بخشی از مقاله
این محصول وسیله ای است برای تثبیت ولتاژ ، که جهت تثبیت ولتاژ تا قدرت 2KWبه کار برده می شود این محصول به صورت سه مرحله ای ولتاژ را تثبیت می کند و در تمام این مراحل به صورت اتوماتیک صورت می گیرد در ساختار این محصول دو قسمت کلی وجود دارد ؛ اول قسمت ترانسفور ماتوری که اساس این محصول به شمار می آید و دوم قسمت الکترونیکی که مکمل قسمت اول
بشمار می آید در ساخت قسمت های ترانسفورماتوری به طور اختصار از وسایل زیر استفاده می شود ؛ - هسته ترانسفور ماتور- قرقره بوبین- سیم پیچ- مواد عایق و در ساخت قسمت الکترونیکی از قطعات زیر استفاده می شود .
-فیبر مدار چایی- مقاومت- دیود- آی سی- خازن- ترانزیستور- پتانسیومتر- رله- لامپ سیگنال
در ادامه به طور اختصار به بررسی ویژگیها و مشخصات فنی محصول می پردازیم .
ویژگیها و مشخصات فنی محصول : در حال حاضر انواع ترانسهای تقویت خانگی و خدماتی در رنج 500 الی 7000 وات تولید میشود که همگی دارای پروسه تولید یکسانی می باشند اما بر طبق بررسیهای انجام شده عمده مصرف بازار ترانس تقویت 2 کیلو وات می باشد که بر مبنای همین مدار بررسیهای بعدی صورت پذیرفته که میتواند به عنوان مبنای محاسبه قیمت تمام شده و فروش
انواع ترانس تقویت مورد نظر قرار گیرد همچنین باید یادآور شد که ترانسهایی که عمدتا در بازار مورد مصرف قرار می گیرد ترانسهای اتوماتیک می باشد و ترانسهای دستی ( سلکتوری ) بازار مصرف کمی دارد قیمت تمام شده آنها نیز بیشتر می باشد و در حال حاضر عمدتا واحدهای تولیدی به تولید ترانس اتوماتیک می پردازند و ترانسهای سلکتوری در واحدهای بدون پروانه تولید می گردد لذا در اینجا ما به بررسی فنی و اقتصادی و مالی در زمینه ترانس تقویت اتوماتیک 2 کیلو وات (سه
مرحله تقویت ) پرداخته و جهت ترانس سلکتوری و ترانس 6 کیلو وات فقط به ذکر مواد اولیه مورد نیاز اکتفا کنیم همچنین از آنجا که در ترانس های تقویت ترانسفورماتور مربوطه رکن اساسی و با اهمیت آنرا تشکیل می دهد و باید مطابق استانداردهای بین المللی تولید شود لذا در ابتداء به بررسی ترانسفورماتورها می پردازیم
- تعریف ترانسفورماتور
ترانسفورماتور یکی از وسایل بسیار مهم تبدیل کمیات جریان ولتاژ الکتریکی متناوب است که بر خلاف ماشین های الکتریکی که انرژی الکتریکی و مکانیکی را بهم تبدیل میکند ترانسفورماتور در نوع انرژی تغییری نمی کند بلکه ولتاژ و جریانی را باهمان فرکانس ولی متناوب از نظر مقدار تبدیل می
نماید یا به بیان دیگر ترانسفورماتور یک وسیله الکترو مغناطیسی ساکن است که میتواند انرژی متناوبی را از یک مداری به مدار دیگر با حفظ اندازه فرکانس جریان متناوب انتقال دهد بطوریکه انرژی با ولتاژ پائئن را تبدیل به همان انرژی بالاتر می نماید و همچنین جریان را از مقدار داده شده در یک مدار به جریانی با اندازه های متناوب در مدار دیگر تبدیل کند امروزه ، ترانسفورماتور وسیله ای لازم و ضروری در دستگاه های انتقال انرژی الکتریکی و پخش و توزیع انرژی الکتریکی متناوب است
ترانسفورماتورها بطور بسیار وسیعی در مدارهای وسایل الکترونیکی و مدارهای دستگاه های
خودکار یا اتوماتیک و راه اندازی موتورهای الکتریکی و تطبیق ولتاژ مورد نیاز جهت تغذیه مصرف کننده هایی از قبیل بکسوسازها و مبدلهای جریان دایم به جریان متناوب شارژکننده هایباطری و ایجاد دستگاه های چندین فازه از دستگاه های دو فازه و سه فازه و در ارتباطات بمنظور تطبیق امپدانن و همچنین در سیستم های قدرت بمنظور بالا بردن ولتاژ برای انتقال اقتصادی قدرت پمنی پایین آوردن جریان جهت کاهش افت ولتاژ و کم کردن مقطع سیم انتقال و همچنین در انتهای خطوط انتقال
بمنظور پایین آوردن ولتاژبه مقادیر مورد نیاز بکار میرود همچنین ترانسفورماتور یک وسیله بسیار ضروری در مدارهای اندازه گیری الکتریکی و در مدارهای جوش کاری و کوره ها ی الکتریکی است بعنوان یک مجزا کننده مدار با ولتاژ زیاد از مدارهای باولتاژ پایین و حذف کننده مولدهای مستقیم جریان در یک مدار دستگاه انرژی نیز بکار میرود
اساس کار ترانسفورماتور
اساس کار ترانسفورماتورها بر القاء الکترو مغناطیسی متقابل بین دو سیم پیچ که بر روی هسته آهنی قرار دارند مبنا نهاده شده است ترانسفورماتورها انواع مختلفی دارند .
1- ترانسفورماتورهای جداکننده ترانسفورماتورهایی هستند که سیم پیچ های آنها از نظر الکتریکی از هم جدا می باشند و برای تحقق تدابیر حفاظتی " جدا سازی حفاظتی برای اتصال به مصرف کننده جریان بکار میروند
2- ترانسفورماتورهای عایق ، ترانسفورماتورهایی هستند که سیم پیچ های آنها از نظر الکتریکی از هم جدا می باشند و برای انتقال انرژی ما بین سیستمهای با پتانسیل های بسیار مختلف که در آنها ولتاژ عایق نسبت به ولتاژ اسمی ترانسفورماتور معیین نشده است بکار می روند
3- ترانسفورماتورهای کنترل ترانسفورماتورهایی هستند که سیم پیچهای آنها از نظر الکتریکی از یکدیگر جدا میباشند و برای تغذیه مواد کنترل بکار می روند
4- ترانسفورماتورهای منبع تغذیه ترانسفورماتورهایی هستند با یک یا چند سیم پیچ ثانویه که از سیم پیچ اولیه از نظر الکتریکی جدا می باشند
5- اتو ترانسفورماتورها تراسفورماتورهایی هستند که سیم پیچ اولیه و ثانویه آنها با هم مشترک می باشند
6- ترانسفورماتورهای جرقه زن ترانسفورماتورهایی هستند که سیم پیچهای آنها از نظر الکتریکی از یکدیگر جدا می باشند و برای مشتعل کردن مخلوط هوا و گاز و یا هوا و روغن بوسیله جرقه یا قوس الکتریکی بکار می روند .
مشخصات فنی
مشخصات ابعادی ترانس تقویت 2KW عبارتند از :
- طول 5/31 سانتیمتر
- عرض 23 سانتیمتر
-ارتفاع 5/15 سانتیمتر
-وزن 10 کیلو گرم
قطعات و اجزاء تشکیل دهنده محصول
هر دستگاه ترانس تقویت از قسمتهای زیر تشکیل گردیده است
- بدنه شامل : درب-سینی- وشاسی
- فیبر مدار چاپی
- هسته پلاستیکی
- صفحه پلیت
- پلاک راهنما
- لامپ سیگنال
- فیوز
- پیچ و مهره وپرچ
- سیم و دو شاخه
- سیم لاکی
- رله
- مقاومت- دیود- آی سی- خازن- ترانزیستور
- نوار چسب
- پتانسیومتر
- مقوا - سیم لحیم - رنگ و تینر
از آنجا که در ترانسهای تقویت ترانسفورماتور نقش اساسی را بعهده دارد لذا در اینجا به بررسی جامعتری در زمینه ترانسفورماتور می پردازیم این بررسی بر اساس استاندارد DINانجام گرفته است
در ترانسفورماتورها اجزاء زیر بکار میروند و باید مورد نظر قرار بگیرند
- هسته ترانسفورماتور
- قرقره بوبین
- سیم پیچ - مواد عایق
هسته ترانسفورماتور
هسته ها را از ورقهایی که بصورت لایه لایه روی هم قرار داده میشود میسازند بعلت افت جریان فوکو هسته را ورقه ورقه ساخته و بین آنها بوسیله اکسیداسیون یا کاغذ عایق می پوشانند و یا اینکه از ورق های عایق شده استفاده می کنند
با توجه به پیشرفت در ساخت مواد برای ورق های هسته و هسته های نواری برش دار اکنون انواع مختلف این ورقها و نوارها بسیار زیاد شده است مهم ترین آنها اکنون ورق ها و نوارهای دینامو که سرد نورد شده اند می باشند که با کرمتالهای نا منظم بر طبق DIN45400
و با کریستالهای منظم بر طبق DIN46400 در حال حاضر هنوز وجود دارند
از میان انواع گوناگون ورق ها ورق M بیشتر بکار برده می شود زیرا دارای کم ترین پراکندگی شار میباشند در هسته های M فاصله هوایی عملا وجود ندارد با قرار دادن ورق ها بصورت متناوب در خلاف یکدیگر زمان ساخت ترانسفورماتور بیشتر خواهد شد ولی فاصله هوایی عملا از بین خواهد رفت امروزه از سایر انواع هسته ها از قبیل هسته های نواری برش دار نیز بسیار استفاده می شود ولی در این موارد قیمت مواد افزایش پیدا می کند ضخامت ورق در ترانسفورماتورهای کوچک اغلب 35/0 میلی متر می باشد
قرقره بوبین
شکلهای مختلفی برای قرقره بوبین ها وجود دارد اندازه های قرقره بوبین باید بر حس
ب استاندارد DIN 41304 باشد
سیم پیچها
ترانسفورماتورهای منبع تغذیه شامل سیم پیچ اولیه و ثانویه می باشند بر طبق قاعده ابتداء سیم پیچ اولیه و بعد از عایق بندی کافی سیم پیچ ثانویه بسته می شود اغلب تمام سیم پیچهای با ولتاژ کم در آخر پیچیده می شوند معمولا لازم است که ما بین سیم پیچ اولیه و ثانویه یا حتی برای هر لایه از سیم پیچ ثانویه حفاظ قرار داده شود این حفاظ می تواند از جنس ورقه نازک مسی یا از سیم مسی باشد برای سیم پیچها از سیم لاک دار مسی ( CUL ) استفاده می شود در جدول زیر مشخصات سیمهای مسی که مورد استعمال زیادی دارند آورده شده است در این جدول این مقادیر داده شده اند قطر سیم ( قطر نامی ) ، قطر سیم با عایق لاک برای سیم های لاکی مسی معمولی سطح مقطع سیم وزن به ازاء هر متر طول مقاومت به ازاء هر مترطول تعداد حلقه هاییکه میتوان در یک سانتی متر مربع جای داد همچنین حداکثر شدت جریان مجاز و برای چگالی جریانهای 55/2 و 1 آمپر بر میلی متر مربع از روی این مقادیر میتوان تعداد حلقه هاییکه در یک سانتی متر مربع جای می گیرند برای سیمهای مسی با عایق های متناوب از قبیل ابریشم لاک ابریشم دوبل بدست آورد.
مواد عایق
با وجودیکه سیمهایی که برای سیم پیچی بکار می روند دارای عایق می باشند با این حال عایق کردن لایه ها یا سیم پیچ ها لازم است که در آن از عایق های نواری شکل نیز استفاده می شود
در ترانسفورماتورهای معمولی از کاغذ لاک دار یا از پارچه لاک دار بر طبق DIN 40622 و DIN 40623 استفاده می شود به تازگی به مسئله صرفه جویی در جا و افزایش ایمنی برای ورق های عایق توجه زیادی می شود برای سازندگان ترانسفورماتور مسئله ضایعات مواد عایق مهم است هنگامیکه کاغذ یا ورق عایق بر روی سیم پیچ قرار داده می شود در این صورت ما بین قرقره بوبین و کناره سیم پیچ آنقدر محل خالی وجود دارد که حلقه سیم های تکی با آنها در تماس میباشد به این تربیت اثر عایقی کاغذ از بین میرود برای جلوگیری از این امر نوار عایق را کمی پهن تر از قرقره
بوبین و سیم پیچ انتخاب می کنند و کناره های آنرا طوری برش میدهند که یک لبه اضافی بوجود میآید
به این ترتیب لبه اضافه طوری بر روی دیواره قرقره بوبین قرار می گیرد که سیم نمی تواند با قرقره بوبین تماس پیدا کند در حال حاضر بوسیله شرکتهای مختلف کاغذهای لاکدار عایق کتان های عایق ابریشم های عایق و ورقه های عایق و ورقه های عایق برای برق ساخته میشوند
مقدار فضای لازم
در جداول زیر استانداردهای لازم برای مقدار فضای مورد نیاز بر طبق استاندارد DIN41308 داده شده است این مقادیر برای طراحی یک دستگاه با ترانسفورماتور لازم می باشد در ذیل مقدار فضای لازم برای ترانسفورماتورهای با هسته M و EI آورده شده است.
استاندارد جهانی محصول
جهت ترانسفورماتورهای کوچک استاندارد های VDE 0550 و VDE 0551 در نظر گرفته شده است
جهت قطعات اساسی تشکیل دهنده آن نیز استانداردهای ذیل مشخص شده است
ورق هسته DIN 46400
مواد فرو مغناطیسی DIN 4130
انواع فرم هسته DIN 41302
قرقره بوبین 41305 - DIN 41303- 413054
جنس سیم پیچ DIN 46435
شماره تعرفه گمرکی
ترانسهای تقویت تا 2 کیلو وات دارای تعرفه گمرکی 01/85 ح 3 اول و ترانسهای تقویت با توان بیش از 2 کیلو وات دارای گمرکی 01/85 ح 3 دوم میباشند
چگونگی بکار گیری محصول
کالای فوق کالای مستقلی می باشد و نقش واسطه ای در صنایع دیگر را ندارد و از آن می توان به عنوان دستگاه مکمل محصولات خانگی نام برد همچنین در واحدهای تجاری و خدماتی و صنعتی نیز که از وسایل برقی استفاده می کنند مورد دارد
کالای قابل جانشینی
کالای فوق در حال حاضر کالای قابل جانشینی ندارد
فصل دوم:
تحلیل صنعت
بشر از همان اوائل دوران وجودش در اثر مشاهده الماسک با برق به صورت یک پدیده طبیعت آشنایی داشت و در طی این مدت طولانی تا عصر جدید بحقیقت وجود این پدیده آتشگون پی نبرده بود و همواره با ترس و وحشت به برقی که از آسمان به زمین زده می شد و هر چه در سر راهش بود نابود می کرد می نگریست در دوران گذشته دور که بشر در بعضی از نقاط جهان به رب النوع ها اعتقاد داشت الماسک را نشانه خشم خدایان می دانست امروز نیز بسیاری از مردم از دیدن
الماسک و شنیدن صدای رعد دچار ترس و وحشت می شوند مردم آن دوران برق را زاییده آسمان و زمین می دانستند این پندار که برق زاییده آسمان است غلط نیست و در حقیقت بشر به کمک احساس خود به نتیجه صحیح رسیده بود زیرا به طوریکه علوم جدید نشان می دهد الماسک تنها از ابر بزمین نمی آید بلکه آسمان و زمین هر دو در تولید الماسک و ایجاد تعادل چارچ های برقی
سهیم اند امروز بشر برق را به صورت عامل موثر و مفیدی در زندگی خود وارد کرده است ولی راهی که از شناختن الماسک بصورت یک عامل مخرب تا کشف و به کار بردن برق طی شده بسیار طولانی بوده است
ریشه کلمه الکتریسیته :
در دوره مفرع یعنی در حدود 3000 سال قبل از میلاد مسیح (ع) طوایف ژرمن
در نواحی آلمان شرقی سنگ های زرد رنگی را یافتند که در مقابل اشعه آفتاب مانند طلا میدرخشید و به همین جهت آنرا ابتدا (( طلای شمال )) مینامیدند این سنگ خواصی مخصوص به خود داشت و از جمله اگر آنرا در آتش می انداختند با شعله روشنی می سوخت کلمه ای که در زبان آلمانی برای کهربا به کار می رود مفهوم همین خاصیت اخیر را می رساند
خاصیت کهربایی
از کهربا آلات زینتی و شانه و امثال آن می ساختند و کم کم اهمیت تجاری آن زیاد شده و تاجران آنرا برای فروش به یونان میبردند در اثر تجربه به خاصیت دیگری پی بردند و آن این بود که اگر آنرا با پارچه پشمی مالش می دادند جرقه داده و تولید صدا می کرد اگر با شانهای از جنس کهربا موها را شانه می زدند صدای جرقه به گوش می رسید و شانه موها را به طرف خود جذب می کرد و مردم آن زمان می پنداشتند که یک قوه اسرار آمیزی در آن وجود دارد
الکترون : مردم آن دوران چنین می پنداشتند که این قوه اسرار آمیز صدایی خدایی دارد و شخص را در مقابل ارواح خبیسه حفظ می کند و به همین جهت کهربا مورد توجه خاص قرار گرفت و متمولین یونانی خود را با کهربا زینت می دادند و آنرا به زبان یونانی الکترون ELEKTRON می نامیدند
در سال 1600 مسیحی فیز کدان انگلیسی (( ژیلبرت )) برای اولین بار این نکته اشاره کرد که این قوه اسرار آمیز ابتدا در کهربا که آنرا به زبان یونانی الکترون می نامیدند مشاهده شده است و به همین جهت او کلمه یونانی الکترون را برای قوه ای که در باره ی آن تجارب انجام می داد بهکار برد و بعدا کلمه الکتریسیته ( برق ) برای مفهوم کلی این پدیده طبیعت از کلمه الکترون گرفته شد
اهمیت برق برای انسان :
تا اینکه برق قابل استفاده گردید راهی بس دراز بیهوده شده است در حدود اضافه تر از صد سال قبل یعنی در سال 1854 ام برای اولین بار گروپ برق بوسیله هینریش گوبل اختراع شد و امروز نمی توان آنرا از زندگی روزانه جدا دانست و پس از آن برق رشته های مختلفی را تسخیر کرده و در آنها مورد استفاده قرار گرفته است و امروز در رشته های زیر از آن استفاده می شود : حرارت- محرکهای موتوری- عراده های برقی – تلگراف – تلفن –رادیو-تلویزیون-آلات الکترونیک ( ش I / 113 ) استفاده از برق در رشته هایی که در بالا ذکر شد زندگی بشر را به طور موثری تغییر داده است بطوریکه امروز زندگی انسان بدون برق غیر قابل تصور است ( دیتریش-فولتس-)
اگر چه که الکتریسیته به عنوان نتیجه واکنش شیمیایی ای که در یک پیل الکترولیک از زمانی که الساندروولتا در سال 1800 م این آزمایش را انجام داد شناخته می شده است اما تولید آن به این روش گران بوده و هست در سال 1831 م میشل فارادی ماشینی ابداع کرد که از حرکت چرخشی تولید الکتریسیته می کرد اما حدود پنجاه سال طول کشید تا این فن آوری از نظر اقتصادی مقرون به صرفه شود در سال 1878 م توماس ادیسون جایگزین عملی تجاری ای را برای روشنایی های گازی
و سیستمهای حرارتی ایجاد کرد و به فروش رساند که از الکتریسیته جریان مستقیمی که بطور منتقه ای تولید و توزیع شده بود استفاده می کرد در سیستم جریان مستقیم ادیسون ایستگاه های تولید توان اضافی می بایست نصب می شدند بدلیل اینکه ادیسون قادر نبود سیستمی را تولید کند که به ژنراتورهای چند گانه اجازه بدهد که به یکدیگر متصل شوند گسترش سیستم او نیاز داشت که تمامی ایستگاه های تولید جدید مورد نیاز ساخته شوند نیاز به نیروگاه های اضافی ابتدا توسط قانون اهم بیان شده است بدلیل اینکه تلفات با مربع جریان یا بار و با خود مقاومت متناسب است بکار بردن کابلهای طولانی در سیستم ادیسون به مفهوم داشتن ولتاژهای خطرناک در برخی نقاط یا کابل های بزرگ و گران قیمت و یا هر دوی اینها بود نیکولا تسلا که مدت کوتاهی برای ادیسون کار می کرد و تئوری الکتریسیته را بگونه ای درک کرده بود که ادیسون درک نکرده بود سیستم جایگزینی را ابدبع کرد که از جریان متناوب استفاده می کرد تیلا بیان داشت که دو برابر کردن ولتاژ جریان را نصف می کند و منجر به کاهش تلفات به میزان 4/3 می شود و تنها یک سیستم جریان متناوب اجازه انتقال بین سطوح ولتاژ را در قسمت های مختلف آن سیستم ممکن می سازد او به توسعه و تکمیل تئوری کلی سیستمش ادامه داد و جایگزین تیوری و عملی ای را برای تمامی ابزارهای جریان مستقیم آن زمان ابداع کرد و ایده های بدیعش را در سال 1887 در 30 حق انحصاری اختراع به ثبت رساند در سال 1888 م کار تسلا مورد توجه جرج وستینگهاوس که حق انحصاری اختراع یک ترانسفور ماتور را در اختیار داشت و یک کارخانه روشنایی را از سال 1886 م در گریت بارینگتون ، ماساچوست راه اندازی کرده بود قرار گرفت اگر چه که سیستم وستینگهاوس می توانست از روشنایی های ادیسون استفاده کند و دارای گرم کننده نیز بود اما این سیستم دارای موتور نبود توسط تسلا و اختراع ثبت شده اش وستینگهاوس یکسیستم قدرت برای یک معدن طلا در تلورید ، کلورادو در سال 1891 ساخت که دارای یک ژنراتور آبی 100 اسب
بخار ( 75 کیلو وات ) بود که یک موتور 100 اسب بخار ( 75 کیلو وات ) را در آنسوی خط انتقالی به فاصله 5/2 مایل ( 4 کیلو متر ( تغذیه می کرد . سپس در یک قرارداد با جنرال الکتریک که ادیسون مجبور به فروش آن شده بود شرکت وستینگهاوس اقدام به ساخت یک نیر گاه در نیا گارا فالس کرد که دارای سه ژنراتور تسلای 5000 اسب بخار بود که الکتریسیته را به یک کوره ذوب آلومینیوم در نیاگارا ، نیویورک وبه شهر بوفالو ، نیویورک به فاصله 22 مایل ( 35 کیلومتر ) انتقال می داد نیروگاه نیاگارا در 20 آوریل 1895 م شروع به کار کرد .
انرژی الکتریکی در حال حاضر
امروزه سیستم انرژی الکتریکی جریان متناوب تسلا کماکان مهمترین ابزار ارایه انرژی الکتریکی به مصرف کنندگان در سراسر جهان است با وجود جریان مستقیم ولتاژ بالا ( HVDC ) برای ارسال مقادیر عظیم الکتریسیته در طول فواصل بلند بکار می رود اما قسمت اعظم تولید الکتریسیته ، انتقال توان الکتریکی ، توزیع الکتریسیته و داد و ستد الکتریسیته با استفاده از جریان متناوب محقق می شود در بسیاری از کشورها شرکت های توان الکتریکی کلیه زیر ساخت ها را از نیروگاه ها تا زیر ساخت های انتقال و توزیع در اختیار دارند به همین علت توان الکتریکی به عنوان یک حق
انحصاری طبیعی در نظر گرفته می شود صنعت عموما به شدت با کنترل قیمت ها کنترل می شود و معمولا مالکیت و عملکرد آن در دست دولت است در برخی کشورها بازارهای الکتریسیته وسیع با تولید کننده ها و فروشندگان الکتریسیته ، الکتریسیته را مانند پول نقد و سهام معادله می کنند.
رشد سیستمهای قدرت الکتریکی :
قبل از قرن نوزدهم میلادی وسایلی مانند شمع و بعضی از انواع چربیها تنها منابع تامین روشنایی و در اواسط قرن نوزدهم چراغهای گازی عمومی عملی ترین و سالمترین وسایل روشنایی به شمار می رفتند گر چه تا آن زمان تحقیقات ارزندهای توسط بعضی از دانشمندان درباره الکتریسیته و اصول آن انجام شده بود اما تحولات اساسی از یک طرف توسط فاراده و هانری در زمینه تولید الکتریسیته و از طرف دیکر توسط بعضی دانشمندان به خصوص ادیسون در زمینه استفاده از الکتریسیته در ملتهب نمودن بعضی مواد و بالا خره تکامل لامپهای ملتهب و ساخت آنها به وجود آمد اولین سیستمهای قدرت تحت عنوان (( شرکتهای روشنایی )) در حدود سال 1880 م به وجود آمدند و معروفترین آنها شرکت پرل استریت در نیویورک بود که توسط ادیسون تاسیس شده بود قدرت الکتریکی این سیستم توسط ژنراتور DC تامین می شد و توسط کابلهای زیر زمینی توزیع می گردید بارهای این سیستم نیز فقط لامپهای ملتهب بودند بعد از آن شرکتهای روشنایی محلی به سرعت در اروپا و آمریکا رشد کردند در اواخر قرن نوزدهم موتور القایی جریان متناوب AC اختراع شد و مصرف انرژی الکتریکی تنوع بیشتری یافت در سال 1885 م (( جورج وستینگهاوس )) اولین سیستم توزیع جریان متناوب را که 150 لامپ را تامین می کرد نصب کرد و در سال 1890 م اولین خط انتقال AC به طول 21KM مورد بهره بردلری قرار گرفت اولین خطوط انتقال تک فاز بودند و انرژی
الکتریکی فقط توسط لامپهای روشنایی مصرف می شد موتو رهای اولیه نیز تک فاز بودند انتقال قدرت توسط جریان متناوب به خصوص جریان متناوب سه فاز به تدریج جای گزین سیستمهای DC شد دلیل عمده جای گزینی سیستمهای AC ترانسفورماتورها بودند که انتقال انرژی الکتریکی در ولتلژهای بالاتر از ولتاژ ژنراتور یا بار را امکان پذیر می کردند ضمن اینکه قابلیت انتقال قدرت بیشتری را نیز داشتند در سیستم های انتقال DC قدرت تولید شده توسط ژنراتورهای AC از طریق ترانسفور
ماتور و یکسو کننده الکترونیکی به خط انتقال DC داده می شود یک اینورتر الکتریکی جریان مستقیم را در انتهای خط به جریان متناوب تبدیل می کند تا بتوان ولتاژ آن را با یک ترانسفورماتور جهت مصرف کننده ها کاهش داد مطالعات اقتصادی اغلب نشان داده است که برای خطوط کوتاهتر از حدود 560 کیلو متر استفاده از خطوط انتقال هوایی DC مقرون به صرفه نیست بعد از اینکه طرح توربین ها بخار توسط پارسون ارائه شد قدرتهای تولید شده یا این توربین ها بیشترین محبوبیت را برای طراحان سیستم ها بهمراه آورد
فرکانس ولتاژهای تولید شده توسط توربین های بخار و آب اولیه اغلب 25 متر بود با معرفی توربین های بخار با سرعت زیاد لزوم افزایش فرکانس و استاندارد کردن فرکانس یک سیستم مطرح شد با استاندارد کردن فرکانس امکان اتصال سیستمها به یکدیگر نیز بوجود می آمد امروزه عموما فرکانسهای 50 و 60 هرتز در سیستمهای قدرت مورد استفاده می باشند امکان اتصال
سیستمهای قدرت کوچکتر و بوجود آمدن سیستم های بهم پیوسته باعث رشد و بزرگ شدن سیستم های قدرت گردید همزمان با بزرگ شدن سیستم های قدرت و رشد مصرف عناصر سیستم های قدرت نظیر ژنراتورها و ترانسفورماتورها تکامل بیشتری یافتند و قدرت های نامی آنها و همچنین ولتاژ خطوط انتقال بتدریج افزایش یافت بطوریکه در کشور ایالات متحده آمریکا ولتاژ خطوط انتقال از سال 1890 که معادل بوده است به میزان 765KV
در سال 1969 رسید ظرفیت کل نصب شده در سال 1982 در کشور مذکور نزدیک به 60000MW بوده است که متوسط KW 5/2 را برای هر نفر نشان داد تا سال 1917 سیستمهای قدرت به صورت واحدهای مستقل استفاده می شدند
تاریخچه صنعت برق در ایران
در سال 1283 هجری شمسی با نصف یک ژنراتور 400KW توسط حاج امین الضرب در خیابان چراغ برق تهران استفاده از انرژی الکتریکیبصورت یک سیستم در ایران آغاز شد تا سال 1338 تنها چند نیروگاه دیگر به ظرفیت های 6MW ، 8MW ، 2MW ، 1MW
مورد بهره برداری قرار گرفتند در سال 1338 نیروگاه طرشت با چهار واحد توربین بخار و تولید جمعا 50MW به عنوان اساسی ترین منبع تولید قدرت در ایران بشمار می رفت با تشکیل وزارت آب و برق در سال 1343 که بعدا به وزارت نیرو تغییرنام داد ، وظایف شرکتهای برق پراکنده به این وزارتخانه محول شد در پایان سال 1360 ظرفیت نصب شده در کل کشور به بیش از 11800MW رسید که نشان دهنده حدود 305W برای هر نفر بود در این سال نیروگاه های آبی تقریبا 5/27 در صد تولید نیروگاه های کشور را تشکیل می دادند (احد کاظمی 1384،صفحه 4تا2).
پیش زمینه های صنعتی و وضعیت کنونی و گرایش های آینده در جهان و ایران
امروزه با توسعه روز افزونی که در طی چند دهه اخیر در سطح زندگی مردم کشورمان مشاهده میشود ، استفاده از برق و وسایل برقی شتاب و گسترش روز افزونی یافته به گونه ای که بیش از 60 % مردم کشورمان حداقل از یکی از وسایل برقی خانگی استفاده می کنند که پیش بینی میشود با گسترش هر چه بیشتر شبکه برق رسانی کشور طی سالهای آینده میزان استفاده از وسائل برقی نیز افزایش بیشتری پیدا کند
ترانس تقویت که در این طرح به بررسی آن می پردازیم امروزه بعنوان یکی از دستگاه های مکمل دیگر محصولات برقی خانگی مانند یخچال و تلویزیون و ... بازار مصرف خود را در میان مصرف کنندگان علی الخصوص طی سالهای اخیر شبکه برق کشور توام با قطع و وصل و نوسانات بیشتری بوده به سرعت ایجاد نموده به گونه ای که محصول فوق به خصوص طی سالهای اخیر جزو کالاهای کمیاب در آمده و دارای نرخهای متفاوتی در بازار رسمی و بازار آزاد بوده است .
کالاهای فوق به غیر از مصارف خانگی که فوقاء بدان اشاره شد در غالب واحدهای خدماتی و صنعتی نیز که از وسایل برقی استفاده می کند مورد مصرف دارد
این کالا در حال حاظر در داخل کشور تولید میگردد و تولید کنندگان عمده این محصول کارخانجات فاراتل ، با خزر ترانس ، راسیکو ، کالای گنجیده ایرانفرد و تعاونی صنعتی 12 بهمن میباشد که مجموعا بیش از 60 % تولیدات کشور رادر دست دارند.
بجز واحدهای فوق در حدود 30 واحد دیگر در داخل کشور محصول فوق را تولید می نمایند که در حدود 15 واحد آن بدون هیچگونه پروانه ای مشغول به ساخت این محصول می باشند علاوه بر تولید محصول فوق در داخل کشور آمار اداره کل گمرکات کشور حاکی از آن است که در طی سالهای اخیر مقادیر زیادی ترانس تقویت وارد بازار ایران گردیده است
این کالا عمدتا توسط کشورهای شوروی ، لهستان ، تایوان ، آلمان غربی ، انگلستان ، فنلاند ، فرانسه ، بلژیک ، سوئیس ، اسپانیا ، ساخته و وارد بازار ایران گردیده است .
تعاریف عملیاتی :
الف ) ترانسفورماتور : دستگاه یا ماشینی است که انرژی الکتریکی را از یک مدار الکتریکی به مدار الکتریکی دیگر انتقال می دهد این انتقال انرژی از طریق میدانهای مغناطیسی صورت می گیرد بدون اینکه تغییری در فرکانس داشته باشیم
ب ) بو بین : به مجموعه هسته پلاستیکی و سیم پیچ هایی که روی آن پیچیده می شود بوبین می گویند
ج ) خط تولید : به مجموعه وسایل و دستگاه هایی که در فرآیند تولید نقش دارند خط تولید می گویند
د ) اسیلوسکوپ : وسیله ای برای نمایش و اندازه گیری موجهای ولتاژ
هـ ) مونتاژ : سر هم بندی کردن و اتصال وسایل مکانیکی و الکتریکی جهت بکار گیری طرح
و ) دیود : قطعه الکترونیکی که جهت یکسو سازی جریان به کار برده می شود
ت) مقاومت : قطعه الکترونیکی که با عبور جریان مقاومت می کند
پ ) پتانسیو متر : به مقاومتهای پتانسیومتر گفته می شود
ح ) خازن : یک وسیله الکتریکی که الکترونها و در نتیجه بار الکتریکی را در خود انبار می کند و در مواقع لزوم آنها را به مدار پس می دهد
خ ) ترانزیستور : یک وسیله نیمه هادی است که برای قطع و وصل کردن و یا تقویت حرکت الکترونها در یک مدار به کار می رود