پاورپوینت سود حسابداری و قیمت سهام

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

سود حسابداری و
قیمت سهام

اسلاید 2 :

تئوری اثباتی حسابداری
این تئوری از اقتصاد نئوکلاسیک نشأت گرفته است و بر اساس تفکر استقرایی پایه گذاری شده است و بر مشاهده و تجربه استوار است. مهمترین برتری تئوری اثباتی کشف الگوهای منظم در زمینه انتخاب روشهای حسابداری و ارائه تفاسیر مشخص برای چنین الگوهایی می باشد.
تئوری اثباتی توسط واتس و زیمرمن(1970) معرفی و رواج یافت. آنها معتقدند که تئوری اثباتی حسابداری به تشریح رویه های حسابداری می پردازد و توضیح می دهد که چرا حسابداری مورد استفاده قرار می گیرد. این تئوری برای توضیح و پیش بینی رفتار شرکتهایی که می خواهند از یک رویه خاص استفاده کنند و همچنین شرکتهایی که نمی خواهند از رویه ای مشخص استفاده کنند، بکار می رود و بررسی می کند چگونه ثروت اشخاص به واسطه روشهای مشخص حسابداری تحت تأثیر قرار می گیرد. (این تئوری در مورد اینکه شرکتها باید از چه روشی استفاده کنند توضیحی نمی دهد).
تئوری اثباتی بر این فرض اقتصادی مبتنی است که مدیران ، سهامداران و قانون گذاران افراد منطقی هستند و می کوشند منافع خود را به حداکثر برسانند. آنها برای حداکثر کردن ثروت خود به هزینه های قراردادها ، هزینه های نمایندگی ، هزینه های اطلاعات ، هزینه های ورشکستگی و هزینه های سیاسی توجه دارند.

اسلاید 3 :

فرضیه های تحقیقات اثباتی
در متون و مباحث تئوری اثباتی حسابداری برای توضیح و پیش بینی اینکه چرا یک سازمان با یک رویه خاص حسابداری مخالف است یا بالعکس از آن حمایت می کند، سه فرضیه اصلی وجود دارد:
فرضیه پاداش مدیریت
فرضیه بدهی
فرضیه هزینه های سیاسی

اسلاید 4 :

فرضیه پاداش مدیریت
این فرضیه پیش بینی می کند که اگر به مدیریت بر اساس یکی از معیارهای عملکرد نظیر سود حسابداری پاداش داده شود، در آن صورت مدیر در تلاش خواهد بود تا از آن گروه از روشهای حسابداری استفاده کند که سود را افزایش دهد تا در نتیجه پاداش او افزایش یابد. به عبارت دیگر سعی خواهد نمود که سودها را از دوره های آتی به دوره جاری منتقل کند.

اسلاید 5 :

فرضیه بدهی
فرضیه مزبور پیش بینی می کند که نسبت بالای بدهی به سرمایه در شرکتها به احتمال زیاد موجب خواهد شد تا مدیران از روشهای حسابداری برای افزایش سود استفاده کنند. نسبت بالای بدهی به سرمایه موجب می شود که شرکت در قراردادهای بدهی خود با الزامات و شرط های از جانب وام دهنده روبرو شود. الزامات مزبور، احتمال نقض قرارداد و وقوع هزینه های ناشی از نکول بدهی را افزایش می دهد. مدیران به واسطه انتخاب روشهای حسابداری افزاینده سود، در تلاش هستند تا از الزامات قراردادهای بدهی و هزینه های نکول بکاهند.

اسلاید 6 :

فرضیه هزینه های سیاسی
این فرضیه پیش بینی می کند که به احتمال زیاد شرکتهای بزرگ در مقایسه با شرکتهای کوچک از آن دسته رویه های حسابداری استفاده می کنند که سود را کمتر گزارش دهند. اندازه و بزرگی شرکت شاخصی برای توجه و مدنظر بودن هزینه سیاسی است.
براساس این فرضیه، فرض بر این است که اگر افراد طرف قرارداد شرکت، بدانند که سود حسابداری نشان دهندة تملک انحصاری مالک نسبت به سود است، در آن صورت ممکن است این آگاهی برای شرکت گران تمام شود. از این رو مدیران انگیزه دارند تا از روشهای حسابداری استفاده کنند که سود را کمتر نشان دهند. آنها با اینگونه اعمال و رفتار سعی دارند تا احتمال انجام اقدامات سیاسی علیه شرکت را کاهش دهند و به موجب آن هزینه های مورد انتظار سیاسی کاهش یابد.

اسلاید 7 :

انتقادات وارده بر تحقیقات اثباتی حسابداری
تحقیقات اثباتی با اتکای بیش از حد بر مشاهده و استقراء، تنها به صدور دستورالعملهایی برای بهبود رویه های حسابداری، اکتفا می کنند.
تحقیقات اثباتی بدون اعمال قضاوت ارزشی در مورد اینکه امور چگونه باید باشد، تنها آن چیزی را که هست، توصیف می کند.
دلایل انجام اعمال فرصت طلبانه مدیر ممکن است علاوه بر منافع شخصی، ناشی از محرکهای محیطی نیز باشد.
موضوعات تحقیقات اثباتی در مقایسه با تئوریهای دستوری پیشرفتهای کم و محدودی داشته است.
تحقیقات حسابداری همواره از توان پیش بینی کمی برخوردار هستند، زیرا انتخاب رویه های حسابداری به رفتار حسابداران بستگی دارد.

اسلاید 8 :

سود حسابداری و قیمت سهام
تا سال 1968 فرض می شد که در بازار بورس، از اطلاعات مندرج در گزارشهای حسابداری برای تعیین ارزش سهام استفاده می شود، اما هیچ کس این رابطه را مورد آزمون تجربی قرار نداده بود.
در آن دوران، یکی از انتقادات رایج از سود حسابداری این بود که این سود، مطابق با هیچ یک از تعاریف پذیرفته شده از سود اقتصادی نیست، بنابراین عددی است بی معنی.

ادبیات تحقیق تجربی بر روی رابطة سود حسابداری و قیمت سهام، با تحقیق بال و براون (1968) آغاز شد. بال و براون در سال 1968در مقاله ای که موجب شهرت تئوری اثباتی شد، درصدد پاسخگویی به این سوال برآمدند که آیا سود خالص از دیدگاه تجربی می تواند با قیمت سهام رابطه داشته باشد و اگر چنین رابطه ای وجود دارد می تواند بطور بالقوه اطلاعات سودمندی ارائه کند یا خیر؟

این دو محقق با مشاهده رابطة مستقیم بین سود خالص و قیمت سهام، درصدد انجام دادن تحقیق برآمدند تا مشاهده کنند که آیا سود خالص تنها منعکس کننده عواملی است که در قیمت سهام وجود دارد یا اینکه اعلام سود خالص می تواند اطلاعاتی را به بازار سهام دهد، یعنی اعلامیه های مربوط به سود خالص دارای محتوای اطلاعاتی می باشد. نتایج تحقیق این دو محقق نشان داد که جهت تغییر سود حسابداری گزارش شده از سال قبل ، همبستگی مثبتی با تغییرات قیمت سهام داشته است. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که تغییرات قیمت نتایج سود را پیش بینی می کند و نهایتاً یک ماه بعد از اعلام عایدات، دیگر هیچ حرکت غیر عادی وجود ندارد. این نتیجه با شکل نیمه قوی بازار کارا منطبق می باشد.

اسلاید 9 :

تحقیق بال و براون (1968) و پژوهشهای تکمیلی دیگران پس از ایشان، نشان دادند که همان اطلاعاتی که به طور روزانه در قیمت سهم منعکس می شوند، در نهایت در پایان هر دورة مالی، در سود سهام منعکس میشوند.
نتایج تحقیقات بال و براون ، یک همبستگی تجربی بین سود حسابداری و قیمت سهم را به نمایش گذاشت و این یعنی اینکه سود حسابداری نیز همان اطلاعاتی را که در قیمت منعکس شده، منعکس می کند. یعنی هر دو آیینة یک حقیقت اند و در نهایت یعنی سود حسابداری هم گزارشی از تغییرات واقعی در ارزش ذاتی شرکت را ارائه می کند. پس می توان نتیجه گیری کرد که :
هرچه هم که سود حسابداری از نظر ساختاری دچار اشکالاتی باشد، باز هم بی معنی نیست.

اسلاید 10 :

به طور خلاصه می توان یافته های این تحقیقات را به صورت زیر بیان کرد :
بین تغییرات قیمت سهم و تغییرات سود حسابداری ، یک همبستگی مثبت وجود دارد. (یافته های تجربی)
قیمت سهم، برآوردی بدون خطا از ارزش ذاتی/اقتصادی سهم است. (فرضی برگرفته از فرضیه های بازارهای کارا)
پس، تغییر سود حسابداری می تواند معیاری از تغییر در ارزش شرکت باشد.

اسلاید 11 :

محتوای اطلاعاتی سود خالص
از آنجا که سود خالص منعکس کننده عوامل اثرگذار بر قیمت سهام است، اعلامیه سود خالص می تواند دارای محتوای اطلاعاتی بوده و اطلاعات زیادی به بازار سهام دهد. محتوای اطلاعاتی یعنی، سود حسابداری اطلاعات جدیدی برای بازار داشته باشد، اطلاعاتی که بازار نتوانسته باشد از منبع دیگری آن را به دست آورد. سود خالص سه ماهه شرکت می تواند نشان دهنده عواملی ( مانند جریانهای نقدی سه ماهه ) باشد که بر قیمت سهام اثر میگذارند و با نرخ بازده غیر عادی این دوره سه ماهه ارتباط مستقیم دارند و باعث تغییر قیمت سهام خواهند شد.
در مورد جریانهای نقدی شرکت چندین منبع اطلاعاتی می توانند محتوای اطلاعاتی مربوط به اعلام سود خالص را کاهش دهند:
یکی از آنها گزارش رسمی است که شرکت ارایه می نماید.
اطلاعاتی که تحلیل گران مالی به واسطة ارتباط با مقامات ارشد در خصوص عملکرد جاری و آتی بدست می آورند
معاملاتی که نیروهای درون سازمان به واسطه اطلاعات محرمانه (به صورت غیر قانونی) انجام می دهند نیز بر قیمت سهام مؤثر است.

اسلاید 12 :

بال و براون (1968) در مورد رابطة بین علامت سود خالص غیر منتظره و میانگین بازده غیر عادی تحقیق کردند. آنها پیش بینی نمودند که افزایش غیر منتظره درسود خالص با نرخ بازده غیر عادی مثبت همراه است و کاهش غیر منتظره آن با نرخ بازده غیر عادی منفی همراه خواهد بود.
روش تحقیق بدین شکل بود که شرکت-سالها، به دو گروه با سود غیر منتظره مثبت و سود غیرمنتظره منفی تقسیم شدند. سپس برای هر گروه بازده غیر عادی به طور تجمعی از 12 ماه قبل از اعلام تا 6 ماه بعد از اعلام محاسبه شد.شاخصی که برای محاسبة بازده غیر عادی تجمعی تعریف شده بود، API (شاخص عملکرد غیر عادی) نام داشت. سپس در هر یک از 18 ماه، یک API میانگین، برای تمام شرکت- سالهای زیر گروه، خبر خوب و خبر بد، محاسبه شد و بر روی نمودار قرار گرفت. برای محاسبة سود غیر منتظره از سه شاخص استفاده شده بود و نتایج یکسان بود. بازده غیر عادی نیز به صورت ماهانه محاسبه شده بود.
علامت سود خالص غیر منتظره و میانگین بازده غیرعادی

اسلاید 13 :

نتیجه نشان داد که اگر اعلام سود خالص دارای محتوای اطلاعاتی باشد ، تغییرات سود خالص غیر منتظره مثبت ، دارای یک نرخ بازده غیر عادی با میانگین مثبت است و همچنین تغییرات سود خالص غیر منتظره منفی ، دارای یک نرخ بازده غیر عادی با میانگین منفی است.

اگر تغییرات غیر منتظره سود خالص مثبت     API>1
اگر تغییرات غیر منتظره سود خالص منفی      API<1
اگر هیچ رابطه ای وجود نداشته باشد            API=1

اسلاید 14 :

نتیجه گیری نهایی بال و براون
بال و براون دریافتند که 85 تا 90 درصد تغییر قیمت سهام همگام با سود خالص غیر منتظره در ماه قبل از اعلام سود خالص رخ می دهند. این تغییر زود هنگام بدون تردید ناشی از گزارشهای سه ماهة سود خالص و منابع اطلاعاتی غیر حسابداری می باشد. به سبب این تغییر عمده در قیمت پیش از اعلام سود خالص ، ایشان به این نتیجه رسیدند که اگرچه شواهد موجود بیانگر این است که اعلام سود خالص اطلاعاتی را به بازار مخابره می نماید، ولیکن سود خالص سالانه نمی تواند به عنوان یک منبع اطلاعاتی به هنگام محسوب شود.

اسلاید 15 :

محاسبة بازده غیر عادی
بال و براون به روش رگرسیون، نرخ بازده ماهانه را برای هر سهم شرکت( بر مبنای یک شاخص بازار) برای یک دوره زمانی پیش از سالی که نرخ بازده غیرعادی ماهانه محاسبه شود، محاسبه نمودند تا بتوانند پارامترهای مدل بازار را به دست آورند. سپس با استفاده از این پارامترها درصدد برآمدند نرخ بازده هر ماه در این سال را پیش بینی نمایند. نرخ بازده غیرعادی برای هر ماه برابر است با تفاوت نرخ بازده واقعی و نرخ بازده پیش بینی شده.

اسلاید 16 :

محاسبة سود خالص غیرمنتظره
بال و براون سود خالص غیرمنتظره را به دو روش محاسبه کردند:
از طریق تغییر در سود خالص ( یعنی در سود خالص امسال انتظارسود خالص سال بعد وجود دارد)
از طریق تغییر در سود خالص پس از حذف اثر ناشی از تغییر در شاخص بازار سود خالص
بال و براون در این مورد تحقیق کردند که آیا تغییر در سود خالص در دوره های متوالی به یکدیگر وابسته اند یا خیر .
به این نتیجه رسیدند که این تغییرات در دوره های متوالی به یکدیگر وابستگی ندارند. این بدان معنی است که سود خالص یک مسیر تصادفی دارد و با فرض مشخص بودن ارزش پیشین و کنونی انتظار بر این است که ارزش آینده برابر با  ارزش جاری باشد و در نتیجه می توان سود خالص غیر منتظره را پیش بینی کرد.

اسلاید 17 :

اثرات تحقیقات بال و براون بر حسابداری
مقاله بال و براون منجر به تغییر رویکرد تحقیقات حسابداری از دستوری به توصیفی گردید. اثرات تحقیق مذکور برای حسابداری به شرح زیر است:
الگویی مشخص برای انجام تحقیقات تجربی در حسابداری فراهم آورد. این الگو شامل تدوین فرضیه ، جمع آوری اطلاعات ، تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتیجه گیری بود.
دیدگاهی را بر ضد انتقادات علیه اصول پذیرفته شده حسابداری مطرح نمود. بیشتر این انتقادات شامل انتقاداتی بودند که اطلاعات حسابداری بهای تمام شده تاریخی را گمراه کننده و بی فایده می دانستند.
در تحقیقات آتی ، بازار سرمایه عناصر اصلی طرح تحقیقات را پایه گذاری کرد.
 
نکته : واتس و زیمرمن نیز تدوین تئوری اثباتی حسابداری را به تحقیق بال و براون نسبت می دهند.

اسلاید 18 :

سایر تحقیقات انجام شده درباره عایدی سالانه
براون در سال 1970تحقیقی را در خصوص شرکتهای استرالیایی انجام داد که به معیار عملکرد غیر عادی مشابه تحقیقات انجام شده توسط بال و براون در مورد شرکتهای آمریکایی رسید.
مقایسه تحقیقات بال و براون در آمریکا و تحقیقات براون در استرالیا(1970) نشان داد که تغییرات قیمت طی سال در استرالیا کمتر است و تغییرات قیمت عمدتاً در ماه اعلام سود خالص در استرالیا بیشتر می شود. دلیل این موضوع به صورت زیر می تواند باشد:
شرکتهای استرالیایی به جای گزارش سه ماهه، بیشتر گزارش شش ماهه منتشر می کنند.
گزارش های مالی شرکتها در استرالیا به عنوان یک منبع مهم اطلاعات محسوب می شود.
بزرگی شرکتهای آمریکایی نسبت به شرکتهای استرالیایی می تواند روی این موضوع موثر باشد، از آنجا که شرکتهای استرالیایی کوچکترند ، منابع اطلاعاتی کمتری در مورد آنها وجود دارد، بنابراین گزارشات مالی آنها به عنوان یک منبع اطلاعاتی مهم مورد استفاده قرار می گیرد.

اسلاید 19 :

عایدی میان دوره
افشای اطلاعات میاندوره ای به تحلیل گران و سایر استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری امکان می دهد تا اقدام لازم را برای کسب بازده به عمل آورند. همین عوامل سبب شد تا عده ای این انتقاد را مطرح کنند که اطلاعات سالانه سود حسابداری از ویژگی کیفی به موقع بودن برخوردار نیست و اثر چندانی بر شاخص های بازار ندارد.

اسلاید 20 :

مقدار سود خالص غیر منتظره و میانگین بازده غیر عادی
بیور ، کلارک و رایت: تحقیقاتی برای تعیین رابطه بین علامت بازده غیر منتظره و علامت نرخ بازده انجام دادند. نتیجه تحقیقات آنها نشان داد که هر قدر سود خالص غیر منتظره بیشتر شود، نرخ بازده غیر عادی هم بیشتر شود. البته این رابطه به صورت یک به یک نیست.
بیور ، لمبرت و مورس: رابطه بین تغییر در قیمت نسبت به تغییر درصدی در سود هر سهم متعلق به کل شرکتها برای هر سال در یک دوره 19 ساله را ارایه نمودند. آنها به این نتیجه رسیدند که این رابطه وجود دارد و یک به یک می باشد.
تفاوت بین تحقیق بیور ، کلارک و رایت و از سوی دیگر بیور ، لمبرت و مورس می تواند دست کم تا حدی ناشی از تفاوت در روش تشکیل پرتفوی باشد. بیور ، کلارک و رایت پرتفوی خود را بر مبنای متغیر مستقل ( درصد سود خالص غیر منتظره ) وبیور ، لمبرت و مورس پرتفوی خود را مبنای متغیر وابسته ( درصد تغییر قیمت ) تشکیل دادند.