بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
مفهوم و تاریخچه استعمار
استعمار از نظر لغوی به معنای آباد کردن است
از لحاظ سیاسی بهمعنی حاکمیتگروهی بیگانه برمردم یا برسرزمین دیگر است.
مارکسیستها بهجایواژة استعمار از واژهای دیگر بهنام «امپریالیسم» استفاده میکنند. امپریالیسم بهحکومتی گفته میشد که درآن، یکحاکم نیرومند بر بسیاریاز سرزمینهایدور و نزدیکحکومتداشت
پیدایش استعمار با ظهور قدرتمند اروپایی یعنی انگلیس، فرانسه، پرتغال، اسپانیا و .... همراه بود
اسلاید 2 :
کشف راه های دریایی در اطراف افریقای جنوب شرقی (1488م) و کشف قاره امریکا(1492م)
جستجوی طلا، عاج و اشیای قیمتی دیگر
تجارت و انتقال مواد اولیه معدنی و کشاورزی به اروپا
تسلط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بر کشورهای بومی و ضعیف
تغییر ساختار اقتصادی کشورهایی که از قدرت بالایی برخوردار بودند
اسلاید 3 :
علل پیدایش استعمار
دلایل ظهور و گسترش استعمار نظرات متعددی ارائهداده اند
از بعد سیاسی، رقابتهای سیاسی و نظامی قدرتهایبزرگ اروپایی طی قرن شانزدهم و بعد از آن، موجب ظهور و گسترش استعمار بود.
استعمار پدیدهاینژادی تلقیمیشود که سفیدپوست(اروپایی) بهمنظور اصلاح و متمدنکردن برمردم نژادهای دیگر حکومتکنند.
استعمار پدیدهای اقتصادی و محصول توسعه نظام سرمایهداری نوین است.
اسلاید 4 :
استعمار در آسیا
دور اول روابط استعماری اروپا بر آسیا (1757-1498م)
ورود پرتغالیها به سواحل شمال شرقی هند باهدف تجارت
هشت سال بعد پرتغالیها بهدنبال فتح سرزمینهای جدید با هدف سیاسی و نظامی و مذهبی برآمدند ولی برای تثبیت موقعیت خود موفق نبودند
ظهور رقبای اروپایی جهت استیلا بر آسیا نظیر هلند، انگلیس و فرانسه
دستیابی بهمحصولات آسیا نظیر ادویه، پارچه و زینتآلات با تشکیل شرکتهای تجاری هند شرقی هلند، انگلستان و فرانسه
خاتمه دور اول با پیروزی انگلیسها بر هندیها با بهرهگیری از قدرت دریانوردی و سلاحهای آتشین خود
اسلاید 5 :
دخالت اروپاییان کمتر شکل نظامی دارد
تسلط انگلیس بر تجارت هند و حمایت دورادور نظامی از آن و سپس در دست گرفتن حکومت هند
دست اندازی هلندیها بر اندنزی و کسترش محصولات قهوه و شکر
وارد شدن فرانسویان بههند و چین به استثنای تایلند و گرفتن امتیازات کشتیرانی، گمرکی، تجاری و حتی امتیاز کاپیتولاسیون
ورود تریاک بهچین و شکست چین در جنگ تریاک توسط انگلیس و شکست مجدد چین توسط انگلیس و فرانسه و گرفتن امتیازات...
اسلاید 6 :
استعمار در خلیج فارس
دریاسالار آلبوکرک پرتغالی، جزیره هرمز را در 1514تصرف کرد
پرتغالی ها در1512م گمبرون (بندر عباس) را اشغال کردند
آنها حدود یک سده بر منطقه خلیج فارس تسلط داشتند
شاه عباس با عقد قرارداد با انگلیسیها پرتغالیها را از خلیج بیرون راند
بهدلیل راهبردی خلیج فارس انگلیسیها بهنفوذ خود در منطقه ادامه دادند
ایران بهدلیل موقعیت جغرافیایی بیشترین آسیب را در جریان استعمار دید
ضعف قاجار باعث شد ایران به انگلیس و روسیه امتیازات بیشتری بدهد
ورود کالاهای وارداتی و خروج محصولات خام کشاورزی
اسلاید 7 :
استعمار در خاور میانه
با شکست عثمانیها در جنگ جهانی اول، انگلیس و فرانسه کشورهای عربی را بهعنوان اِعمال قیمومیت بین خود تقسیم کردند.
عراق، فلسطین و اردن زیر سلطه انگلیس قرار گرفت و سوریه و لبنان نیز به فرانسه رسید.
استعمارگران جغرافیای سیاسی و مرزبندیهای این کشورها را براساس منافع خود تنظیم کردند.
از آغاز سده بیستم منابع نفتی خاورمیانه مورد توجه استعمار قرار گرفت.
استعمار ساختار اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را تغییر داد.
اسلاید 8 :
استعمار نو
بینسالهای1763م تا1870 رشد استعمار کمتر بود، زیرا اروپائیان درگیرمسایلداخلی و انقلابهای آزادیخواهانه و انقلاب صنعتی بودند.
از سال1870 تاجنگجهانیاول، رشد استعمار بسیار وسیع بود و تمامی افریقا و خاور دور را دربرگرفت.
در دهههای 1950 و 1960، شاهد رشدسریع جریان استعمارزدایی (مبارزه برای کسباستقلالسیاسی) بودیم، بهگونهای که تعدادکشورهای عضوسازمانمللمتحد بهدوبرابر افزایشیافت
استعمارزدایی آنان نه تنها مشکلاتآنها را حلنکرد، بلکه اینکشورهارا دچار دوگانگیساخت.
اسلاید 9 :
پس از جنگ جهانی دوم و تشکیل سازمان ملل متحد شاهد رشد سریع جریانهای استعمارزدایی بودیم که منجر به دوبرابر شدن اعضا شد
به دلیل نفوذ استعمار کهنه دچار دوگانگی در ساختار سیاسی شدند
ارتباط کشورهای استعمارگر پیشرفته با کشورهای تازه استقلال یافته مستعمره پیشین به گونهای شکل گرفت که آن را استعمار نو مینامند.
کشورهای پیشرفته از طریق شرکتهای تجاری چند ملیتی و نهادهای بینالمللی میکوشند تا بر کشورهای محروم یا در حال توسعه تسلط یابند
اسلاید 10 :
شرکتهای چند ملیتی
شرکتهایچندملیتی که بهشرکتهایفراملیتی نیز معروفاند بهدلیل پیشرفت فناوری وتولید انبوه، نیاز پیدامیکنند که دامنه فعالیتشانرا به کشورهای دیگر توسعهدهند.
آنها با افزایش سطحبازدهی و تولید، هزینه متوسط تولیدات را پایین میآورند.
شرکت کوکاکولا، جنرالالکتریک و وستینگهاوس برمبنای قرارداد با شرکتهایمستقل و بهازای دریافت قسمتی از سود به آن شرکتها اجازه میدهند تا کالاها یا خدماتخود را تحتعنوان شرکتاصلی تولیدکنند و بهفروش برسانند