بخشی از مقاله
-1 مقدمه
انسان از ابتدا براي زدودن پليديها از تن، جامعه، مسكن، اشياء و ادوات خود از آب استفاده مي نموده و اين حلال پاك كننده، همگاني، فراواني، فراواني و ارزاني، هزاران سال متداولترين وسيله شستشو براي بشر بوده است. يكي از ويژگيهاي بارز بشر متمدن، علاقه مندي قطري او به برطرف كردن پليديها و بوي ناخوشايند حاصل از آن و جايگزين ساختن آن با رايحه
خوش بوده است. در واقع هنگامي كه نخستين طليعه تمدن در جهان پرتو افكند، انسان همواره به نظات شخصي و آراستگي ظاهري خود بويژه در ارتباط با همنوعان خود بها داده است. اين روند كه از استحمام در جريان رودخانه ها و درياچه ها آغاز شد به موازات پيشرفت تمدن، راه ترقي و تعالي پيمود و صنايع شوينده و بهداشتي حاصل اين تكامل است.
اينك بطور مختصري به وضعيت اين صنايع و مقايسه ميزان مصرف سرانه آن در ايران مي پردازيم:
صابون
در ايران حدود 210 واحد توليد كننده صابون با ظرفيت اسمي حدود -/2900 تن در سال وجود دارد كه انواع صابونهاي آرايشي، بهداشتي، صنعتي، صابون، مايع و صابون بچه توليد مي كنند در سالهاي اخير به دليل كمبود مواد اوليه و ساير مشكلات تنها از 25 % ظرفيتهاي نصب شده استفاده كرده اند. طبق آمار موجود، مصرف سرانه صابون طي سالهاي اخير 75/0 كيلوگرم برآورد شده و در مقايسه با كشورهاي پيشرفته صنعتي و مطابق آمار، مصرف سرانه اين محصول در آمريكا 9/1 كيلوگرم و در ژاپن 8/1 كيلوگرم بوده است.
پودر
در ايران شوينده هاي مركب بصورت پودرهاي بسته بندي شده از سال 1330 به تدريج وارد گرديده و به مصرف كنندگان معرفي شد. اولين محصول تجارتي با نام «فاب» به بازار ايران عرضه شد و سپس محصولات مشابهي يكي پس از ديگري وارد گرديد و بتدريج مصرفكنندگان به مزاياي آني پي برده و مصرف اين محصولات سير صعودي تندي را در پيش گرفت. در سال 1338 اولين كارخانهي توليدي شوينده با ظرفيت 750 تن در سال شروع به كار نمود و سپس واحدهاي توليدي ديگر به ساخت و عرضه آن پرداختند. در حال حاضر پنج واحد توليدي مجاز شناخته شده در سطح كشور وجود دارد كه سه واحد در تهران، يك واحد در ساوه و يك واحد در قزوين به توليد پودر مبادرت مي نمايند كه عبارتند از: پاكسان، پاك وش، توليپرس ، نيكان شيمي و پاكنام . ظرفيتهاي اسمي نصب شده آماده بهره برداري حدود 800/347 تن در سال است كه بعلت مشكلات مربوط به تأمين مواد اوليه مورد نياز، طي سالهاي اخير زير ظرفيت توليدي و با 5/47 درصد ظرفيت اسمي كار كرده اند.
لازم به ذكر است كه شركتهاي پاكنام و پاك وش طرح افزايش توليد خود را به ترتيب تا 72000 تن و 36000 تن در دست اقدام دادند و با احداث يك واحد توليدي توسط شركت شيميايي بهداشتي با ظرفيت -/100 تن كه در سال 74 به بهره ورداري رسيده است ظرفيت اسمي واحدهاي توليدي به -/530 تن خواهد رسيد.
طبق آمارهاي منتشر شده، مصرف سرانه پودر در سالهاي اخير 2/3 كيلوگرم بوده كه بسيار پايين تر از استانداردهاي بين المللي است. ميانگين مصرف سرانه پودر در كشورهاي پيشرفته بالاتر از 10 كيلوگرم و ميانگين مصرف سرانه پودر كه از سوي سازمان جهاني بهداشت اعلام گرديده است، حدود 7 كيلوگرم براي هر نفر بوده است.
جدول زير مصرف سرانه پودر صابون را در ايران و جهان نشان مي دهد.
نام كشور صابون پودر جمع
انگلستان 0/2 6/10 6/12
فرانسه 9/0 5/11 4/12
آمريكا 9/1 3/10 2/12
كره جنوبي 0/5 1/6 1/11
يوگسلاوي 8/0 2/9 0/10
روسيه 6/3 3/6 9/9
سوريه 2/2 0/5 2/7
ايران 75/0 2/3 95/3
بنگلادش 347/0 02/0 37/0
جدول 1-1 آمار مقايسه اي مصرف سرانه مواد پاك كننده در جهان بر حسب كيلوگرم در سال
خميردندان
در حال حاضر تعداد 39 واحد توليدي خميردندان در سطح كشور وجود دارد كه در استانهاي تهران، گيلان، مازندران، آذربايجان شرقي و غربي واقع هستند. تعداد زيادي از اين واحدها هنوز موفق به دريافت پروانه ساخت نشده و خميردندان توليد نمي كنند. ظرفيت اسمي واحدهاي فعال حدود 7600 تن در سال مي باشد كه در چند سال اخير به علت مشكلات مختلف با 20% ظرفيت اسمي فعاليت داشته اند.
2-1 تعريف مسئله
تقريباً اكثر بيماريهاي شناخته شده به دليل عدم رعايت از اصولي ناشي ميشود كه آنرا بهداشت پوست و بدن مي نامند. يكي از تحولات مهم توسعه علوم و تكنولوژي كه چهره جهان را دگرگون كرده است كاربرد محصولات مدرن شوينده و بهداشتي است كه منجر به افزايش سطح بهداشت جوامع و كاهش انواع بيماريهاي جسمي افراد شده است. گسترش بهداشت عمومي و بالا بردن ميزان درصد سلامت مردم يكي از اهداف مهمي است كه دولتها در هر كشوري دنبال مي كنند. بگونه اي كه امروزه شاخصهايي از قبيل اميد زندگي (ميزان متوسط عمر)، نرخ زاد و ولد، مرگ و مير، تعداد مراكز بهداشتي و بيمارستانها و ... از معيارهاي اصلي ارزيابي كشورهاست. به تجربه ثابت شده است كه هزينه هاي صرف شده براي گسترش بهداشت عمومي بسيار كمتر از هزينه هايي است كه بابت بيماريهاي عدم مصرف اين هزينه ها پرداخت. بطور مثال عدم تأمين كافي و مصرف محصولات شوينده و پاك كننده نظير صابون و پودر در جامعه باعث شيوع انواع بيماريهاي پوستي، قارچي، انگلي و باكتريهاي مي شود و عدم تأمين كافي و مصرف محصولات بهداشتي نظير خميردندان باعث شيوع انواع بيماريهاي دهان و دندان و به تبع آن انواع بيماريهاي معده و قلبي و ... مي شود و هزينه هايي كه در جامعه بايد براي علاج اين بيماريها و تأمين انوع داروهاي مرتبط با آن متحمل شود، بيشتر از هزينه هايي خواهد بود كه براي تأمين كافي و در مصرف مواد پاك كننده ميشد.
با توجه به اهميت محصولات شوينده و بهداشتي و با عنايت به افزايش روزافزون جمعيت كشور، ميزان تقاضا براي اين محصولات روز بروز افزايش مي يابد.
با توجه به اهميت توسعه و گسترش صنايع شوينده و بهداشتي و با توجه به اينكه بيش از 90% از مواد اوليه مصرفي اين صنعت از خارج وارد مي گردد لزوم استفاده از روشهاي كنترل كيفيت آماري جهت بهبود مرغوبيت توليدات صابون، پودر و خميردندان، به نحوي كه فرآورده هاي صنعت فوق داراي فاكتورهاي اساسي كيفيت كه در ارتباط با سلامت جامعه است، بوده باشد، بيش از بيش احساس مي شود. استفاده مناسب از شيوه هاي بازرسي براي رد يا قبول مواد اوليه، محصولات ساخته شده و همچنين استفاده از نمودارهاي كنترل در طول فرآيند توليد موجبات جلوگيري شد دوباره كاري و ضايعات مواد اوليه، محصولات ساخته شده و انرژي را فراهم كرده، باعث كاهش هزينههاي توليد مربوط به آن و افزايش مهم بازار (از طريق رضايت مصرف كننده) مي شود. طبعاً صرفه جوييهاي ارزي فراواني بدنبال خواهد داشت.
همچنين صنعت شوينده و بهداشتي كشور ما در طول تاريخ گذشته خود با سربلندي و بطور عملي ثابت كرده است كه قدرت در اختيا گرفتن بخشي از بازار صادرات بين المللي و منطقه اي را دارد و در اين راستا و با توجه به دسترسي مشتريان خارجي به انواع محصولات بين المللي، رقابت در چنين بازارهايي مستلزم عرضهي شوينده هايي است كه سليقه هاي مختلف منطقهاي را راضي نمايد و از ديدگاه مديريت استراتژيك، كيفيت بعنوان مهمترين و موثرترين عامل در عرضه رقابت داخلي و بازارهايي بين المللي و بعنوان ابزاري جهت افزايش سهم بازار و سودآوري مطرح مي باشد.
3-1 فرضيه ها
در انطباق با مسئله مورد نظر و موارد مذكور در فوق، فرضيات مورد بررسي در اين تحقيق بصورت زير تعريف شده اند:
فرضيه اصلي:
كاربرد تئوريها و فنون كنترل كيفيت آماري در صنايع شوينده و بهداشتي باعث تحت كنترل درآمدن فرآيند توليد مي شود.
فرضيه فرعي:
كاربرد تئوريها و فنون كنترل كيفيت آماري باعث كاهش در كل هزينههاي توليد مي شود.
4-1 هدف تحقيق
هدف اصلي از تحقيق، نحوه بكارگيري تئوريها و روشهاي كنترل كيفيت آماري در صنايع شوينده و بهداشتي است. بطور دقيق تر اهداف زير از نگارش پايان نامه دنبال شده است.
1. بررسي وضعيت كنترل كيفيت در ايران بخصوص وضعيت كنترل كيفيت در صنايع شوينده و بهداشتي مديران
2. تعيين اندازه نمونه و روش نمونه برداري
3. چگونگي تهيه و استفاده از نمودارهاي كنترل و همچنين ارائه نوع مناسب نمودارهاي كنترل با توجه به نوع خصوصيات تحت كنترل
4. چگونگي استفاده از روشهاي بازرسي جهت رد يا قبول مواد اوليه و محصولات ساخته شده
5. تعيين نقاط اصلي و مهم كه در فرآيند توليد محصولات شوينده بهداشتي تحت كنترل قرار مي گيرد.
6. سازماندهي مناسب براي قسمت كنترل كيفيت
5-1 روش تحقيق
محصول صابون
1. تهيه 30 نمونه تصادفي جهت رسم نمودارهاي كنترل براي درصد رطوبت صابون
2. تهيه 30 نمونه تصادفي جهت رسم نمودارهاي كنترل براي وزن صابون حمام
محصول پودر دستي
1. تهيه 30 نمونه تصادفي جهت رسم نمودارهاي كنترل براي درصد رطوبت پودر
2. تهيه 30 نمونه تصادفي جهت رسم نمودارهاي كنترل براي وزن پودر دستي
3. تهيه 30 نمونه تصادفي جهت رسم نمودارهاي كنترل براي درصد اكتيو پودر
خميردندان
1. تهيه 30 نمونه تصادفي جهت رسم نمودارهاي كنترل براي وزن خميردندان
پس از انتخاب نمونه هاي فوق كليه آزمايشات شامل درصد رطوبت صابون و پودر دستي، درصد اكتيو پودر، توزين قالبهاي صابون، جعبه هاي پودر دستي و تيوبهاي پر شده خميردندان توسط آزمايشگاه كنترل و واحد كنترل كيفيت انجام گرفت. سپس داده هاي حاصل از نمونه ها و آزمايشات وارد نرم افزار Statgraphic گرديده و 18 نمودار X (ميانگين) 10 نمودار R (دامنه تغييرات)، 13 نمودار (انحراف معيار) و 11 نمودار توانايي (قابليت) فرآيند تهيه گرديد. همچنين جهت مشخصه هاي مورد بررسي با استفاده از مصاحبه با مديران، مهندسان و سرپرستان خطوط توليد، 6 نمودار و معلول براي مشخصه هاي وزن، درصد رطوبت و اكتيو پودر، صابون و خميردندان رسم شد. در فصل نمودارها شرح داده مي شود.
6-1 مشكلات و محدوديتهاي انجام دقيق
همانند هر پژوهش عملي ديگر، مشكلات عمده اجراي تحقيق، محدوديت دسترسي به منابع و اسناد و اطلاعات بصورت كافي است. فورمولاسيون محصولات صنايع شوينده و بهداشتي سري بوده و آزمايشات مربوط به مشخصه هاي مورد بررسي محصولات در اين صنعت شديداً تخصصي است در نتيجه اخذ اطلاعات و نتايج آزمايشات، زمان زيادي از وقت پژوهشگر را بخود اختصاص داد.
1-2 مقدمه
شركت نيكان شيمي يكي از شركتهاي تابعه شركت توسعه صنايع بهشهر (سهامي عام) مي باشد كه به منظور آشنايي بيشتر، ابتدا به تاريخچه مختصري از شركت توسعه صنايع بهشهر و شركتهاي تحت پوشش آن اشاره و سپس تاريخچه و توليدات شركت نيكان شيمي مختصراً توضيح داده مي شود.
2-2 تاريخچه شركت توسعه صنايع بهشهر
شركت توسعه صنايع بهشهر (سهامي عام) در سال 1349 در اداره ثبت شركتها و مالكيت صنعتي تهران به ثبت رسيده و از سال 1353 در سازمان بورس اوراق بهادار تهران پذيرفته شده است. موضوع شركت بر طبق اساسنامه سرمايه گذاري در سهام شركتها از طريق خريد و فروش سهام آنها خريد و فروش اوراق بهادار و مشاركت در بانكها و ساير شركتها مي باشد. شركت توسعه صنايع بهشهر اولين شركتي است كه سهام آن در راستاي سياست خصوصي سازي از سوي دولت به عموم واگذار گرديده است.
3-2 تاريخچه شركت نيكان شيمي
اين شركت در ابتدا به صورت يك كارگاه توليدي كوچك و با سطح توليد پايين در سال 1330 شروع به كار كرد و در سال 1341 با عنوان شركت توليدي سمن و تحت شماره 8493 در تهران به ثبت رسيد و سپس بنا به مصوبه مجمع در سال 1349 به شركتهاي سهامي خاص 000 تغيير نام داد و فعاليت خود را در زمينه توليد مواد شوينده ادامه داد و پس از پيروزي انقلاب اسلامي مشمول بند «ب» قانون حفاظت و توسعه صنايع گرديد و از آن پس تحت پوشش گروه صنايع شيميايي و سلولزي صنايع ملي ايران قرار گرفت.
با توجه به مصوبات دولت جمهوري اسلامي ايران مبني بر خصوصوي سازي و فروش سهام دولتي به مردم و كارگران واحدهاي توليدي، سازمان صنايع ملي ايران نيز در سال 1370 نسبت به فروش سهام خود به مردم و كاركنان اقدام نمود و بعد از واگذاري سهام شركت در سال 1371 از تحت پوشش سازمان صنايع ملي ايران خارج و بعنوان واحد از گروه شركتهاي توسعه صنايع بهشهر (سهامي عام) فعاليت مي نمايد.
سرمايه ثبت شده شركت 600 ميليون ريال است كه به 3 ميليارد ريال افزايش يافته است. سرمايه شركت به -/60 سهم و -/50 ريالي تقسيم شده است.
جدول 3-2 سهام داران شركت را نشان مي دهد، مديريت اين شركت تحت نظارت هيئت مديره شركت توسعه صنايع بهشهر بوده و حمل فعاليت 000 واقع در تهران ـ جاده ساوه ـ شركت صنفي نصيرآباد سرو 19 مي باشد.
نام سهام دار تعداد سهم درصد سهم
خانواده آقاي مأوايي 3000 5
خانواده آقاي عابدي 245 4083/0
خانواده آقاي كاشاني 40 0666/0
سازمان صنايع ملي ايران 100 1667/0
شركت كامپيوتر و روشهاي مكانيزه 5 00833/0
شركت سهامي خاص بهپاك 5 00833/0
شركت سهامي خاص بهپخش 5 00833/0
شركت سهامي خاص صنعتي بهشهر 5 00833/0
شركت سهامي عام توسعه صنايع بهشهر 595/56 325/94
جمع -/60 100
جدول 3-2 سهامداران شركت سهامي خاص نيكان شيمي
4-2 توليدات شركت نيكان شيمي
همانطوريكه اشاره شده فعاليت اين واحد صنعتي، توليد انواع محصولات پاك كننده و بهداشتي است. مشخصات و ويژگيهاي انواع محصولات اين شركت به قرار زير است:
1-4-2 صابون
اين شركت انواع صابونهاي آرايشي، حمام، دستشويي و رختشويي را با نامهاي تجاري عروس و اركيده و ... توليد مي نمايند. ظرفيت توليدي سالانه صابونهاي اين شركت حدود -/50 تن مي باشد. در حال حاضر سهم توليد صابون اين شركت از كل توليد كارخانجات صابون سازي بيش زا 60% ميباشد.
2-4-2 پودرهاي شوينده و پاك كننده
اين شركت دو نوع پودر لباسشويي دستي و ماشيني با نامهاي تجاري سپيده و سوپرسپيد و سردا و اتواكتيو و نيروات توليد و به بازار عرضه ميكند. برخي از توليدات اين شركت وارد بازار داخلي و بخشي از آن به كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس، لبنان و سوئد، اتيوپي، بلغارستان و آلماني صادر مي شود. علاوه بر پودرهاي لباسشويي ، 000 پودرهاي كفشويي نيز با نامهاي تجاري مريم توليد و عرضه مي كند و ظرفيت اسمي توليد اين محصولات حدود -/90 تن در سال مي باشد. سهم توليد پودر در اين شركت از كل توليد پودر در داخل كشور معادل 30% است.
3-4-2 خميردندان
خميردندان توليدي شركت با نام نسيم و پونه عرضه مي شود و ظرفيت اسمي توليد سالانه آن حدود 3000 تن مي باشد.
4-4-2 شامپو
شامپوهاي 000 با نامهاي شبنم تو
ليد و عرضه مي شود و ظرفيت اسمي توليد سالانه آن حدود 3000 تن مي باشد.
5-4-2 مايع ظرف شويي
اين محصول، با نامهاي تجاري لوف، مهناز به بازار عرضه مي شود و ظرفيت اسمي توليد آن -/20 تن در سال است.
6-4-2 محصولات شيميايي و واسطه اي
اين محصولات از كالاهاي فرعي شركت مي باشند كه به منظور مصارف صنايع، توليد و عرضه مي شوند.
1-6-4-2 گليسرين
قسمت عمده مصرف گليسرين در صنايع نظامي براي تهيه ديناميت و نيتراگليسرين است. گليسرين چون داراي خاصيت رطوبت نمايي است به مقدار قابل ملاحظه اي براي حفاظت توتون و تنباكو از خشك شدن مصرف ميگردد. همچنين در سنتز اسيد سيتريك و تهيه يك نوع ماده ضد يخ از گليسرين استفاده مي شود و در ساختن خميردندان، صابون ريش و در تهيه مواد آرايشي بعنوان نرم كننده كاربرد دارد.
2-6-4-2 چسب سيليكات
در صنعت ريخته گري و كارتن سازي جهت چسباندن كارتن مصرف ميشود.
3-6-4-2 سيليكات سديم
در شوينده ها مصرف مي شود.
4-6-4-2 فوم حفاري
در حفاريهاي چاههاي عميق مورد استفاده قرار مي گيرد.
5-6-4-2 سوپكس
براي چرب كردن قالبهاي پرس لاستيك استفاده مي شود.
6-6-4-2 سديم آلكيل بنزين سولفوريك اسيد
در تهيه انواع پاك كننده هاي بهداشتي و صنعتي مورد مصرف قرار ميگيرد.
5-2 كيفيت و كميت نيروي انساني
مجموع پرسنل شركت در حال حاضر 1251 نفر مي باشد كه در توليد محصولات شوينده در سه شيفت و در توليد محصولات بهداشتي در دو شيفت مشغول به كار هستند و از اين تعداد 629 نفر در بخشهاي توليدي، 405 نفر در بخشهاي خدمات توليد و 217 نفر در بخشهاي غير دولتي انجام وظيفه مينمايند.
تركيب درجات تحصيلي پرسنل در جدول 5-2 زير ارائه شده است:
درجه تحصيلي تعداد درصد
فوق ليسانس و بالاتر 6 47/0
ليسانس 44 5/3
فوق ديپلم 5 39/0
ديپلم 204 3/16
پايين تر از ديپلم 329 2/26
ابتدايي 541 41
بي سواد 122 14/12
جمع 1251 100
6-2 چارت سازماني
شركت زير نظر هيأت مديره منتخب از سوي هيئت مديره شركت توسعه صنايع بهشهر كه از 5 نفر مي باشد، اداره مي شود. يك نفر از اعضاي فوق بعنوان مديريت عامل، اداره امور شركت را به عهده دارد.
بر اساس چارت سازماني، دوازده معاون، مدير، رئيس و مسئولان زير نظر مدير عامل انجام وظيفه مي نمايند كه عبارتند از: معاونت طرح و توسعه، مدير امور مالي، مدير امور بازرگاني، مدير امور فني، مدير امور اداري، مدير امور توليدي و مدير آزمايشگاه ها و كنترل كيفيت، رئيس مهندس صنايع، رئيس برنامه ريزيها و انبارها مسئول امور حقوقي و مسئول حسابرسي.
همانطور كه چارت سازماني نشان مي دهد كليه فعاليتهاي مربوط به آزمايش مواد كالاي در جريان ساخت و كنترل و مرغوبيت محصول زير نظر مدير آزمايشگاهها و كنترل كيفيت كه زير نظر مدير عامل قرار دارد، انجام ميشود. وجود مدير آزمايشگاهها و كنترل كيفيت، زير نظر مدير عامل، استقلال بخش كنترل كيفي شركت را تأمين كرده و نشان دهنده توجه و اهميت دادن مسئوليت شركت به كيفيت و مرغوبيت محصولات توليدي است و بدين جهت شيوه سازماندهي اين بخش مناسب به نظر مي رسد.
چارت سازماني شركت نيكان شيمي
7-2 فرآيند توليد صابون
بطور كلي صابون سازي شامل دو قسمت پخت و تكميل است. در قسمت پخت، مواد مختلف درون تانك تركيب شده و واكنش صابوني شدن كامل شده و با يك غلظت معين بردي قسمت تكميل فرستاده مي شود.
1-7-2 پخت صابون
پخت صابون در چند مرحله انجام مي شود كه عبارتند از:
1. خنثي سازي
2. تنظيم قليايي توسط آب شيرين، سود و نمك
3. شسشتو با آب شيرين
4. دم كردن صابون
1-1-7-2 خنثي سازي
محتويات تانك پخت را با حرارت بخار گرم كرده و پيه را همراه با سود سوزآور، اليه چرب نارگيل و آب وارد تانك كرده و براي افزايش عمل امولسيون بين سود و چربي، مقداري آب صابون از پختهاي قبلي به آن ميافزايند تا صابون شدن تسريع شود. براي كاهش ميزان چربي و اسيدهاي چرب صابوني نشده، مقداري سود اضافي به بچ افزوده مي شود. زيرا وجود چربي صابوني نشده در محصول نهايي اكسيد شده و بوي نامطبوع ايجاد ميكنند. چنانچه قليا از مقدار مطلوب بالاتر باشد آب صابون ورودي را متوقف كرده و بخار مستقيم را وارد مخلوط مي كنند تا با صابوني شدن چربي توسط سود بيشتر، قليايي موجود به حد مطلوب برسد. پس از انجام عمل خنثي سازي جهت دو فاز شدن آب نمك به مخزن اضافه مي شود و حدود 8 تا 16 ساعت راكد مي ماند تا دوفاز مناسب تشكيل شود.
2-1-7-2 تنظيم قليايي توسط آب شيرين، سود و نمك
محتويات تانك را توسط بخارات مستقيم و غير مستقيم به جوش درآورده و جهت تنظيم قليايي، آب شيرين و سود در جهت دوفاز شدن مخلوط آب نمك به تانك افزوده مي شود. پس از حرارت دادن تانك به مقدار لازم و افزودن آب نمك جهت دوفاز شدن محتويات تانك آنرا به مدت 4 تا 6 ساعت بدون دادن حرارت راكد نگهدارند و پس از دوفاز شدن، آب صابون از زير تانك تخليه ميشود.
3-1-7-2 شستشو با آب شيرين
در اين مرحله فاز صابون باقيمانده در تانك را مجدداً حرارت مي دهند تا بجوشد و بعد توسط آب شيرين آنرا شستشو مي دهند تا موادي نظير گليسيرين، سود، نمك و چربي آزاد از آن جدا شود و در پايان، آب نمك به آن افزوده مي شود تا دو فاز شود و تانك به مدت 4 تا 6 ساعت بدون حرارت، راكد نگهداشته مي شود. پس از تخليه آب صابون از ته آن، صابون را جهت دم كردن آماده مي كنند.
4-1-7-2 دم كردن صابون
در اين مرحله فاز صابون باقيمانده در انك را توسط بخارات مستقيم و غير مستقيم حرارت مي دهند تا بجوشد و سپس آب شيرين آهسته آهسته به صابون اضافه مي شود تا صابون مخلوط يكنواخت درآيد و در صورت لزوم مقداري سود و نمك نيز اضافه مي شود. سپس حرارت متوقف شده و مخلوط را به مدت 48 تا 72 ساعت بصورت راكد نگهداري مي كنند. بعد از اين مدت محتويات تانك 3 فاز شده كه فاز بالايي صابون خالص، فاز وسط شيره صابون (مخلوط 20% صابون و 80% آب) و فاز پاييني آب صابون ميباشد. قلياي صابون در اين مرحله 6% مي باشد. آب صابون به تانكهاي ذخيره و صابون خالص پس از نمونه برداري آزمايشگاهي و انجام آزمايشات لازم توسط آزمايشگاه كنترل به تانك ذخيره صابون جهت ورود به قسمت تكميل فرستاده مي شود و شيره صابون جهت پخت بعدي در ته تانك باقي ميماند.
2