بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه
آيا مي‌توان چيزي را تصور نمود كه براي بيشترين مفهومي باارزش‌تر از خاك داشته باشد. ارتباط بسيار نزديك تمدن‌هاي گذشته با خاك به حدي زياد بوده است كه واژه خاك حتي در جملات مربوط به آفرينش و خلقت بشر، همانند جمله زير تجلي يافته است:
«خداوند انسان را از خاك آفريد و آنگاه به او جان بخشيد»
حركت خاك چه در روزگاران گذشته و چه در حال حاضر براي بشر بس والا بوده است،حتي امروزه هم تعداد بسيار زيادي از جمعيت كره زمين به زراعت اشتغال داشته و براي تامين غذا و پوشاك با خاك در ارتباطظ تنگاتنگ به سر مي‌برند.
اسلاید 2 :
پيدايش و شناسايي خاك
خاك حاصل اثرات متقابل پنج عامل خاكسازي يعني:
- سنگ مادر 2. آب و هوا 3. موجدات زنده 4. پستي و بلندي 5. زمان
از آنجا كه درجه تغييرات هر يك از اين پنج عامل خاكساي بسيار زياد است، بنابراين از لحاظ تئوري تعداد خاكهاي مختلف ممكن است بي‌نهايت زياد بوده و شناخت تفاوت آنها، تفاوت درجه حاصلخيزي و نحوه‌ي استفاده‌ي صحيح از خاك‌ها همگي تابع شناخت خاك از نظر نحوه پيدايش و تحول مي‌باشد.
اسلاید 3 :
به علاوه اين اطلاعات جهت نقشه‌برداري صحيح و تعيين دقيق پراكنش جغرافيايي خاك نيز ضروري است.
درجه حرارت و رطوبت از جمله متغيرهاي اقليمي هستند كه در تشكيل و نحوه تكامل خاك موثر مي‌ّباشند.
وجود آب در خاك با توجه به نقشي كه در توليدات بيولوژيكي در هواديدگي كاني‌ها و تشكيل رس در نقل و انتقال كلوئيدها و املاح محلول دارد، تشكيل خاك را سرعت مي‌بخشد. در مماطق خشك و نيمه‌مرطوب ميزان آبي كه از طريق باران به خاك مي‌رسد، عمدتاً از طريق تعريق و تبخير از دست مي‌رود، در نتيجه اين خاك‌ها اغلب خشك بوده و هواديدگي كاني‌ها خيلي كم در آنها صورت مي‌گيرد.
اسلاید 4 :
تشكيل و تحول خاك در رابطه با فاكتور بيولوژيكي
گياهان از طريق افزايش مواد آلي، چرخش يونها و حركت آب از طريق چرخه‌هاي هيدرولوژيكي در تشكيل خاك موثرند. جانداران خاكزي هم به عنوان مصرف كننده و تجزيه كننده مواد آلي و مهمتر از همه جابجاكننده مواد خاكي نقش عمده‌اي در خاك دارا مي‌باشند.
اسلاید 5 :
پستي و بلندي يا توپوگرافي
توپوگرافي يا پستي و بلندي به سه طريق در تشكيل و تكامل خاك اثر مي‌گذارند:
.1از طريق مقدار جذب و نگهداري آب در خاك و در نتيجه تاثير بر رطوبت خاك
.2كاهش مواد از خاك بوسيله فرسايش و سرانجام تغيير در خاك
.3حمل مواد معلق و محلول در آب از يك نقطه به نقطه ديگر
چون تغييرات آب در خاك مستقيماً در تكامل پروفيل خاك اثر مي‌گذارد و باعث حمل و نقل مواد در داخل خاك و ساير عوامل خاكسازي و خاكشويي مي‌شود، از اين لحاظ در پستي و بلندي خاك نقش عمده‌اي را ايفا مي‌كند.
اسلاید 6 :
تشكيل و تحول خاك در رابطه با سنگ مادر
ماهيت و نوع سنگ مادر در بروز مشخصات خاك جوان نقش مهمي را ايفا كرده و اين امر احتمالاًً در خاكهاي تكامل يافته نيز مصداق دارد. هنگامي كه مواد مادري از سنگ‌هاي سخت و يكپارچه تشكيل شده باشد، پيدايش خاك از سنگ مادر همزمان صورت مي‌گيرد.
از جمله خواص سنگ مادر كه در بروز مشخصات خاك تاثير بسزايي دارد، مي‌توان بافت، تركيب مينرالوژي و درجه‌ي لايه به لايه بودن را ذكر نمود.
اسلاید 7 :
سنگ بستر محكم به منزله منبع و منشاء سنگ مادر خاك
سنگ‌هاي محكم و لايه‌هاي زيرين زمين را نمي‌توان براي خاك سنگ مادر به حساب آورد، بلكه اين سنگ‌ها مواداوليه سنگ مادر را تشكيل مي‌دهند. به عنوان مثال تشكيل خاك بلافاصله بعد از ته‌نشين شدن مواد نرم آتشنشاني صورت مي‌گيرد. لكن در مورد سنگ‌هاي سخت ابتدا مرحله تخريب فيزيكي بايد انجام گيرد و سپس خاك تشكيل مي‌شود و در مراحل بعدي كه ميزان تخريب سنگ‌ها بيشتر از فرسايش مواد صورت گيرد، خاكهاي حاصلخيز با سولوم ضخيم تشكيل مي‌گردند. به عنوان مثال اين حالت در خاكهاي ايالت كنتاكي آمريكا مشاهده شده است.
اسلاید 8 :
بافت سنگ مادر و رابطه آن با خواص خاك
بافت مواد انتقال يافته بستگي به اصل و منشاء آن دارد، ممكن است بافت رسوبات يخچالي و بادآورده از شن تا رس سيلتي تغييذر مي‌كند. بافت مواد انتقال يافته توسط خاك از مقدار اقبل ملاحظه‌اي سيليت تشكيل شده و مكن است خاك‌هايي كه از اين مواد تشكيل يافته‌اند، داراي افق A لوم سيليتي باشند.
بافت مواد اوليه مستقيماًٌ در بافت افق‌هاي خاكهاي نابالغ و جوان تاثير مي‌گذارد و حتي در مواقعي كه كاني هاي خاك از كاني‌هاي مقاوم باشد، در سنين پيري و بلوغ هم بافت خاك متاثر از بافت مواد مي‌باشد.
اسلاید 9 :
ماهيت و منشاء سنگ‌هاي مادر خاكهاي آلي
در مناطقي كه رشد گياهان به مقدار زياد صورت گرفته و به عللي از قبيل ميزان زياد رطوبت يا درجه حرارت كم فساد و تجزيه بقاياي گياهي به كندي صورت مي‌گيرد. مواد گياهي نيمه تجزيه شده تجمع حاصل مي‌كند، تجمع مواد آلي بدين صورت خاص مناطق اقليمي ويژه‌اي نبوده و در همه جا رخ مي‌دهد.
رويش گياهي فوق‌العاده و تجمع بقاياي گياهي الزاماً خاك آلي پيت را ايجاد نخواهد كرد، مگر آنكه ميزان تجديد و فساد اين مواد به كندي صورت گيرد. مهمترين عاملي كه ميزان تجزيه مواد را محدو مي‌نمايد، همان وجود رطوبت اضافي است و از اين جهت است كه بقاياي گياهي در درياچه‌ها و باتلاق‌هاي كم‌عمق تحت شرايط اقليمي معتدل تا گرم متراكم مي‌شوند.
اسلاید 10 :
جمع‌بندي
در پايان مي‌توان گفت در سال‌هاي اخير وسعت بيابان‌ها رو به افزايش بوده است. بسياري از اين زمين‌ها پيش از اين زمين‌هاي كشاورزي بوده‌اند و هر ساله 105*2 كيلومتر مربع از زمين‌هاي كشاورزي از محدوده‌ي كشاورزي خارج مي‌شوند كه دليل اين امر كشت بيش از حد، از بين بردن جنگل‌ها، چراي مفرط و آبياري‌هاي غيراصولي است.
همه‌ي اين عوامل كه با از دياد بيش از حد جمعيت نيز شدت مي‌گيرند، درنهايت منجر به كاهش مواد آلي خاك و حساس‌شدن ان به فرسايش بادي و آبي مي‌گردد. بريدن و سوزاندن جنگل‌هاي پرباران مناطق حاره كه در مقايسه با خاك آن مناطق غني از كلسيم و پتاسيم هستند و تبديل آنها به مراتع يا جنگل‌هاي مصنوعي اغلب در عرض چندسال بع كاهش حاصلخيزي خاك انها مي‌انجامد.
