بخشی از مقاله
علت به وجود آمدن ناهنجاری:
در خیلی از مواقع ما در وضعیت های غلط از نشستن ایستادن خوابیدن و راه رفتن های طولانی قرار داریم که در طولانی مدت بدن ما رو در وضعیت غیر نرمالیی شکل می ده همچنین فعالیت بیش از حد با یک طرف از بدن ( مثلا در ان
واع ورزشها مثلا بدمینتون یا در حمل یکطرفه وسایل ) بدن ما رو به سمت افتادگی شانه سوق می ده همینطور ضعف عضلات یک سمت بدن که به علت کشیدگی بیش از حد رخ میده در به وجود آمدن این عارضه همکاری میکنه معمولا کسانی که دچار کج گردنی یا کج پشتی هستند نیز افتادگی شانه هم وجود داره شما با
انجام تمرینات ورزشی (ساده)زیر میتوانید در درمان ناهنجاری و جلوگیری از پیشرفت آن کمک شایانی به خود بکنید.
حمل طولانی مدت کیفهای سنگین به افتادگی شانه و درد مزمن منجرمیشود
بلند کردن اجسام سنگین یا پرکردن بیش از اندازه کیف به خصوص کیفهایی که تنها روی یک شانه حمل میشوند منجر به افتادگی شانه و دردهای شایع شانهای میشود.
بلند کردن اجسام سنگین یا پرکردن بیش از اندازه کیف به خصوص کیفهایی که تنها روی یک شانه حمل میشوند منجر به افتادگی شانه و دردهای شایع شانهای میشود.
دکتر سهیل مهدی پور متخصص ارتوپدی درگفت وگو با بیان این مطلب گفت: دردهای شانهای از جمله موارد شایع است که طی آن تاندونها در فضای عبوری خود در داخل شانهگیر کرده و در واقع فضایی که رباطها از آن خارج میشوند، تنگ میشود.
این متخصص ارتوپدی، نقاشهای ساختمان، وزنه برداران و کسانی که زیاد دست را بالای سر حرکت میدهند و یا اجسام سنگینی بلند میکنند را مستعد این بیماری خواند و گفت: این دردها در دانش آموزان و کسانی که کیفهای سنگین خود را تنها بر روی یک شانه حمل میکنند نیز دیده میشود که بروز آنها در جوانی معمولا به صورت گذرا و کم و بیش است و با افزایش سن و عدم توجه کافی به آن باعث تبدیل آن به دردهای دائمی میشود.
به گفته وی، حمل طولانی مدت کیف سنگین بر روی یک شانه باعث نامتعادل شدن تدریجی عضلات داخلی و خارجی شانه و خستگی آنها شده و در نهایت به افتادگی شانه و دردهای مکرر ختم میشود.
وی تاکید کرد: اگر به دردهای شانهای و افتادگی شانه به موقع رسیدگی شود قابل درمان و
برگشت پذیر هستند و با فیزیوتراپی و حرکات ورزشی خاص تحت نظر پزشک طی طول درمان مشخص بهبود مییابند.
وی افزود: اصلاح ساختارهای کاری و زندگی مهمترین راه پیشگیری از بسیاری از دردهای شانهای است.
در این زمینه نیاز به بررسی و معاینه فرد و تشخیص میزان افتادگی و شدت آن می باشد
. بااین حال انجام ورزش ها و تمرین هائی که بتوانند بر ثبات عضلات شانه بیافزایند توصیه میشود. دو تمرین زیر می تواندمفید باشد.
تمرین کششی شانه :
فرد در حالت ایستاده قرار می گیرد. با دست راست مچ دست چپ را پشت تنه می گیرد. حال سعی می کند دستها را به سمت عقب بکشد. این حرکت موجب کشش بافتهای نرم اطراف شانه می گردد. هر تمرین به مدت یک دقیقه انجام می شود، سپس فرد استراحت نموده و تمرین را بادست دیگر انجام می دهد.
تمرینات تقویتی :
برای بهبود وضعیت شانه ها بایستی عضلات بالا برنده شانه ها را تقویت نموده و فرد یاد بگیرد شانه ها را در وضعیت طبیعی نگه دارد. این حرکات عبارتند از :
تمرین مربوط به دامنه حرکتی شانه ها:
فرد در حالت ایستاده قرار می گیرد و سعی می کند شانه ها را به سمت بالا ببرد. سپس سعی می کند شانه ها را پایین تر از حد طبیعی بیاورد. تمرین بعدی جلو و عقب بردن شانه هاست . بطوریکه فرد کتفها را از هم دور یا به هم نزدیک می کند. این تمرین سبس تقویت عضلات بالا برنده کتف و همچنین عضلات دور کننده شانه ها از یکدیگر می شود.
تمرین تقویتی ضلات با لا برنده کتف در حالت نشسته :
فرد در حالت نشسته قرار می گیرد و دو وزنه در دستهایش می گیرد. حال شانه ها را بالا می برد و برای لحاظاتی در این وضعیت نگه می دارد . سپس پایین می آورد این تمرین موجب بهبود قدرت عضلات با لابرنده کتف و وضعیت شانه ها می ش.د وزنه می تواند از 5/2 تا 14 کیلوگرم باشد.
کتف بند ها از نظر ظاهری باعث بالارفتن شانه ها می شوند امااستفاده از آن را بطور مداوم توصیه نمیشود.بطور طبیعی بالانگه داشتن شانه ها توسط عضلات مربوطه انجام می شود. استفاده از کتف بند های طبی یا غیر طبی باعث می شود که وزن عضلات بر روی این عضلات
نیفتند.بدین ترتیب این عضلات بی کار می شوند.کارنکردن بتدریج باعث می شود که این عضلات تحلیل بروند.
در مجموع استفاده از این کتف بند ها را تنها بطور موقتی(چند ساعت در روز و آنهم یک یا دو بار در هفته) توصیه میشود.
شيوع «شانه نامتقارن» در بين دانش آموزان دختر
علاوه بر اختلالات ژنتيكي، صدمات وارد شده و بيماري ها عوامل مربوط به سبك زندگي نيز همچون فقر حركتي، عادات نامناسب، الگوي نامناسب، حركات بدني، افزايش وزن، وضعيت غلط بدن و پوشش نامناسب سهم عمده اي در بروز ناهنجاري هاي جسمي دانش آموزان دارد.
فعاليت هاي ناچيز ورزشي مشكلات جسمي بسياري را براي دختران به وجود مي آورد. نيازمندي دختران به ورزش هنوز در ميان بسياري ازوالدين جانيفتاده است و به همين خاطر اگر براي هر دختر دانش آموز يك سالن ورزشي ساخته شود، باز هم اين مشكل حل نخواهد شد، چرا كه بسياري از والدين همچنان دغدغه راه و فاصله رسيدن دختران از خانه تا سالن ورزشي را دارند.
درحالي كه ايجاد امكانات تفريحي و ورزشي سالم در مدارس مي تواند تا حد قابل قبولي از بروز چنين مشكلاتي بكاهد.
مطالعات نشان مي دهد كه حدود ۸ ميليون دانش آموز دختر به نوعي با اختلالات و ناهنجاري هاي جسمي و حركتي روبه رو هستند و اين درحالي است كه نبود امكانات و فضاي ورزشي مناسب در مدارس، يكي از مهمترين عوامل اين ناهنجاري ها به شمار مي رود.
ناهنجاري هاي ساختار قامتي دانش آموزان
شانه نامتقارن: حمل كيف و اشياي سنگين منجر به افتادگي شانه مي شود.
پائين بودن يك شانه نسبت به شانه ديگر را شانه نامتقارن يا افتادگي شانه مي نامند. اين ناهنجاري كه در ميان دختران ايراني شيوع چشمگيري دارد در اثر عواملي چون اتخاذ وضعيت هاي نادرست هنگام نشستن، حمل كيف و كتاب با يك دست و استاندارد نبودن ميز و نيمكت و در نتيجه خم شدن بيشتر به يك سمت هنگام نوشتن بروز مي كند.
همچنين ضعف عضلات بالابرنده كتف ها در يك سمت، از ديگر عوامل ايجاد اين ناهنجاري است. خارج شدن شانه ها از حالت طبيعي، درد كتف ها، درد ناحيه پشت و اطراف گردن و همچنين ضعيف شدن عضلات بالابرنده كتف ها ازجمله عوارضي است كه مبتلايان به ش
انه نامتقارن بايد درانتظارش باشند.
كمرگود: افزايش گودي كمر به نحوي كه از حدطبيعي بيشتر باشد را گودي كمار وارده بر مهره هاي تحتاني كمر و كاهش انعطاف پذيري و تحرك در ناحيه كمري مواجه مي شوند.
اين افراد همچنين مستعد ابتلابه كمردرد و كوتاهي قد هستند، حتي ممكن است گوژپشت شوند.
پشت گرد: گوژپشتي را مي توان نام آشناترين ناهنجاري ساختار قامتي ناميد.
متخصصان افزايش بيش از حد طبيعي تحدب مهره هاي پشتي را پشت گرد (گوژپشتي) يا كيفوز مي نامند. قرار دادن تنه در وضعيت غلط، ضعف عضلاني، افزايش گودي كمر و برخي بيماري ها علل اصلي وجود اين ناهنجاري هستند.
افراد خجالتي و بلندقد هم بيشتر در معرض اين تغييرشكل قراردارند؛ چرا كه در هنگام نشستن يا ايستادن تنه را بيش از حد خم مي كنند و ادامه اين وضعيت منجر به گوژپشتي مي شود. درد، افتادگي سينه، كاهش انعطاف پذيري، تخريب مهره ها، ايجاد شانه هاي گرد و بروز عارضه رو به جلو بودن سر ازجمله عوارض اين ناهنجاري است.
ضمن آن كه مبتلايان به پشت گرد در اندام هاي فوقاني با محدوديت حركتي مواجه اند.
سر به جلو: هنگامي كه سر فرد جلوتر از خط ثقل بدن قرار گيرد، به طوري كه از نماي جانبي خط شاقول از لاله گوش عبور نكند و لاله گوش جلوتر باشد، اصطلاحاً گفته مي شود كه فرد مبتلابه سرجلو است.
اتخاذ وضعيت نادرست، ضعف عضلات پشت گردن و كيفوز پشتي ازجمله علل ابتلابه سر به جلو است. افراد مبتلابه اين ناهنجاري ها با عوارضي چون افتادگي شانه ها، افتادگي سينه و ايجاد درد در ناحيه پشت گردن و قسمت فوقاني پشت رو به رو هستند.
پشت صاف: هنگامي كه گودي كمر به حدي كاهش يابد كه از حدطبيعي كمتر باشد، فرد مبتلابه پشت صاف مي شود.
علل اين ناهنجاري عبارتند از كوتاهي عضلات پشت ران، كوتاهي عضلات شكمي و گرفتگي عضلات كمري، افرادي كه مبتلابه اين ناهنجاري اند با عوارضي چون آرتروز زودرس، كاهش انعطاف پذيري در ناحيه كمر و افزايش فشارهاي مكانيكي وارده به قسمت تحتاني كمر دست به گريبانند.
اين افراد همچنين مستعد ابتلابه كمردرد و ابتلابه فتق ديسك هستند.
در اين ميان نبود فضاي كافي و مناسب (حياط يا سالن سرپوشيده) براي دختران نيز عامل ديگري براي فقر حركتي و ناهنجاري هاي قامتي است. تا آنجا كه اگر سرانه فضاي استاندارد براي ورزش دانش آموزان ۵/۲ متر مربع باشد، اين ميزان در ايران براي دختران ۱۷ و براي پسران ۲۶سانتيمتر مربع است.
البته طرح مناسب سازي مدارس دخترانه نيز به علت محدوديت هاي فيزيكي موجود، تاكنون فقط در پنج درصد مدارس اجرا شده است.
پشت گرد: شانه خميده و به جلو آمده شايع ترين انحرافات ستون فقرات در دختران ايراني محسوب مي شود.
بدنشستن و ضعيف بودن عضلات، عمده ترين علل اين اختلالات است كه با تقويت قدرت عضلات در همه سنين كودكي مي توان از بروز چنين اختلالاتي پيشگيري كرد.
وزن بيش از حد كيف و كوله پشتي و يا حمل متوالي آنها و آن هم فقط با يك دست عوارض بسياري را به مرور زمان براي ستون فقرات افراد و بويژه دانش آموزان درپي دارد.
وزن بيش از حد كيف، علاوه بر افزايش خستگي جسمي به تدريج برا
ي دست و ستون فقرات نيز مشكل ايجاد مي كند. دانش آموزان بايد از كيف يا كوله پشتي خود به نحوي استفاده كنند كه وزن آن بين دو اندام فوقاني تقسيم شود.
آیا شما هم از دردهای گردن و شانه رنج می برید ؟
آیا میدانید که چگونه می توان از شر دردهای آزار دهنده ی گردن و ش
انه خلاص شد ؟ پیشنهاد میکنم این مطلب را دقیقا بخوانید و توصیه های آن را بکار ببرید ... عوامل متعددي باعث ايجاد درد در گردن و متعاقب آن دردهاي تير کِشنده و طاقت فرسايي در دست ها مي شود از جمله اين عوامل: التهاب بافت هاي نرم اطراف مفصل هاي مهره اي خشکي مفاصل، وضعيت نامناسب سر و شانه ها، تغيير شکل مهره ها به طور اوليه يا ثانويه ، آرتروز، ديسک و بيماري هاي ناشي از گرفتگي هاي عضلاني، و کشيدگي هاي ليگاماني است.
چکار کنيم ؟ چگونه زندگی کنيم که از مهره هاي گردنمان به خوبي محافظت کنيم تا دچار هيچ يک از بيماري هاي فوق نشويم و براي هميشه از دردهاي جسمي و رواني و اقتصادي بيماري هاي گردن دور بمانيم؟
قبل از اینکه پاسخ این سوالات را به شما بگوئیم در ابتدا بر لزوم رعایت و انجام کلیه ی دستورات و توصیه های زیر در محيط هاي کار ، در محيط هاي کارمندي يا حتي در خانه و ... وتاکید می کنیم.
بيشترين علل وجود دردهاي مختلف در ناحيه گردن ناشي از سه بيماري شايع اسپوندیلوزیس یا همان آرتروز ، فتق ديسک و سندرم هاي عضلاني است .
توجه: در صورت وجود درد در ناحيه گردن و انتشار آن به دست ها حتي در مراحل اوليه آن بايستي به پزشک مراجعه کنید تا تشخيص قطعي در مراحل اوليه صورت گيرد چرا که درمان در اين مراحل بسيار مفيدتر و مؤثرتر واقع مي گردد.
نکات زیر را برای پیشگیری از بروز دردهای گردن و شانه رعایت کنید :
* هميشه گردن خود را چه در حالت ايستاده، نشسته، يا راه رفتن، صاف و عمود بر بدن نگهداريد به طوري که هيچ زاويه اي با بدن نسازد .
* هرگز گردن خود را خم نکنيد بلکه اگر لازم است صندلي خود را کوتاه تر کنيد يا ارتفاع ميز خود را بالاتر ببريد تا مجبور به خم کردن گردن خود نباشيد. چرا که بسياري از بيماري هاي گردني ناشي از خم بودن گردن به مدت طولاني است. بنابراين حتي الامکان گردن خود را خم نکنيد و اگر مجبور به اين کارهستيد، هر از چند گاهي گردن خود را صاف کنيد.
* از نرمش ها و حرکاتي که در آنها مجبور به خم کردن گردن هستيد دوري کنيد.
* اگر کارتان نشسته است و مجبور به خم کردن گردن خود هستيد حتماً با يکي از دستانتان از وزن سرتان و فشار آن بر روي مهره هاي گردني بکاهيد تا کمتر دچار صدمات گردني شويد.
* بهتر است از ميزهايي استفاده کنيد که شبيه ميز تحرير مدارس است و پايه هاي جلويي آن، کمي بلندتر از پايه هاي عقبي است به اين ترتيب کمتر ناچارمي شويد گردنتان را خم کنيد.
* موقع مطالعه سعي کنيد کتاب يا روزنامه را بالا نگهداريد نه اين که گردنتان را خم کنيد. مدت هاي مديدي اينگونه مطالعه کردن ممکن است به گردن شما آسيب بزند.
* حتي الامکان هنگام خوابيدن از بالش کوتاه استفاده کنيد. به طوري که سرتان در امتداد بدن قرار گيرد نه اين که خم شود.
در حین رانندگي تا آنجا که مي توانيد به فرمان نزديکتر بنشينيد تا مجبور نباشيد دستهايتان را دراز کنيد و به فرمان برسانيد چرا که به طور مستقيم و غير مستقيم باعث ايجاد گردن درد خواهد شد.
*صندلي که روي آن مي نشينيد و رانندگي مي کنيد حتماً بايستي داراي تکيه گاهي جهت گردن باشد. چرا که در بسياري از حوادث رانندگي از قبيل ترمزها
ي شديد که باعث حرکت شديد رو به جلوي گردن مي شود و برخورد شديد اتومبيل ديگري از پشت که باعث حرکت شديد رو به عقب گردن مي شود سبب آسيب نخاع در اثر شکستن و جابجايي مهره ها مي گردد.
تمرينات و حرکات مفيد برای پیشگیری و درمان دردهای گردن و شانه :
* گردن را ضمن سفت کردن عضلات آن به سمت عقب، چپ و راست حرکت دهيد.
* از حرکات چرخشي گردن و سر خودداري کنيد.
* شانه ها و عضلات اطراف را تقويت نماييد، چرا که با افز
ايش قدرت و تحمل اين عضلات، فشار کمتري روي مهره و ديسک هاي بين مهره اي وارد مي شود.
الف) شانه هايتان را بالا ببريد و به گوشهايتان نزديک کنيد. 5 ثانيه نگه داريد، سپس آزاد نماييد. اين حرکت را روزي سه مرتبه هر مرتبه 30 بار تکرار نماييد.
ب) شانه هايتان را به سمت عقب حرکت دهيد به طوري که کتف هايتان از پشت به يکديگر نزديک شوند اين حرکت را روزي سه مرتبه هر مرتبه 30 بار تکرار نماييد .
* روي يک تخت دراز بکشيد و گردن تان را از پايين به بالا حرکت دهيد. اين حرکت را روزي يک بار و هر بار 40 مرتبه انجام دهيد.
* هميشه حالتي نظامي وار داشته باشيد سر صاف و مستقيم ، نگاه به جلو، شانه ها عقب و بالا، و سينه بيرون، شکم داخل، چه در حالت ايستاده و يا راه رفتن يا نشستن .
تمرینات کششی و قدرتی در رفع افتادگی شانه
* در حالت ایستاده قرار بگیرید. با دست راست مچ دست چپ را پشت تنه بگیرید. حال سعی کنید دستها را به سمت عقب بکشید. این حرکت موجب کشش بافتهای نرم اطراف شانه می گردد. هر تمرین به مدت یک دقیقه انجام می شود، سپس استراحت نموده و تمرین را بادست دیگر انجام دهید.
* در حالت ایستاده هر دو دست رو از پهلو به بالای سرببرید و در هم قفل کنید( تا جایی که میتونید به سمت بالا کشش بدهید طوری که کشش عضلات زیر بغل رو احساس کنید)
* همین تمرین رو در حالت خوابیده به پشت هم انجام بدید سعی کنید بدون اینکه آرنج خم بشه پشت دستها رو به زمین برسونید
* در صورت داشتن بارفیکس از آن آویزان بشید و چند ثانیه نگهدارید تا کاملا کشش صورت بگیرد
* با دستی که دچار افتادگی است از بارفیکس آویزان بشید.
* در وضعیت ایستاده سعی کنید در سمتی که شانه افتادگی داره کتف رو بالا بیارید و حدود ده تا پانزده ثانیه نگه دارید ( این حرکت رو به حالت پرتاب شانه افتاده به سمت بالا به طور پی در پی انجام بدید)
* در حالت ایستاده قرار بگیرد و سعی کنید شانه ها را
به سمت بالا ببرید. سپس سعی کنید شانه ها را پایین تر از حد طبیعی بیاورید. تمرین بعدی جلو و عقب بردن شانه هاست . بطوریکه باید کتفها را از هم دور یا به هم نزدیک کنید. این تمرین سبب تقویت عضلات بالا برنده کتف و همچنین عضلات دور کننده شانه ها از یکدیگر می شود.
* در حالت نشسته قرار بگیرید و دو وزنه در دستهایتان بگیرید. حال شانه ها را بالا ببرید و برای لحظاتی در این وضعیت نگه می دارید . سپس پایین می آورید این تمرین موجب بهبود قدرت عضلات بالابرنده کتف و وضعیت شانه ها می شود. وزنه می تواند از ۵/۲ تا ۱۴ کیلوگرم باشد.
نکته: تلاش کنید هنگام کار، استراحت، راه رفتن و نوشتن, شانه ها را در یک سطح نگه دارید.
هرگز طی یک مسیر کیف و کتاب خود را فقط
با یک دست حمل نکنید، بلکه سعی کنید این کار را به صورت متناوب با هر دو دست انجام دهید.
یادگیری وضعیت صحیح راه رفتن وایستادن و حفظ نمودن آن ( حفظ وضعیت صحیح).