بخشی از مقاله
ايدز
اچ. آی. وی. يک ويروس است. ويروس موجود زنده بسيار کوچکی است که می تواند خودش را تکثيرکند و منتشر شود. اما نمی تواند به تنهايی از خودش زنده باشد. يک ويروس به بدن يک ميزبان برای زندگی و تکثير نياز دارد.
زمانی که ويروس به بدن شخصی راه پيدا کرد، شروع به تکثير يا به عبارت ديگر شروع به شبيه سازی و کپی از خودش درسلول های بدن اين شخص
می کند. يک ويروس می تواند سلول هايی که داخل آن جای گرفته و از آن تغذيه می کند را معيوب کرده و به آن آسيب برساند. اين يکی از راه هايی است که بدن را آلوده کرده و بيماری را بوجود می آورد.
سيستم دفاعی بدن مجموعه ای از سلول ها است که در بدن شما با ويروس ها و عفونت ها مقابله می کند. در انسان، سيستم دفاعی بدن معمولا ويروس ها را به سرعت يافته و سريع می کشد.
اشخاص آلودگی به اچ. آی. وی. را از شخص ديگری که پِيش از اين آلوده شده است دريافت می کنند. اگر آنها آلوده شدند همينطور می توانند آلودگی به ويروس را به شخص ديگر انتقال دهند.
در واقع اين راهی است که اچ.آی. وی. شيوع پيدا کرده و منتشر می شود.
اچ. آی. وی. مخفف "ويروس نقص ايمنی انسان" است.
در دنيا آن را با نام "Human Immunodeficiency Virus" می شناسند.
به کسانی که آلوده به اچ. آی. وی. شده اند اچ. آی. وی. مثبت "+HIV" و يا اچ. آی. وی. پوزتيو "HIV positive" می گويند.
چرا اچ. آی. وی. خطرناک است؟
اگر سيستم دفاعی بدن به ويروس حمله کرده و آن را می کشد، پس چرا اچ. آی. وی. يک مشکل است؟
ويروس های مختلف به قسمت های متفاوت بدن حمله می کنند. بعضی ها ممکن است به پوست، ديگری به شش ها و يا قسمت های ديگر حمله
کنند. سرماخوردگی های عمومی هم به وسيله يک ويروس ايجاد می شوند. چيزی که ويروس اچ. آی. وی. را چنين خطرناک می سازد اين است که مستقيماً سيستم دفاعی بدن را هدف قرار داده و به آن حمله می کند. جايی که معمولاً بدن را از شر ويروس ها ره
ا می کند.
اين ويروس خصوصاً به يک نوع مشخصی از سلول های سيستم دفاعی بدن حمله می کند که بدون آن مبارزه با سيستم دفاعی بدن برای ويروس مانند رفتن به تعطيلات و بسيار راحت است و اچ. آی. وی. می تواند در تمام بدن منتشر می شود.
اين فرايند قابل رويت نيست وهيج را
هی وجود ندارد تا بتوانيم با مشاهده اش
خاص تشخيص بدهيم که شخصی آلوده به ويروس اچ. آی. وی. ا
ست. تنها يک نوع تست خون آن هم حدود سه ماه بعد از وارد شدن اولين ويروس به بدن می تواند وجود آن را در خون آشکار کند. ممکن است شخصی که آلوده به ويروس
اچ. آی. وی. شده است، تا سال های سال کاملاً سالم به نظر رسد و خود را در سلامت کامل احساس کند. ممکن است که حتی ندانند که آلوده به ويروس هستند. سپس هنگامی که سيستم دفاعی بدن تقليل يافت و ضعيف شد آن ها بطورشديد و روزافزونی نسبت به بيماری ها آسيب پذير می شوند. بيماری هايی که معمولاً در شرايط طبيعی بسيار ساده درمان می شوند.
ايدز چيست؟
نام بیماری ايدز(AIDS) از حروف اول کلمات زیر گرفته شده است و به معنی
نقص ایمنی اکتسابی است:
(Acquired Immuno Deficiency Syndrome)
يک سيستم دفاعی زيان ديده و معيوب نه تنها به وسيله ويروس اچ. آی. وی. که در مرحله اول به آن حمله ور شده آسيب ديده است بلکه همچنين با عفونت های ديگر مورد حمله قرار می گيرد.
اين سيستم دفاعی آسيب ديده ديگر توانايی و قدرتی برای مقابله و کشتن ويروس هايی که تا پيش از اين مزاحمتی برايش نداشتند را ندارد. ویروس اچ. آی. وی. دفاع بدن را روز به روز كاهش میدهد تا حدی كه هر میكروبی حتی میكروبهای بسیار ضعیف هم فرصت پیدا میكنند كه بدن را بشدت بیمار كنند.
همچنان که زمان می گذرد، شخصی که به ويروس اچ. آی. وی. آلوده شده است، نسبت به قبل بيشتر و بيشتر به بيماری مبتلا می شود، معمولاً چندين سال بعد از آلودگی و ورود ويروس به بدن، آن ها مبتلا به مريضی های خاص ناشناحته و عجيب متعددی می شوند. اين مرحله ای است که به آن می گويند کسی به ايدز مبتلا شده است. وقتی که شخص به بيماری های وخيم خطرناک جدی دچار می شود و يا زمانی که تعداد سلول های دفاعی در بدن شخص آلوده زير ميزان مشخصی به شدت افت کرده باشد.
در کشور های مختلف تفاوت های اندکی در تعريف اين مرحله وجود دارد که چه زمانی يک شخص را مبتلا به بيماری ايدز و يا هنوز شخص آلوده به ويروس اچ. آی. وی. بنامند.
ايدز (Acquired Immune Deficiency Syndrome) يک حالت به شدت وخيم است ودر اين مرحله بدن دفاع بسيارضعيفی در برابر هر نوعی از عفونت و بيماری را
دارد.
از زمان آلودگی به ويروس تا مبتلا شدن به بيماری ايدز چه مدت طول می کشد؟
بر اساس نتايج حاصله از تحقيقات مختلف به عمل آمده، از زمان دريافت آلودگی (ورود ويروس اچ. آی. وی. به بدن) تا ابتلاء به بيماری ايدز (ازکار افتادن سيستم دفاعی بدن)، بدون دسترسی به يک درمان دارويی عليه ويروس اچ. آی. وی. ، معمولاً يک دوره زمانی بين 6 تا 8 سال به درازا می کشد . اين دوره می تواند بدون علامت باشد و تازه بعد از این مدت علایم بيماری ظاهر گشته، شخص مبتلاء به بيماری ايدز شود .
این فاصله زمانی – آلودگی تا ابتلا ء به بيماری ايدز – ازفردی به فرد دیگر متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله وضعیت سلامتی فرد، عادات بهداشتی و تغذيه وی ارتباط دارد.
در هر صورت، اين ميانگين بر اساس اشخاصی تنظيم شده است که پرهيزهای معقولی را انجام می دهند. در يک ناحيه فقير نشين ممکن است در بين کسانی که توانايی تهيه تغذيه کافی و مناسب را ندارند ، سرعت پيشرفت و چيره شدن ويروس بر سيستم دفاعی بدن و در نتيجه ابتلا ء به بيماری ايدز ، بسيار سريعترباشد و اين افراد خيلی سريعتر فوت کنند.
آيا هر چيزی می تواند آلودگی به اچ.آی. وی. بوجود آورد؟
نه، به طور مثال تماس جنسی بدون محافظ تنها زمانی خطرناک است و ريسک آلوده شدن را دارد که يکی از طرفين آلوده به ويروس باشند. بنابراين اگر شريک جنسی شما ناقل اچ. آی. وی. نباشد، هيچ شکلی از سکس و يا نوع فعاليت جنسی بين شما باعث دريافت آلودگی و در نتيجه سرايت بيماری به شما نخواهد بود. به طور مثال ويروس اچ. آی. وی. ازطريق تماس جنسی واژينال، يا مقعدی و يا دهانی به شما انتقال پيدا نخواهد کرد، اما تنها در صورتی که هيچ کدام از شما آلوده به اين ويروس نباشيد.
شما همچنين از طريق خود ارضايی به ويروس آلوده نخواهيد شد. – هيچ کدام از کارهايی که شما تنها با خودتان انجام می دهيد باعث دريافت اچ. آی. وی. نخواهد شد.– اچ. آی. وی. تنها در صورتی انتقال خواهد يافت که يکی از اشخاص در تماس، قبلاً به ويرو
س آلوده شده باشد.
خطر در تماس های جنسی بيشتر درعدم شناخت کافی سوابق خونی شريک جنسی شماست. در هر صورت برای اطمينان از کاندوم استفاده کنيد. مگر تا زمانی که مطمئن باشيد که هيچ کدام از شما شريک جنسی ديگری ندارد و قبلاً آلوده به ويروس نشده است.
علائم بيماری چگونه ظاهر می شود؟
با کاهش قدرت سيستم دفاعی به مرور زمان بدن آماده ابتلا به عفونتها و سرطانهايی می شود که به طور معمول در مردم عادی ديده نمی شوند ،
اين بيماريها بصورت بيماريهاي ريوی ، اسهالهاي شديد و مزمن ، تبهای طولانی ، کاهش وزن ، اختلالات شخصيتی ، بيماريهاي مغزی وپوستی خود را نشان مي دهند که درنهايت منجر به مرگ فرد مبتلا خواهد شد.
◄ علائم اصلی ایدز:
• كاهش وزن بیشتر از 10 درصد
• اسهال مزمن بیشتر از یك ماه
• تبهای متناوب یا ثابت بیش از یك ماه
◄ علائم فرعی:
• سرفه پایدار به مدت بیش از یك ماه
• عفونت پوستی منتشر همراه با خارش
• تبخالهای عود كننده
• برفك دهانی
• عفونت تبخالی مزمن پیشرونده و منتشر
• بزرگ شدن عمومی غدد لنفی آلودگی به ویروس ایدز دلیل ابتلا به بیماری ایدز نیست
ولی سرانجام تقریباً بطوراجتناب ناپذیری به بیماری ایدز منتهی می شود.
یكی از اولین راه های شناخت یك بیماری، شناخت علائم و مراحل مختلف سیر بیماری است. با این شناسایی می توان از گسترش و توسعه بیماری در مراحل اولیه جلوگیری نمود. علائم آلودگی بیماری ایدز بسیار پیچیده است و دارای مراحل چندی است كه الزاماًهمه آنها در افراد آلوده مشاهده نمی شود.
این مراحل عبارتند از:
◄ مرحله اول عفونت حاد:
در اغلب موارد در صورتی كه تعداد كافی ویروس ایدز وارد بدن فردی شود ، بعد از چند هفته علائمی نظیر تب ، گلودرد،بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل و عضلات ، سر درد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی ، تهوع و استفراغ، كاهش وزن، اسهال و گاهی دانه های جلدی و یا تظاهرات عصبی ظاهر میگردد.
این علائم اختصاصی نبوده و شباهت كاملی با نشانه های بسیاری ازبیماریهای دیگر دارد. چون خود بخود ظرف یك تا دو هفته بهبودی حاصل میگردد ، كمتر اتفاق می افتد كه بیماری دراین دوره تشخیص داده شود. بعلاوه از هنگام ورود ویروس ایدز تا مثبت شدن نتیجه آزمایشگاهی كه نشانگر آلودگی فرد است حدود 2 تا 12 هفته و گاهی تا16 ماه طول می كشد. در این فاصله زمانی ، فرد، آلوده بوده و ممكن است سایرین را آلوده كند.
◄ مرحله دوم بدون علامت:
پس از بهبودی خود بخودی مرحله حاد، بیمار وارد مرحله بدون علامت می شود كه بر حسب نوع ویروس آلوده كننده از10تا 17 سال طول می كشد.
در این مدت شخص آلوده هیچگونه علامتی از بیماری را بروز نمی دهد و به ظاهر كاملاً سالم است ولی برای دیگران آلوده كننده می باشد. این مرحله نزد كودكان كوتاهتر است و در این مرحله شخص دیگران را مبتلا می كند. در این دوره آزمایش خون مثبت است. كنترل انتشار ویروس در این مرحله مشكل می باشد.
◄ مرحله سوم بزرگی منتشر و پایدار غدد لنفاوی:
دراین مرحله غدد لنفاوی به صورت بزرگ شده
و به شكل قرینه و بدون درد در بیش از دو نقطه بدن بجز ناحیه كشاله ران ظاهر می شود حداقل 3ماه باقی می مانند.
◄ مرحله چهارم مرحله قبل از ایدز و حالات وابسته به ایدز:
قبل از بروز علائم نهایی ایدز در بیمار ، عوارضی ظاهر می شود كه به آن علائم مربوط به ایدز می گویند و عبارتند از:
• كاهش وزن بیشتر از10درصد وزن سابق
• اسهال به مدت بیشتر از یك ماه
• تب به مدت بیشتر از یك ماه
• عرق شبانه
• خستگی، بی حالی و ضعف
این علائم را مقدمه استقرار كامل ایدز كه پایان طیف بیماری می باشد ، به حساب می آورند. در برخی موارد، بی قراری، بی اشتهایی، دل درد، سردرد وجود دارد و تغییرات عصبی منجر به از دست دادن حافظه و آسیب اعصاب محیطی می شود. این علائم معمولاً متناوب است ولی كاهش وزن در اكثر بیماران وجود دارد و پیشرونده هم می باشد. بسیاری از بیماران در این مرحله دچار ضایعات پوستی، مخاطی و ضایعات دائم و یا عود كننده دهنی و یا ناحیه تناسلی به علت ویروسهای مختلف می شوند.
◄ مرحله پنجم ایدز:
ایدز به مرحله نهایی آلودگی ایدز گفته میشود. در این مرحله به علت كاهش شدید قدرت دفاعی بدن، شخص، مستعد ابتلا به بسیاری عفونتهای و سرطانها می شود كه علائم بسیار متنوعی دارند و درنهایت بیمار را از پای در می آورند.
آيا ايدز درمان دارد؟
ايدز متاسفانه تاکنون هيچ درمان قطعی ندارد. ايدز کشنده اس
ت.
چيزی که نگران کننده است، اين است که بسياری از مردم گمان می کنند که برای ايدز درمان وجود دارد. اين موضوع به آن ها احساس آرامش و اطمينان می دهد و ممکن است که به اين دليل به راه های مختلف قبول ريسک بکنند. متاسفانه اين اشخاص در اشتباه به سر می برند چون برای ايدز هيچ درمانی وجود ندارد.
داروهای درمانی موجود جريان پيشرفت اچ. آی. وی. تا ابتلاء به بيماری ايدز را کند تر می کنند ودر بعضی موارد می توانند که اشخاص آلوده را برای چند سال
سالم نگه دارند. در بعضی موارد مشاهده شده که داروهای آنتی بيوتيک بعد از گذشت چند سال ازعملکرد خود بازمی مانند و اثرمثبتی ندارند.
در موارد خاصی هم مشاهده شده که تعدادی از بيماران از ايدز دوباره بهبود يافته و به زندگی با اچ. آی. وی. در دوره ده ساله بازگشته اند.
اما آن ها بايد در ادامه زندگی شان هر روز داروهای بسيار قوی استفاده کنند، چيزی که اثرات جانبی ناخوش آيند و بسيار خطرناکی دارند.
اما هنوز هيچ درمانی برای اچ. آی. وی. وجود ندارد و تنها راه برای سالم ماندن اين است که آلوده نشويم. پيشگيری تنها درمان ايدز است.
ايدز در ايران
اولين مورد ايدز در ايران در سال ۱۳۶۶ گزارش شد. اين مورد يک کودک ۶ ساله هموفيلی بود که بدليل زمينه بيماری از فرآورده های خونی وارداتی استفاده مي کرد. از آن پس تمام خونها و فرآورده های خونی اعم از داخلی يا وارداتی ملزم به آزمايش از نظر عفونت قبل از .مصرف شدند. اين آزمايشات توسط سازمان انتقال خون ايران انجام می پذيرد برابر گزارشات واصله از دبيرخانه ستاد کشوری مبارزه با ايدز، از آن زمان تا پايان سال 1379، 2382 مورد آلوده به ويروس در ايران شناسايي شده است که ۳۱۹ نفرشان به اين بيماری مبتلا و ۲۸۴ نفرشان فوت شده اند.
« برای اينکه بتوانيد خود را در برابر اين بيماری محافظت کنيد، لا زم است که از راههای انتفال ويروس اچ. آی. وی. آگاهی پيدا کنيد.
اين اطلاعات برای سلامتی شما و ديگران بسيار مهم و با ارزش است.
بيماری ايدز مسری و بسيار خطرناک است و در تمام جهان وجود دارد.
برای درمان ايدز هيچ دارو و يا واکسنی وجود ندارد. ايدز کشنده است. »
ويروس اچ. آی. وی. از چه راههايی سرايت می کند؟
◄ تماس جنسی نا امن
شايعترين راه سرايت تماس جنسی است. ويروس ممكن است از فرد آلوده به شريك جنسی اش، (مرد به زن، زن به مرد، مرد به مرد و يا دهانی با فرد آلوده) منتقل شود. سرايت از زن به زن هم در شرايطی امكان دارد. آلودگی از طريق تماس جنسی ٨٠ درصد كل موارد را شامل میشود.
وجود بيماريهای مقاربتی مثل سوزاك، سفليس و همچنين زخمه
ای دستگاه تناسلی خطر آلودگی را چند برابر خواهد كرد. زنان بيشتر در معرض خطر آلودگی به وسيله شريك زندگی خود قرار دارند. زيرا احتمال انتقال از مرد به زن بيشتر از زن به مرد است.
◄ استفاده مشترک از سرنگ و سوزن آلوده جهت تزريق
استفاده از سرنگ و سوزن آلوده بصورت مشترك در معتادين تزريقی يكی ازشايع ترين راه های سرايت ويروس اچ. آی. وی. است.
◄ سرايت از طريق خون و فرآوردههای خونی
استفاده از خون و فرآوردههای خونی آلوده به ويروس اچ. آی. وی. از ديگر راههای انتقال است. خون قدرت آلوده كنندگی بالايی دارد.
◄ سرايت از مادرآلوده به جنين در داخل رحم ويا كودك درطی دوران شيردهی
ويروس اچ. آی. وی. از مادر آلوده به كودك ممكن است در دوران حاملگی هنگام وضع حمل يا كمی بعد از زايمان انتقال يابد. شير دادن يكی از راههای سرايت آلودگی از مادر به فرزند است. در كودكان آلودگی به ويروس اچ. آی. وی. بسرعت به طرف ايجاد بيماری ايدز پيشرفت میكند و شانس زنده ماندن كودك هم كم است.
◄ راههای ديگر سرايت عبارتند از:
پيوند اعضا از بافتهای آلوده. خالكوبی با سوزن مشترک. سوراخ كردن گوش توسط سوزن و وسايل آلوده. استفاده از مسواك و تيغ ريش تراش شخص بيمار. ختنه با وسايل آلوده.
اين ويروس ازطريق خون، منی (همچنين شامل مايعی كه قبل ازمنی خارج مي شود)، آلت تناسلی مردان، واژن ( آلت تناسلی زنان)، ترشح واژن، مقعد ويا بريدگي ها وزخم ها وارد شود.
پوست سالم يک سد بسيار قوی دربرابر ورود ويروس اچ. آی. وی. وساير ويروسها وباكتری ها است.
شايعترين راه سرايت تماس جنسی نا امن است.هميشه و در هر شرايطی از کاندوم استفاده کنيد.
ايدز از چه راههايی سرايت نمی کند؟
ترس از اينکه در اثر تماس های روزمره و کارهای روزانه به ويروس اچ. آی. وی. آلوده شويم، ترسی کاملاً بيجاست. پس بهتر است که بدانيم:
ـ نه بوسيله روبوسی
ـ نه بوسيله بوسه و معاشقه و يا آب دهان (در
صورتی که در دهان زخم و يا بيماری لثه که باعث انتقال ويروس از راه خون شود، وجود نداشته باشد)
ـ نه بوسيله بغل کردن و درآغوش گرفتن
ـ نه بوسيله دست دادن
ـ نه بوسيله تماس معمولی افراد در منزل، محل کار و يا اجتماع با بيمار
ـ نه بوسيله استفاده از وسايل غذاخوری مشترک
ـ نه بوسيله آب و غذا
ـ نه بوسيله نوشيدن مشروبات الکلی
ـ نه بوسيله عطسه و سرفه
ـ نه بوسيله تماس با اشک و عرق بيماران
ـ نه بوسيله استفاده از استخرهای شنای عمومی و توالتهای عمومی
ـ نه بوسيله دستگيره در، گوشی تلفن و بليط اتوبوس
ـ نه بوسيله استفاده از البسه دست دوم
ـ نه بوسيله استفاده از وسيله نقليه عمومی
ـ نه بوسيله نيش حشرات و يا تماس با حيوانات
ـ نه بوسيله ريش تراشيدن، خالکوبی يا ختنه کردن . اگر تيغ و يا سوزنی که استفاده می شود فقط برای يکنفر استفاده شود
راه های پيشگيری از سرايت اچ. آی. وی. چيست؟
يکی از شايعترين راه های سرايت ايدز درتمام دنيا تماس جنسی نا امن است بنابراين مهمترين راه پيشگيری از آلوده شدن به اچ. آی. وی. توجه و دقت در مسايل جنسی و شهوانی است.
هر گاه صحبت از اعتياد می شود اغلب گمان می رود که تنها معتادين تزريقی منظور است. در حالی که اگر شما مواد مخدر از هر نوعی استفاده می کنيد و يا به هنگام معاشقه مشروبات الکلی نوشيده باشيد ممکن است که از خود بی خود شده و ندانيد که دست به چه عملی می زنيد. درساده ترين حالت مثلاً ممکن است که شما از کاندوم استفاده نکنيد.
پيشگيری در موارد جنسی
◄ خويشتن داری از تماسهای جنسی مشكوك در دوران تجرد
◄ پايبندی به اصول اخلاقی و خانوادگی پس از ازدواج
◄ استفاده صحيح از کاندوم
◄ اجتناب از داشتن شرکای جنسی متعدد
◄ عدم نوشيدن بيش از حد مشروبات ال
کلی به هنگام معاشقه
پيشگيری در معتادان
◄ عدم مصرف مواد مخدردرهنگامی که قصد نزديکی داريد
◄ در معتادان تزريقی عدم استفاده از سرنگ مشترک
پيشگيری در مراکز درمانی
◄ كنترل خون و فرآوردههای خونی
◄ در تزريقات دقت كنيم كه از سرنگ يكبار مصرف استفاده شود
◄ در مراجعه به دندانپزشك دقت كنيم كه از وسايلی مانند مكنده بزاق ( سر ساكشن ) ، سرسوزن بيحسی و ليوان غرغره يبار مصرف و از وسايل ضدعفونی و استريل استفاده شود.
پيشگيری در مراکز عمومی