بخشی از مقاله
چکیده
جریان ژنیگ فرایندي طبیعیست که در طی آن ژهنهها از جمعیتی به جمعیت دیگر منتقل میشوندگهاین فرایند به طور طبیعی در بین جوامعی که با یکدیگر سازگاري جنسی دارند روي میدهدگهبا توجه به استفاده روزافزون از محصولات تراریخته داراي ژنههاي عامل مقاومت به علفهکشها، آفات و بیماريهها احتمال میرود انتقال این ژنها در اثر جریان ژنی باعث به هم خوردن توازن طبیعی اکوسیستمها، تولید سوپرویدهاچ و انتقال ژنهاي تراریخته به جمعیت محصولات کشاورزي غیر تراریخته میشود که می-تواند بر روي بازار محصولات غیرتراریخته هم تأثیرگذار باشدگهبا توجه به اهمیت موضوع در این مقاله کوشش شده به مطالعه جریان ژنی گیاهان تراریخته و پیامدهاي آن بر اکوسیستم پرداخته شود و در بخش پایانی هم راهکارهاي کاهش جریان ژنی گیاهان تراریخته مورد بررسی قرار گرفته است
کلمه هاي کلیديل اکوسیستم، جریان ژنی، سوپرویدها، گیاهان تراریخته
مقدمه
مدت زمان بسیاري است که مشخص شده گیاهان زراعی به طور طبیعی با خویشاوندان نزدیک خود آمیزش میکنند هالسترند، چططچاگهگجریان ژنی فرایندي طبیعیست که به وسیله آن ژنها، به وسیله باد یا حشرات از طریق دانه گرده، بین گیاهان منتقل میشوندگاین فرایند در صورت شرایط مناسب بین گیاهان داراي سازگاري جنسی و خویشاوندان وحشیگ آنها اتفاق میهافتد هریسلر و ملون،هنؤؤگاگ در گیاهان زراعی صرفهنظر از اینهکه توسط روشههاي کلاسیک اصلاح نباتاتچههمانند انواع انتخابههاي دورهاي تولید واریتهههاي هیبرید و غیرهاهو یا روشههاي انتقال ژن نهاصلاح شده باشند، جریان ژنی روي میدهد استفاده از گیاهان تراریختهع براي کشاورزي و محیط زیست از طریق افزایش عملکرد گیاهان و کاهش استفاده از آفت و علف کودهاي شیمیایی تأثیر مثبتی داشته استگهبراي مثال در مورد پنبهههاي Btخ هکه این پنبههها به طور ژنتیکی مقاوم به کرم غوزه پنبه هستند و استفاده از آنها در ایالات متحده باعث افزایش درآمد کشاورزان و کاهش نیروي کار شده است ههوفس و همکاران، لاططچاگهمشابه همین موضوع را در مزارع کوچک چین و به خصوص در هندوستان میتوان دید همورس و همکاران، عططچاگهسیرتل و همکاران هنططچاهدر آفریقا پس از دو سال پژوهش به این نتیجه رسیدند که استفاده از پنبه تراریخته Bt تأثیر مثبتی بر روي درآمد کشاورزان از طریق افزایش عملکرد و کاهش هزینه استفاده از آفتهکشهها گذاشته استگهبا این وجود استفاده از گیاهان تراریخته بسیاري از محققان را در مورد پیامدهاي نامطلوب این گیاهان بر روي محیط زیست اطراف نگران کرده استگ هپراکندگی ژنهها تراریخته در جمعیتهاي غیرتراریخته در اثر جریان ژنی باعث ایجاد نگرانیههایی در استفاده از این گیاهان شده است
برخی محققان بیان میهکنند ژنههایی که با استفاده از روشههاي انتقال ژن به گیاهان اضافه شدهاند، مانند ژنههاي عامل مقاومت به حشرات و مقاومت به علفهکشها، ممکن است به جمعیتهاي وحشی گیاهی و یا علفههاي هرز خویشاوند با آنها انتقال یافته و در نتیجه سوپرویدها را تولید کنندگ کنترل سوپرویدها بسیار مشکل بوده و این گیاهان هرز براي کشاورزي وه طبیعت مضر هستندگ براي مثال السترند هچططچاهبیان کرد که افزایش قدرت تهاجمی یکی از علفههاي هرز مهم جهان یعنی قیاق هSorgum halpenseاهاحتمالاً ناشی از وارد شدن ژنها از سورگوم زراعی تراریختهههSorgum bicolorاهبه درون این علف هرز است ریسلر و ملون هنؤؤگاهبیان کردند، براي اینهکه جریان ژنی بر روي جمعیتههاي وحشی تأثیر گذارد بایستی همهزمان چند شرط وجود داشته باشدث ه گآ بین گیاهان مورد بحث سازگاري جنسی وجود داشته باشد و چنانهچه سازگاري جنسی بین گیاه زراعی و گیاه وحشی وجود نداشته باشد نمیهتوان انتظار داشت که جریان ژنی روي دهدگهخصوصیات گردهافشانی یک گونه خاص براي جریان ژنی مهم استگهدر گیاهان دگرگردهافشان مثل ذرتهژنهها به راحتی طی فرایند گردهافشانی به دیگر بوتهههاي آن گونه و یا خویشاوندان وحشی آن انتفال میهیابد، ولی در گیاهان خودگردهافشان مثل گندم و سویا جریان ژنی به ندرت اتفاق میهافتدگ به علاوه گیاهانه زراعی تراریخته باید در منطقه بومیهشان و در کنار خویشاوندان وحشی خود کشت شوند تا جریان ژنی روي دهد
دستهکاري ژنتیکی بایستی باعث افزایش سازگاريگ، قدرت زنده ماندن و قدرت تولیدمثل در این گیاهان شود هریسلر و ملون، نؤؤ چنانهچه گیاهان وحشی ژنههاي عامل مقاومت به آفات نباتی، بیماريهها، تنشههاي محیطی و همهچنین علفهکشههاي معمول مورد استفاده را دریافت کنند میتوانند به سرعت جمعیت بسیار زیادي در زیستگاه طبیعیچ خود تولید کنند و نیز به محیطههایی حمله کنند که پیش از آن به عنوان زیستگاه طبیعی آنها به حساب نمیآمدگهبه علاوه جمعیتههاي وحشی که ژنههاي
