بخشی از مقاله
چکیده
در این پژوهش تاثیر تیمارجیبرلیک اسید بر میزان رشد و رنگیزه های فتوسنتزی در گیاه مرزه تحت تنش کلرید کادمیوم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار جیبرلیک اسید باعث افزایش میزان رشد طولی، وزن تر و خشک گیاه می شود و تیمار کلرید کادمیوم باعث کاهش در مقادیر فوق خواهد شد. برهم کنش جیبرلیک اسید و کلرید کادمیوم موجب کاهش رشد طولی، وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه نسبت به تیمار جیبرلیک اسید به تنهایی شد.
از طرفی تیمار جیبرلیک اسید باعث افزایش میزان کلروفیل های b,a ، کلروفیل کل و کارتنوئیدهای گیاه می شود و تیمار کلرید کادمیوم باعث کاهش در پارامتر های فوق خواهد شد. برهم کنش جیبرلیک اسید و کلرید کادمیوم موجب کاهش رنگیزه های فتوسنتزی نسبت به تیمار جیبرلیک اسید به تنهایی شد. میتوان نتیجه گرفت که جیبرلیک اسید با کاهش اثر سمی کلرید کادمیوم، میزان رنگیزه های فتوسنتزی را افزایش میدهد و با افزایش میزان رشد باعث افزایش مقاومت گیاه مرزه در برابر تنش کلرید کادمیوم می شود.
مقدمه
جیبرلیک اسید یکی از هورمون هایی است که جنبه های مختلف فیزیولوژیکی را واسطه گری می کند به عنوان مثال از طریق افزایش میزان نیتروژن برگ ها تخریب کلروفیل ها را به تاخیر می اندازد
اسید جیبرلیک همچنین سبب به تاخیر انداختن پیری می شود و از طریق افزایش سرعت تقسیم سلولی و سرعت طویل شدن سلول ها باعث افزایش طول ریشه و میانگره ها و سطح برگ می گردد همچنین با افزایش فتوسنتز باعث افزایش رشد میشود کادمیوم یک عنصر غیر ضروری است که اثر بازدارنده بر روی رشد و نمو و رنگیزه های فتوسنتزی گیاهان دارد. به نظر می رسد که این اثر در نتیجه فقدان آهن و فسفر یا کاهش انتقال منگنز باشد
مواد و روش ها
بذرهای گیاه مرزه از موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه بذر ونهال کرج تهیه شد. تعداد 500 بذر یکنواخت و همگن انتخاب شدند و برای جلوگیری از آلودگی قارچی توسط هیپوکلریت سدیم 1 درصد به مدت ده دقیقه ضد عفونی شدند. سپس بذرها چندین بار با آب مقطر شستشو داده شدند .
پس از این مرحله 20 عدد بذر درون ظروف پتری دیش حاوی یک لایه کاغذ صافی قرار داده شدند. سپس ظروف پتری با فویل آلومینیومی پوشانده شدند. بعد از چهار روز بذرها جوانه زدند. اساس جوانه زنی آنها خروج ریشه چه و ساقه چه از بذرها بود. سپس پتری ها به نور منتقل شدند. بعد از این مرحله گیاهک ها به گلدان های حاوی ماسه مرطوب شده با آب مقطر منتقل شدند
.در کف گلدان ها چندین منفذ کوچک وجود داشت تا آّب ماسه در حد ظرفیت مزرعه باشد .گلدان ها به شرایط نوری مناسب منتقل شدند و به مدت 15 روز با محلول هوگلند رقیق شده، آبیاری شدند. بعد از این مرحله به گیاهان محلول هوگلند کامل داده شد و از روز شانزدهم تیمار دهی آغاز شد.
گیاهان تحت تیمار کلرید کادمیوم در سه سطح - 0 ، 20و40 میکرو مولار - و تیمارجیبرلیک اسید در سه سطح - 0،5و 10میکرو مولار - قرار گرفتند. بعد از بیست روز گیاهان برداشت شده و سنجش های مربوطه انجام گرفت. در سنجش رنگیزه های فتوسنتزی برگ های جوان هم سن انتخاب شده و پس از توزین با استن %80 در هاون چینی سائیده شده و بصورت هموژن درآمده . هموژن حاصل از برگ ها از کاغذ صافی واتمن شماره 2 عبور داده شد و در نهایت با استفاده از اسپکتروفتومتری جذبشان در طول موج های 663، 647 و470 خوانده شد - از استون %80 بعنوان محلول شاهد برای تنظیم صفر جذب نوری دستگاه استفاده شد - .
نتایج و بحث
نتایج حاصل از اندازه گیری در رشد طولی و وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ ها نشان می دهد که با افزایش غلظت کلرید کادمیوم در محلول غذایی و درنتیجه ایجاد سمیت، رشد طولی، وزن تر و خشک همه اندامها کاهش می یابد - نمودارهای 1 تا. - 9 کلرید کادمیوم با ایجاد اختلال در سرعت تقسیم سلولی در گیاهان منجر به کاهش رشد طولی آن ها می شود
از طرفی با انباشتگی در بافت ها - اثر مستقیم - و محدودیت استفاده از آب و مواد معدنی - اثر غیر مستقیم - منجر به کاهش رشد در گیاه می شود . - Devi and Munjral.,2007,169 - جیبرلیک اسید با افزایش میزان اسیمیلاسیون نیتروژن موجب افزایش رشد گیاه می شود. همچنین با افزایش جذب کلسیم که در مقاومت گیاه به شرایط تنشی به وسیله تنظیم متابولیسم آنتی اکسیدان ها نقش دارد، سبب بهبود رشد گیاه می گردد - .
نمودار:1 تاثیر جیبرلیک اسید بر طول ریشه در حضور مقادیر
نمودار :2 تاثیر جیبرلیک اسید بر طول ساقه درحضور مقادیر
