بخشی از مقاله
فیبر مدار چاپی
اتو
اتوی مورد نیاز یک اتوی معمولی می باشد که تقریبا در همه منازل یافت می شود.
چاپگر ليزری
چاپگر باید حتما از نوع لیزری باشد ولی مارک آن تفاوتی ندارد. انجام این طرح با چاپگرهای جوهرافشان و سوزنی امکانپذیر نمی باشد چنانچه چاپگر لیزری در اختیار ندارید می توانید به یک مغازه تکثیر مراجعه کنید.
کاغذ فتو (photo )
کاغذی که در چاپگرهای جوهرافشان برای چاپ عکس بکار می رود. اگر می خواهید کاغذی از نوع دیگر استفاده نمائید باید توجه داشته باشید که کاغذ مذکور جوهر را به خود جذب نکند مثلا کاغذ گلاسه یا کاغذهای روغنی پشت برچسبها را نیز می توانید با موفقیت بکار ببرید و قیمت آن نیز ده ها بار از کاغذ فتو کمتر است.
ساير وسايل
یک ظرف محتوی آب گرم، یک برس یا مسواک کاملا نرم .
مراحل اجرا
ابتدا بایستی طرح مدار چاپی مورد نظر را با یک برنامه گرافیکی رسم نمایید. برنامه های تخصصی فراوانی در این ارتباط موجود می باشد. همچنین می توانید از برنامه های گرافیکی همه منظوره مانند فتوشاپ استفاده کنید. چنانچه این برنامه را در اختیار ندارید با برنامه نقاشی ویندوز نیز می توان همان نتیجه را بوجود آورد. توجه کنید که دقت چاپی تصویر باید طوری انتخاب شود که پس از چاپ اندازه و محل پدها (پایه ها) دقیقا منطبق بر اجزا باشد. برای چاپ تصویر از دقت 300 نقطه بر اینچ (dpi) یا بالا تر استفاده کنید. در این دقت تصویری که 300 پیکسل طول و عرض دارد به طول و عرض 1 اینچ چاپ می شود که در این حالت دقیقا یک مربع 10 پد در 10 پد از یک بورد سوراخ دار را می پوشاند. در زیر عکسی که حاوی محل پایه های یک آی سی 8 پایه است در اندازه اصلی مشاهده می شود. چنانچه این تصویر با دقت 300 dpi چاپ شود آی سی براحتی در آن جا می گیرد:
با استفاده از این روش براحتی می توانید خطوط مسی را که از بین پایه های آی سی ها رد می شوند را نیز با کیفیت بالائی بر روی فیبر پیاده سازی کنید.
پس از چاپ طرح بر روی کاغذ اشاره شده کاغذ را در ابعاد طرح برش دهید و به آماده کردن فیبر بپردازید. توجه کنید که سطح کاغذ را چه قبل و چه بعد از چاپ شدن لمس نکنید. فیبر را در ابعاد طرح برش دهید و با یک سمباده خیلی نرم سطح آنرا کاملا تمیز نمائید تا شفاف شود. بعد سطح آنرا با آب و مايع ظرفشوئی شسته و با يک پارچه تميز خشک نمائيد.
پس از اینکار فیبر را روی میز اتو یا یک سطح صاف مقاوم گذاشته طوری که سطح مسی آن بطرف بالا باشد. اتو را روشن کنید تا داغ شود. درجه اتو را در بیشترین حد تنظیم کنید. بعد از داغ شدن اتو یک برگ کاغذ سفید معمولی روی فیبر گذاشته و اتو را روی آن قرار دهید. حدود 1 تا 2 دقیقه صبر کنید تا فیبر کاملا داغ شود. اگر ابعاد فیبر از اتو بزرگتر است مانند اتو کردن لباس ولی با سرعت کم اتو را حرکت دهید تا همه جای فیبر کاملا داغ شود.
در این مرحله به کمی سرعت عمل نیاز است. اتو را کنار بگذارید و کاغذ روی فیبر را بردارید سپس بدون اتلاف وقت کاغذی که طرح بر آن چاپ شده را (از طرف چاپی) روی فیبر داغ بگذارید اما مراقب باشید انگشتانتان نسوزد. سپس بلا فاصله کاغذ سفید را مانند حالت قبل روی بورد و طرح قرار داده و اتو را روی آنها بگذارید. بمدت 30 ثانیه فشار ملایمی روی اتو وارد کرده و آنرا کمی به اطراف حرکت دهید. در این مرحله کاغذی که طرح روی آن چاپ شده بود به فیبر می چسبد. پس از 30 ثانیه تا یک دقیقه اتو را از لبه آن روی کاغذ گذاشته و با فشار روی آن حرکت دهید. با لبه اتو چندین بار تمام سطح طرح را با فشار اتو کنید. برای جلوگیری از حرکت فیبر لبه های کاغذ سفیدی که روی فیبر و طرح است را بگیرید.
بعد ار 3 دقیقه اتو کردن با لبه اتو کاغذ سفید را کنار گذاشته و فیبر را بهمراه کاغذ روی آن در ظرف آب بیندازید. مدتی (حدود 10 تا 15 دقیقه) صبر کنید تا کاغذ روی فیبر بخوبی خیس بخورد. سپس فیبر را از آب خارج کرده و با احتیاط کاغذ خیس خورده را با انگشت از روی آن جدا کنید. کاغذ در این مرحله لایه لایه شده است و لایه سطحی آن براحتی کنده می شود.
باز بگذارید کاغذ روی فیبر در آب خیس بخورد و لایه های دیگر آن هم جدا شوند. در پایان این مرحله با کشیدن انگشت یا مسواک نرم ذرات کاغذ باقی مانده ( خصوصا روی سوراخ پدها و خطوط بسیار نزدیک بهم) را با حرکات دایره ای پاک کنید.
اگر موارد بالا را با دقت انجام داده باشید اکنون طرحی که روی کاغذ بود با کیفیت خوبی به سطح مسی فیبر منتقل شده. اما اگر در قسمتهایی از خطوط بریدگی یا اشکالی مشاهده می شود و یا طرح بصورت کامل منتقل نشده ، می توانید با استون فیبر را شسسته و دوباره از نو شروع کنید اما اگر اشکالات خیلی جزئی هستند می توانید با ماژیک زد آب آنها را تصحیح کنید.
پس از این مرحله فیبر آماده اسیدکاری می باشد.
بعد از اسیدکاری با پارچه آغشته به استون خطوط طرح را از روی فیبر پاک کنید تا خطوط مسی نمایان شوند. در زیر نمونه فیبری که با کاغذ گلاسه تهیه شده را مشاهده می کنید.
ملاحظات
* جوهر چاپگرهای لیزری حاوی ترکیباتی از پلاستیک می باشد که برای چاپ روی کاغذ ذوب می شود. در این طرح جوهری که روی کاغذ بود دوباره توسط اتو ذوب شده و روی فیبر می نشیند.
* برای طرف دیگر فیبر (راهنمای چیدن قطعات و ..) هم می توانید طرحی به همین صورت تهیه و چاپ نمائید.
طرز ساخت فیبر مدار چاپی به روش اسید کاری
مواد لازم: اسید (پرکلرودوفر)، آب، ظرف پلاستیکی
یک ظرف پلاستیکی تهیه نمایید. توجه نمایید که حتماً پلاستیکی باشد و نه فلزی. بعد مقداری آب داخل آن بریزید به اندازه ای که حدوداً ۱ سانت روی فیبر مسی را بگیرد. مقدار ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم در یک لیتر آب از اسید پرکلرودوفر داخل آب بریزید و آرام ظرف را تکان دهید تا اسید کم کم حل شود. چون در یک جا ایجاد گرما می کند و ممکن است که ظرف شما آب شود.
مطمئن شوید که اسید حل شده است. سپس فیبر مسی را که روی آن مدار مربوطه را طراحی کرده اید داخل آب اسید بیاندازید. حدود ۳۰ دقیقه کمتر یا بیشتر که بستگی به مقدار اسید دارد، طول خواهد کشید که مس هایی که لازم نیست خورده شود. (بیشتر از این هم داخل اسید نگذارید که قسمتهای مورد نیاز را هم حل خواهد نمود) . در این مدت زمان باید ظرف را آرام آرام تکان دهید تا کل آب اسید روی سطح مسی در حرکت باشد.
بعد از پاک شدن مس های زائد، فیبر را از محلول اسید بیرون آورده و بشويید.
سپس روی آن را با یک سمباده نرم پاک کنید. بعد نقاطی که لازم است را با یک مته ۱ یا نیم میل سوراخکاری کنید. حالا فیبر شما آماده هر نوع بهره برداری است.
طرز ساخت فیبر مدار چاپی به روش اسپری پزتیو 20
مواد لازم: اسپری پزتیو 20 (positive 20)، سود سوز آور، طلق تراسپرنت یا فیلم یا کاغذ کالک که نقشه مدار روی آن پرینت شده است.
ابتدا یک اسپری پزتیو 20 تازه تهیه نمایید. تازه به این دلیل که اگر مانده باشد در حقیقت فاسد شده است و آن حساسیت لازم در برابر نور را ندارد. سود سوز آور را می توانید از مغازه های فروش تجهیزات پزشکی تهیه نمایید. ارزان است تقریبا کیلویی 700 تومان که مثل سنگ نمک خورده شده می‌ماند.
ابتدا باید طرح مدار را تهیه نمایید. می توانید طرح را چاپ کرده و آن را به بازار و مغازه های مختلف مهرسازی، چاپ سیلک و چاپخانه ها بدهید که از روی آن فیلم بگیرند. (خطوط سیاه و بقیه خالی) یا بهترین کار این است که چند طلق ترانسپرنت که قابلیت چاپ با پرینتر لیزری را دارند (یا کاغذ کالک) را تهیه نمایید. طرح خود را روی طلق با یک چاپگر دقیق لیزری چاپ نمایید.
فیبر مسی را با یک سمباده نرم کاملاً تمیز و عاری از هرگونه چربی نمایید. در یک مکان تاریک و به دور از گرد و غبار و وزش باد با استفاده از اسپری روی آن را رنگ پزتیو بزنید. با فاصله 30 سانتی و بازاویه 45 درجه و با حرکت منظم دست روی سطح مسی را بپوشانید. لازم نیست که چند دست بزنید. یک دست هم کافیست به شرطی که مطمئن شوید همه جای آن را پوشانده است. توجه شود که پوشش اسپری یکنواخت باشد و جایی از جای دیگر بیشتر نباشد. فیبر را حتماً افقی بگیرید که رنگ روی فیبر بماند و شره نکند.
حالا نوبت به خشک کردن فیبر می‌باشد. می توانید آن را در جای تاریک به مدت 12 تا 24 ساعت به حال خود بگذارید. درسته مدت زمان بسیار زیادیه و شاید هم تا اون زمان خوب خشک نشه. باید از طریق گرم کردن اون رو خشک کنید. اگر دستگاه مخصوص خشک کن فیبر رو دارید که هیچ در غیر اینصورت باید اون را داخل یک ظرف فلزی گذاشته و روی یک اجاق باحرارت خیلی ملایم بگذارید تا جایی که دمای داخل آن تقریبا 70 درجه شود.
بهترین ظرف یک قابلمه بزرگ است که کف آن را چند تکه فلز بگذارید و فیبر را روی آن تا گرما مستقیماً به فیبر نخورد. بعد از 10 الی 15 دقیقه فیبر کاملاً خشک شده است. تمام این مراحل بايد در محل تاریک انجام شود. البته استفاده از یک سشوار نیز برای خشک کردن توصیه می شود.
حالا یک ظرف بزرگ تهیه نمایید یک لامپ گازی یا مهتابی کوچک و یا دو سه لامپ معمولی (بسته به اندازه طرحتان دارد) را داخل ظرف بگذارید. یک شیشه روی ظرف بگذارید و طرح چاپ شده یا فیلم را روی آن قرار دهيد. سپس فیبر را روی طرح گذاشته به صورتی که سطح مسی رنگ خورده رو به پایین و روی طرح چاپ شده باشد. توجه نمایید که روی فیبر را با یک وزنه و یا یک شیشه دیگر سنگین نمایید که فیبر کاملاً با فشار زیاد در مدت نور دهی به طرح بچسبد.
تمام این مراحل در جای تاریک بایدانجام شود. حالا لامپ و یا مهتابی را روشن نمایید. به مدت 20 الی 30 دقیقه به آن نور دهید این مدت زمان کاملاً بسته به شدت نور و مهمتر از آن بسته به کیفیت اسپری می‌باشد. اگر اسپری تازه باشد این مدت حتی می تواند کمتر باشد. چون در زمان خیلی کوتاهی در مجاورت نور عکس العمل نشان می دهد.
حالا باید یک ظرف تهیه نمایید تا در آن سود را با آب حل نمایید. مقداری آب که 1 سانت روی فیبر را بگیرد را داخل ظرف بریزید و حدود 10 تا 20 گرم سود را داخل آن بریزید . زیاد نریزید که کل رنگ پزتیو را خواهد خورد و محلول را به هم بزنید تا کاملاً حل شود.
مجدداً در یک محل نیمه تاریک فیبر مسی را داخل این محلول سود بياندازید و خیلی آرام آرام محلول را به مدت 30 تا 60 ثانیه تکان دهید. می بینید که جاهایی که لازم است خالی باشد کم کم در محلول حل می شود. بعد از این قسمت فیبر را بیرون آورده و با آب بشوئید. حالا لازم است که آن را داخل اسید بیاندازید.
طرز ساخت فیبر مدار چاپی به روش لامینت
مواد لازم: لامینت، طلق ترانسپرنت یا فیلم از روی نقشه مدار یا کاغذ کالک که نقشه مدار روی آن پرینت شده باشد.
مواد لازم برای چاپ مدار بر روی فیبر به روش لامینت:
1? لامینت به سطح مقطع مورد نیاز (لامينت ماده اي ژلاتيني و حساس به نور است که بين دو لايه طلقي شفاف نازک قرار گرفته است)
2? طلق ترانسپرنت یا فیلم و یا طرح چاپ شده مدار نگاتیو بر روی کاغذ کالک
3? اسید (پرکلرودوفر)، آب و ظرف پلاستیکی
شروع کار:
برای شروع کار لازم است از طرح مورد نظرتان یک پرینت نگاتیو داشته باشید. پرینت نگاتیو را می توانید بر روی کاغذ کالک شفاف چاپ کنید یا به یکی از روش‌های عکاسی، به کمک یک فروشگاه مهرسازی از آن فیلم بگیرید. توجه نمایید که نقشه مدار چاپ شده شما حتماً باید نگاتیو باشد. (محل نوارهای مسی و خطوط خالی و بقیه جاهای مدار سیاه باشد) فیبر مسی را با سمباده نرم و یا با شستن، کاملاً تمیز و عاری از چربی نمایید. در یک جای کاملاً تاریک لامینت را از پوشش سیاه رنگ خود در آورید. توجه شود که این کار حتماً باید در یک محیط عاری از نور و تاریک انجام شود. همانطورکه می بینید دو طرف لامینت یک لایه چسبیده شده که یکی از دیگري نرمتر است. آن را جدا کرده و لامینت را روی سطح مسی بچسبانید و کاملاً ماساژ دهید تا هیچ حبابی در زیر آن جمع نشود. اگر جایی هم دیدید هوا زیر لامینت قرار دارد با یک سوزن هوا را از آن خارج کنید.
فیلم و یا طلق چاپ شده از روی مدار را روی لامینت بگذارید و تنظیم نمایید. توجه داشته باشید که هنوز یک لایه به لامینت چسبیده است. یک شیشه دیگر روی طرح چاپی بگذارید تا کاملاً طرح به سطح لامینت بچسبد. تمام مراحل گفته شده باید در تاریکی انجام شود.
اکنون آنها را بدون اینکه تکان بخورند زیر نور خورشید برده و به مدت 5 الی 10 دقیقه زیر نور خورشید بگذارید. دوباره به تاریک خانه برگردید و لایه دوم را از روی لامینت جدا نمایید. این لایه از لایه قبلی زخیم تر است.
مقدار یک قاشق غذا خوری پودر سفید رنگ ظهور لامینت را در یک لیوان آب حل نمایید. فیبر مدار را در آب بیاندازید و به آرامی تکان دهید تا طرح مدار ظاهر شود. (یعنی لامینت هایی که به آنها نور نتابیده کاملاً پاک شود) حالا فیبر را زیر آب کاملا بشویید و با دست به آرامی روی آن بکشید تا لیزی حاصل از ماده ظهور از روی سطح مسی کاملا پاک شود. حال پس از خشک کردن کامل فیبر ، آن را از تاریک خانه خارج کنید. اکنون فیبر آماده اسیدکاری است.
بعد از اتمام اسید کاری برای پاک کردن لامینت باقی مانده روی سطح مسی، با رعایت ایمنی، از محلول سود سوزآور استفاده نمایید.
طریقه تهیه اسید برای پاک کردن سطح مسی
مواد لازم : اسید ، آب، ظرف پلاستیکی
یک ظرف پلاستیکی تهیه نمایید . توجه نمایید که حتما پلاستیکی باشد و نه فلزی. بعد مقداری آب داخل آن بریزید به اندازه ای که حدودا ۱ سانت روی فیبر مسی را بگیرد. مقدار ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم در یک لیتر آب از اسید داخل آب بریزید و آرام ظرف را تکان دهید تا اسید کم کم حل شود چون در یک جا ایجاد گرما می کند و ممکن است که ظرف شما آب شود.
مطمئن شوید که اسید حل شده است. سپس فیبر مسی را که روی آن مدار مربوطه را طراحی کرده اید داخل آب اسید بیاندازید. حدود ۳۰ دقیقه کمتر یا بیشتر که بستگی به مقدار اسید دارد طول خواهد کشید که مسهایی که لازم نیست خورده شود. در این مدت زمان باید ظرف را آرام آرام تکان دهید تا کل آب اسید روی سطح مسی در حرکت باشد.
بعد از پاک شدن جاهایی که نکشیده بودید آن را از آب اسید بیرون آورده و بشورید. بیشتر از این هم داخل اسید نگذارید که قسمتهای مورد نیاز را هم خواهد خورد.
سپس روی آن را با یک سمباده نرم پاک کنید. بعد نقاطی که لازم است را با یک مته ۱ یا نیم میل سوراخکاری کنید. حالا فیبر شما آماده هر نوع بهره برداری است.
طریقه ساخت فیبر مدار چاپی بوسیله لتراست
مواد لازم: لتراست
لتراست همان حروف برگردان است . با این تفاوت که به جای حروف خطوط و نقاط مداری روی آن کشیده شده است. ابتدا چند لتراست خطی و نقطه ای تهیه می کنید. انتخاب آن بسته به نظر خودتان و نوع مدارتان می باشد. توجه نمایید که حتما و یا لااقل تازه باشد چون برای برگرداندن روی فیبر مسی دچار مشکل خواهید شد.
قبل از هر چیز فیبر مسی را کاملا با یک سمباده نرم (پوسته آب ۳۶۰) سمباده می زنید و اگر سمباده در دسترس نبود که اولا تهیه نمایید اگر هم مقدور نبود آن را به هر نحوی تمیز نمایید . مطمئن شوید که هیچ لایه ای روی مس نباشد. چرب هم نباشد.
سپس با لتراست خطوط مورد نیاز را روی مس رسم نمایید. برای برگرداندن خطوط و نقاط از روی لتراست به روی مس از ته خودکار و یا یک هم چین چیزی استفاده نمایید. توجه نمایید که دست با مس تماس پیدا نکند چون باعث چرب شدن مس و در نتیجه داخل اسید اذیت خواهید شد. در انتهای کار مطمئن شوید که خطوط و نقاط روی مس کاملا چسبیده باشد. اگر هم خطوطی نچسبیده بود راه حل دارد. از یک سشوار برای گرم کردن استفاده نمایید. با این کار خطوط و نقاط بعد از گرم شدن به سطح مسی خواهند چسبید.
بعد از مطمئن شدن از مدار باید آن را داخل اسید بیاندازید.
طریقه ساخت فیبر مدار چاپی بوسیله ماژیک
مواد لازم: ماژیک واترپروف، اسید پاک کننده مس (کلرید آهن)
ابتدا یک ماژیک واترپروف (ضد آب) تهیه می کنید. توجه نمایید که حتما ضد آب و پر رنگ باشد . چون بعد از طراحی و آنهمه زحمت ممکن است داخل اسید از بین برود.
قبل از هر چیز فیبر مسی را کاملا با یک سمباده نرم (پوسته آب ۳۶۰) سمباده می زنید و اگر سمباده در دسترس نبود که اولا تهیه نمایید اگر هم مقدور نبود آن را به هر نحوی تمیز نمایید . مطمئن شوید که هیچ لایه ای روی مس نباشد. چرب هم نباشد.
سپس با ماژیک تمام خطوط مورد نیاز را روی مس رسم نمایید. توجه نمایید که دست با مس تماس پیدا نکند چون باعث چرب شدن مس و در نتیجه داخل اسید اذیت خواهید شد. برای ایجاد اندازه های واقعی برای پایه های مثلا یک آی سی یک آی سی و یا هر قطعه دیگر که فاصله پایه های آن از همدیگر ۰.۱ اینچ هست تهیه نمایید و روی مس گذاشته و کنار آن با ماژیک بکشید.
حدالامکان از یک ماژیک نوک تیز استفاده نمایید. البته ماژیک مخصوص این کار در بازار موجود می باشد. بعد از مطمئن شدن از مدار باید آن را داخل اسید بیاندازید. لینک زیر نحوه تهیه اسید را توضیح می دهد.
