تحقیق در مورد مطالب علمی پرورش شترمرغ

بخشی از مقاله

مطالب علمي پرورش شترمرغ

پرورش شتر مرغ از سال 1860 در كشور افريقای جنوبی به صورت جدی آ‎غاز گرديد و سپس در ساير نقاط دنيا گسترش يافت. امروزه در بسياری از كشورها پرورش شتر

مرغ انجام می شود. كشور ايران هم چند سالی است مبادرت به واردات اين پرنده نموده و در امر پرورش آن گام نهاده است. در طی چند سال گذشته مطالعاتی برروی پارامترهای توليدی، جوجه كشی، تغذيه و پرورش اين پرنده صورت گرفته كه توأم با موفقيت هايی دراين زمينه بوده است. قابل ذكر است كه تاكنون در ايران محصولات حاصل از كشتار اين پرنده به بازار عرضه نشده است.

محصولات اين پرنده شامل گوشت، چرم، پروساير محصولات فرعی است. گوشت پرنده قرمز بوده و از خواص آن می توان پايين بودن ميزان چربی، كلسترول، تردی خاص

و بالا بودن ميزان پروتئين را نام برد. چرم اين پرنده چرمی با ظاهری زيباست و درساخت انواع محصولات چرمی به كار می رود. نوع ديگر چرم حاصل از پوست ناحيه ساق پای شترمرغ است كه از صفحات فلسی، مانند پوست مارمولك تشكيل شده و در ساخت محصولات چرمی و به خصوص پوتين گاو چران ها استفاده می شود.پرهای شتر مرغ در ساخت انواع گردگيرها استفاده می شود و خاصيت گردگيری بالايی دارد.
همچنين ازپرشتر مرغ در تزيين علم در مراسم مذهبی، ساخت انواع كلاه ها و شال

گردن ها استفاده می شود. ساير محصولات فرعی اين پرنده شامل پوسته تخم می
باشد كه از تخم های بی نطفه در زمان جوجه كشی به دست می آيد. برروی اين تخم
ها كارهای هنری از جمله نقاشی و حكاكی صورت گرفته و با قيمت های گزافی به

فروش می رسند. به طور كلی از كليه اجزای اين پرنده استفاده می شود. شترمرغ در
سن 10 تا 14 ماهگی كشتار می گردد و در اين سن حدود 100 تا 120 كيلوگرم وزن
دارد. گوشت حاصل از اين پرنده بيشتر از قسمت ران می باشد كه در حدود 30 تا 35
كيلوگرم است. همچنين پوستی به مساحت 3/1 تا 5/1 متر مربع استحصال می گردد.
________________________________________
پرورش مولدين

شتر مرغ در سن 2 تا 3 سالگی به بلوغ جنسی می رسد و تا مدت زيادی بارور باقی
می ماند. پرنده نر در زمان بلوغ به رنگ سياه با پرو بال سفيد رنگ و شتر مرغ ماده به
رنگ قهوه ای تا خاكستری است. بارزترين نشانه در شتر مرغ نر، قرمزی رنگ ساق پا
، نوك و اطراف چشم است كه ارتباط مستقيمی با قدرت جنسی نر دارد. هرچه اين
قرمزی بيشتر باشد پرنده از قدرت نرينگی بيشتری برخوردار است.

شتر مرغ نرو ماده به صورت جفت تا دسته های چند تايی و نيز به صورت گله نگهداری
می شوند. اين تركيبات بسته به ميزان زمين موجود و امكانات، قدرت جنسی نرها و
اهداف اصلاح نژادی متفاوت می باشد. هيچ استاندارد خاصی در اين رابطه وجود ندارد

و مدير مزرعه با شناسايی پرندگان و اهداف مورد نظر روش مناسب را انتخاب می
نمايد. شتر مرغ ها در سال درحدود 6 تا 8 ماه تخمگذاری نموده و بقيه سال را
استراحت می كنند. در ايران اين زمان از حدود بهمن ماه آغاز گشته و تا آبان ماه ادامه
دارد. بديهی است در مناطق مختلف اين زمان متغيير باشد. در طول فصل تخمگذاری

هر پرنده ماده به طور متوسط 40 تا 60 تخم می گذارد. البته در بعضی از پرندگان (از
جمله در كشورمان) اين ركورد به 120 عدد تخم مرغ هم می رسد. به طور متوسط از
هر پرنده ماده در سال حداقل 20 عدد جوجه سالم تا زمان كشتار بايستی توليد گردد
تا اين فعاليت به صورت اقتصادی ادامه يابد.

توليد مثل پرنده به عوامل زيادی از جمله ژننتيك ، شرايط آب و هوايی، سلامت پرنده و
به خصوص جيره مناسب بستگی دارد. استرس از عوامل منفی در تخمگذاری پرنده
می باشد. معمولاً برای هر پرنده بالغ حداقل 250 متر مربع در گردشگاه در نظر گرفته
می شود كه البته بهتر است فضای متعلقه بيش از اين باشد. فضای مسقف

(سايبان) به ازای هر پرنده بالغ در حدود 8 متر مربع و ارتفاع حصار در حدود 2 متر می
باشد. در شرايط طبيعی هر پرنده بعد از گذاشتن حدود 18 عدد تخم برروی تخم ها
نشسته و جوجه كشی طبيعی انجام می گيرد. در مزارع از ماشين های جوجه

كشی استفاده می گردد. در سال اول تخمگذاری، ميزان تخم گذاری نسبتاً پاببن
است ولی در سال های بعد به طور قابل ملاحظه ای افزايش می يابد و در زمان
تخمگذاری پرندگان، بايستی آرامش كافی برای پرنده مهيا گردد و ازحضور
بازديدكنندگان كاست. هر گونه استرس شامل تغيير جيره، صداهای ناآشنا برای پرنده

(پارس سگ، تراكتور، هوايی و ....) حضور بازديدكنندگان، ترس و حتی تغييرات آب
وهوايی برروی تخمگذار و باروری تخم ها اثر مستقيم دارد. در زمان فصل استراحت

بايستی غذا با فيبربالا، پروتئين و انرژی پايين در اختيار پرنده قرار گيرد و افزايش وزن
پرندگان را كنترل نمود . وزن اضافی در فصل توليد اثر منفی در جفتگيری و تخم گذاری
دارد. در فصل استراحت بايستی ويتامين و مواد معدنی به اندازه كافی در اختيار پرنده
قرار گيرد.
________________________________________
جوجه كشی مصنوعی شترمرغ

شتر مرغ ماده معمولاً بين ساعت 4 تا 7 بعدازظهر تخمگذاری می كند. بلافاصله بعد از
تخم گذاری بايستی تخم ها توسط كارگر جمع آوری شده و به محل جوجه كشی
منتقل شوند.

دوران جوجه كشی 42 روز می باشد. درجه حرازرت دستگاه جوجه كشی 3/36 درجه
سانتی گراد و رطوبت در حدود 20 تا 25 درصد است. وزن تخم به طور متوسط در حدود
5/1 كيلوگرم بوده و در پايان دوران جوجه كشی بايستی در حدود 13 تا 15 درصد از
وزن تخم كاهش پيدا كند. در غيراينصورت ممكن است مشكلاتی در جوجه در آوری

ايجاد گردد. معمولاً تخم ها به مدت يك هفته جمع آوری و در درجه حرارت و رطوبت
مناسب نگهداری شده و سپس تخم های بی نطفه از دستگاه خارج می گردند. در
روز سی و هشتم تخم ها به هچر منتقل شده و تا زمان خروج از تخم در دستگاه

باقی می مانند. بهتر است جهت خشك شدن و فعاليت نسبی پرنده، به او اجازه داد
تا به مدت 6 تا 12 ساعت دردستگاه هچر باقی بماند و سپس خارج گردد. بهداشت
دستگاه و سالن جوجه كشی بسيار مهم بوده و بايستی حتی الامكان از ورود افراد
متفرقه به محيط جوجه كشی خودداری شود. جوجه ها به هنگام تولد وزنی در حدود

700 تا 1000 گرم دارند. بند ناف توسط آيودين ضدعفونی می گردد. كف بينی های
هچری نيز بايد اصطكاك كافی داشته باشند تا از بازشدن پاها درجوجه جلوگيری به
عمل آيد. چنانچه جوجه نتواند از تخم خارج شود بايستی به جوجه كمك شود. اين امر
نياز به كسب تجربه كافی داشته و هر گونه مداخله عجولانه سبب نتايج منفی درهچ
خواهدشد.
________________________________________
پرورش جوجه


پس از خروج از تخم جوجه ها بايستی درحرارت 30 تا 32 درجه سانتی گراد قرار
گيرند. بهتر است اين حرارت در زير منبع حرارتی (لامپ هيتر، مادر مصنوعی) برای
جوجه مهيا شده و اجازه انتخاب را برای جوجه فراهم آورد. در صورتی كه شرايط جوی
اجازه دهد می تواند جوجه را 24 ساعت بعداز درآمدن از تخم در فضای آزاد قرارداد.

مراقبت از جوجه در سنين اوليه بايستی با دقت انجام شود. بهداشت سالن كاملاً
رعايت شده و شب ها شرايط مناسب از نظر دما و تهويه برای جوجه ها فراهم شود.

عفونت كيسه زرده از متداول ترين علل مرگ و مير جوجه ها تا سن حدود 14 روزه گی
است. اين عفونت می تواند از طريق تخم، دستگاه جوجه كشی، بندناف و نيز غذا و
خوردن مدفوع(از طريق روده) به كيسه زرده منتقل شود. عدم جذب به موقع كيسه
زرده باعث عفونت و مرگ جوجه خواهد شد. هرگونه استرس نيز می تواند شرايط را
و مير در جوجه ها را می تواند عفونت های باكتريايی، اسهال و مشكلات فيزيكی پانام
برد. غذا 24 ساعت بعداز هچ بايستی در اختيار جوجه قرار گيرد. غذا بايستی دارای
انرژی و پروتئين بالا و از نظر املاح معدنی وويتامين ها بالانس باشد. چند روزی طول
می كشد تا جوجه خوردن آب و غذا را بياموزد واين مدت زمان كافی را برای جذب
كيسه زرده فراهم می نمايد. قرار دادن يك جوجه بزرگ تر در ميان جوجه های تازه به

دنيا آمده عمل آموختن خوردن و آشاميدن را به جوجه ها آسان می سازد. جوجه های
مريض و غيرفعال را بايستی سريعاً از ساير پرندگان جدا نموده و در فضای ديگر تحت
درمان قرار داد.

انباشتگی اجسام خارجی از قبيل سنگ، چوب و ساقه در پيش معده و سنگدان از
ديگر عوامل مرگ و مير جوجه ها تا سن چهارماهگی می باشد. هرگونه استرس از
قبيل بالانس نبودن جيره (از نظر موادغذايی ، مواد معدنی وويتامينه و غيره) نيز بيماری
و عدم آرامش و سلامت پرنده می تواند به اين مسأله منجر گردد. بنابراين حتی
الامكان سعی شود محيط پرورش جوجه ها عاری از هرگونه اجسام خارجی باشد.

واكسيناسيون جوجه ها عليه بيماری نيوكاسل در كشورمان الزامی است. تلفات
ناشی از اين بيماری توسط بعضی از مزارع در ايران گزارش شده است. جوجه ها به
بيماری آنتروتوكسمی نيز حساس هستند. واكسيناسيون جوجه عليه اين بيماری
توصيه می گردد. اين بيماری غيرواگير بوده و عامل اصلی آن استرس است. (تغييرات

جيره حمل و نقل، ترس، تراكم جوجه هاو....) جوجه ها به سرعت رشد كرده و درسن
يك ماهگی در حدود 3 تا 6 كيلوگرم وزن دارند. با افزايش سن جوجه ها بايستی
فضای بيشتری در اختيار آنان قرار داد. گردشگاه جوجه ها بايستی دارای سايبان بوده
و خاك بهترين انتخاب به عنوان بستر می باشد. بستر فضای مسقف بهتر است از

جنس بتن باشد تا به راحتی بتوان آن را شست وشو داد و ضدعفونی كرد. در بعضی از
مزارع از سيستم حرارت زيرزمينی به عنوان منبع حرارت استفاده می نمايند. اين
مسأله باعث گرمی بستر و آرامش پرنده و نيز كاهش تلفات ناشی از عفونت كيسه
زرده خواهد شد. در سن سه ماهگی جوجه ها وزنی بين 20 تا 30 كيلوگرم خواهند
داشت. بعداز سن 3 ماهگی جوجه ها نسبتاً مقاوم بوده و تلفات كاهش می يابد.
بعداز سن 3 ماهگی بيشتر تلفات ناشی از مسائل فيزيكی است. از سن سه

ماهگی تا پايان يكسالگی (زمان كشتار) جوجه ها در فضاهای محصور نگهداری می
شوند. معمولاً به ازاء هر پرنده، حداقل 50 متر مربع فضای گردشگاه در اختيار قرار می
گيرد. فضای سايبان برای هرپرنده نيز 5 متر مربع است. بنابراين بعداز سن سه
ماهگی پرندگان نياز به سالن های بسته نخواهند داشت. بعداز سن سه ماهگی
پرندگان به سرما و گرما بسيار مقاوم هستند. پرندگانی كه به عنوان مولد انتخاب می
شوند بعداز سن يكسالگی از جيره های نگهداری استفاده می نمايند.
بررسي مشكلات پرورش اقتصادي شترمرغ

Understanding Difficulties of Economic Ostrich Processing
By: Fiona Benson, Blue Mountain International
Daryl Holle, Blue Mountain Feeds, Inc.

مقدمه مخصوص
من مطالعه اين مقاله ارزشمند را به تمامي توليد كنندگان و پرورش دهندگان شترمرغ به عنوان مطلبي ضروري براي آگاهي از اين فن توصيه مي كنم. تا كنون چنین نوشته هوشمندانه و كاملي در زمينه حفظ صنعت پرورش شترمرغ نخوانده بودم.
نویسندگان این مقاله مشکلات موجود پیش روی تولیدکنندگان و فرآیند کنندگان را بخوبی درک کرده اند و راه حل های مناسبی جهت حل مشکلات و پیمودن مسیر موفقیت ارائه داده اند.

(نوشته شده توسط یک خواننده گمنام بولتن)

اين مقاله دستور العمل و راهنماي عملي است كه توليد كنندگان مايل به داشتن و خواندن آن به دفعات مي باشند تا همواره به خاطر داشته باشند كه نيازها و اهدافشان در اين زمينه براي ماه آينده، سال آينده و يا 10 سال بعد چه خواهد بود.

پرورش شترمرغ در كشورهاي زيادي در حال توسعه و رشد مي باشد. به ندرت اتفاق مي افتد كه توليد كنندگان خودشان دور هم جمع شوند و شركت توليدي را تشكيل دهند كه به توليد كنندگان همكارشان در بازاريابي اين پرنده كمك نمايند. درتمامي كشورها مانند آفريقاي جنوبي، اغلب توليد كنندگان از مساله واحدي گله مند هستند و آن تنوع وزن لاشه و متفاوت بودن وزن ماهيچه هاي هر قطعه است. اگر از بعد اقتصادي به اين مشكل نگاه كنيم، مشخص مي شود كه چرا موفقيت دراين صنعت مي تواند مخاطره آميز باشد. همچنين مشكل اساسي در مورد مصرف كنندگان يا خريداران وجود دارد.

آنها اغلب با وزن مورد انتظار توده عضلاني، در هنگامي كه كل لاشه را از توليد كنندگان خريداري مي كنند، مشكل دارند. اين امر به دليل داده ها و اطلاعات ضعيف در مورد وزن ماهيچه ها در صنعت پرورش شترمرغ مي باشد.
تا زماني كه توليد كنندگان و پرورش دهندگان به بررسي اين مشكل نپردازند و آنها را حل نكنند، پرورش و فروش شترمرغ از نظر اقتصادي دچار مشكل خواهد بود. اما چرا اين چنين است؟

عوامل مهم متعددي در فرآيند اقتصادي شترمرغ دخالت دارند.
1. تبديل اين صنعت از يك صنعت پوست ساز به يك صنعت پول ساز
2. بازه گسترده واريانس موجود در وزن و كيفيت عضلات هر قطعه

3. جداول صنعت گوشت اطلاعات ضد و نقيضي را ارائه مي دهند
4. تنوع و گوناگوني در صنعت گوشت
5. تنوع و گوناگوني در ميزان درآمد و عايدي هر قطعه پرنده

از يك صنعت پوست ساز تا يك صنعت پول ساز
اين صنعت مي كوشد تا از يك حالت پوست ساز به حالت صنعتي پولساز درآيد: صنعتي حرفه اي به منظور توليد دامهايي كه گوشتي با كيفيت بالا دارند، آنطور كه مطلوب نظر مصرف كنندگان است. اغلب افراد صاحب نظر در اين مورد توافق دارند كه در صورت حصول پرندگاني با گوشت بيشتر از 40 كيلوگرم، اين صنعت از نظر تجاري براي توليد كنندگان به صرفه خواهد بود. اگر چه سايرين هنوز بر تلاشهاي خود در جهت حفظ همان وضعيت صنعت پوست ساز كه بر پايه پرورش پرندگاني با كيفيت پايين گوشت و همان روشهاي قديمي پرورش مي باشد، اصرار مي ورزند. اين افراد معتقدند كه اين وضعيت باعث حفظ ارزش تجاري پوست مي شود و تنها راه پرورش تجاري شترمرغ مي باشد كه البته اين نظريه عامل پس رفت صنعت شترمرغ مي باشد.

واريانس بزرگ وزن ماهيچه / لاشه – مشكلات فرآيند
فرآیند کنندگان برنامه خاصي بر اساس ميزان آگاهي از تعداد پرندگاني كه به منظور كشتار كنار گذاشته شده اند و يا مي توانند در هر روز كشتار شوند، دارند. دامنه وزن لاشه ها، كل محصول گوشت و نيز وزن ماهيچه هاي هر قطعه از بدترين حالت متوسط 16 كيلوگرم تا ميانگين 50 كيلوگرم گوشت در شترمرغهاي 12 ماهه تغيير مي كند. اين دامنه 34 كيلوگرمي 300% واريانس ازتوليد پايين تا پرندگاني با توليد بالا ايجاد مي كند. گوشت حاصل از پرندگان كوچك جثه عموما در درجه دوم به نسبت گوشت پرندگان بزرگتر قرار دارند.

شكل 1 مربوط به ركوردهايي مي باشد كه بدترين و بهترين و نيز پرندگان متوسط را در طي يك فرآيند 18 ماهه نشان ميدهد. آنچه در نگاه اول از شكل 1 به نظر مي رسد اين است كه براي فرآيند كنندگان خريد و پرداخت هزينه به توليد كنندگان هنگامي كه سيستم پرداخت به ازاي هر قطعه پرنده باشد (يعني تمامي پرندگان قيمت يكساني داشته باشند)، به صرفه نيست.

شکل 1. مقایسات محصول گوشت

اين شكل نشان مي دهد كه حالت مطلوب پرداخت به ازاي محصول گوشت بي استخوان است نه پرداخت به ازاي لاشه و يا پرداخت به ازاي هر قطعه پرنده. وقتي سيستم پرداخت، بر اساس هر قطعه پرنده و يا پرداخت به ازاي لاشه است، تنها برندگان و سود كنندگان اين سيستم ضعيف ترين توليد كنندگان مي باشند كه ضعيف ترين و پايين ترين كيفيت گوشت را توليد مي كنند بنابراين قرار دادن كل اين صنعت در معرض خطر و ريسك به اين شكل از نظر اقتصادي پايدار و هميشگي نخواهد بود.

شکل 2. هزینه های نسبی کشتار به ازای هر کیلو گوشت

اگر كارگاهي روزانه با ظرفيت 100 قطعه پرنده در روز كشتار مي كند، با داشتن اين دامنه متنوع از توليد پايين تا توليد بالا، ممكن است فقط در بدترين حالت 1600 كيلوگرم گوشت براي فروش داشته باشند و يا بر عكس در حالت خوب 5000 كيلوگرم گوشت با همان تعداد پرنده عرضه كنند. حال هزينه هاو تجهيزات مورد نيازاين فرآيند را چگونه مي توان پيش بيني كرد؟ در چنين شرايطي هيچ صنعت فرآيندي نمي تواند موثر و جوابگو باشد.