بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل ششم: جمعیت
اسلاید 2 :
1. تعريف جمعيت و جمعيت شناسي
جمعيت:
جمعيت شناسي:
ضرورت:
مجموعهاي از انسانها كه در يك واحد جغرافيايي بطور مستمر و در قالب خانوار و خانواده زندگي کرده و شرايط ملي، قومي و سياسي واحدي دارند.
علمي كه به مطالعه چگونگي تحول و حركات جمعيتها در زمان و مكان مي پردازد، و پديده جمعيتي مثل باروري، ولادت، مرگ و مير و مهاجرت را بطور منظم بررسي نموده و امكان آگاهي از وضعيت و تحليل كمي و كيفي جمعيت را فراهم مي سازد.
سياستگذاري و برنامه ريزي اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي از اطلاعات جمعيت شناسي انجام ميشود.
اسلاید 3 :
از اواسط قرن 17 م با پيشرفت علم پزشكي و كنترل بيماريها و كاهش نرخ مرگ و مير جمعيت رشد پيدا كرد.
تا اواسط قرن 16 م نرخ زاد و ولد و مرگ و مير سطح بالايي داشته است. رشد جمعيت: كم.
گذار اول
قرن 18 با اشاعه ديدگاه بدبينانه مالتوس در زمينه رابطه اقتصاد و جمعيت مردم و دولتها به كاهش جمعيت تشويق شدند.
قرن 20: با تغييرات جدي در هنجارها، ارزشها و سبك زندگي در كشورهاي اروپايي و آمريكايي و تغييرات ناشي از آن جمعيت كاهش يافت.
سطح جانشيني: به حداقل ميزان نرخ باروري متوسط گفته ميشود كه يك جمعيت بتواند به لحاظ تعداد نسل خود را باز توليد كند.
.2 روند تحولات جمعيتي در جهان
اسلاید 4 :
زماني است كه روند كاهش نرخ زاد و ولد ادامه یافته و در نتيجه نرخ باروري كل به سطح جانشيني ميرسد. بنابراین سير رشد طبيعي جمعيت به تدريج به صفر رسيده و منفي ميشود.
اكنون بسياري از كشورها وارد گذار دوم شدهاند.
گذار دوم جمعيتي
اسلاید 5 :
3- ديدگاههاي مختلف درباره جمعيت
- تا اواخر قرن 18 جمعيت زياد مؤلفه مثبتي در اقتصاد و عامل تعيين كننده در اقتدار ملي و توان نظامي براي ملتها و دولتها مطرح بود. به همين دليل جمعيت زياد بر جمعیت كم ترجيح داده مي شد.
- پس از انقلاب صنعتي توماس رابرت مالتوس اقتصاددان انگليسي نظريه خود مبني بر محدود بودن منابع جهان و اينكه افزايش جمعيت به معناي كاهش دسترسي هر فرد به منابع غذايي و در نتيجه گسترش فقر و گرسنگي ميباشد و جوامع را دچار ركود ميكند، ارائه داد.
- پس از آن صاحبنظران زيادي اين نظريه را نقد كردند و حتي خود او بعدها نظريات خود را تعديل كرد.
اسلاید 6 :
نقد نظريه:
اسلاید 7 :
4- جمعيت و نظام سلطه
به عدد اين دو در اروپا و آمريكا فرآيند رشد و توسعه شتاب گرفت
علت شكاف جهان سوم و توسعه يافته
تامين مواد خام
نيروي كار فراوان
به مدد استعمارگري
به مدد برده داري
اسلاید 8 :
روشهاي متعددي بر آن اتخاذ شد. نيروي انساني كارآمد، فعال و نخبه كشورهاي در حال توسعه به صورت هوشمندانه دست چين شده در قالب تحصيل يا مهاجرت در راستاي تامين منافع اروپا و آمريكا به خدمت گرفته مي شود.
تغيير ارزشها و باورها و اقناع مردم و رهبران كشورهاي ضعيف براي كاهش جمعيت
كشتارهاي مسلحانه، درگيري ها، جنگ ها، ترورها، شيوع بيماريهاي فراگير
نيم قرن پيش كشورهاي پيشرفته در درون خود افزايش جمعيت و براي ديگران كاهش را تجويز كردند
اسلاید 9 :
5- عوارض و چالشهاي كاهش جمعيت
و افزايش نرخ سالمندي:
كاهش نيروي كار جوان و فعال
كاهش توليدات و خدمات
جمعيت سالمندِ مصرف كننده، بالارفتن هزينه نگهداري سالمندان
الف- پيامدهاي اقتصادي:
اسلاید 10 :
فرزندان كمتر و دشواری نگهداري سالمندان
شكاف نسلي
تك فرزندي بر هم خوردن نسبت و توازن جمعيتي
عوارض فرهنگي و اجتماعي
ب- پيامدهاي فرهنگي و اجتماعي:
اسلاید 11 :
جمعيت يكي از شاخصههاي قطعي اقتدار كشورهاست. كشوري كه جمعيت جوان داشته باشد زير سلطه نميرود. ميزان تراكم در مناطق مرزي مهم است.
3- پيامدهاي سياسي امنيتي:
اسلاید 12 :
1- 500 سال قبل از ميلاد 40 تا 50 ميليون نفر
2- قرن 13 سرشماري نبوده است. حدود 8 تا 10 ميليون نفر در زمان اميركبير
3- قبل از قرن 14، 18/9 ميليون نفر
4- 1345: 25/7 ميليون نفر
5- 1355: 7 /33 ميليون نفر
6- 1365: 49 ميليون نفر
7- 1360: سياست كنترل جمعيت
8- 1365 تا 70: رتبه نخست كنترل جمعيت
9- 1385: 70 ميليون نفر
10- 1390: 75 ميليون نفر
6- سير تحولات جمعيت در ايران
اسلاید 13 :
1- ظرفيت جمعيتي: تعداد جمعيتي است كه يك محيط طبيعي با تمام خصوصياتش، نيازهاي آن را بطور كامل تامين كند.
7- ظرفيت و تراكم جمعيتي
3- شاخص جمعيتي در ایران 45 نفر در كيلومتر مربع است. در آسيا: 120 نفر در كيلومتر مربع.
2- ايران دومين دارنده منابع گاز. سومين دارنده منابع نفت. 2 درصد از كل منابع معدني دنيا. زمين كشاورزي و آب. اما يك درصد از كل جمعيت جهان را در خود جاي داده است.
4- گسترش نظام شهرنشيني و رشد سريع روند آن در كشور پيامدهايي داشته است. مثل مسكن، بيكاري، زيست محيطي، حاشيه نشيني. امكانات در كلان شهرها بطور ناعادلانه توزيع شده است.
اسلاید 14 :
1- وقتي تعداد جوانان و افراد فعال در سنين كار بطور قابل توجهي بيشتر از سالمندان و جمعيت مصرف كننده باشد پنجره جمعيتي گفته مي شود.
2- اين پنجره فرصت مغتنمي براي كشور است چرا كه به آساني قابل تكرار نيست، شايد در عمر يك ملت، يكبار تکرار شود.
3- بررسي محققان گوياي اين است كه جهش اقتصادي مرهون استفاده از اين پنجره است.
4- ايران از سال 85 وارد اين پنجره جمعيتي شده (فرصت طلايي)
8- پنجره جمعيتي
اسلاید 15 :
9- سياستهاي جمعيتي
اسلاید 16 :
10- تجديد نظر در سياستهاي جمعيتي ايران
اسلاید 18 :
ناباروري
1- علل ناباروري
عدم توانايي زن يا مرد در بچهدار شدن.
دلیل آن ميتواند از مشكل فيزيولوژيك در زن يا مرد يا هر دو باشد.
40 درصد از مردان و 40 درصد از زنان، 10 درصد هر دو، و در 10 درصد هنوز مشخص نيست.
اكثر روشهاي درماني با درصد قابل توجهي از موفقيت در مراكز درماني مربوطه اجرا ميشوند. با تكنيكهاي جديد راه درماني براي ناباروري وجود دارد.
اسلاید 19 :
2- عوامل مؤثر بر ناباروري