بخشی از مقاله
توابع کاربردی و روزمره
آشنایی و درک توابع ریاضی
آشنایی و درک توابع اطلاعاتی
آشنایی و درک توابع متنی
آشنایی و درک توابع جستجو و مرجع
آشنایی و درک توابع منطقی
در این فصل به شرح توابع سودمتر اکس میپردازیم و برای مختصر کردن بحث توابع فقی به شرح توابع منتخب میپردازیم. لذا این فصل ( و فصلهای 15 ، 16، 17 را میتوانید به عنوان یک مرجع منظور دارید. ولی در ضمیمه B «مرجع توابع» هر تابع موجود در اکسل همراه با اطلاعات پایهای که برای استفاده از آنها لازم دارید، با انضمام مراجع متقابل به کلیه اطلاعات موجود در این فصل و فصلهای دیگر ارائه می شود. برای مطالعه شرح کامل توابعی که در این فصل شرح داده نشده اند به اطلاعات توصیفی ارائه شده در کادر محاورهای Insert Function و سیستم Help Online رجوع کنید.
آشنایی و درک توابع ریاضی
بیشتر کارهایی که در اکسل انجام میشوند حداقل یک یا چند تابع ریاضضی سر و کار دارند. و با وجودی که تقریبا اکسل قادر به محاسبه هر چیزی میباشد، تابع جمع sum بیش از سایر توابع ریاضی به کار برده می شود. در این بخش بعضی توابعی ریاضی که در اکسل بیشتر مورد استفاده قرار گیرند و سودمندتر می باشند شرح داده میشوند.
استفاده از تابع sum
در تابع sum یک سری اعداد جمع زده میشوند. این تابع به فرم = sum (number 1 , number 2 , …) میباشد که Number همان آرگومنتها هستند که یک سری از 30 ورودی را تشکیل میدهند، این آرگومنت میتوانند عدد، آرگومنتهایی را که به مقادیر متنی، مقدارای منطقی یا به خانههای خالی کاربرگ ارجاع داده میشود نادیده میگیرد.
نکته: توان بخشیدن بیشتر به تابع جمع
شما میتوانید فرمولههای شرطی قدرتمندی برای sum با استفاده از ابزارهای افزودنی ایجاد کنید. به « استفاده از برنامههای راهنمای Conditinal sum و look up نگاه کنید.
دکمه AutoSum
از آنجایی که تابع sum در حد گسترده ای مورد استفاده قرار میگیرد، اکسل دکمه AutoSum را روی نوار ابزار standard خود قرار داده است. اگر خانه ای از کاربرگ را انتخاب کرده و روی دکمه AutoSum کلیک کنید، اکسل یک فرمول sum ایجاد کرده و خود حدس می زند که کدام خانهها را میخواهید با هم جمع بزنید، برای وارد کردن فرمولهای sum در دامنهای از خانه های کاربرگ قبل از کلیک روی دکمه AutoSum خانههای کاربرگ را انتخاب کنید.
گسترش خودکار دامنه
ز زمان ساخت اولین برنامه صفحه گسترده، یکی از متداولترین مشکلات این برنامه، وارد کردن خانههای کاربرگ در پایین یا سمت راست دامنهای که در فرمول به آن ارجاع شده است میباشد. برای مثال، تصور کنید فرمول = sum (Al ; A4 ) را درخانه A5 کاربرگ وارد کردهاید و سپس ردیف 5 را انتخاب کرده و یک ردیف جدید به کاربرگ اضافه نمودهاید. رددیف جدید در بالای ردیف انتخابی قرار می گیرد. از این رو فرمول sum به خانه C6 رانده می شود. هر عددی که در خانه جدید وارد شده C5 شد. اکنون میتوانید خانههایی را در پایین یا در سمت سارت یک دامنه ارجاع داده شده در یک فرمول وارد کنید و اکسل قرار دادن این خانهها به مجرد وارد کردن مقدار در این خانههای جدید وارد شده بخش 5ک ساخت فرمولها و تحلیل اجرای دادهها) فصل 14: توابع کاربردی و روزمره
فرمول خود: فرمول را تنظیم خواهد کرد.
این تنظیم در صورتی که انجام خاهد شد که خانهها را بلافاصله در سمت راست، یا زیر یک دامنه ارجاع داده شده وارد نمایید. وارد کردن خانهها در بالا یا در سمت چپ یک دامنه ارجاع شده نیاز به ویرایش دستی فرمولهای مرجع دهی خواهد داشت.
استفاده از توابع انتخاب شده ریاضی
اکسل دارای 58 تابع ریاضی و مثلثاتی میباشد که اسامی همه آنها در فهرست ضمیمه B ل مرجع توابع» ارائه شده است. در این بخش، فقط چند تابع سودمندتر و توابعی که به درستی درک نشدهاند شرح داده میشوند.
توابع SUMPRODUCT , PRODUCT
در تابع product کلیه آرگومنتها که می تواند بالغ بر 30 آرگومنت اعم از آرگومنتها متنی با منطقی باشند در یکدیگر ضرب میشوند و خانههای کاربرگ نادیده گرفته می شوند. در تابع SUMPRODUCT مقدار هر خانه در یک دامنه در خانه متناظر در دامنه دیگر که هم اندازه دامنه اولی است ضرب شده و سپس نتیجه حاصل ضربها با یکدیگر جمع زده می شوند. در این تابع میتوان حداکثر 30 بردار را به عنوان آرگومنت به کار برد ولی ابعاد همه بردارها باید یکسان باشند، (ورودیهای غیر عددی معادل صفر تلقی خواهند شد) برای مثال، فرمولهای زیر در اصل یکی میباشند.
= SUMPRODUCT 9 Al : A4 , B1: B4)
{ = SUM ( Al : A4*B1: B4)}
تنها تفاوت این دو فرمول در این است که فرمول sum باید با فشار دادن Ctrl + Shift + Enter به عنوان یک بردار وارد شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بردارها، به «استفاده از بردارها» نگاه کنید.
تابع MOD
تابع MOD باقیمانده یک عمل تقسیم را برمیگرداند. این تابع دارای دو آرگومنت (divisor و number یا مقسوم و مقسوم الیه ) میباشد. نتیجه را محاسبه تابع Mod باقیمانده حاصل از تقسیم آرگومنت Number بر آرگومنت divisor میباشد. برای مثال، نتیجه تابع = Mod ( 9, 4) عدد 1 میباشد که باقیمانده است که از تقسیم 9 بر 4 به دست آمده است.
یک مثال Mod
استفاده عملی از تابع Mod به شرح زیر است:
1- انتخاب یک خانه از کاربرگ و انتخاب Conditional formatting , Format
2- انتخاب گزینه Formula is از فهرست اول شروط، و سپس تایپ فرمول = Mod (Row () , 2 _ = 0 در کادر سمت راست.
3- کلیک روی دکمه Format و انتخاب یک رنگ تحت کلید Parrerns برای ساختن فرمتی که رنگ منتخب را در هر ردیف دیگر اعمال میکند. توجه داشته باشید که اگر خانه های انتخابی در ردیفهایی به شمارههای فرد قرار داشته باشند، به نظر میرسد که هیچ اتفاقی رخ نداده است ولی اگر فرمت را کپی کرده و یا در ردیفهای دیگر به کار ببرید نتیجه را مشاهده خواهید کرد. این فرمول شماره ردیف جاری را با استفاده از تابع Row بازبین مینماید و آن را بر 2 بخشکرده، و اگر باقیماندهای داشت، مقدار Fals را برمیگرداند، زیرا فرمول در عین حال حاوی تست شرطی =0 میباشد. اگر تابع Mod هر چیزی جز صفر را برگرداند، تستهای شرطی fals میشوند. لذا قالببندی فقط هنگامی اعمال می شود که فرمول مقدار True را ( در ردیفهای زوج) برگرداند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قالببندی « با استفاده از فرمتهای شرطی» نگاه کنید.
تابع COMBIN
تابع Combin تعداد ممکن ترکیبات، یا گروههایی را که در یک روی هم گذاری منابع می توان تشکیل داد. تعیین می کند. این تابع دارای دو آرگومنت (number, number-chosen) می باشد که number تعداد جمع الام در منبع و number –chosen تعاد اقلامی است که شما می خواهید در هر ترکیبی گروه بندی شود. برای مثال برای تعیین تعداد تیم های فوتبال 12 نفره مختلف که از یک گروه 17 نفره بازیکن می توان تشکیل داد، فرمول =combin (17,12) را باید تایپ کنید. نتیجه محاسبه نشان می دهد که با این تعداد بازیکن 6188 تیم می توان تشکیل داد.
نکته : شانس خود را امتحان کنید.
تابع combin می تواند امکان اینکه مثلا در یک بازی چقدر شانس آورید را برآورد کند. تعداد ترکیبات بازی طبق فرمول =combin (52,5) محاسبه می شود که نشان می دهد با یک دست کارت 52 تایی ، 960/598/2 حالت امکان ترکیب 5 کارت با یکدیگر وجود دارد.
در یک لاتاری برای بردن باید حالت های انتخاب 6 شماره از 49 شماره را در نظر بگیرید. شانس برد شما در این بازی حاصل فرمول = combine (49,6) می باشد که نتیجه محاسبه این فرمول یعنی تعداد ترکیبات ممکن آن 816/983/12 می باشد.
تابع Rand و تابع Randbetween
تابع rand یک عدد ا تفاقی بین صفر و یک تولید می کند. این تابع یکی از معدود توابع اکسل است که فاقد آرگومنت می باشد. توجه داشته باشید که در این تابع نیز باید بعد از نام تابع حتما پرانتز را تایپ کنید. نتیجه محاسبه یک تابع rand هر بار با محاسبه مجدد کاربرگ تغییر خواهد کرد. اگر از محاسبه مجدد خودکار استفاده می کنید. مقدار تابع rand با هر بار وارد کردن اطلاعات به کاربرگ تغییر خواهد کرد.
تابع randbetween که با نصب برنامه افزودنی analysis toolpak در دسترس قرار می گیرد کنترل بیشتری از rand را ارائه می دهد. با تابع randbetween می توانید دامنه ای از اعداد که در آنها مقدارهای صحیح اتفاقی تولید می شوند را تعیین کنید.
آرگومنت (bottom, top) نشان دهنده کوچکترین و بزرگترین عدد صحیحی است که تابع باید به کار ببرد مقدار این آرگومنتها نیز در نظر گرفته می شوند. برای مثال فرمول =randbewween(123, 456) می تواند هر عدد صحیح بین 123 به بالا تا خود 456 را برگرداند.
استفاده از توابع روند کننده
اکسل دارای چند تابع مختص کارهای روند کردن اعداد به مقدار تعیین شده می باشد.
توابع round, rounddown, roundup
تابع round هر عددی را به عددی با تعداد ارقام مشخص اعشاری ( با صفر قرار دادن اعداد کوچکتر از 5 و افزودن عدد 1 به رقم ماقبل آخر در صورتی که رقم آخر بزرگتر از 5 باشد روند می کند. این تابع دارای دو آرگومنت (number, number,-digits) می باشد اگر آرگومنت number-digits یک عدد مثبت باشد در این صورت مقدار number به تعداد تعیین شده ارقام اعشاری روند می شود و اگر num-digits یک مقدار منفی باشد عدد تا سمت چپ نقطه اعشاری روند می شود. اگر num-digit صفر باشد تابع به نزدیکترین عدد صحیح روند می شود. برای مثال فرمول =round (123, 4567, -2) عدد 100 را بر می گرداند و فرمول =round (123.4567, 3) عدد 123.457 را بر می گرداند. توابع rounddown, roundup شبیه تابع round عمل می کنند و همان طور که از اسم دو تابع استنباط می شود ترتیب روند کردن عدد در آنها به ترتیب همیشه در جهت روند سازی به عدد کمتر یا بیشتر می باشد.
توابع even, odd
تابع even عدد را به نزدیکترین عدد زوج بعدی روند می کند تابع odd عدد را به نزدیکترین عدد فرد بعدی روند می کند. اعداد منفی به طور متناسب به عدد قبلی روند می شوند. برای مثال فرمول =even (23,4) عدد 24 را بر می گرداند و فرمول =odd(-4) عدد -5 را بر می گرداند.
توابع floor و ceiling
تابع floor عدد را به نزدیکترین مضرب داده بعدی و ع دد ceiling عدد را به نزدیکترین مضرب داده قبلی روند می کند. این توابع دارای دو آرگومنت (number, multiple) می باشد برای مثال فرمول =floor (23.4, 0.5) عدد 23 را بر می گرداند و فرمول =ceiling (5, 1.5) عدد 6 را بر می گرداند.
استفاده از تابع انعطاف پذیر Mround
تصویر کنید برای روند کردن یک عدد به هر مضربی جز -10 برای مثال روند کردن اعداد به شانزدهمین به نحوی که عدد به صورت کسری قالب بندی شود هیچ وقت مخرج بزرگتر از 16 نداشته باشد. تابع به نحوی که عدد به صورت کسری قالب بندی شود هیچ وقت مخرج بزرگتر از 16 نداشته باشد. تابع mround که در analysis toolpak قرار دارد هر عددی را به مضربی که تعیین کنید روند می کند.
این تابع به صورت =mround (number, multiple) می باشد. براث مثال با تایپ کردن فرمول =mround (a1,0625) عدد نمایش داده شده در خانه A1 افزایش 16/1 خواهد داشت. این تابع در صورتی روند می شود که باقیمانده پس از تقسیم عدد بر مضرب حداقل به مقدار نصب مضرب باشد اگر می خواهید این را در یک فرمول موجود به کار ببرید فقط در این فرمول mround مقدار A1 ( در این مثال) را با فرمول خود جایگزین کنید.
تابع INT
تابع INT اعداد را به نزدیکترین عدد صحیح قبلی روند میکند. برای مثال هر دو فرمول
=INT (100.01)
= INT ( 100 . 99999999)
با وجودی مقدار که عدد 100 . 99999999 عملا 101 میباشد هر دو فرمول عدد 100 را برمیگردانند. اگر عدد منفی باشد، INT آن عدد را نیز به عدد صحیح قبلی روند میکند. اگر همه اعداد در مثالها منفی باشند. حاصل مقدار روند شده نیز منفی خواهد شد. مثل INT= ( 100 . 99999999) که معادل 101- می شود.
تابع TRUNC
تابع TRUNC اعداد سمت راست نقطه اعشار را بدون توجه به علامت عدد حذف میند. این تابع دارای آرگومنتهای (numcer , num , digits) می باشد. اگر مقدار آرگومنت num , digits مشخص نشده باشد این مقدار معادل صفر قرار داده میشود. در غیر این صورت تابع TRUNC هر عددی را بعد از تعداد ارقام تعیین شده در num , digits بعد از نقطه اعشار حذف میکند. براای مثال، فرمول(13, 978) TRUNC= مقدار 13 برمیگرداند و فرمول (13, TRUNC 978 , 1) = مقدار 13.9 را بر میگرداند.
تابع AVERAGE در مقابل تابع AVG
در سایر برنامههای صفحه گسترده مانند لوتوس 1و 2و 3 از تابع آماری AVG برای محاسبه میانگینها استفاده می شود. در بعضی از نسخههای قبلی اکسل، تایپ کردن فرمول AVG( 2,4,5,8)= ممکن بود منجر به دریافت مقدار خطای # Name گردد. ولی اکنون اکسل تابع AVG را با وجود باز شدن یک کادر محاورهای هنگام تایپ کردن تابع و پرسیدن این که آیا مایلید AVG را با تابع AVERAGE تبدیل نمیکند این است که هدفع یادگیری استفاده از نام صحیح تابع توسط کاربر می باشد.
در این تابع، خانههای حاوی متن، مقدارهای منطقیع یاخانههای خالی کاربرگ نادیده گرفته میشوند، ولی هر خانهای که در آن یک مقدار صفر قرار داشته باشد در محاسبه گنجانده می شود. اکسل از تابع AVERAGE که همان عملیات تابع AVERAGE را به انضمام قبول مقادیر متنی و منطقی در محاسبه انجام میدهد پشتیبانی میکند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به ضمیمه B «مرجع توابع» نگاه کنید.
آشنایی و درک توابع متنی
توابع متنی در اکسل، یکی از سودمندترین ابزارهای واژهپردازی و مدیریت دادهها میباشند که در هر جایی به چشم نمیخورند- این توابع قادر به انجام کارهایی هستند که یک واژهپرداز قادر به انجام آن نمیباشد. برای مثال میتانید توابع Zlean , Trim برای حذف فضاهای زاید و کاراکترهای غیر چاپی که برای پاک کردن دادههای وارد شده بسیار خوب میباشند کاری که انجام آن با استفاده از جستجو و جایگزینی سخت و غیر ممکن است را انجام دهند.
توابع PROPER , LOWER , UPPER و حروف بزرگ و کوچک کلمهها، جملهها و پاراگرافها را بدون تایپ کردن مجدد آنها تغییر میدهند. شما برای متنهایی که از اسناد دیگر به اکسل کپی میکنید نیز میتوانید این تابع را به کار ببرید. سپس Paste Special , Edit را برای تبدیل فرمولها به مقدارهای حاصل و برگرداندن متن به سند اصلی انتخاب کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره توابع انفرادی، به ضمیمه B «مرجع توابع» نگاه کنید.
استفاده از توابع انتخاب شده متنی
توابع متنی، ورودیهای متنی عددی را به اعداد و ورودیهای عددی را به رشتههای متنی می کنند.
تابع TEXT
تابع TEXT یک عدد را به یک رشته متنی با فرمت خاص تبدیل میکند و آرگومنتهای این تابع عبارتند از Value نشان دهده هر عددع فرمول یا مرجع به خانه کاربرگ و format text نشان دهنده فرمت رشته حاصل می باشد. برای مثال، فرمول = TEXT ( 98/4 "0.00") رشته متنی 25.50 را برمیگرداند.
شما میتوانید از هر نماد قالببندی در اکسل به جز علامت ستاره & برای تعیین فرمت دلخواه در این تابع استفاده کنید، ولی مجاز به استفاده از فرمت General نمی باشید.
تابع DOLLAR
همانند تابع TEXT، تابع DOLLAR نیز عدد را به یک رشته تبدیل میکند. ولی تابع DOLLAR رشته حاصل را به صورت پولی با تعداد مشخصی عدد اعششار قالببندی میکند. آرگومنتهای Number , Decimals) فرمول = DOLLAR ( 45, 899 , 2) رشته متنی $ 45.90 را برمیگرداند. توجه داشته باشید که اکسل در صورت لزوم عدد را روند میکند.
در صورتی که آرگومنت Decimal را حذف کنید، اکسل دو رقم اعشاری برای نتیجه حاصل در نظر میگیرد. اگر بعد از اولین آرگومنت، کاما قرار دهید ولی آرگومنت دوم را حذف میکنید، اکسل هیچ رقم اعشاری را درج نخواهد کرد. اگر برای Decimal عدد منفی تایپ کنید، اکسل عدد را تا سمت چپ نقطه اعشار روند میکند.
تابع LEN
تابع LEN تعداد کاراکترهای ورودی را برمیگرداند. تنها آرگومنت این تابع میتوان یک عدد، یک رشته قرار گرفته در داخل دو کوتشین یا مرجع به یک خانه کاربرگ باشد. صفرهای دنباله نادیده گرفته میشوند. برای مثال فرمول = LEN ("Test") عدد 4 را برمیگرداند.