بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بنام خداوند عشق ، امید و زندگی
اسلاید 2 :
مجموعه آموزشی
رابطین بهداشت ویژه
مربیان
اسلاید 3 :
مقدمه :
الف - هدف مجموعه آموزشی رابطین بهداشت :
ارائه خطوط کلی
تعیین حداقل نیازهای آموزشی آنهاست و مربی زمانی می تواند از این مجموعه استفاده ایده آلی ببرد که شناخت دقیقی نسبت به اصول و اجزای آن داشته باشد .
اسلاید 4 :
ب- هدفهاي آموزش رابطين بهداشت :
اگر چه حل مسائل بهداشتي جامعه وظيفه نظام بهداشتي كشور است ، ولي انجام اين وظيفه بدون همياري ديگران ، مخصوصاً خود مردم امكان پذير نيست . بديهي است مشاركت مردم در برنامه های بهداشتي بايد تابع قواعد و پيرو نظم معيني باشد . يكي از راهكارهاي سازمان دادن به مشاركت مردمي ، اجراي برنامه رابطين بهداشت است و طبيعي است رابطين بهداشت كه به معناي خاص كلمه ، نقش « رابط » بين نظام بهداشتي و مردم را ايفا خواهند كرد ، نقش كليدي را در اجراي اين برنامه خواهند داشت .
اسلاید 5 :
اگر بنا باشد مهره هاي اصلي برنامه رابطين بهداشت ، نقش خود را در حد مطلوب ايفا كنند لازم است آموزشهاي معين و تعريف شده اي دريافت كنند . يكي از عناصر برنامه ريزي براي آموزش يك گروه تحليل وظايفي است كه به عهده آنان گذشته خواهد شد .
اسلاید 6 :
ج- بر اساس اهداف برنامه رابطين بهداشت ، انتظارهاي نظام بهداشتي از آنان در چهار محور اصلي مي گنجد :
- يادگيري مفاهيم و مهارتهاي بهداشتي اوليه و انتقال آنها به مردم ( خانوراهاي تحت پوشش )
- پيگيري و انتقال پيغامهاي مركز بهداشتي درماني به مردم
- جمع آوري آمار و اطلاعات حياتي در محدوده فعاليت خود
- جلب همكاري و مشاركت مردم براي رفع مسائل مرتبط با سلامتي
اسلاید 7 :
د- با توجه به اين انتظارها ،برنامه آموزشي بايد طوري طراحي شود كه رابطين بهداشت :
شبكه بهداشت و درمان كشور را بشناسند.
جايگاه و شرح وظايف خود را در نظام بهداشتي كشور بدانند.
دانستنيها و مهارتهاي لازم براي رفع مسائل بهداشتي شايع كشور و منطقه خود را كسب كنند.
مهارتهاي ارتباطي را براي انتقال پيامها به مردم به دست آورند .
اسلاید 8 :
هـ- خصوصيات آموزش رابطين بهداشتي :
برنامه آموزشي رابطين بهداشت براي رسيدن به هدفهاي فوق ، بايد امكانات و محدوديتهاي اجرايي را در نظر داشته باشد . چرا كه آموزشهاي رابطين بهداشت به عنوان بخشي از فعاليتهاي روزمره مركز بهداشتي درماني در مي آيد و در يك مركز آموزشي خاص به اجرا در نمي آيد.
اسلاید 9 :
رابطين بهداشت به عنوان گروه يادگيرنده داراي خصوصياتي هستند :
- همكاري آنها با نظام بهداشتي داوطلبانه است . بنابراين نمي توان از اهرمهاي متداول آموزشهاي رسمي در كلاس آنها استفاده كرد .
- رابطين بهداشت اغلب بزرگسالان هستند . بنابراين بايد اصول آموزش بزرگسالان را در كلاسهايشان به كار برد .
- سطح سواد آنها بسيار گوناگون است . بنابراين بايد شيوه اي را در آموزش آنها به كار برد كه اين تنوع را پوشش دهد و حتي از آن بهره ببرد.
- تعداد زيادي از رابطين بهداشت فقط تا تحصيلات ابتدايي پيش رفته اند . بنابراين مجموعه آموزشي آنها بايد ساده باشد.
اسلاید 10 :
آموزش رابطين بهداشت در فرصت زماني محدودي اتفاق مي افتد. طبق برنامه اجرايي ، رابطين بهداشت تنها دو ساعت در هفته به مركز بهداشتي درماني مي آيند . اگر چه مي توان اين مدت را بر حسب امكانات و همكاريهاي محلي افزايش داد ولي براي برنامه ريزي كشوري بايد به حداقل اكتفا كرد.
خصوصيت بسيار مهم برنامه رابطين بهداشت آن است كه آموزش آنها به يكي از كاركنان مركز بهداشتي درماني محول مي شود و فردي كه بطور اختصاصي وظيفه آموزش آنها را به عهده داشته باشد ، وجود ندارد . مربي رابطين بهداشت در كنار وظايف روزمره خود به عنوان يك كارمند بهداشتي (كاردان ،ماما ،كارشناس و . ) بايد هماهنگي و تدريس رابطين را نيز انجام دهد.
اسلاید 11 :
كساني كه به هر دليل مربي رابطين بهداشت مي شوند ، ويژگيهايي دارند كه در طراحي برنامه آموزشي به اين ويژگيها توجه كرد :
- رشته تحصيلي آنها متنوع است .
- آشنايي آنها با شيوه هاي آموزشي اندك است چرا كه براي مربيگري دوره نديده اند .
- بيشتر آنها پرورده آموزشهاي سنتي هستند و با روشهاي آموزش مشاركتي آشنايي ندارند .
- مربي رابطين ممكن است در مدت زمان كوتاهي تغيير كند .
اسلاید 12 :
مربي رابطين براي بهره گيري صحيح از مجموعه آموزشي آنها بايد با خصوصيات برنامه و كتابها آشنايي دقيق داشته باشد و از اصول نظري زيربنايي آنها مطلع باشد . بنابراين نيازهاي آموزشي مربيان رابطين بهداشت را مي توان در سه محور كلي طبقه بندي كرد :
1- آشنايي با مجموعه آموزشي رابطين بهداشت
2- آشنايي با اصول ياددهي
3- آشنايي با مهارتهاي ارتباطي
اسلاید 13 :
با وجود آنكه بسياري از مسائل بهداشتي در سطح كشور و گاه حتي در سطح جهان مشترك هستند ولي آموزشهاي لازم براي رفع اين مسائل را بايد در سايه نيازها و ضرورتهاي محلي به مردم منتقل كرد بنابراين آموزشهايي كه بر پايه برنامه هاي كشوري صورت مي گيرند بايد با نيازهاي محلي انطباق داده شوند جزئيات خاص آموزش در هر منطقه آگاهانه و دقيق انتخاب شوند .
اسلاید 14 :
زندگي روزمره انسان ظرافتها و جزئيات بسياري دارد كه نمي توان هميشه در يك پيام كلي به ابعاد مختلف آن پرداخت. پيامهاي آموزشي بايد با جزئيات متداول زندگي بشري آميخته شوند تا بتوانند تغييري در آن به وجود آورند.
آموزشهايي كه فقط به گفتن پيامها مي پردازند و فرصتي براي فكر كردن باقي نمي گذارند ، تاثير كوتاه مدت تري بر مردم مي گذارند. تفكر و فعاليت سبب مي شوند كه احتمال يادآوري مطالب آموخته شده بيشتر شود و در موقع عمل امكان استفاده از پيام بيشتر گردد.
اسلاید 15 :
آمادگيهاي لازم قبل از شروع فعاليت رابطين بهداشت را مي توان در چند دسته كلي طبقه بندي كرد:
1- شناخت شبكه بهداشت و درمان و جايگاه رابطين بهداشت
رابطين بايد مركز بهداشتي درماني محله خود و كاركنان آن رابشناسند.
رابطين بايد وظايف و نحوه همكاري خود با مركز بهداشتي درماني را بدانند .
رابطين بايد به اهميت مهارتهاي ارتباطي در انجام وظيفه شان پي ببرند.
2- شكل گيري گروه و روابط عاطفي
مربي بايد جوي فراهم كند تا رابطين بهداشت بتوانند احساسات ، افكار ، نيازها و تجارب خود را ابراز كنند .
رابطين بهداشت بايد با مربي خود رابطه عاطفي مناسب برقرار كنند .
گروه رابطين بايد مراحل تكاملي خود را طي كند تا رابطين بهداشت بتوانند دسته جمعي فعاليت كنند .
اسلاید 16 :
3- شناخت روش آموزش
رابطين بهداشت بايد بدانند چگونه آموزش خواهند ديد و جلسه هاي آموزشي آنها چگونه اداره خواهد شد .
رابطين بايد براساس اولويت بندي نيازهاي محلي ، موضوع آموزشي كلاسهايشان را انتخاب كنند .
اين آمادگي ها بايد در هفته هاي نخست پس از انتخاب ودعوت رابطين بهداشت كسب شود اين مرحله از آموزش رابطين بهداشت « دوره مقدماتي » ناميده شده است . دوره مقدماتي در واقع زمينه ساز فعاليتهاي آتي رابطين است و نقش مهمي در جذب آنها به ادامه همكاري دارد .
اسلاید 17 :
اگر چه بيش از 30 عنوان كتاب براي رابطين بهداشت تدارك ديده شده است ولي اين بدان معني نيست كه تك تك رابطين بايد همه اين كتابها را آموزش ببينند . چرا كه هدف از كلاسهاي رابطين تربيت يك نيروي ماهر با توانائيهاي تعريف شده حرفه اي ( مثل بهورز ) نيست . بلكه هدف انتقال پيامها به مردم است و نيازهاي بهداشتي هر منطقه خاص خود آنجاست . در رفع مسائل بهداشتي از طريق آموزش رابطين بايد ديد كدام مسئله از نظر آمار بهداشتي و همچنين از نظر خود مردم مهمتر و شايعتر است . در دوره مقدماتي اين اولويت بندي انجام خواهد شد و از ميان عناوين متعدد ، چند كتابچه خاص انتخاب خواهد شد .
اسلاید 18 :
مربي رابطين بايد از همه كتابهاي مجموعه آموزشي يك نسخه در اختيار داشته باشد و در دوره مقدماتي با استفاده از آنها رابطين را در انتخاب مناسبترين عنوانها ياري دهد . اما در ادامه راه لازم نيست همه كتابها را براي همه رابطين درخواست كند . فهرست عناوين مورد نظر رابطين محله بايد در اختيار مسئول رابطين شهرستان قرار گيرد تا به موقع آنها را تدارك ببيند .
جدول 1 . چك ليست پايان دوره مقدماتي آموزش رابطين بهداشت
اسلاید 19 :
پس از پايان « دوره مقدماتي » ،با آموزش اولين كتاب از مجموعه آموزشي رابطين بهداشت ، « دوره تكمیلي » آنها آغاز مي شود . « دوره تكميلي » رابطين بهداشت ازمقاطع مجزايي تشكيل شده است كه محور هر كدام از آنها يكي از كتابچه هاي مجموعه خواهد بود . علت نامگذاري اين دوره ، تكميل تدريجي دانش و مهارتهاي رابطين است .
