بخشی از مقاله
چکیده
رسانه وبلاگ به علت امکانات گفتگو گرایانهاش تغییرات اساسی در نشر شخصی داده است به گونه ای که ژانرهایی کاملاً متفاوت با انواع موجود دررسانه های چاپی مرسوم بوجود آمده است. این مقاله با به کار بردن اصول نظری گفتگو گرایی2 روش وبلاگ نویسی ایرانیان را تحلیل می کند و سعی دارد میزان استفاده وبلاگ نویسان فارسی از امکانات گفتگو گری وبلاگ ها را مشخص کند. برای مشخص کردن ابعاد مختلف گفتگو گرایی یعنی خطاب دهی، واکنش گیری، چند صدایی بودن، ژانر وابستگی و گشودگی، تعداد پست های اظهار نظر ، پست های رای ، پست های انعکاسی ، پست های جمع بندی و میان پیوند ها در ژانرهای الکترونیکی دروبلاگ های فارسی بررسی شده است. نتایج نشان می د هد که ژانر موسوم به فیلتر دارای کمترین و ژانر موسوم به یاددشت شخصی بیشترین میزان گفتگو گری دارند.
واژههای کلیدی: گفت و گو گرایی، باختین، وبلاگ، ژانر الکترونیکی، رسانه
-1 مقدمه
بررسیهای جامعه-زبان شناختی1 اولیه صرفا به توصیف تاثیرات اجتماعی زبان غیر محاوره ای مانند تفاوت های آوایی و کاربرد کلمه متمرکز بود . با این وجود از زمان پیدایش مفاهیمی مانند قوم نگاری ارتباط2 - هایمز - 1972 و تحلیل مکالمه3 جامعه-زبان شناسان4 توجه خود را به سمت سخنان دوسویه و عواملی که ژانر گفتاری را شکل می دهند معطوف کرده اند. مقاله حاضر تلاشی است برای بررسی اینکه وبلاگ نویسان ایرانی تا چه اندازه از امکانات گفتگو گر در وبلاگ نویسی استفاده می کنند و چه ارتباطی بین میزان گفتگو گری وبلاگها و ژانر وجود دارد. در قسمت پیش رو توضیح مختصری از ماهیت وبلاگ ها و انواع مختلف پست در وبلاگ ها خواهد امد. سپس مفهوم گفتگو گرایی5 و ژائر را از نظر باختین - 1986 - شرح داده خواهد شد.
وبلاگ صفحه اینترنتی است که به طور مرتب به روز می شود. این کلمه از واژه log، به معنی یادداشتهای روزانه به نشر الکترونیکی بسط یافته است. درواقع، اگر چه اغلب، چنین موضوعاتی را دربردارد به هیچ وجه اینها تنها موضوع های یافت شده درووبلاگ ها نمی باشند. وبلاگ های زیادی به موضوعات مختلفی نظیر ورزش، گفتگوهای خبری، موضوعات فرهنگی و آرمان های سیاسی اختصاص دارند. وبلاگ نویس شدن بسیار اسان است. سایت های زیادی هستند که دانستینهای رایگان برای وبلاگ نویسان فراهم می کنند. باکمی مهارت، اما با شور و ذوق فراوان و نرم افزار مناسب هرکسی می تواند یک وبلاگ نویس شود. درحال حاضر هر شخصی که به اینترنت دسترسی دارد می تواند به سایتهایی نظیر www. blogger.com رفته درکمتر از 10 دقیقه یک وبلاگ بسازد.
واینر - 2003 - 6 معتقد است چیزی که وبلاگ را وبلاگ می کند »صدای ویرایش نشده نویسنده« است. او برای توضیح گفته اش، صفحه ای درسایت www.bbc.com را که از فناوری معمول وبلاگ استفاده نکرده یا فقط نیمی از ویژگی های معمول یک وبلاگ را دارد توصیف می کند. درحقیقت این صفحه یک وبلاگ شخصی نیست بلکه صفحه ای است که گزارش های گزارشگران را درزمینه عراق جمع آوری می کند. به نظر واینر - - 2003، که خود اولین و با سابقه ترین وبلاگ نویس درسایت خبری اسکریپتینگ نیوز در http://www.scripting.com است، تفاوت کیفی میان وبلاگ ها و رسانه های سنتی در این است که محتوای وبلاگ ها ویرایش نشده اند.
به علاوه، وبلاگ نویسها درمورد تجربه های خود می نویسند. اگر ویرایشی هم وجود داشته باشد منافاتی با سبک نوشته ندارد. عنصر اصلی وبلاگ نویسی این است که شخصیت نویسنده ها درک می شود. یعنی تقریبا تمام عناصر دیگر می توانند نباشند. قوانین نیز می توانند نقض شوند. با این حال، مادامی که صدای ویرایش نشده شخص شنیده شود، حاصل کاروبلاگ نامیده می شود.
به گفته حقبلی - 2007 - 1 تفاوت کیفی دیگر بین رسانه های سنتی و وبلاگ، سبک زبانی به کار گرفته شده است. وبلاگ ها درمعنای واقعی کلمه، گفتگو گر هستند. یعنی فضایی نظیر فضای گفتگو دارند بطوریکه امکان نه فقط یک پاسخ بلکه رشته ای از پاسخ های سریع و گفتگوهای بعدی را برای دیگر گروه های کاربران رسانه را فراهم می کنند. وبلاگها تند، پر از رمز، اختصار و ارجاعات فرهنگی اند. و برخلاف حوزه شدیدا ویرایش شده روزنامه ها، به رواج گفتگوی خودمانی و غیررسمی والبته انواع گفتگو های رسمی کمک می کنند.
هرینگ2 و همکاران - 2004 - بر گقتگو گرانه و عامیانه بودن طبیعت وبلاگ نویسی تاکید می کنند. افزون براین، وبلاگ نویسی بارها دربین فعالان این حوزه، از نظر اجتماعی گقتگو گرانه و درماهیت عامیانه و حتی مبتذل توصیف شده است - دوست دار،. - 2004 وبلاگ ها نه تنها افراد را به هم مرتبط می کنند. بلکه بعضی از آن ها به خواننده ها امکان می دهند نظراتشان را پست کنند و موجب تبادل دوسویه درخود وبلاگ می شوند.
وبلاگ ها نظام به هم پیوسته اما غیر متمرکزی را تشکیل می دهند که میلیون ها وبلاگ نویس درآن مخاطبانشان را پیدا می کنند. به هم پیوستگی نظام، امکان خواندن و جواب دادن وبلاگ نویسان را به یکدیگر می دهد. این گفتگو ها معمولا از طریق پست دروبلاگ ها انجام می شود. جنکینگز - 2003 - چهار نوع پست وبلاگ را بر می شمرد: -1 پست های اظهار نظر که یک موضوع را توضیح می دهند و ممکن است تا13 پیوند را دربرگیرند. -2 پست های رای که درآن ها وبلاگ نویس با پست دیگری موافقت یا مخالفت می کنند. -3 پست های انعکاسی که درآن یک وبلاگ نویس درسایتی دیگر به یک پست پاسخ می دهد. -4 پست های جمع بندی که وبلاگ نویس پست های وبلاگ های دیگر را جمع بندی می کند.
به عقیده جنکینگز - 2003 - این فرآیند با پست اظهار نظری شروع می شود که معمولا پاسخ به چیزی دررسانه های سنتیاست. سپس تقریباً درعرض چند ساعت چندین رای دهنده به نظرات اولیه رای مثبت یا منفی می دهند و بعد از آن بقیه نویسنده ها ی نظرات، با پست های انعکاسی به موضوع چیزهای بیشتری اضافه می کنند. داستان معمولا با یک شخصیت آن لاین که به طور معقول و بی طرف نظرات و واکنش ها راجمع بندی می کند، تمام می شود با این وجود بعضی موضوعات بدون جمع بندی پایان می پذیرند.
مبانی نظری
گفتگو گری درتضاد با تک گویی است . لینیل - 1997 - 3 می گوید نظریه های تک گویه1 ارتباط و زبان، خود را در مدل شناختی پردازش اطلاعات2، مدل انتقالی ارتباطات3 و مدل رمزگانی زبان4 نمایان می