بخشی از مقاله
عدس
از قديمي ترين منابع غذايي گياهي بشر است و عمر آن به قدمت تاريخ كشاورزي است. از عدس هم در قرآن (سوره بقره آيه 61) و هم در انجيل نام برده شده است. وجود بقاياي دانه هاي عدس در مقابر مصري به 2300 سال قبل از ميلاد مسيح مي رسد. كشت آن در مصر، جنوب اروپا و غرب آسيا در قديم رواج داشته و از اين مناطق بعداً به شمال اروپا، هندوستان، چين و بطرف غرب تا اتيوپي پراكنده گرديده است. كشورهاي عمده توليد كننده عدس در دنيا عبارتند از هندوستان، تركيه، سوريه، پاكستان، اسپانيا و بنگلادش. در ايران كشت عدس بيشتر به استانهاي شمال غربي و غرب كشور اختصاص يافته است.
منشاء عدس به نظر مي رسد از كشورهاي شرق مديترانه مثل آسياي صغير، يونان و مصر باشد كه از آنجا به طرف هند گسترش يافته است. كشت آن بعداً در اروپا، آفريقا و آمريكا رواج يافته است.
كليات گياه شناسي
عدس يكي از حبوبات است كه از قديم الايام در اكثر نقاط دنيا كشت مي شده است . گيه شناسان اعتقاد دارند كه عدس حتي قبل از تاريخ نيز وجود داشته است . عدس از نظر مقدر پروتئين بسيار غي است و دربين گياهان فقط لوبياي سويا بيشتر از عدس پروتئين درد .
عدس گياهي است يكساله كه ارتفاع آن بيش از 30 سانتيمتر نيست . برگهاي آن داراي 6 تا 14 برگچه مي باشد كه در انتهاي آن پيچك قرار درد . گلهاي عدس رنگ سفيد و داراي رگه هايي به رنگ بنفش است . ميوه آن غلاف كوچكي است و معمولا در هر غلاف 1 تا 3 عدس وجود دارد .
عدس دو نوع است :
1)عدس رسمي كه دانه آن گرد و سنبتا درشت است و رنگ آن سبز مايل به زرد است .
2)عدس ريز يا عدس قرمز كه دانه هاي آن ريز و به رنگ قرمز مي باشد .
تركيبات شيميايي:
عدس منبع غني پروتئين و ويتامين هاي گروه B مي باشد .
مواد موجود در 100 گرم عدس بقرار زير است :
انرژي 340 كالري
پروتئين 25 گرم
چربي 1 گرم
مواد نشاسته اي 60 گرم
كلسيم 80 ميلي گرم
فسفر 380 ميلي گرم
آهن 7 ميلي گرم
پتاسيم 8 ميلي گرم
ويتامين آ 600 واحد بين المللي
ويتامين ب 1 0/4 ميلي گرم
ويتامين ب2 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 3 2 ميلي گرم
آرسنيك 1 ميلي گرم
خواص داروئي:
عدس از نظر طب قديم ايران معتدل و خشك است و مانند ديگر گياهان پوست و دانه آن داراي اثرات متضاد يكديگر مي باشد . يعني پوست عدس گرم و خود عدس قابض است . بعبارت ديگر پوست آن ملين و مغز آن ضد اسهال مي باشد .
عدس يك غذاي كامل است و انرژي لازم را براي كارهاي بدني براي انسان تامين مي كند .
عدس داراي خواص زير است
1)عدس زياد كننده ترشحات شير است و مادران شيدره حتما بايد از آن استفاده كنند .
2)عدس را در كنيد و روي پوست ملتهب بگذاريد التهاب را برطرف مي كند .
3)براي درمان زخم هاي دهان و گلو و ديفتري عدس را پخته و آب آنرا غرغره كنيد .
4)براي تقويت معده و برطرف كردن گاز معده عدس پخته را با سركه ميل كنيد .
5)آش عدس با روغن بادام براي دوران نقاهت بهترين غذاست.
6)پماد در عدس با سركه براي ترك دست و پا كه بعلت سرما عارض شده سودمند است .
7)عدس را مي توان بعنوان مسهل هم مصرف كرد چون داراي لعاب زيادي است كه در درمان ناراحتي هاي روده نيز موثر است .
8)عدس پخته را بعنوان مرهم براي زخم نيز مي توان بكار برد .
طرز استفاده:
به مبحث نسخه پيچي گياهان دارويي براي بيماري مورد نظر مراجعه نماييد
مضرات :
عدس با تمام مزايايي كه درد نبايد زياد مصرف شود و در خوردن آن اسراف گردد زيرا اولا دير هضم است و توليد نفخ مي كند ثانيا قابض است و جريان خون را در رگها آهسته مي كند . البته مي توان براي جلوگيري از اين عوارض عدس را با روغن كنجد و يا روغن بادام و با سركه خورد . ضمنا عدس بعلت داشتن ميكروپروتئين براي افراديكه ناراحتي كليه مخصوصا تقويت كليه دارند زيانبخش است .
