه و پرداخت ميشود. درقراردادهاي مزدساعتي، نوع كار(صرف نظر از مقدار و ميزان آن) و نيز ساعات كار در روز يا هفته يا ماه مشخص ميگردد.
اعمال نظام مزد ساعتي در موارد ذيل مجاز است:
متصديان حمل و نقل كالا و مسافر
كارگران مطبهاي خصوصي پزشكان، كلينكيهاي پزشكي و پيراپزشكي، دامپزشكي و نظاير آنها در صورتي كه مدت فعاليت آنها كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار در شبانه روز باشد.
مشاغل غيرتمام وقت در زمينه هاي مشاوره و نظاير آنها مشاغل مربوط به نگهداري و مراقبت از اموال، تاسيسات و ساختمان و حيوانات به شرطي كه ساعات كار كمتر از حداكثر ساعات قانوني كار در شبانه روز باشد.
مشاغل آموزشي و پژوهشي
البته ذكر مشاغل فوق مانع از اعمال ساير نظامهاي مزدي در فعاليتهاي مذكور نخواهد بود اما استفاده از نظام مزد ساعتي جز در موراد معوقه فوق موكول به اخذ موافقت وزارت كار و امور اجتماعي است.
۵-۱- محاسبه حقوق ومزايا قراردادهاي مزدساعتي
در نظام مزد ساعتي، كارفرما مكلف است علاوه بر مزد ثابت، مزاياي رفاهي از قبيل حق مسكن، حق خوار بار و كمك عائله مندي را به نسبت ساعات كار محاسبه و به كارگر پرداخت نمايد.
مزد كارگراني كه مشمول نظام مزد ساعتي ميباشند به تناسب ساعات كار عادي كار در شبانه روز نبايد كمتر از مزد مشاغل مشابه در نظام روزمزدي باشد. در كارگاههايي كه فعاليت آنها جنبه استمرار دارد يا به صورت فصلي فعاليت مي كنند كارگران مشمول مزدساعتي حق استفاده از مرخصي و تعطيلات رسمي با استفاده ازمزد را دارند.
هر گاه نوع كار طوري باشد كه تعداد ساعات كار عادي و مجموع مزد هر روز مساوي باشند مزد مذكور معادل روزهاي كار است در غير اين صورت ماخذ محاسبه، ميانگين مزد ساعتي كارگر در روزهاي آخرين ماه كاركرد وي خواهد بود.
مبلغ پرداختي به هرحال نبايد كمتر از حداقل مزد قانوني باشد. ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع مواد ۱۸ و ۲۰ و ۲۷ و ۲۹ و ۳۱ و ۳۲ قانون كار در مورد كارگران مشمول نظام مزدساعتي، ميانگين مجموع پرداختي ها در آخرين ۹۰ روز كاركرد كارگر است.
در كارگاههائي كه داراي عرف و رويه خاص در مورد مزد ساعتي ميباشند در صورتي كه بر اساس عرف و رويه موجود مزد و مزايايي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت نمايند عرف و رويه موجود مزد و مزاياي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت نمايند عرف و رويه مذكور مناط اعتباراست.
تغيير نظام مزد ساعتي به ساير نظامهاي مزدي در اجراي ماده ۲۶ قانون كار با موافقت كاركنان مشمول و تائيد وزارت كار و اموراجتماعي امكان پذيراست.
۶- قراردادهاي كارمزد ساعتي
كارمزد ساعتي مزدي است كه در مقابل انجام كار مشخص در زمان مشخص پرداخت ميشود. در قرارداد كارمزد ساعتي بايد ميزان و مقدار كار متناسب با زمان مشخص باشد.
كارمزد ساعتي برحسب آنكه حاصل كار مورد نظر مربوط به يك نفر يا گروه مشخصي از كارگران يا مجموعه كارگران كارگاه باشد به ترتيب به صورت كارمزد ساعتي انفرادي، كارمزد ساعتي گروهي و كارمزد ساعتي جمعي تعيين ميگردد.
در نظام كارمزد ساعتي گروهي و جمعي بايد علاوه بر شغل هر يك از كارگران، سهم هر يك در ميزان فعاليت و كارمزد ساعتي متعلقه ازقبل مشخص گردد و موضوع موردقبول كارگران باشد. مشاغل قابل شمول در نظام كارمزد ساعتي نوعاً مشاغلي هستند كه استاندارد زمان انجام كار توسط ابزار و يا دستگاه مورد استفاده از قبل مشخص شده ياقابل مشخص شدن باشند.
استفاده از نظام كارمزد ساعتي در كارگاههايي كه فعاليت آنها جنبه مستمر دارد و يا به صورت فصلي يا در مقاطع زماني خاص فعاليت ندارند موكول به اخذ موافقت اداره كار و اموراجتماعي محل است.
فعاليتهايي كه توسط صاحبان حرفه، پيشه و مشاغل آزاد مستقيماً به مصرف كننده عرضه ميشود و در مدت معين و محدود انجام ميگيرند مشمول مقررات كارمزد ساعتي نميباشند (مانندمعلمين خصوصي كه بطور پاره وقت و غير مستمرانجام وظيفه مينمايند).
۶-۱- نحوه محاسبه حقوق ومزايا قراردادهاي كارمزد ساعتي
مزد كارگراني كه مشمول نظام كارمزد ساعتي نميباشند به تناسب ساعات عادي كار شبانه روز نبايد كمتر از مزد مشاغل در نظام روزمزدي باشد. دركارگاههايي كه فعاليت آنها جنبه مستمر دارد و يا به صورت فصلي كار مي كنند كارگران مشمول كارمزد ساعتي حق استفاده از مرخصي و تعطيلات با استفاده از مزد را دارند.
هرگاه نوع كار طوري باشد كه تعداد ساعات كار عادي و مجموع كارمزد هر روز مساوي باشند مزدايام مذكور معادل كارمزد روزهاي كار است. در غيراين صورت ماخذ محاسبه ميانگين كارمزد ساعتي كارگر در روزهاي كارآخرين ماه كارخواهد بود.
ماخذ محاسبه مزد، حقوق، حق سنوات و خسارات و مزاياي پايان كار موضوع پايان كار موضوع مواد ۱۸ ، ۲۰ ، ۲۷ ، ۲۹ ، ۳۱ ، ۳۲ قانون كار در مورد كارگران مشمول كارمزد ساعتي ميباشند.
درصورتي كه بر اساس عرف و رويه موجود مزد و مزايايي بيش از ضوابط مقرر در اين آئين نامه به كاركنان مشمول پرداخت ميشود، عرف و رويه مذكور معتبر خواهد بود.
تغيير نظام كارمزد ساعتي به ساير نظامهاي مزد در اجراي ماده ۲۶ قانون كار با موافقت كاركنان مشمول و تائيد وزارت كار و امور اجتماعي امكان پذيراست. ساير مقررات كار و ضوابط و مقررات قانون كار ناظر به كارگران كه در بالا به آن اشارهاي نشد، در مورد كارگران مشمول نظام كارمزدي، مزدساعتي و كارمزد ساعتي نيزحاكم است.
فصل چهارم
صورت های مالی و ترازنامه شرکت
صورت های مالی و ترازنامه شرکت :
به طور کلی هر واحد اقتصادی به منظور برنامه ریزی و تعیین خط مشی آینده ، اطلاعات و گزارشهای حسابداری را مورد بررسی قرار می دهد و از آنجا که اطلاعات حسابداری به خودی خود قابل استفاده نیستند باید ثبت و طبقه بندی شده و در قالب صورتهای مالی خلاصه گردند .
برای ثبت این اطلاعات ، حسابداران هر یک از فعالیتهای مالی را مورد تجزیه و تحلیل قرارداده و پس از طبقه بندی اقلام ثبت شده اثر آن را بر معادله حسابداری تعیین می نمایند ، سپس اقلام ثبت شده را در قالب اعداد قابل سنجش به پول خلاصه نموده سپس در این مرحله از ترکیب و تنظیم حسابهای دفتر کل گزارشهایی را تهیه می کنند که حداکثر اطلاعات مورد نیاز کسانی که به این نتایج برای ادامه فعالیت خود نیاز دارند ، را به طور ساده و خلاصه به دست می دهد . این گزارشها را در اصطلاح حسابداری صورتهای مالی می گوییم که از مهمترین آنها می توان به ترازنامه ، صورت سود و زیان ، صورت حقوق صاحبان سرمایه اشاره کرد
فعالیت های مالی :
منظور از فعالیتهای مالی آنگونه فعالیتهائیست که به طریقی موجب تغییراتی در دارایی ، بدهی و یا سرمایه یک شخص یا موسسه گردد . فعالیتهای مالی هر موسسه که در واقع مبادلات تجاری می باشند ، اساس و مبنای عملیات حسابداری آن موسسه محسوب می شود .
فعالیتهای مالی انجام شده ، توسط یک موسسه اقتصادی در طی یک دوره مالی ، در دفاتر خاصی ( دفتر معین ، دفتر روزنامه ، دفتر کل ) به ثبت می رسند . در پایان هر دوره مالی با استفاده از مانده حسابها صورتهای مالی تهیه می گردند که منعکس کننده داراییها ، بدهیها ، درآمدهای کسب شده و هزینه های پرداخت شده موسسه مورد نظر باشند .
فعالیتهای مالی انجام شده توسط یک موسسه یا واحد اقتصادی به دو دسته تقسیم می شوند :
فعالیتهای مالی بیرونی :
فعالیتهای مالی بیرونی همان فعالیتهایی هستند که بین موسسه مورد نظر و سایر موسسات انجام پذیرند مانند قراردادی که برای بیمه ساختمان با یک شرکت بیمه منعقد می گردد .
فعالیتهای مالی درونی :
فعالیتهای مالی درونی آن دسته از فعالیتهای مالی هستند که به منظور تعدیل مانده بعضی از حسابها و به دست آوردن مانده واقعی آنها در دفاتر موسسه انجام می پذیرند مانند تعدیل مانده حساب پیش پرداخت بیمه ساختمان در پایان دوره مالی .
ترازنامه :
ترازنامه یا بیلان عبارتست از صورتی که وضع مالی یک موسسه را در یک تاریخ معین ( غالبا آخرین روز ماه یا سال ) نشان می دهد و به همین دلیل به آن صورت وضعیت مالی نیز گفته می شود . ترازنامه در واقع همان معادله حسابداری است که در آن ارقام مربوط به هریک از دو طرف معادله تفکیک و با طبقه بندی جزییات نمایش داده شده است . به عبارتی ترازنامه صورتی از مایملک و بدهیهای یک موسسه می باشد .
عنوان ترازنامه شامل سه سطر است که سطر اول نام موسسه ای می باشد که ترازنامه جهت نشان دادن وضعیت مالی آن تهیه می گردد در سطر دوم نام صورت مالی تهیه شده که همان ترازنامه است ذکر می شود . در سطر سوم تاریخ تنظیم ترازنامه که معمولا یک روز معین است نوشته می شود و این بدان معنی است که ترازنامه نشاندهنده وضع مالی موسسه در یک روز معین است و نه در یک دوره مالی . ضمنا ترازنامه وضعیت مالی یک موسسه را نشان می دهد و نه وضعیت مالی شخصی صاحب یا صاحبان موسسه را چرا که ممکن است ایشان منابع ایجاد درآمد دیگری نیز داشته باشند .
ترازنامه خود به دو صورت گزارشی ( عمودی ) و حسابی(افقی ) تهیه می شود .
در شکل گزارشی ترازنامه ابتدا عنوان ترازنامه مشتمل بر سه سطر آورده می شود . سپس داراییها را به صورت ستونی می آوریم . پس از آن بدهیها نوشته شده و پس از آن حقوق صاحبان سرمایه را می آوریم . بدهیها را قبل از حقوق صاحبان سرمایه می آوریم بدلیل اینکه طلبکاران در دریافت مطالباتشان نسبت به صاحب یا صاحبان موسسه تقدم دارند .
در شکل حسابی ترازنامه پس از عنوان ابتدا داراییها در سمت راست و سپس بدهیها و حقوق صاحبان سرمایه در سمت چپ نوشته می شوند .
به طور کلی می توان گفت ترازنامه صورتی است که اطلاعات لازم در مورد پرداخت بدهی های موسسه را در اختیار می گذارد .
تراز پرداختها :
تراز پرداخت ها جدولی است حاوی مبادلات بدهکار و بستانکار یک کشور با کشورهای دیگر و سازمان های بین المللی که به شکل مشابه با حساب های درآمد و مخارج شرکتها تنظیم می شود. این مبادلات به دو گروه کلی تقسیم می شوند: حساب جاری و حساب سرمایه. حساب جاری نیز متشکل از دو بخش است: تجارت مرئی ( یعنی واردات و صادرات کالاها)، و تجارت نامرئی )یعنی درآمد و مخارج خدماتی مانند بانکداری، بیمه، جهانگردی، کشتیرانی و نیز سود دریافتی از طرف های خارجی و بهره های پرداختی به آنها).
مانده حساب جاری در یک دوره عبارتست از تفاوت میان درآمد ملی و مخارج ملی. شکل و نحوه ارائه جدول تراز پرداخت ها در کشورهای مختلف یکسان نیست و حتی در یک کشور معین در زمانهای مختلف تفاوت می یابد.