پاورپوینت میکروب شناسی آب

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

ميکروب شناسي آب

اسلاید 3 :

ميكروب شناسي آب:
ويژگي هاي ميكروبي آب آشاميدني مبناي قضاوت در مورد تعيين قابليت شرب آبها از نقطه نظر بيولوژيكي قرار مي گيرد.
اصولاً آبي كه به مصرف مي رسد، بايد عاري از ميكروارگانيسم هاي بيماريزاي شناخته شده و باكتري هاي نشانگر باشد.
آب آشاميدني شبكه استريل نيست پس مي تواند حاوي ميكروب غيربيماريزا باشد.

اسلاید 4 :

شمارش كلي باكتري ها – توتال كانت (هتروتروفيک پليت کانت):
آبهاي سالم ممكن است داراي تعداد زيادي باكتري باشند.
آبهايي كه از لايه هاي گچي و آهكي عبور مي كنند، داراي باكتري هاي زيادتري مي باشند.
به ندرت آب بدون ميكروب ديده شده است.
ميكروب هائي كه به طور طبيعي در آب زندگي مي كنند، شامل كوكسي ها، باسيل ها و قارچ ها هستند.
تغييرات فصلي در تعداد باكتري ها بسيار مؤثر است.
معمولاً در اولين بارندگي پس از يك فصل خشك، تعداد باكتري ها در منابع زياد مي شود.
دماي گرمخانه گذاري و مدت زمان و انتخاب نوع محيط كشت بر روي رشد ميكروب ها مؤثرند.
آزمايش استاندارد بر روي محيط كشت پليت كانت آگار يا محيط هاي ديگر در مدت 24 ساعت در درماي 22درجه و 37درجه انجام مي گيرد.

اسلاید 5 :

شمارش تعداد كل باكتري ها در 1 ml از نمونه بيان مي شود.
اين ميكروب ها در 1 ml نبايد از 500 كلني در هر ميلي ليتر(CFU) بيشتر باشد. Colony Forming Unit))
در استاندارد اروپا تعداد شمارش كل ميكروب ها 100 كلني در نظر گرفته شده است. در آمريكا 500 كلني در آب آشاميدني شبكه مي باشد.
تعداد شمارش كلي ميكروب ها در استخر شنا حدود 200 كلني مي باشد.
عاري بودن آب از ميكروب هاي بيماريزا مهم تر از تعداد زياد شمارش كلي ميكروب ها در آب است.
آب بيمارستان ها و بخش سوختگي بايد داراي كمترين ميزان تعداد ميكروب ها باشد.
تمام انواع آب به طور ثابتي حاوي ميكروارگانيسم هاي مختلفي است.

اسلاید 6 :

اين ميكروارگانيسم ها از طريق منابع گوناگون وارد آب مي شوند.
تخمين تعداد كلي آنها مي تواند اطلاعات مفيدي براي ارزيابي و نظارت بر كيفيت آب بدست دهد.
شمارش كلي براي ارزيابي سالم بودن منابع آب زيرزميني و همچنان مؤثر بودن فرآيند تصفيه آب ضروري است.
شمارش كلي نشانگر سالم و تميز بودن سيستم توزيع آب است.
هر گونه افزايش در شمارش، زنگ خطري براي آلودگي شديد آب است و بايد سريعاً مورد بررسي و تحقيق قرار گيرد.

اسلاید 7 :

منطق كاربرد ارگانيسم هاي شاخص:
آلودگي ميكروبي مي تواند از طريق آب منتقل شود. به اين دليل روش هاي آزمايش ميكروبي آب توسعه يافته است.
آبي كه به مصرف مي رسد، بايد عاري از هر گونه آلودگي مدفوعي باشد.
شناسائي ميكروب هاي بيماريزاي خطرناك در آب غيرضروري است.
شناسائي ميكروارگانيسم هاي موجود در مدفوع، به عنوان شاخص ميکروبي در آب، روش مناسبي است.
حضور برخي از ارگانيسم ها نشان دهنده وجود مواد مدفوعي در آب است.
حضور ميكروب هاي مدفوعي نشان دهنده احتمال حضور ميكروب هاي بيماريزا در آب است.
عدم حضور ميكروب هاي فاضلابي نشان دهنده عمل تصفيه و نگهداري مناسب شبكه توزيع است.
آزمايش باكتريولوژيكي به عنوان حساس ترين آزمايش در تعيين تازگي و پتانسيل آلودگي معرفي شده است.
از آنجا كه ممكن است آلودگي آب متناوب ايجاد گردد، لازم است كه نمونه آب به طور مكرر و متناوب آزمايش شود.

اسلاید 8 :

ارگانيسم هاي شاخص آلودگي مدفوعي آب:
ارگانيسم هاي معمولي روده اي بيش از انواع بيماريزاي آن به عنوان شاخص مدفوعي پذيرفته شده است.
شاخص هاي باكتريايي مي بايست به طور مطلوب و ايده آل احتمال حضور همه ميكروارگانيسم هاي بيماريزاها را مشخص كند.
ارگانيسم هاي شاخص مي بايست به تعداد فراوان در مدفوع يافت شوند.
ارگانيسم هاي شاخص در منابع ديگر به تعداد كم يا اصلاً وجود نداشته باشد.
ارگانيسم هاي شاخص بايد به سادگي جدا شده و مشخص گرديده و نشان داده شود.
ارگانيسم هاي شاخص نبايد قادر به افزايش و تكثير در آب باشد.
ارگانيسم هاي شاخص مي بايست بيش از باكتري هاي بيماري زا در آب باقيمانده و در مقابل گندزداها مثل كلر مقاوم باشند.
در عمل هر ميكروارگانيسمي نمي تواند مطابق اين معيار باشد.
اولين ارگانيسم شاخص كليفرمها و كليفرمهاي مقاوم به حرارت هستند.
دومين ارگانيسم شاخص استرپتوكوك هاي مدفوعي مي باشند.
سومين ارگانيسم شاخص كلستريديومهاي احياءكننده سولفيت هستند.

اسلاید 9 :

كليفرم ها:
منظور ميكروارگانيسم هايي هستند كه مي توانند در شرايط هوازي در درماي 5/0±35 و 5/0±37 درجه در ميحط مايع لاكتوز رشد كرده و در مدت 48 ساعت توليد اسيد و گاز كنند.
كليفرم هاي مقاوم به حرارت، منظور كليفرم هاي تعريف شده در بالا هستند كه قادرند در مدت 24 ساعت در دماي 5/0±44درجه نيز توليد اسيد و گاز كنند.
اشريشيا كلي: منظور كليفرم هاي مقاوم به حرارت تعريف شده در بالا هستند كه قادرند در مدت 24ساعت در دماي 5/0±44درجه از تريپتوفان توليد اندول و ازلاكتوزومانيتول گاز توليد كنند.
اصولاً كليفرم هاي مقاوم به گرما شامل Ecoli، سيتروباكتر-كلبسيلا هستند.

اسلاید 10 :

سيتروباكتر:
سيتروباكترها عضو گروه آنتروباكترياسه ها هستند چون سيترات را مورد استفاده قرار مي دهند، به آنها سيتروباكتر مي گويند. در آب، خاك، فاضلاب و مواد غذائي وجود دارند.
كلبسيلا: در روده انسان، حيوانات، خاك و آب يافت مي شوند. در فاضلاب و محيط هاي بيمارستاني وجود دارد. وجود آن در آب دليل آلودگيآب به مدفوع نمي باشد.

اسلاید 11 :

سالمونلاها:
گونه هاي سالمونلا باكتري هايي هستند كه به طور گسترده در تمام دنيا پراكنده مي باشند.
اين باكتري ها معمولاً در گروه باكتري هاي بيماريزا طبقه بندي مي شوند و گونه هاي مختلف آن توانايي بيماريزايي متفاوتي دارند.
ميزبان طبيعي گونه هاي سالمونلا انسان، دام، حيوانات وحشي و پرندگان هستند.
افراد مبتلا به سالمونلا ممكن است بدون علائم بيماري باشند.
آب يكي از راههاي انتقال اين باكتري به انسان است. بايد وجود يا عدم وجود آن در آب پايش شود.
گونه هاي سالمونلا ممكن است در آب شيرين، آبهاي زيرزميني، آب دريا و فاضلاب يافت شود.
باكتـري هاي گرم منفـي از خانـواده آنتـروباکتـرياسـه هستند كه در محيط هاي غني كننده و انتخابي رشد مي كنند.
كشت ميكروبي سالمونلا معمولاً 4 تا 5 روز طول مي كشد.
حجم نمونه آب بايد بين يك تا پنج ليتر آب باشد.
نمونه ها را بايد فوري يا حداكثر 6 ساعت پس از نمونه برداري مورد آزمون قرار داد.
نمونه هاي فاضلاب يا پساب حجم كمتري نياز است.
ظرف نمونه برداري بايد استريل باشد.
انتقال نمونه بهآزمايشگاه بايد سرد صورت گيرد.

اسلاید 12 :

استرپتوكوك هاي مدفوعي – آنتروكوك هاي روده اي:
انتروكوك هاي روده اي باكتري گرم مثبت، كاتالاز منفي، كوكوئيد تخم مرغي شكل و معمولاً زنجيره اي هستند.
انواع مهم آنها آنتروكوكوس هاي فكاليس، فاسيوم، دورانس، هيرا و همچنين برخي از گونه هاي متعلق به جنس استرپتوكوكوس (بوويس و اكونيوس) را نام برد.
آنتروكوك ها را به عنوان نشانگر آلودگي مدفوعي در نظر مي گيرند.
بعضي از سويه ها ممكن است منشاء مدفوعي نداشته باشند.
ارزيابي آب از نظر آنتروكوك ها در ارزيابي كيفيت آب و سلامت جامعه خيلي مهم است.
آنتروكوك ها به تعداد 106 در هر گرم مدفوع يافت مي شوند.

اسلاید 13 :

وبا – ويبريوكلرا:
- ويبريوكلرا گروهي از ميكروارگانيسم هاي ميله اي شكل خميده گرم منفي بدون اسپور متحرك هستند.
- دو گـروه عـمده ويبركلرا O1 و ويبريوكلرا غير O1 (ناگ) طبـقـه بـنـدي مي شوند.
- ويبركلرا O1 داراي دو زيرگروه التور و كلاسيك مي باشد. نوع التور آن بيشتر عامل بيماري وبا بوده است و بدون علامت مي باشد يعني به ازاي هر يك مورد علامت دار بيماري بين 30 تا يكصد مورد بدون علامت است.
- برخي از سويه هاي ويبريوكلرا O1 آنتروتوكسين ايجاد نموده كه با حمله به سلولهاي پوششي روده موجب دفع شديد آب و كاهش الكتروليت بدن مي شود.
- در محيط طبيعي ويبريوكلرا به حالت چسبيده به بعضي گياهان دريائي يا چسبيده به بعضي از انواع صدفهاي دريائي و زئوپلانگتونها زندگي مي كنند.
- ويبركلرا در محيط هاي آبي زندگي مي كند.

اسلاید 15 :

- وقتي شرايط محيطي مثل درجه حرارت، شوري آب و دسترسي به ريز مغذي هاي مناسب براي ويبريو كلرا فراهم شود، يكباره شروع به رشد و تكثير مي كند.
- ويبريو مي تواند تا چندين سال به زندگي آزاد خود ادامه دهد.
- اگر شرايط محيطي مناسب نباشد، ويبريوكلرا از حالت فعال متابوليكي وارد مرحله خفته مي شود.
- در شرايطي كه ميكروب وبا در حالت خفته است، از كشت دادن آب نمي توان ويبريوكلرا را جدا كرد.
- كساني كه مبتلا به بيماري وبا مي شوند، ممكن است تا مدت هاي طولاني ميكروب را از طريق مدفوع خود دفع كنند.
- ويبريوكلرا از محيط آبزي خود با آلوده كردن آب آشاميدني و مواد غذائي مي تواند انسان را آلوده كند.
- راههاي ديگر انتقال به خصوص خريد مواد غذائي از دستفروش ها و نوشيدن آبهاي غيرمطمئن بيرون از خانه و مصرف سبزيجاتآلوده از مهم ترين راههاي آلودگي بوده است.
- مواد غذائي كه اسديته بيشتري دارند. ضدعفوني كردنآب و سبزيجات بيشترين نقش را در پيشگيري دارند.
- انتقال فرد به فرد بيماري وبا كمتر رخ مي دهد چون براي ابتلا به بيماري لازم است تعداد زيادي ميكروب از فرد آلوده به فرد ديگر انتقال يابد.

اسلاید 16 :

- تعداد ميكروب در آب بايد به حدود 106 در هر ميلي ليتر برسد تا بتواند ايجاد بيماري كند.
- يكي از عوامل مهم تاثيرگذار در بروز همه گيريهاي وبا، فصلي بودن آن است.
- همه گيري هاي وبا عمدتاً در فصول گرم و طولاني سال رخ مي دهد.
- بعضي از عوامل ميزبان هم در بروز بيماری وبا مؤثر است.
- كلاً، ميـكروب وبـا ميـكروب چندان قوي نمي باشد و در شرايط اسيدي از بين مي رود.
- باكتري ويبريوكلرا در PH پائين تر از 5/4 از بين مي رود.
- آبليمو داراي 5 تا 8 درصد اسيدسيتريك است چنانچه 5 ميلي ليتر (يك قاشق چايخوري) آبليمو به يك ليتر آب اضافه شود، بعد از 30 دقيقه اين آب قابل آشاميدن است (ويبريوها از بين رفته اند).
- كلر اثر شديدي بر روي ميكروب وبا دارد.
- در شرايط بحراني جوشاندن آب به مدت 2 تا 3 دقيقه سبب سالمسازي آب مي شود.

اسلاید 17 :

نمونه برداري:
حداقل 3 تا 5 ليتر آب براي آزمايش احتياج است. روش آزمايش فيلتر غشائي مي باشد.
ظروف شيشه اي استريل مورد نياز است.
ظروف بايد حاوي مواد خنثي كننده كلر باشد (محلول تيوسولفات سديم 3 يا 10 درصد).
نمونه ها بايد سرد منتقل شود.
حتماً موقع نمونه برداري از دستكش استفاده كنيد.
نمونه ها بايد سريع به آزمايشگاه منتقل شوند (كمتر از 6ساعت).
نمونه ها در آزمايشگاه بايد سريعاً آزمايش شوند.
زمان لازم جهت پاسخ دهي پنج روز مي باشد.

اسلاید 18 :

كلستريديومهاي احياءكننده سولفيت:
ارگانيسم هاي اسپوردار بي هوازي هستند كه مهم ترينآنها كلستريديوم پرفرانژنس است.
اسپوركلستريديومها به طور وسيعي در محيط پراكنده هستند.
در مدفوع انسان حيوان فاضلاب و خاك يافت مي شوند.
به طور معمول تعداد آنها در هر گرم مدفوع 104 عدد مي باشد.
كلستريديومها بر خلاف كليفرمها به مدت طولاني در آب باقي مي مانند.
اين ميكروب ها نسبت به مواد شيميائي و عوامل فيزيكي مقاوم تر هستند.
وجود آنها نشانه وجود نقص در فرآيند تصفيه آب در تصفيه خانه محسوب مي شوند و به عنوان شاخص آلودگي متناوب معرفي مي شوند.

اسلاید 19 :

سودوموناسها:
سودوموناسها ارگانيسم هاي باسيلي شكل گرم منفي هوازي هستند.
دسته اي از باكتري ها هستند كه به ويژه با شرايط زندگي در محيط آبي سازگاري يافته اند.
اين ميكروب ها فرصت طلب هستند و مواقعي مي توانند بيماريزا باشند.
در وسايل آرايشي و بهداشتي و در صابون مايع يافت مي شوند.
عامل عفونت گوش، چشم هستند.
مشكل آبهاي معدني بسته بندی شده به شمار مي روند.
در ضمن در استخرهاي شنا نيز جزء عوامل مزاحم هستند و عامل عفونت چشم و گوش مي شوند.
اين ارگانيسم مي تواند به عنوان مخزن عفونت در بيمارستان نيز عمل كند.
حضور اين ارگانيسم در آب مشروب، نشان دهنده تغيير در كيفيت باكتريولوژيكي به همراه شكايات مردم در رابطه با وجود بو و كدورت در سيستم توزيع است.