بخشی از مقاله
تحقیقات کلی تولید ترانس تقویت
مقدمه و تاريخچه :
امروزه با توسعه روزافزوني كه در طي چند دهه اخير در سطح زندگي مردم كشورمان مشاهده مي شود استفاده از برق و وسايل برقي شتاب و گسترش روزافزوني يافته به گونه اي كه بيش از 97% مردم كشورمان حداقل از يكي از وسايل برقي خانگي استفاده مي كنند كه اميد است با گسترش هر چه بيشتر شبكه برق رساني كشور طي سالهاي آينده ميزان استفاده از وسايل برقي نيز افزايش بيشتري پيدا كند .
ترانس تقويت كه در اين پروژه به بررسي آن مي پردازيم امروزه بعنوان يكي از دستگاههاي مكمل ديگر محصولات برقي خانگي مانند يخچال و تلويزيون و... بازار مصرف خود را در ميان مصرف كنندگان علي الخصوص طي سالهاي اخير شبكه برق توام با قطع و وصل و نوسانات بيشتري بوده به سرعت ايجاد نموده به گونه اي كه محصول فوق بخصوص طي سالهاي اخير جزو كالاهاي ضروري در آمده و داراي نرخهاي متفاوتي در بازار رسمي و بازار آزاد بوده است .
كالاهاي فوق به غير از مصارف خانگي كه فوقاء بدان اشاره شد در غالب واحدهاي خدماتي و صنعتي نيز كه از وسايل برقي استفاده مي كند مورد مصرف دارد .
اين كالا در حال حاضر در داخل كشور توليد مي گردد و توليد كنندگان عمده اين محصول كارخانجات فاراتل _ باخزر ترانس _ راسيكو _ كالاي گنجينه ايرانفرد و تعاوني صنعتي 12 بهمن مي باشند كه مجموعا بيش از 60% توليدات كشور را در دست دارند.
و بجز واحدهاي فوق در حدود 30 واحد ديگر در داخل كشور محصول فوق را توليد مي نمايند كه در حدود 15 واحد آن بدون هيچ گونه پروانه اي مشغول به ساخت اين محصول مي باشند . علاوه بر توليد محصول فوق در داخل كشور آمار اداره كل گمركات كشور حاكي از آن است كه طي سالهاي 67_63 مقادير زيادي ترانس تقويت وارد بازار ايران گرديده است .
جدول زير آمار واردات محصول فوق را جهت ترانسهاي تقويت تا 2 كيلو وات و 2 كيلو وات به بالا حاوي ارزش ريالي واردات سالهاي فوق را نشان مي دهد .
رديف شرح 63 64 65 66 67
1 ترانس تقويت تا توان 2 كيلووات 17317920 1216673 503056 13667280 7816876
2 ترانس تقويت تا توان بيشتر از 2 كيلووات 144534804 1877475 433065 2266130 13645054
اين كالا عمدتا توسط كشورهاي چين _ ژاپن _ لهستان _ تايوان _ آلمان غربي انگلستان _ فنلاند _ فرانسه _ بلژيك _ سوئيس _ اسپانيا ساخته و وارد بازار ايران گرديده است و در اين ميان كشورهاي چين و ژاپن تاثير به سزايي داشته اند .
1_ مشخصات طرح :
عنوان : ترانس تقويت
تعريف : ترانس تقويت وسيله اي الكتريكي جهت تثبيت ولتاژ مي باشد.
مشخصات ويژه فني : اتوماتيك با سه مرحله تقويت
ظرفيت توليد : 5000 دستگاه در سال
فرآيند توليد :
كليه عمليات توليد در اين واحد در دو كارگاه بزرگ پرسكاري _ تست _ مونتاژ و بسته بندي صورت مي گيرد كه قطعات توليد شده در هر كارگاه پس از طي مراحل مربوطه در انتهاي قسمت مورد بازرسي و كنترل كيفيت قرار گرفته و در پايان خط توليد نيز بسته بندي مي گردد .
شرايط عملياتي :
تعداد روز كاري : 270 روز
تعداد شيفت : يك نوبت زمان هر نوبت : 8 ساعت
ساعت فعال روزانه : 7 ساعت و ساليانه : 1890 ساعت درصد تامين مواد اوليه :
منطقه : داخلي 83% و خارجي 17%
تعداد كاركنان :
مديريت : 1 نفر
پرسنل توليدي : تكنيسين : 1نفر ( كارشناسي برق ) كارگر 10 نفر( اكثرا ديپلم ) راننده : 2 نفر ( ديپلم ) كل پرسنل : 22 نفر
تاسيسات زير بنايي :
توان برق ( KW) مورد نياز : 67 كيلو وات
توان مصرف روزانه آب : 10 متر مكعب
توان مصرف بنزين : 60 ليتر
دستگاهها و تجهيزات خط توليد :
امكان تهيه كليه دستگاهها در داخل كشور وجود دارد
به جز برخي از وسايل كه قبلا از خارج آورده شده است .
زمين و ساختمانها :
مساحت زمين : 1500 متر مربع
سطح زيربنا ( متر مربع : سالن توليد : 250 _ انبارها : 200 _
تاسيسات : 160 _ قسمت اداري : 76 _كل ساختمانها=686
قيمت زمين : 000/000/30
سرمايه گذاري :
دارائيهاي ثابت : 000/000/42 هزار ريال .
سرمايه در گردش : 000/000/17 هزار ريال و 20033 دلار
كل سرمايه گذاري : 000/000/59 هزار ريال ( هر دلار 830 ريال )
سرمايه گذاري : مجري :000/000/22 هزار ريال .
وام بلند مدت و كوتاه مدت : 000/000/22 هزار ريال .
موارد استفاده :
البته مورد مصرف اين محصول تا چند سال پيش در شهر و روستا بوده ولي به علت پيشرفت تكنولوژي برق و تثبيت برق شهر در شهرها مورد استفاده كمتري نسبت به مكان هاي ديگر دارد .
2 _ ويژگيها و مشخصات فني محصول
در حال حاضر انواع ترانس هاي تقويت خانگي و خدماتي در رنج 500 الي 7000 وات توليد مي شوند كه همگي داراي توليد يكساني مي باشند اما بر طبق بررسي هاي انجام شده عمده مصرف بازار ترانس تقويت 2 كيلو وات مي باشد كه بر مبناي همين مدل بررسيهاي بعدي صورت پذيرفته كه مي تواند به عنوان مبناي محاسبه قيمت تمام شده و فروش انواع ترانس تقويت تقويت مورد نظر قرار گيرد . همچنين بايد يادآور شد كه ترانس هايي كه عمدتا در بازار مورد مصرف قرار مي گيرد ترانس ها ي اتوماتيك مي باشد و ترانس هاي دستي ( سلكتوري ) بازار مصرف كمي دارد قيمت تمام شده آنها نيز بيشتر مي باشد و در حال حاضر عمدتا واحدهاي توليدي به توليد ترانس اتوماتيك مي پردازند و ترانس هاي سلكتوري در واحدهاي بدون پروانه توليدميگردد .
لذا در اينجا ما به بررسي فني و اقتصادي و مالي در زمينه ترانس تقويت اتوماتيك 2 كيلو وات ( سه مرحله تقويت ) پرداخته و جهت ترانس سلكتوري و ترانس 6 كيلووات فقط به ذكر مواد اوليه موردنياز اكتفا مي كنيم .
همچنين از آنجا كه در ترانس هاي تقويت ترانسفورماتور مربوطه ركن اساسي و با اهميت آن را تشكيل مي دهد و بايد مطابق استانداردهاي بين المللي توليد گردد لذا در ابتدا به بررسي ترانسفورماتورها مي پردازيم .
كليات
تعريف ترانسفورماتور
ترانسفورماتور يكي از وسايل بسيار مهم تبديل جريان و ولتاژ الكتريكي متناوب است كه بر خلاف ماشين هاي الكتريكي كه انرژي الكتريكي و مكانيكي را به هم تبديل مي كند ترانسفورماتور در نوع انرژي تغييري نمي دهد بلكه ولتاژ و جرياني را با همان فركانس ولي متناوب از نظر مقدار تبديل مي نمايد يا به بيان ديگر ترانسفورماتور يك وسيله الكترومغناطيسي ساكن است كه ميتواند انرژي متناوبي را از يك مداري به مدار ديگر فقط با حفظ اندازه فركانس جريان متناوب انتقال دهد بطوريكه انرژي با ولتاژ پائين را تبديل به همان انرژي بالاتر مي نمايد و همچنين جريان را از مقدار داده شده در يك مدار به جرياني با اندازه هاي متفاوت در مدار ديگر تبديل كند .
امروزه ترانسفورماتور وسيله ايلازم و ضروري در دستگاههاي انتقال انرژي الكتريكي و پخش و توزيع انرژي الكتريكي متناوب است .
ترانسفورماتورها بطور بسيار وسيعي در مدارهاي وسايل الكترونيكي و مدارهاي دستگاههاي خودكار يا اتوماتيك و راه اندازي موتورهاي الكتريكي و تطبيق ولتاژ موردنياز جهت تغذيه مصرف كننده هايي از قبيل يكسوسازها و مبدل هاي جريان دائم به جريان متناوب _ شارژكننده هاي باطري و ايجاد دستگاههاي چندين فازه از دستگاههاي دو فازه و سه فازه و در ارتباطات به منظور تطبيق امپدانس و همچنين در سيستم هاي قدرت به منظور بالابردن ولتاژ براي انتقال اقتصادي قدرت يعني پايين آوردن ولتاژ به مقادير مورد نياز به كار مي رود . همچنين ترانسفورماتور يك وسيله بسيار ضروري در مدارهاي اندازه گيري الكتريكي و در مدارهاي جوشكاري و كوره هاي الكتريكي است . بعنوان يك مجزا كننده مدار با ولتاژ زياد از مدارهاي با ولتاژ پايين و حذف كننده مولدهاي مستقيم جريان در يك مدار دستگاه انرژي نيز بكار مي رود .
در خطوط هوايي در نصب ترانسفورماتور به 4 نكته بايد توجه كرد : 1_ تراز بودن محل آن 2_ در امتداد قرار داشتن جرقه گير 3_ اندازه مناسب روغن 4_ سوراخ نبودن روي رطوبت گير
اساس كار ترانسفورماتور
اساس كار ترانسفورماتورها بر القاء الكترومغناطيسي متقال بين دو سيم پيچ كه بر روي هسته آهني قرار دارند . بنا نهاده شده است ترانسفورماتورها انواع مختلفي دارند . 1_ ترانسفورماتورهاي جدا كننده ترانسفورماتورهايي هستند كه سيم پيچ هاي آنها از نظر الكتريكي از هم جدا مي باشند و براي تحقق توابع حفاظتي جداسازي حفاظتي براي اتصال به مصرف كننده جريان بكار مي روند و نوع جديد ترانسفورماتور كه جديدا وارد بازار شده ترانسفورماتور خشك است كه با نبودن مايع خنك كننده عمل خشك كنندگي و حفاظت در آن به خوبي انجام مي شود .
2_ ترانسفورماتورهاي عايق ترانسفورماتورهايي هستند كه سيم پيچ هاي آنها از نظر الكتريكي از هم جدا مي باشند و براي انتقال انرژي ها بين سيستم هاي با پتانسيل هاي بسيار مختلف كه در آنها ولتاژ عايق نسبت به ولتاژ اسمي ترانسفورماتور تعيين نشده است بكار مي روند .
3_ ترانسفورماتورهاي كنترل ترانسفورماتورهايي هستند كه سيم پيچ هاي آنها از نظر الكتريكي از هم جدا مي باشند و براي تغذيه مواد كنترل بكار مي روند.
4_ ترانسفورماتورهاي منبع تغذيه ترانسفورماتورهايي هستند با يك يا چند سيم پيچ ثانويه كه از سيم پيچ اوليه از نظر الكتريكي جدا مي باشند .
5_ اتوترانسفورماتورها ترانسفورماتورهايي هستند كه سيم پيچ اوليه وثانويه آنها با هم مشترك مي باشند .
6_ ترانسفورماتورهاي جرقه زن ترانسفورماتورهايي هستند كه سيم پيچ هاي آنها از نظر الكتريكي از يكديگر جدا مي باشند و براي مشتعل كردن مخلوط هوا و گاز و يا هوا و روغن بوسيله جرقه يا قوس الكتريكي بكار مي روند .
مشخصات فني
مشخصات ابعادي ترانس تقويت kw2 عبارتند از :
_ طول : 5/31 سانتيمتر
_ عرض 23 "
_ ارتفاع 5/15 "
_ وزن 10 كيلوگرم
قطعات و اجزاء تشكيل دهنده محصول
هر دستگاه ترانس تقويت از قسمتهاي زير تشكيل گرديده است :
1_ بدنه شامل كنه _ درب سيني _ و شاسي
2_ فيبر مدار چاپي
3_ هسته پلاستيكي
4_ صفحه پليت
5 - پلاك راهنما
6 - لامپ سينال
7 - فيوز
8 - پيچ و مهره و پرچ
9 - سيم و دو شاخه
10 - سيم لاكي
11 - رله
12 - مقاومت – ديود – آي سي – خازن – ترانزيستور
13 – نوار چسب
14 – پتانسيومتر
15 – مقوا
16 – سيم لحيم
17 – رنگ و تينر
از آنجا كه در ترانسهاي تقويت ترانسفورماتور نقش اساسي را بعهده دارد . لذا در اينجا به بررسي جامعتري در زمينه ترانسفورماتور مي پردازيم . اين براساس استاندارد DIN انجام گرفته است .
در ترانسفورماتور ها اجزا زير بكار مي روند و بايد مورد نظر قرار بگيرند .
- هسته ترانسفورماتور
- قرقره بوبين
- سيم پيچ
- مواد عايق
لازم به ياد آوري است اين شركت در كنار توليد ترانس تقويت به توليد قسمت ديگر دستگاه هاي برقي پرداخته و براي اين كار از دستگاه پيشرفته همگام با استانداردهاي روز تبعيت مي كند مانند تزريق پلاستيك و تراش براي توليد ترانس معمولي و همچنين قراردادهايي نيز با شركت مختلف خودرويي براي ارائه خدمات بسته است .
هسته ترانسفورماتور
هسته ها را از ورق هايي كه بصورت لايه لايه روي هم قرار داده مي شوند ميسازند بعلت افت جريان فوكه هسته را ورقه ورقه ساخته و بين آنها بوسيله اكسيداسيون يا كاغذ عايق مي پوشانند و يا اينكه از ورق هاي عايق شده استفاده مي كنند .
با توجه به پيشرفت در ساخت مواد براي ورق هاي هسته و هسته هاي نواري برش دار اكنون انواع مختلف اين ورق ها و نوارها بسيار زياد شده است . مهمترين آنها اكنون ورق ها و نوارهاي ديناموكه سرد نورد شده اند مي باشند كه با كرمتالهاي نا منظم بر طبق DIN45400 و با كريستالهاي منظم بر طبقDIN45400 در حال حاضر هنوز وجود دارند .
از ميان انواع گوناگون ورق ها ورق M بيشتر بكار برده مي شود زيرا داراي كم ترين پراكندگي شار مي باشند . در هسته هاي M فاصله هوايي عملا وجود ندارد . با قرار دادن ورق ها بصورت متناوب در خلاف يكديگر . زمان ساخت ترانسفورماتور بيشتر خواهد شد . فاصله هوايي عملا از بين خواهد رفت . امروزه از ساير انواع هسته ها . از قبيل هسته هاي نواري برش دار نيز بسيار استفاده مي شود ولي در اين موارد قيمت مواد افزايش پيدا مي كند .
ضخامت ورق در ترانسفورماتورهاي كوچك اغلب 35/0 ميلي متر مي باشد .
قرقره بوبين
شكلهاي مختلفي براي قرقره بوبين ها وجود دارد . اندازه هاي قرقره بوبين بايد بر حسب استاندارد DIN 41304 باشد .
سيم پيچ ها
ترانسفورماتورهاي منبع تغذيه پيچ اوليه و ثانويه مي باشند . بر طبق قاعده ابتداء سيم پيچ اوليه و بعد از عايق بندي كافي سيم پيچ ثانويه مي شود . اغلب تمام سيم پيچ هاي با ولتاژ كم در آخر پيچيده مي شوند . معمولا لازم است كه ما بين سيم پيچ اوليه و ثانويه يا حتي براي لايه از سيم پيچ ثانويه محافظ قرار داده شود . اين حفاض مي تواند از جنس ورقه نازك مسي يا از سيم مسي باشد .
براي سيم پيچ ها از سيم لاك دار مس
ي ( CVL ) استفاده مي شود .
در جدول زير مشخصات سيم هاي مسي كه مورد استعمال زيادي دارند آورده شده است . در اين جدول اين مقادير داده شده اند . قطر سيم ( قطر نامي ) Dcm _ قطر سيم با عايق لاك dcvl براي سيم هاي لاكي مسي معمولي _ سطح مقطع سيم qcv _. وزن به ازاء هر متر طول Gcm مقاومت به ازاء هر متر طول Rcm _ تعداد حلقه هايي كه مي توان در يك سانتي متر مربع جاي داد nf همچنين حداكثر شدت جريان مجاز I 2/55 و I 1/5 براي چگالي جريان هاي 55/2 و 1 آمپر بر ميلي متر مربع از روي اين مقادير مي توان تعداد حلقه هايي كه در يك سانتي متر مربع جاي مي گيرند براي سيم هاي مسي با عايق هاي متفاوت از قبيل ابريشم لاك ابريشم دوبل بدست آورد .
مواد عايق
با وجوديكه سيم هايي كه براي سيم پيچي بكار مي روند داراي عايق مي باشند با اين حال عايق كردن لايه ها يا سيم پيچ ها لازم است كه از عايق هاي نواري شكل نيز استفاده شود . در ترانسفورماتورها ي از كاغذ لاك دار يا از پارچه لاك دار بر طبق DIN 40622 و DIN 40623 استفاده مي شود ضمنا به مسئله صرفه جويي در جا و افزايش ايمني براي ورق هاي عايق توجه زيادي مي شود . براي سازندگان ترانسفورماتور مسئله ضايعات مواد عايق مهم است . هنگاميكه كاغذ يا ورق عايق بر روي سيم پيچ قرار داده مي شود در اين صورت مابين قرقره بوبين و كناره سيم پيچ آنقدر محل خالي وجود دارد كه حلقه سيم هاي تكي با آنها در تماس مي باشند به اين ترتيب اثر عايقي كاغذ از بين مي رود . براي جلوگيري از اين امر نوار عايق را كمي پهن تر از قرقره بوبين و سيم پيچ انتخاب مي كنند و كناره هاي آن را طوري برش مي دند كه يك لبه اضافي بوجود مي آيد .
به اين ترتيب لبه اضافه طوري بر روي ديواره قرقره بوبين قرار مي گيرد كه سيم پيچ نمي تواند با قرقره بوبين تماس پيدا مي كند .
در حال حاضر بوسيله شركت هاي مختلف كاغذ هاي لاك دار عايق كتان هاي عايق ابريشم هاي عايق و ورقه هاي عايق براي برق ساخته مي شوند .
مقدار فضاي لازم
در جدول 20 استانداردهاي لازم براي مقدار فضاي مورد نياز بر طبق استانداردهاي DIN 41308 قسمت 1 تا 14 داده شده است . اين مقادير براي
طراحي يك دستگاه با ترانسفورماتور لازم مي باشد در ذيل مقدار فضاي لازم براي ترانسفورماتورهاي با هسته M و EI آورده شده است .
استانداردهاي جهاني محصول
جهت ترانسفورماتورهاي كوچك استانداردهاي YDEO550 قسمتهاي 1 و 3 تا 6 و VDE 0551 در نظر گرفته شده است .
جهت قطعات اساسي تشكيل دهنده آن نيز استانداردهاي ذيل مشخص شده است .
ورق هسته DIN 46400
مواد فرو مغناطيسي 4130 DIN
انواع فوم هسته DIN 41302
قرقره بوبين DIN 41303 _ 41304_ 41305
جنس سيم پيچ DIN 46435
چگونگي بكارگيري محصول
كالاي فوق كالاي مستقلي مي باشد و نقش واسطه اي در صنايع ديگر را ندارد و از آن مي توان به عنوان دستگاه مكمل محصولات خانگي نام برد همچنين در واحدهاي تجاري و خدماتي و صنعتي نيز كه از وسايل برقي استفاده مي كنند مورد مصرف دارد .همچنين اين محصول كالاي قابل جانشيني ندارد .
ترانسفورماتورهاي سه فاز از سه ترانسفورماتور تك فاز كه هريك حاوي در سيم پيچ و يك هسته مي باشد تشكيل شده است كه با سه سيم پيچ اوليه و ثانويه روبرو هستيم كه مي توان آنها را به صورت Y_Y و D_D و YD متصل كرد . همچنين براي توليد ترانس محاسباتي را بايد انجام داد كه در اين جا به آنها اشاره نمي شود .
3 - بررسي و برآوردهاي فني
توليد محصولات و قابلرقابت با كالاي مشابه مستلزم برخورداري واحد توليدي از تكنولوژي و سيستمهاي توليد پيشرفته و متناسب به محدوده عمل و ظرفيت واحد به منظور تامين اهداف اقتصادي ان مي باشد .
از اينرو در اين قسمت روشهاي مختلف معرفي و روش توليد متناسب با ظرفيت مورد نظر انتخاب گرديده است . وسپس مسير توليد مشخص شده و با توجه به مسير توليد مسير عمليات مونتاژ مشخص گرديده است .
نكات علمي و اصول فرآيند توليدي
روشهاي مختلف توليد قطعات را فم مواد اوليه براي ساخت هر قطعه . عوامل اقتصادي و همچنين دانش فني موجود در كشور و غيره مشخص مي نمايند .
از اين رو هر يك از قطعات ممكن است با يك يا چند روش مختلف قابل توليد باشند كه انتخاب مناسبترين روش توليد هر قطعه به منظور افزايش سرعت توليد محصول دقت وكيفيت مطلوب و نيل به مقاصد اقتصادي طرح از اهميت ويژه اي برخوردار است .
در كشورهاي مختلف بر حسب شرايط كشور از نظر وجود نيروي كار ارزان و يا دارابودن تكنولوژي بالا از ابزارهاي بسيار ساده و دستي ( مانند چين و هند ) تا خطوط اتوماتيك ( كشورهاي اروپائي و ژاپن ) براي ساخت ترانس ها استفاده مي شود . در كنار اين موضوع سطح دانش فني و عملي _ قدرت طراحي و امكانات قالبسازي نيز تاثير بسزايي در ساخت ترانس دارد .
ارزيابي روشهاي مختلف توليد :
جهت توليد ترانس تقويت پنج مجموعه مي توان در نظر گرفت
_ بخش ساخت بدنه شامل كنه _ درب _ سيني و شاسي مخصوص مدار
_ بخش ساخت فيبر چاپي
_ بخش ساخت ترانس
_ بخش مونتاژ
_ بخش كنترل كيفيت
جهت ساخت بدنه عمدتا از روش پرسكاري ( فرم دهي و برش ) استفاده مي شود .
جهت ساخت ترانس نيز از دو روش پرسكاري و بوبين پيچي مي تواند به شكل دستي و يا اتوماتيك انجام گيرد .
تعيين مباني روشهاي مختلف توليد :
در طراحي و ساخت انتخاب روش و بكارگيري دستگاهها و تكنولوژي مناسب به منظور توليد محصول با خصوصيات برجسته زير حائز اهميت است .
1_ عمر مفيد
2 _ سهولت كاربرد
3 _ شكل ظاهري مناسب ( مثلا براي يك ترانس رنگ سياه و سبز بسيار مناسب مي باشد .)
4 _ كيفيت عملكرد
همچنين علاوه بر انتخاب مناسبترين روش استفاده از قطعات استاندارد نيز تا حد امكان عاملي است به اقتصادي بودن و موفقيت طرح كمك خواهد كرد.
در خصوص دستگاهها عوامل ديگري علاوه بر عوامل مذكور بايد مدنظر قرار گيرند كه مجموعا شامل عوامل اقتصادي و فني مي باشند . پارامترهايي نظير كيفيت مورد انتظار توليد قطعه تصميم گيري انتخاب دستگاهي با عملكرد دقيق و گرانقيمت يا غير آن نوع و ميزان و منبع قطعات يدكي مهمترين شاخص هاي مربوط به عوامل اقتصادي مي باشند . همچنين معيارهايي نظير دقت مناسب _ دوام و استحكام _ سرعت عمل ميزان آلودگي هاي مختلف _ راندمان بالا _ حجم و شكل مناسب و ... از جمله عوامل فني حائز اهميت مي باشدكه در انتخاب دستگاهها بايد مورد توجه قرار گيرد.
در اتخاب روش مناسب از بين ساير روش ها نيز معيارها و شاخص هاي ذيل مد نظر خواهند بود .
1_ ابعاد _ جنس و وظيفه كاري قطعه
2_ تيراژ توليد
3_ حداقل زمان عمليات در حين توليد
4 _ ميزان دقت و كيفيت مورد انتظار و تطابق با استاندارد
5 _ مسائل اقتصادي
6 _ دانش فني و عدم نياز به خريد تكنولوژي پيشرفته
7 _ اشتغال زايي
8 _ ارزان بودن و مقرون به صرفه بودن و همچنين طول عمر بالا
با توجه به موارد بالا جهت توليد بدنه تنها راه رسيدن به فرم نهايي و مطلوب برشكاري داخلي و محيطي توسط پرس مي باشد . جهت بوبين پيچي نيز از بوبين پيچ اتوماتيك استفاده مي شود .
عمده عمليات مونتاژ فيبر مدار چاپي و مونتاژ نهايي تستي مي باشد . جهت سرعت بخشيدن به كار طراحي بكارگيري شابلونها و ابزارهاي نگه دارنده مناسب قطعه با مجموعه قطعات نيز بسيار مفيد خواهد بود .نكته قابل توجه كه در مورد شكل ظاهري ترانس مخصوصا آن توجه داشت اين است در ترانس قدرت معمولا از رنگ هاي روشن استفاده شده و علت آن كاربرد زياد آنها در مقابل نور آفتاب است .
تشريح دقيق و جامع فرآنيد توليد :
براي رسيدن به يك فرآيند روان و مؤثر مواد و قطعات لازم است اطلاعات با دقت كافي بكار گرفته شوند از اين رو با توجه به مشخصات فني هر قطعه و ماده اوليه بكار گرفته شده و مورد مصرف هر قطعه نسبت به تعيين فرآيند توليد قطعات به شرح صفحات بعد مبادرت شده است .
در ضمن پس از تعيين فرآيند توليد نسبت به تعيين نحوه و ترتيب مونتاژ قطعات محصول اقدام شده است كه در ادامه مفصلا توضيح داده شده است.
مسيـر عمليـات مونتـاژ
سيستم كنترل كيفيت
در هر فرآيند توليد و يا خدماتي به نحوي مصرف كننده كالا با خدمات در ارتباط مي باشد كه از مهمترين عوامل تعيين كننده حجم تقاضا براي محصول كيفيت آنهاست .
در مورد محصول مورد نظر اين طرح كيفيت نهايي آن بستگي به عوامل زير دارد.
الف _ كيفيت طراحي محصول
ب _ كيفيت مواد اوليه و قطعات مصرف شده
ج _ كيفيت پروسه توليد
كه ذيلا به شرح مختصر هر يك از عوامل فوق و نحوة برخورد با آنها در اين طرح مي پردازيم :
الف _ كيفيت طراحي محصول :
مدلهاي محصولات منتخب اين طرح پس از مقايسة انواع مدلها از نظر كيفيت كاركرد محصول _ تعداد قطعات مصرف شده _ عمر قطعات و مدارهاي انتخاب شده _ در دسترس بودن مواد و قطعات و ... كه نهايتا بتواند پاسخگوي نيازهاي كيفي مصرف كننده در عين مطلوب اقتصادي محصول باشد .
ب_ كيفيت مواد و قطعات خريداري شده :
كلية مواد اوليه و قطعات خريداري شده از بيرون كارخانه در هنگام ورود به كارخانه قبل از آنكه تحويل انبار شوند بايد توسط مسئولين مربوطه با استانداردهاي از پيش تعيين شده مقايسه و در صورت مطابقت تحويل انبار شوند كه اين مهم مي تواند توسط قسمت كنترل كيفي كارخانه يا مسئولين كارخانه صورت پذيرد .
ج _ كنترل كيفيت مواد نيم ساخته :
كنترل كيفيت مواد نيمه ساخته شامل كنترل هاي زير مي شود
1_ كنترل كلية ورق هاي سيليس دار پرس شده از نظر مطابقت با اندازه هاي لازم توسط كوليس و نداشتن زدگي _ بريدگي _ خم شدگي و ... ازطريق رؤيت چشمي .
2 _ كنترل كيفيت كليسيم پيچ هاي آماده شده از نظر دارا بودن مقاومت الكتريكي لازم .
3 _ كنترل كيفيت قطعات بدنه
4_ كنترل كيفيت و تست لازم مدار الكتريكي
در ادامة بحث آزمايش هاي مورد لزوم به تشريح بيان گرديده است .
آزمايش هاي مورد لزوم
ترانس هاي تقويت را بايد قبل از سوار شدن در دستگاه حتما آزمايش كرد . اولين مرحله آزمايش ها آزمايش عايق ها مي باشد آزمايش عايق در ساده ترين حالت با يك دستگاه آزمايش كننده عايق انجام مي گيرد . هر سيم را بايد نسبت به سيم پيچ ديگر و نسبت به هسته آزمايش نمود كه آيا عبور جريان وجود دارد يا نه البته طبيعي است كه مقاومت بين سيم پيچ ها بايد بي نهايت باشد . هر چه ولتاژي كه بكار مي رود بيشتر باشد آزمايش نيز مطمئن تر خواهد بود .
آزمايش عايق را مي توان با ولتاژ مستقيم يا متناوب انجام داد بر طبق مقررات VDE بايد عايق را با ولتاژ زياد آزمايش كرد . اين مسئله نيز مهم است كه ممكن است اشخاص بدون تجربه نيز به ترانس دست بزنند .
آزمايش سيم پيچ ها
هر سيم پيچ را بايد با اهم متر از نظر مقاومت اهمي و اتصال سيم پيچ به بدنه و ساير سيم پيچ ها آزمايش كرد اغلب با اين عمل مي توان مقدار مقاومت سيم پيچ را كه در آزمايش بدست آمده است با مقاومت محاسبه شد . سيم پيچ مقايسه كرد . براي محاسبه سيم پيچ طول متوسط حلقه ها _ تعداد حلقه ها قطر سيم و مقاومت مخصوص لازم است . طول متوسط حلقه ها بستگي به وضعيت سيم پيچ دارد و نبايد آن را با طول متوسط حلقه هاي يك چوك كه به تنهايي يك هسته قرار دارد اشتباه گرفت .
جريان بي باري
جريان بي باري يك ترانسفورماتور در حالتي كه به شبكه وصل است و بدون بار مي باشد ( سيم پيچ هاي ثانويه باز باشد ) اندازه گيري مي شود .
مقدار جريان بي باري نباشد از 10% جريان محاسبه شده براي اوليه تجاوز كند .
آزمايش كار
در آزمايش كار ابتدا ولتاژهاي ثانويه در حالت بي باري اندازه گيري مي شود ولتاژ هاي ثانويه معمولا به اندازه حداقل 10% بيشتر از ولتاژهاي خواسته شده در زير مي باشد . هر كدام از ولتاژهاي اندازه گيري شده را بايد به يك جدول منتقل كرد .
در صورتيكه بخواهيم ترانسفورماتور را در حالت بار كامل اندازه گيري كنيم بايد تمام سيم پيچ ها را به بار كامل شان وصل كرد .
در منابع تغذيه هاي ثبت شده بايد مقدار مقاومت را از روي ولتاژ ورودي طبقه تثبيت كننده و جريان ورودي آن به انضمام مدار تنظيم كننده و تثبيت كننده محاسبه كرد .
بنابراين مقاديري كه بايد اندازه گيري شوند عبارتند از : جريان اوليه تمام ولتاژهاي ثانويه و همچنين ولتاژها بعد از يكسو كنندگي و صافي تمام اين مقادير را بايد به جدول منتقل كرد . زيرا ضريب اين كار در اين است كه يك نگاه مي توان دقت محاسبات انجام شده را بدست آورد.
به هر صورت براي توليد سري بايد اندازه گيري ها را از روي اولين نمونه بدست آورد .
آزمايش استقامت الكتريكي
آزمايش استقامت الكتريكي بر طبق VDE 0550 قسمت 12069/1 جدول 5 انجام مي گيرد . در اين استنادارد مي توان تمام ولتاژهاي لازم را بدست آورد .ازمايش استقامت الكتريكي براي سيم پيچ اوليه نسبت به ساير سيم پيچها و نسبت به هسته بسيار اهميت دارد .
منحني مشخصه ولتاژ _ جريان
ممكن است لازم باشد كه تغييرات ولتاژ يك سيم پيچ نسبت به افزايش بار بدست آيد . در اين حالت بايد ساير سيم پيچ ها بار نرمال خود را داشته باشند .
سيم پيچ هاي تحت آزمايش را بايد به يك بار متغير وصل كرد با تغيير مقدار بار كه بر حسب اهم اندازه گيري مي شود بايد مقدار ولتاژ را اندازه گيري كرد و جريان را محاسبه نمود . بايد توجه داشت كه مقداري مقاومت سر راه مدار قرار داشته باشد و گرنه اتصال كوتاه شدن ترانسفورماتور باعث صدمه ديدن خواهد شد .
4 _ برآوردهاي فني
ظرفيت توليد
تعداد روز كاري در سال : 270 روز
تعداد شيفت در روز : يك شيفت
ساعت كار در هر شيفت : 8 ساعت به صورت 7 ساعت كار مفيد است.
نام محصول ظرفيت نهايي واحد سال اول سال دوم سال سوم سال چهارم سال پنجم
ترانس اتوماتيك 5000 دستگاه 3500 4500 5000 5000 5000
مسير عمليات مونتاژ
رديف شرح مونتاژ زمان استاندارد تجهيزات كمكي
1 مونتاژ كامل مدار الكترونيكي 1200 هويه
2 مونتاژ پريز و دو شاخه و فيوز و لحيم كاري 150 "
3 نصب لامپ سيگنال و پلاك مشخصات 90 "
4 نصب مدار الكترونيكي بر روي پايه و لحيم كاري سيم هاي رابط 180 "
5 نصب بوبين بر روي شاسي و لحيم كاري سيم هاي رابط 210 "
6 قرار دادن درب بر روي شاسي 30 پرچ دستي
7 قرار دادن درون كارتن و بسته بندي 30 "
مواد اوليه
از آنجائيكه كه ظرفيت واحد توليدي 5000 ترانس مي باشد لذا واردات مواد اوليه آن از قبيل آي سي و ترانزيستورها و مقاومتها مقرون به صرفه نيست لذا با وجوديكه قيمتهاي آن ارزي در نظر گرفته شده است ولي توليد كننده مي تواند از بازار داخلي نيز تهيه نمايد .
مواد اوليه جهت ترانس هاي 3 مرحله تقويت در نظر گرفته شده است . جهت ترانس هاي دو مرحله تقويت مواد اوليه عمدتا تغييري نمي نمايد فقط آي سي حذف و مقدار مقاومت و خازن و ترانزيستور كاهش مي يابد .
قطعات لازم جهت فيبر مدار چاپي بسته به نوع طرحي مي تواند تغيير يابد .
هزينه داخلي مواد اوليه خارجي بر حسب تعرفه گمركي آنها تعيين شده است .
جهت ضايعات ضريب 5 % در نظر گرفته مي شود .
در اين قسمت به بررسي مواد لازم جهت انواع ترانس مي پردازيم كه به صورت جداول جداگانه گردآوري شده است .