بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
صورت فلکی چیست؟
صورتهای فلکی گروهی از ستارگان هستند که اشکال قابل تشخیصی در آسمان تشکیل می دهند.
پیشینیان ما هزاران سال پیش آنها را با دقت نظاره میکردند و نام خدایان,قهرمانان و جانوران را به آنها می دادند.بسیاری از صورتهای فلکی از قبیل عقرب (کژدم) و یا اسد (شیر),خود گویای آن هستند که چرا چنین نام گرفته اند,ولی در برخی دیگر از صورتهاس فلکی به زحمت میتوان رابطه ای بین شکل و نام آنها یافت.
اسلاید 2 :
کدام صورت فلکی آسانتر دیده می شود؟
مشهورترین صورت فلکی,دب اکبر(خرس بزرگ)است که گاهی بدان چارلز وین نیز می گویند.هفت ستاره درخشان این صورت فلکی شکل گاوآهن بزرگی را میسازند.
چهار ستاره , بدنه ی گاو آهن و سه ستاره , دسته ی خمیده ی آن را. به دو ستاره ی پیشین {دب اکبر} ((قراول)) می گویند(نام درست آنها آلفا و بتا است).این بدان جهت است که اگر خطی از آلفا به بتا رسم کنیم و آنرا در فضا ادامه دهیم به ستاره ای با قدرت درخشندگی آلفا خواهیم رسید که آنرا ستاره ی قطبی (یا آلفای دب اصغر) نام نهاده اند.
اسلاید 3 :
ستاره ی قطبی در یک درجه ی قطب شمال کره ی آسمانی قرار گرفته است. واصلا به سختی هنگام چرخش کره ی آسمانی حرکت میکند. اگراین ستاره را در آسمان ببینیم در حقیقت مسیر واقعی قطب شمال را یافته ایم بدین دلیل ستاره ی قطبی برای دریانوردان نخستین ,راهنما و کمک بزرگی بوده است . صورت فلکی دیگر که به راحتی دیده می شود و بسیار گیرا است , صورت فلکی جبار است و تصویر شکارچی اسطوره ای را می نماید.این صورت فلکی به علت هفت ستاره ی درخشانش بسیار آشکار و درخشان است. در نیم کره ی شمالی و در فصل زمستان بسیار واضح دیده می شود.
اسلاید 4 :
صورتهای فلکی حول قطبی چیست؟
اصطلاح صورتهای فلکی حول قطبی برای آن صورتهای فلکی به کار میرود که برای ناظری که از مکان مشخصی آنها را می بیند , هیچ گاه غروب نمی کند . اگر در قطب شمال زندگی کنید , قطب شمال فلکی , درست در بالای سر شما خواهد بود و استوای فلکی در افق منظر شما و همچنانکه زمین می چرخد , ستارگان و صورتهای فلکی را خواهید دید که موازی استوای فلکی می گردنند . آنها هیچ وقت طلوع و غروب نخواهند کرد . ولی {هنگامی که در قطب
شمال هستید } هرگز نمی توانید ستارگان نیمکره ی جنوبی را ببینید , چون آنها همیشه پایین تر از افق قرار دارند . درست این وضعیت برای قطب جنوب نیز اتفاق می افتد. از طرف دیگر اگر در استوای زمین زنذگی کنید , در این صورت استوای فلکی درست از بالای سر شما می گذرد و و قطبهای آسمانی در افق قرار می گیرند. در این مکان در تمام طول سال می توانید صورتهای فلکی را ببینید .
اسلاید 5 :
آیا صورتهای فلکی تغییر می کنند؟
همانطور که در بحث قبلی ذکر کردیم معروفترین صورت فلکی که دب اکبر (خرس بزرگ)یا ارابه ی بزرگ است,2000سال پیش از این ,مانند شکل امروزی خود به نظر می رسید ولی این نکته قابل ذکر است که ستارگان در یک نقطه ی معین قرار ندارند بلکه در جهات مختلف حرکت می کند , اما بدلیل فاصله ی بسیار زیادی که از ما دارند,این حرکات در طول عصر یک انسان وحتی در یک دوره ی زمانی هزار ساله هم محسوب نیستند,به هر حال صد هزار سال دیگرآیندگان صورتهای فلکی آشنای ما رابه زحمت بازخواهند شناخت وبرای انسان نئأندرتال (NEANDERTHAL: انسان غارنشین ووحشی ادواراولیه که دراواسط دوران پارینه سنگی می زیسته است.)نیزصورت فلکی دب اکبرکاملا متفاوت ازامروز به نظر می رسید.
اسلاید 6 :
گاه گاه اتفاق می افتد ستاره ای که قبلا کم سو بوده است درپایان عمر خود منفجر می شود و هفته ها به صورتی بسیارنورانی مدرخشد.چنین پدیده ای راانفجار(سوپرنوا)می نامند.بدیهی است که این نواخته نورانی می تواند به طورموقت شکل صورت فلکی راتغییردهد ,هم چنان که عبور یک سیاره با ظهور یک ستاره ی دنباله دار این تغییر را در صورت فلکی بوجود می آورد.هم چنین ما هواره های نورانی زمینی نیز می تواند در کوتاه مدت در نظم هزاران ساله ی ستارگان ثابت , بی نظمی ایجاد کنند .
اسلاید 7 :
فلک البروج چیست ؟
مسیری را که خورشید طی یک سال در آسمان می پیماید ,فلک البروج می گویند . به سخن دیگر , فلک البروج دایره ای است روی کره ی آسمان . اگر آسمان در روز تاریک بود , مشخص می شد که خورشید نیز در میان ستارگان جایگاه خود را دارد . همچنانکه طی یک سال زمین به گرد خورشید می گردد , به نظر می آید که وضعیت مکان خورشید در مقایسه با دیگر ستارگان تغیر می کند . تا اینکه پس از گذشت یک سال تمام خورشید دو باره در
همان مکانی دیده می شود که یک سال پیش دیدیم . خورشید واقعا در آسمان حرکت نمی کند ,بلکه به سبب حرکت وضعی زمین , چنین می نماید . چون محور زمین بر صفحه ی مسیر حرکتش عمود نیست , استوای زمین باصفحه ی مدارش زاویه ی به اندازه ی 23/5 درجه می سازد .
اسلاید 8 :
همان طور که پیشتر اشاره شد , اکنون این نقطه در صورت فلکی حوت قرار دارد. 2500 سال قبل نقطه ی اعتدال ربیعی درست در میان برج حمل قرار داشت و به این جهت امروزه هنوزهم گاهگاه ((نقطه ی حمل)) نیز خوانده می شود . حدود 600 سال دیگر نقطه ی اعتدال ربیعی در برج دلو خواهد بود و در سال 14000 میلادی این نقطه در برج سنبله قرار خواهد گرفت .
اسلاید 9 :
خورشید در طول یک سال از میان 13 صورت فلکی می گذرد این صورتهای فلکی عبارتنداز:حمل(بره),ثور(گاو),جوزا(دوپیکر),سرطان(خرچنگ),اسد(شیر), سنبله(خوشه),میزان(ترازو),عقرب(کژدم),مارگیر,قوس(کمان),جدی(بز),دلو( دول),حوت(ماهی) .
مدار ظاهری عبور خورشید از میان این صورت های فلکی را دایرة البروج یا منطقة البروج می نامند که به 12 منطقه یا قسمت تقسیم شده است که صورت های فلکی در این نواحی قرار گرفته اند و خورشید تقریبا هر ماهه از یکی ازاین نواحی عبور می کند.
اسلاید 10 :
اغلب به دلیل تاریخی صورت فلکی مارگیر درمیان صوری که خورشید از آنها عبور می کند ذکرنمی شود,به نحوی که مردم اغلب از12صورت فلکی دایرة البروج سخن به میان می آورند,چون اغلب این صورت های فلکی به نام جانوران نامیده شده اند به آنها صورت های فلکی مدارجانوری نیزمی گویند.پیرامون دایرة البروج رامنطقة البروج می گویند.