بخشی از مقاله
بیان مسأله: عنوان تحقیق تأثیر تغذیه بر روح و روان می باشد که از دیدگاه روانشناسی اسلامی تحقیق مختصری راجع به آن انجام شده است توجه به تغذیه حلال و حرام یکی از ضروری ترین بحثها در زندگی انسان است. زیرا تأثیراتی که از آنها به جا می ماند در وجود و سعادت شخص اثر مستقیمی خواهد داشت لذا با بررسی تأثیر تغذیه در روح و روان از منظر اسلام سعی شده به این موضوع پرداخته شود.
هدف پژوهش: در این تحقیق ابتدا تعریف مفاهیم، اهمیت تغذیه روحی، ملاکهای حلیت و حرمت غذاها، تأثیر تغذیه حلال در سلامتی روح و روان، تأثیر تغذیه حرام بر بیماریهای روحی و روانی از دیدگاه آیات و روایات و نظر روانشناسان اسلامی بیان شده که امید است مورد توجه قرار گیرد.
روش و چگونگی انجام پژوهش: در زمینه تغذیه کتابهای زیادی مانند مفاسد مال و لقمه ٔ حرام، خوراکهای حلال و حرام، رزق و روزی از دیدگاه قرآن و ... به رشته تحریر در آمده است. موضوع مقاله تأثیر تغذیه در روح و روان از دیدگاه روانشناسی اسلامی که وابسته به علم اخلاقی و روانشناسی استمی باشد که با تحقیق و پژوهش از کتب و مقالات بدست آمده است.
یافتهها و نتیجهگیری: با تعاریفی که از واژه غذا و اهمیت تغذیه روحی و تأثیر آن بر روح و روان مطرح شد چنین استفاده می شود که خالق متعال حکمتش بر خلق موجودی به نام انسان که احسن الخالقین است تعلق گرفته که از دو بعد جسمانی و روحانی تشکیل شده است. خداوند متعال، خوراکهای حلال و حرام را به صورت کامل و با بیانی روشن در قرآن مطرح نموده است تا انسانها دچار سردرگمی برابر تشخیص حلال و حرام نشوند غذای حلال و حرام آثار و پیامدهایی داردکه مستقیماً بر روح و روان انسان تأثیر می گذارد لذا شناسایی آنها در حوزه پیامدهای حلال که سبب سلامتی روحی یا در حوزهی پیامدهای حرام که سبب بیماریهای روحی می شود و انسان در استفاده از غذای خود باید دقت کافی و لازم را داشته باشد .
کلید واژهها: تغذیه، حلال، حرام، تأثیر، سلامت، بیماری، روح و روان.
مقدمه: تأثیر تغذیه در روح و روان از دیدگاه روانشناسی اسلامی وابسته به علم اخلاقی و روانشناسی است. تغذیه مجموعه ای از مراحل متعدد و گوناگون است که در طی آن موجود زنده مواد لازم و ضروری، جهت ادامهی حیات، رشد و تجدید سازنده های بدن را از محیط خود دریافت کرده و به مصرف می رساند. باتوجه به پیچیدگی انسان و نیاز او به تغذیه سالم و گسترش دانش تغذیه و توجه به رابطه تغذیه در روح و روان که می تواند در بهبود تأمین نیازهای متنوع انسان تأثیرگذار باشد لذا اگر به امر تغذیه و تأثیرات آن توجه نشود آثار جبران ناپذیری مانند قساوت قلب، خشم، عصبانیت، کم خوابی و ... را به دنبال خواهد داشت.
غذای سالم و به عبارت بهتر تغذیه سالم یکی از مهمترین و شاید اساسی ترین راه دستیابی به سلامت جسم است گرچه در ارتقاء سلامت روان نیز بی تأثیرنیست. تخصصان تغذیه همواره به افراد توصیه می کنند با اتخاذ عادات غذایی سالم علاوه بر تأمین نیاز بدن به انرژی حتی الامکان خود را از اثرات عوامل بیماریزا حفظ کنند.
برای خوشبخت بودن باید جسم سالم و روح آرامی داشت و اگر جسممان را با خوردن غذاهای مفید سالم نگه داریم در نتیجه روحی آرام و سرحال خواهیم داشت. آرامش فکر در واقع باعث نشاط و شادابی می شود و اگر با تحریکاتی که از سوی بدن به فرد منتقل شود این آرامش از دست می رود، در نتیجه انسان نمی تواند با آرامش به تفکر بپردازد.افرادی که به استرس، ضعف حافظه، خستگی، افسردگی و... مبتلایند فقط از لحاظ روحی آسیب پذیر نیستند بلکه در معرض ابتلا به انواع بیماریهای جسمی قرار می گیرند. برای رسیدن به جسمی سالم و آرام نیاز به روانی سالم است و روان سالم بدون جسم سالم میسر نیست و جسم هم بدون تغذیه نمی تواند سالم باشد، چرا که سلامت جسمی و روانی انسان به میزان قابل توجهی به نوع تغذیه، کیفیت مواد غذایی و ویتأمین ها مربوط است.
بحث و بررسی:
غذای سالم یا ایمن، غذایی است که از مواد اولیه سالم و ایمن تهیه شده باشد. به عبارتی، غذای سالم عاری از مواد زیانبخش و مضر و متشکل از اجزای مفید برای سلامت مصرف کنندگان است. مراحل تهیه غذا شامل فرآوری، توزیع و مصرف به صورت یک زنجیره درهم تنیده است و چنانچه هر یک از این اجزاء دچار نقص یا کمبود شود، دیگر قسمتها نیز از آن متأثر خواهد شد و به طور کلی سلامت نهایی غذا مستلزم تأمین سلامت همه این اجزاست البته ویژگی های دیگری نیز برای غذای سالم در نظر گرفته می شود، از جمله این که حتی الامکان به حالت طبیعی و کامل نزدیک تر بوده، تحت حداقل پردازش قرار گرفته، مواد مغذی و فیبر موجود در آنها حذف نشده و فاقد افزودنی های سنتتیک است.
تأثیر غذا بر سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماری ها: به طور کلی غذا و تغذیه نقش مهمی در تقویت یا تضعیف سیستم ایمنی بدن دارند. بد نیست بدانید شایع ترین علت ضعف سیستم ایمنی سوءتغذیه است که ممکن است ناشی از کمبود پروتئین ها، ویتأمین ها و املاح یا انرژی باشد و در اثر افزایش دریافت انرژی و چاقی صورت گیرد. به عنوان مثال ماهیها به عنوان منابع مهم اسید چرب امگا 3 در تعدیل سیستم ایمنی نقش مهمی دارند. برخی بزرگان می گویند ما برآیند آنچه می خوریم هستیم.