بخشی از مقاله
نابودي هزاران اصله كاج در زنجان
مدير عامل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري زنجان: سرماي كم سابقه زمستان سال گذشته، سبب نابودي بسياري از درختان شهر گرديد300 اصله درخت كاج توپي در سطح شهر از بين رفته است.
سرماي كم سابقه و يخبندان هاي شديد زمستان سال گذشته كه به جهان سيبريايي معروف است ،سبب نابودي بسياري از درختان از جمله كاج هاي توپي ومعمولي و سروها شد .
اديبان ،مدير عامل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري زنجان در گفتگو با خبر نگار سرويس شهرخبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) منطقه زنجان – با اشاره به شواهد علمي و بررسي هاي كارشناسي انجام شده در سازمان گفت : انتخاب گونه اي از درختان براي كاشت در شهر نيازمند مطالعه وسيع در بازده زماني حداقل 30 ساله دارد تا درختان قابليت خود را در خصوص مقاومت در سرما و شرايط اقليمي موجود نشان دهند و با شرايط محيط سازگارشوند .
بنابراين دليل اصلي عدم استقرار بسياري از گونه هاي گياهي در شهر زنجان ، بروز چنين شرايط به ويژه سرماي طوفاني زمستان زنجان است كه باعث حذف بسياري از گونه هاي گياهي شده است . وي وضعيت غير مترقبه زمستان سال گذشته را به فال نيك گرفت و آن را شاخصي براي انتخاب گونه هاي مقاوم درختان هميشه سبز از جمله انواع سروها ( سرو خمره اي ، سرو بادبزني ، سرو ناز و سرو نقره اي و ...) عنوان كرد .اديبان تصريح كرد : با حفظ حداكثر سرانه فضاي سبزدر فصول سرد سال ، ديگر شاهد حذف حجم زيادي از درختان نخواهيم بود .وي افزود : ساير درختان از جمله خزان پذيرها نيز دچار سرمازدگي شدند كه در فصل بهار سالجاري اين تغييرات محسوس تر خواهد شد .
مدير عامل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري زنجان بيان داشت : طبق آمار موجود در سازمان ، 300 اصله درخت كاج توپي در سطح شهر از بين رفته اند .وي انتخاب گونه هاي كاج و سرو را محدود به باغچه ها و نقاط محفوظ و شرايط ويژه نگهداري در زمستان عنوان كرد .اديبان بيان داشت : ازبين كاج ها ، كاج سياه با حداقل واكنش در سرماي زمستان سال گذشته از وضعيت خوبي برخوردار است .وي با بيان اينكه سوز سرماي زمستان سال گذشته در كنترل و پيشگيري شيوع آفات در امسال تا حدودي مؤثر بوده است ، به تمامي علاقه مندان به فضاي سبز توصيه كرد تا قبل از انتخاب درخت يا هر نوع ديگري از گياهان براي كاشت در محوطه و باغچه هاي منازلشان با واحد مشاوره و كارشناسي سازمان مشورت انجام دهند تا بهترين گزينه براي طرح هاي كاشتي انتخاب شود .
اين مقام مسئول در پايان گفت : واحدهاي علمي و كارشناسي سازمان با جمع آوري و تفسير تمام اطلاعات از جمله هواشناسي ، خاكشناسي و شرايط فرهنگي و اقليمي شهر زنجان در انتخاب گونه اي مناسب از درختان و گياهان در شهر، بهترين راهنماي شهروندان در امر فضاي سبز خواهند بود .
معرفي برخي از گونه هاي گياهي مناسب براي ترميم و گسترش فضاي سبز منطقه
بهترين مصرف براي انتخاب گونه هاي گياهي مناسب براي ترميم و گسترش فضاي سبز گياهان بومي و سازگار منطقه مي باشد
- افراها Acer sp : از درختان پهن برگ با چوب صنعتي و بعضاً زينتي هستند . برگها اكثراً پنجه اي متقابل و شانه اي شامل 5-3 برگچه نوك دله با دندانه هاي نامنظم است كه در زمستان خزان مي كنند ميوه هاي فندقه داراي دو بال است و در تابستان مي رسد . افراها در بيشتر خاكها و شرايط مقاوم بوده و گونه هاي مهم آن عبارتند از افراي سياه (Acer negundo ) ، كرپ (Acer compester ) و افراي شبه چناري ( Acer pseudo platarius )
- آيلانتوس(عرعر) Ailanthus altissima : درختي است خزان كننده و سريع الرشد با فرحي گسترده و شاخه هايي چنگال مانند با برگ هايي به رنگ سبز تيره و مركب از 30-15 جفت برگچه بيضي شكل و درشت – گلهاي آن به شكل خوشه اي بزرگ ، مركب از گلهاي سبز رنگ كوچك و ميوه هاي بالدار جذاب و سبز رنگ كه پس از مدتي به رنگ قهوه اي متمايل به قرمز در مي آيند .
- بادام تلخ (Amygdalus comunis): درختي است به ارتفاع 8 متر بدون خار – شاخه هاي جوان كوتاه و متعدد با برگهاي تخم مرغي شكل سر نيزه اي يا بيضوي بطول cm 9 و به عرض cm 3 با قاعده كم و بيش گوه اي كه مطمئناً با توجه به ارزش اقتصادي و مقاومت آن در برابر كم آبي در طرح هاي توسعه فضاي سبز بسيار مفيد خواهد بود .
- تنگرس( بادام خارآلود)(Amygdalus lycioies ) : درخچه اي خار آلود با ارتفاع 5/0 متر و با شاخه هاي جوان كه ابتدا صاف و قهوه اي روشن بوده و سپس متمايل به خاكستري روشن يا تيره مي شود و داراي خارهاي منشعب و سختي است . از اين گونه معمولاً در تثبيت خاكها در مناطق فرسايشي استفاده مي شود .
- كاج سياه: درختي است هميشه سبز با رشد بطئي و بومي اروپاي جنوبي ، اين درخت نسبت به سرما و خاكهاي گچي مقاومت خوبي دارد . فم طبيعي درخت مخروطي و برگهاي آن سبز تيره است .
- بنه (چاتلانقوش) Pistacia atlantica : درختي است خزان كننده با ارتفاع بيش از cm 15 كه داراي تاجي گرد و بزرگ مي باشد . برگهاي آن شانه اي فرد با 5-2 جفت برگچه گرد و گل آذين خوشه اي باز است . از اين دخت صمغي استخراج مي شود كه ارزش اقتصادي فراواني دارد .
- پسته Pistacia Vera : درختي است كوچك با ارتفاع 5 متر و برگهاي چرمي شكل صاف و تخم مرغي كه در اغلب نقاط ايران مي رويد . روي برگ سبز و پشت آن مات و كمرنگ است و بردباري آن در مقابل بسياري از شرايط نامساعد ارافيكي و كليماتيكي باعث گسترش زياد آن شده است .
- سپيدار Populus : درختي است خزان كننده و سريع الرشد كه عمر آن حدود 60 سال است ابعاد اين درخت متوسط تا بزرگ و تاج باز و تخم مرغي دارد . پوست تنه درخت جذاب و به رنگ روشن درختان كهنسال تيره رنگ است . برگهاي پنجه اي شكل آن در قسمت دي سبز يراق و در قسمت پشتي انبوه از كرك هاي سفيد غدي است .
- سماق معمولي Rhus coriaria : اين درخت بومي نواحي مديترانه اي است و در رشته كوههاي ايران هم مي رويد . قامت درخت كوچك و به ارتفاعm 4-3 است.
برگهاي مركب شانه اي آن بطول cm 18 مي رسد و داراي 5 برگچه است . برگچه هاي رنگي و گل آذين متراكم خوشه اي و خياي رنگ آن زيبايي اين گونه را دو چندان مي كند .
- سرو نقره اي cupressus arizonia : درختي است هميشه سبز با رشد اوليه بطئي و طول عمر زياد فرم درخت مخروطي تراكم و متقارن است و برگهاي فلسي آن كبود نقره اي خام و متراكم است . اين درخت نيز به شرايط خشكي و سرمايي بسيار مقاوم است .
- سنجد Elaeagnus angustifolia : درختي است با قامت متوسط و برگهاي نيزه اي يا بيضي شكل كه روي آن نقره اي كبود و پشت آن نقره اي رنگ است به همين علت اين درخت از دور به شكل توده نقره اي خام ديده مي شود گلهاي اين درخت زرد رنگ و معطر است .
- زبان گنجشك fraxinus rotondi folia : درختي است خزان كننده ، پر رشد كه در بيشتر نقاط استپي كشور مي رويد ، برگهاي اين درخت سبز كبود رنگ و به شكل نيزه اي با انتهايي كشيده است .