بخشی از مقاله
بررسی ترمووود به عنوان جدیدترین مصالح نوین چوبی در صنعت ساختمان
چکیده :
چوب یک ماده طبیعی است که از روزگار کهن یکی از مهمترین مواد و ابزار چند منظوره کار انسـانها بـوده و بـه طـور طبیعی و فراوان در دسترس آنها قرار داشته است و از این منبع طبیعی در خانه سازی، مزرعهداری، جنگ و صلح و تمام اجزای زندگی استفاده شده است. با پیشرفت علم و صنعت و ماشینی شدن جامعه کنونی یکی از راههای ایجاد فضـایی مطبـوع بـرای جسم و روح در زندگی به کار بردن عناصر طبیعی و اشیاء آشنا برای ذهن است. چوب یکی از پرکاربردترین ایـن عناصـر مـی باشد. چوب میل به رشد، بالندگی و نرمش را در زندگی و احساس انسان جاری میکنـد کـه بـا کـاربرد مناسـب آن در محـیط زندگی، می توان فضایی آرام و دلپذیر به وجود آورد. حس زیبایی و آرامش و طبیعی بودنی که از چوب به ما منتقل میشود بـا هیچکدام از مصالح دیگر قابل مقایسه نمیبا شد. امروزه مصالح نوین چوبی نظیر ترمووود باعث شده تا معماری سـازههـا رنگـی دوباره بگیرد و به جسم سرد ساختمانها روحی گرم ببخشد. در این مقاله به طور کامل به بررسی ترمووود به عنوان جدیـدترین مصالح نوین ساختمانی پرداخته و به بررسی مزیتهای آن پرداخته.
کلمات کلیدی :
ترمووود، چوب، مصالح نوین، صنعت ساختمان، نمای چوبی
-1مقدمه :
امروزه با توجه به ماشینی شدن زندگیها میتوان گفت که آن لطافت و زیباییها از زندگیها دور شـده اسـت و همـین امر نیز در کار و محل کار دیده میشود. پس باید به دنبال راهکارهای تاثیرگذار جهت بهبود وضعیت موجود داشت. بایـد گفـت که بهترین راه برای برطرف نمودن شرایط موصوف استفاده از طبیعت و مصالح حاصل از طبیعـت در محـل کـار اسـت. در زیـر ترمووود به طور کامل بررسی میگردد و نتایج آن در انتها ارائه گردیده است.
-2مشخصات ترمووود :
این روز ها در کشور ما توجّه به نمای ساختمان چه از طرف طراحان، سازندگان و مالکان بیش از بیش شـده اسـت ودر این بین گرایش به سمت استفاده از چوب بسیار افزایش یافته است و این روند اتفّاق بسیار مهمی در پیشرفت معماری معاصـر کشور میباشد. چرا که با وارد کردن چوب به نمای ساختمان نه تنها عنصری از طبیعت را که نمادی از آرامش و زیبـایی اسـت را به فضای پر هرج و مرج و شلوغ شهری میآوریم و بلکه اگر معماری سنتی ایران را مورد بررسی قرار دهیم اسـتفاده از چـوب را در بنا های قدیمی به کررّات رویت میگردد و این مهم دلیلی دیگر برای استفاده از این مصـالح در سـاختمان هـای امـروزی میباشد. این چوبها که با نام ترمووود در ایران باب شدهاند دارای ویژگیهایی مخصوص به خـود مـیباشـند کـه در اینجـا بـه توضیح برخی از این ویژگیها پرداخته. حرارت دادن چوب جهت بهبود مقاومت چوب نسبت به پوسیدگی آن یکی از روشهایی بوده که از زمانهای بسیار دور مورد استفاده قرار میگرفته است و امروزه نیز با بهرهگیری از این روش صنعتی در کشور فنلانـد (به عنوان اولین کشور) [1]و دیگر کشورها پایه گذاری شده است که حاصل آن به دست آوردن چوبی است با مشخصات مـورد نظر.
-3ویژگیهای ترمووود :
-1 کمترین سطح رطوبت در این نوع چوب وجود دارد که باعث افزایش مقاومت آن میشود.
-2 بهبود و افزایش مقاومت چوب در برابر پوسیدگی و حمله حشرات موذی
-3 مقاومت بالای این چوب در برابر شرایط مختلف آب و هوایی مناطق مختلف جوی -4 هیچگونه صمغ و مواد مورد علاقه حشرات در داخل این چوب وجود ندارد و این موضوع باعث عدم جذب حشرات موذی
به ترموچوب ها میشود.
-5 جلوگیری از پوسته پوسته شدن چوب این محصول -6 مقاوم شدن چوب در برابر خمیدگی و به اصلاح تاب بر داشتن آن بر اثر گذر زمان
-7 با توجه به اینکه این چوب کمترین رطوبت را دارد به همین جهت کمترین انبساط و انقباض در آن روی میدهد.[2]
شکل -1 ویژگیهای ترمووود
-4ساختار شکلگیری ترمووود :
در واقع ترمووود یک نشان تجاری برای محصولات چوبی است که یک روش توسعه یافته در فنلاند مـیباشـد کـه تنهـا اعضای انجمن بین المللی Thermo wood حق قانونی برای استفاده از کلمه ترمووود برای چوبهای اصلاح شده خود توسـط حرارت را دارند. سندیکای بین اللملی Thermo wood در سال 2000 به منظور تـرویج و گسـترش ایـن محصـول در فنلانـد
تاسیس شد. این انجمن بر تولیدات چوب ترموی اعضای این سندیکا نظارت دارد. این نظارت شامل مـوارد متعـددی اسـت کـه مهم ترین آنها مشخصات فنی میباشد. [3]
از وظایف این سندیکا بازدید از کارخانجات تولید کننده چوب ترمو توسـط نـاظرین ایـن سـندیکا و بررسـی و آزمـایش مرتب محصولات تولید شده در آزمایشگاه های مخصوص است.
Ekosampo که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان چوب ترمو در فنلاند میباشد، چوبهای خام مورد استفاده خود را از جنگل-
های حفاظت شده شرقی فنلاند تامین مینماید. شایان ذکر است که تکنولوژی چوب ترمو عمدتا درکشور فنلاند متمرکز اسـت و چوبهای خام این کشور از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است.
شکل-2 نمای ساختمان با استفاده از ترمووود
شکل-3 نمای بیرونی ساختمان و استفاده از ترمووود
-5پروسه تولید ترمووود :
برای بشر از دیرباز این موضوع روشن بوده که حرارت دادن سطح چـوب بـا آتـش، مقاومـت آن را بـرای اسـتفادههـای مختلف بالا میبرد. اولین قومی که از این دانش بهره عملی بردند وایکینگها بودند که از این گونـه چـوب هـا بـرای مـواردی از قبیل نرده های چوبی استفاده میبردند. اگر چه اولین تحقیقات متمرکز و علمی در این زمینه در دهه چهـل و پنجـاه مـیلادی توسط محققین آلمانی و آمریکایی صورت گرفت، فنلاندیها از اولین افرادی بودند کـه در دهـه 90 مـیلادی ایـن دانـش را بـه تکنولوژی عملی تبدیل کردند.[4]
این پرسش برای بسیاری از مصرف کنندگان پیش میآید که چوب عادی کـه در مقابـل عوامـل محیطـی نظیـر بـاران، آفتاب و ... ، مقاوم بنظر نمی رسد چگونه میتواند برای نمای ساختمان به مدت طولانی استفاده شـود؟ پاسـخ ایـن پرسـش در مراحل تولید ترمووود نهفته است. فرایند ترمو کردن، به روشهای متفاوتی در دنیا اجرا میشود. یکی از رایجترین این روشهـا به شرح زیر میباشد .[5]
شکل-4 نمودار حرارت (زمان- زمان) پروسه تولید ترمووود با توجه به فاز 1 تا 3
در فاز اول چوب در حالیکه توسط بخار محافظت میشود، به سرعت تا حدود 100 تـا 130 درجـه سـانتیگراد حـرارت داده میشود. این فرایند، رطوبت داخل چوب را تا حدود صفر درجه سانتیگراد کاهش میدهـد. در فـاز دوم حـرارت تـا حـدود 185 تا 215 درجه سانتیگراد افزایش مییابد. این درجه حرارتها حدود 2 تا 3 ساعت بصورت ثابت باقی میمانـد. درفازسـوم توسط اسپری آب، درجه حرارت پایین آورده میشود. سپس رطوبت چوب که به صـفر درصـد رسـیده بـود بـه 4 تـا 7 درصـد میرسد. در واقع کلیه باکتریهای مضر داخل چوب و همچنین موادی که باعث تغییر فرم چوب (از قبیل رطوبـت، صـمغ و ...) میشود در این فرایند 36 ساعته بافت چوب را ترک کرده و یک چوب جدید به نام ترمو با قابلیت های بالا به وجود میآورد.
-6مزایای استفاده از ترمووود :
-1 چوبی که توسط این تکنولوژ ی بدست میآید عمر طولانی خواهد داشت.
-2 مقاومت آن در مقابل عوامل خارجی از قبیل باران و نور آفتاب بسیار زیاد است.
-3 به دلیل نبود صمغ و مواد مورد علاقه حشرات در چوب، ترمووود در مقابل حشرات کاملا مقاوم است.
-4 به دلیل کاهش شدید رطوبت و صمغ، چوب سبک تر شده و نصب آن راحت تـر و فشـار وزن آن بـر سـطح زیـرین کمتـر است.
-5 با توجه به اینکه رنگ چوب در این روش تیرهتر میشود، زیباتر و شکیلتر میشود.
-6 به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی، این چوب دوستدارمحیط زیست ( Enviroment friendly) است7]؛.[6
-7انواع ترمووود :
نوع اول آن به نام THERMO - D است که حرف D نمادی از کلمه DURABILITY است که به معنای ماندگاری و دوام میباشد.
نوع اول آن به نام THERMO - S است که حرف S نمادی از کلمه STABILITY است که به معنای پایداری میباشد.
معمولا برای نماهای خارجی ساختمانها بر اساس استانداردهای بین المللی گزینه مناسب، ترمو D میباشد.[8]
-8بررسی تصاویر و نمودارهای ترمووود :
شکل -5 الف – ترکیدگی چوب تحت حرارت در محل میخکوبی
شکل -5 ب - عدم ترکیدگی ترمووود تحت حرارت در محل میخکوبی
شکل -6 کلاسه بندی انواع گره در چوبهای مورد نظر
شیراز- مرداد www.pendarconference.com 1393
شکل– 7 نمودار تاثیر حرارت بر چگالی چوب و رفتار میخ در همان زمان در مدت زمان 3 ساعت حرارت دهی 160تا240 درجه سانتیگراد
شکل -8 نمودار مقاومت خمشی چوب تحت تاثیر حرارت دهی به چوب در محل میخکوبی
