بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
خاکهای شور وسدیمی در جهان :
آبهای موجود در کره زمین دارای غلظت متفاوت نمک می باشند. تقریباً2/77 درصد آبهای سطحی زمین در مناطق یخچالی است.
و 22% از آبهای کره زمین به صورت آبهای زیر زمینی است و هر دو از نظر اقتصادی قابل بهره برداری نمی باشد؛ در نتیجه مقدار کمی از آب قابل استفاده باقی می ماند. (Todd/1970).
اسلاید 2 :
جدول 1 گسترش خاکهای شور و سدیمی را در قاره های مختلف نشان می دهد. زمینهای شور و سدیمی حدود 13% از کل زمینهای قابل کشت جهان راتشکیل میدهد. ودربیش از 100 کشورجهان وجود دارند. خاکهای شور و سدیمی نه تنها در مناطق خشک و نیمه خشک به وفور یافت می شوند، بلکه در سایرشرایط آب و هوایی، به دلیل حمل نمکها توسّط سیلابها و رسوبات بادی، نیز یافت می شود.
اسلاید 3 :
جدول 1 گسترش خاکهای شور و سدیمی در جهان (Szabolcs, 1979)
اعداد جدول به میلیون هکتار می باشد.
اسلاید 4 :
خاکهای شور و سدیمی در ایران
ایران دارای وسعتی معادل 1648800 کیلومتر مربع است که 16 درصد آن را کوههای با ارتفاع بیش از 2000 مترو 3 درصدآن را زمینهایی با ارتفاع بین 1000 تا 2000 مترازسطح دریا تشکیل میدهد. مناطق مهم فیزیوگرافی ایران عبارتنداز: کوههای زاگرس، کوههای البرز، دشت مرکزی، دشت کنارۀ دریای خزر و بالاخره دشت خوزستان و سواحل جنوبی. غالب زمینهای کویر لوت از ماسه و سنگ پوشیده شده است در صورتی که کویر نمک نمکزار است. با استثنای فصول زمستان و بهار که مقداری بارندگی در این دو کویر دریاچه ها و اراضی باتلاقی فصلی را تشکیل می دهد، در سایر اوقات سال کاملاً خشک است.
اسلاید 5 :
غالب نزولات جوی در ایران به صورت باران است به استثنای مناطق کوهستانی که به صورت برف است. بارندگی غالباً در اواخر پاییز، زمستان و اوایل بهار می بارد.
متوسط بارندگی سالیانه از 50 میلیمتر در کویر تا بیش از 1600 میلیمتر است و بیش از 90 درصد کشور در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد. تبخیر سالیانه از 700 میلیمتردرکناره دریای خزرتا بیش از 4000 میلیمتردرکویر و جنوب شرقی استان خوزستان است.
اسلاید 6 :
از مهمترین مشکلات کشاورزی در ایران، شوری اراضی است. مشکل شوری به خاطر زیاد بودن تبخیر از سطح خاک، بارندگی کم، پستی وبلندیهای زمینها، آبیاری با آب دارای کیفیت نامناسب وسنگهای مادری است. عوامل فوق باعث به وجودآمدن شوره زارهای زیادی گردیده است.
جمعاً 18 میلیون هکتار و یا ده درصد خاکهای ایران را خاکهای شور و سدیمی تشکیل می دهد که از این مقدار 7 میلیون هکتار باتلاقهای شورکویرلوت وکویرنمک میباشد.
اسلاید 7 :
خاک های شور:
در این خاکها میزان هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک (ECe) بیش از چهار دسی زیمنس برمتردر 25 درجه سانتیگراد، درصد سدیم تبادلی (ESP) کمتر از 15 درصد و اسیدیته(pH) خاک معمولاًکمتراز 5/8 میباشد.
آنیونهای غالب دراین خاکها معمولاً کلراید وسولفات در درجه نخست و بی کربنات و کربنات در درجه دوم می باشد.
خاکهای شور و سدیمی:
میزان ECe بیش از 4 دسی زیمنس بر متر، ESP بیش از 15 درصد و pH کمتر از 5/8 می باشد.
اسلاید 8 :
خاکهای سدیمی:
میزان ESP بیش از15، Ece کمتر از4ds/m و PH معمولاً بین 5/8 تا 10 است. دراین خاکهاآنیونهای مهم عبارتند از:کلراید، سولفات، بی کربنات و گاهی اوقات کربنات. به علت ترسیب کاتیونهایی همانند کلسیم و منیزیم در این خاکها، سدیم کاتیون غالب بر عصاره اشباع و فاز تبادلی خاک می باشد. هیدرولیز عامل عمده افزایشpH در این خاکها می باشد.
اسلاید 9 :
عوامل موثر در شور و سدیمی شدن خاک و آب
1.هوادیدگی
اوٌلین عامل موثر در میزان نمک آبها و خاکها، پدیده هوادیدگی ژئوشیمیایی سنگهای موجود درسطح کره زمین میباشد. هوادیدگی یک پدیده خودبه خودی است وباعث تبدیل کانیهای اولیه به کانیهای ثانویه دیگرمیشود. عوامل موثردرهوادیدگی ژئوشیمیایی عبارتنداز: آب موجود در اتمسفر، اکسیژن و دی اکسید کربن. مواد آلی می توانند باعث تولید دی اکسیدکربن و اسیدهای آلی و درنتیجه باعث افزایش هوادیدگی گردند.
اسلاید 10 :
2.رسوبات ثانویه یا فسیلی
در طی دوران های مختلف زمین شناسی آب شور دریا مناطق وسیعی را در بر گرفته است واین موضوع میتواند یکی ازعوامل ایجاد نمک درخاکها باشد.
3.فرو نشستهای جوی
موٌاد معلٌق در هوا، حاصله از دریا، می تواند هر سال در سواحل دریا 100 تا 200 کیلوگرم و مناطق دور از دسترس 10 تا 20 کیلو گرم نمک درهکتار به خاک اضافه کند. میزان نمک اضافه شده توسط این پدیده می تواند به 10 تا 25درصد کل نمک اضافه شده در اثر هوادیدگی برسد.
