بخشی از مقاله

تاثیر تجارت الکترونیک بر رشد اقتصادی 

 


چکیده

تجارت الکترونیک در واقع شیوهی نوینی در تجارت است که میتواند جانشین مناسبی برای تجارت سـنتی باشـد. در طـی دو دههی اخیر، اقتصاد جهانی با دو تغییر بنیادی و سـاختاری ناشـی از جهـانی شـدن و انقـلاب فنـاوری ارتباطـات و اطلاعـات (ICT)3 روبرو شد. رشد سریع تجارت الکترونیک که مشخصه اصلی اقتصاد نوین است، بـه عنـوان یکـی از مهمتـرین عوامـل تاثیرگذار نقش بسزایی در پیشرفت جوامع داشته است، بطوریکه تجارت الکترونیک سهم قابل توجهی را در تجارت جهـانی بـه خود اختصاص داده و راه را برای رشد سریع اقتصادی فراهم کرده است. با پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطـات و بـه تبـع آن تجارت الکترونیک افقهای جدیدی برای تجارت در کشور های مختلف باز شده است. در این بین بهرهگیری از شیوههـای نـوین تجارت الکترونیک میتواند با کاهش هزینههایی همچون تعرفهها، مسافت و نیز کوتاه کردن زمان مبادلات برای کشورهایی کـه مبادلات تجاری انجام میدهند بسیار موثر باشد. در این مقاله به بررسی تاثیر تجارت الکترونیک و استفاده از فناوری اطلاعـات و ارتباطات بر رشد اقتصادی خواهیم پرداخت.

کلید واژه ها: تجارت الکترونیک، فناوری ارتباطات و اطلاعات، رشد اقتصادی

 

مقدمه

تعامل بین فناوری و فرایند کسب و کار، کلید فهم اثراتی است که تجارت الکترونیکی بر معاملات اقتصادی و در نهایت بر کل اقتصاد میتواند داشته باشد. آنچه تجارت الکترونیکی را از تجارت به روش سنتی متمایز میکند، اساسا روش یا مسیری است که از طریق آن، اطلاعات بین خریداران و فروشندگان مبادله و پردازش میشود. در تجارت الکترونیکی، اطلاعات به جای اینکه از طریق تماس مستقیم اشخاص منتقل شود، از طریق یک شبکه دیجیتالی یا سایر کانالهای الکترونیکی مبادله میشود. تجارت الکترونیکی ممکن است یک کانال فروش، بازاریابی یا توزیع اضافی درکنار کانالهای سنتی تجارت ایجاد نماید یا کالاها، خدمات و بازارهای جدیدی ایجاد کند.

فناوری اطلاعات و ارتباطات:

جریان فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه اقتصاد و در کنار عوامل مکمل زیر ساختی، منجر به تعمیق سرمایه، سـازماندهی مجدد فرایندهای اقتصادی و نهایتا افزایش رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و به دنبال آن با انـدکی تـأخیر، در برخـی کشورهای در حال توسعه نیز این تأثیر مشاهده شده است. ابتدا با ورود رایانه به بازار و در ادامه با تحـول در حـوزه اطلاعـات و ارتباطات، رایانهها به فناوریهای ارتباطی- تلفن و تلویزیون پیوستند و انقلاب »فناوری اطلاعات و ارتباطات« به وقـوع پیوسـت. این جریان فناوری در فرآیندهای مختلف اقتصادی مؤثر است. (امام وردی و همکاران (1393

تعاریف متعددی در رابطه با فناوری اطلاعات و ارتباطات بیان شده است، سـازمان مشـارکت جهـانی دانـش فـاوا را بـه عنـوان »فناوری که ارتباطات و پردازش و انتقال اطلاعات توسط تجارت الکترونیک را تسهیل میکند« بیان میکند. سازمان همکـاری
و توسعه اقتصادی (1998) بخش فاوا را به عنوان ترکیبی از صنایع تولیدی و خدماتی تعریف کردهاند که دادههـا و اطلاعـات را به صورت الکترونیکی به دست میآورند، انتقال میدهند و در نهایت نشان میدهند. چمپیون4 فاوا را مجموعهای از سختافـزار

و فکرافزار که گردش و بهرهبرداری در اطلاعات را امکانپذیر میسازد تعریف نموده است. اسکارموزی5، فـاوا را همـهی اشـکال فناوری ساخت، ذخیرهسازی، تبادل و بکارگیری اطلاعات در شکلهای گوناگون اطلاعات تجاری، مکالمات صوتی، تصاویر ساکن

و متحرک، ارائه چند رسانهایها و سایر اشکالی که هنوز بوجود نیامدهاند، معرفی میکند. ( فلیحی و فهیمیفر.( 1392

در عمل تجارت الکترونیک و انتقال تکنولوژی در شرایط گستردگی اقتصاد جهـانی از عوامـل مهـم و تاثیرگـذار در برقـراری و وابستگی کشورهای جهان میباشد و نقش مهمی را در ارتباط یک اقتصاد با فرایند جهانی شدن بازی میکند. تغییـرات سـریع تکنولوژی در زمینههای اطلاعات و ارتباطات از جمله تجارت الکترونیکـی نیـز منجـر بـه کـاهش هزینـههـای حمـل و نقـل و ارتباطات شده و زمان و مکان را به شدت محدود و کوتاه نموده و امکان برقراری ارتباطات را در کوتاهترین زمـان میـان نقـاط مختلف جهان باعث میشود. در این راستا نقش نوآوری، خلاقیت و گسترش بکارگیری منابع دانش پـذیر بسـیار اهمیـت دارد. بطوریکه در اکثر کشورهای پیشرفته بعنوان صاحبان تکنولوژی و کشورهای استفادهکننده ازآن، بکارگیری تجـارت الکترونیـک توانسته رقابت را از صنایع سنگین کاربر به صنایع دانشبر و خدمات متکی به تجارت الکترونیک منتقل نماید و مزیـت رقـابتی آنها را در عرصههای جهانی و بخصوص جهانی شدن اقتصاد تقویت کند. ( مبشری و همکاران (1389

 


با ورود فناوری اطلاعات به حوزه تجارت و اقتصاد بسیاری از متغیرهای بازار، از جمله عوامل رقابتی بنگاهها نیـز تحـت تـاثیر این پدیده قرار گرفتهاند. بنابراین ساز و کار تاثیرگذاری عوامل رقابتی بر رفتارهای جهانی شدن بنگاهها نیز تغییـر یافتـه اسـت. مثلا استفاده از فناوری اطلاعات باعث افزایش فشارهای رقابتی میشود . زیرا فروپاشی مرزهای فیزیکی در بازارهـای سـنتی و سهولت دسترسی به مشتریان و بالعکس، بنگاهها را با فشارهای رقابتی جدیدی مواجه میکند که ماهیـت متفـاوتی نسـبت بـه گذشته دارند اثرات اینترنت و تجارت الکترونیک بر جهانی شدن شرکتها هنوز باید به صورت علمی مورد بررسی قـرار گیـرد. ( صباغ کرمانی واسفیدانی (1383

با بهرهگیری از فناوری ارتباطات گسترده و کم هزینه اینترنت شرکتها میتوانند به راحتی فراتر از مرزهای ملی عمـل کـرده و با هزینههای کم به مشتریان خود دسترسی داشته باشند. شرکتها با استفاده از اینترنت میتوانند بر موانع سنتی تجـارت بـین-المللی فائق آیند و باید در مراحل اولیه جهانیسازی خود را با این ابزار توانمند سازند تا از این طریق به شایستگیهـای مبتنـی بر اینترنت دست یابند. اینترنت شرکتها را وارد رقابت جهانی کرده و از همان لحظه آغاز باید خود را برای رقابت آماده کننـد. این امر باعث میشود شرکتها ناگذیر شوند تا از همان مراحل اولیه توسعه خود، رقابت جهانی را داشته باشند. (صباغ کرمانی و اسفیدانی (1383

تجارت الکترونیک:

تجارت به تبادل کالاها و خدمات در مقیاس وسیع گفته میشود و تجارت الکترونیک (EC) ، خرید و فروش کالاها و خـدمات از طریق اینترنت به خصوص »شبکه جهانی«6 انجام میشود. این نوع تجارت، بـه عنـوان یکـی از ارزش افزاتـرین کاربردهـای فناوری ارتباطات و اطلاعات، نقش ویژهای را در حرکت کشورهای گوناگون به سمت رشد اقتصادی ایفا کرده است. (خـدیوی و مردمی (1391

تجارت الکترونیکی مفهوم و جریان قدرتمندی است که زندگی بشر را دستخوش تغییرات اساسی کرده است. تعاریف مختلفـی برای تجارت الکترونیکی ارایه شده است. بعنوان نمونه میتوان تجارت الکترونکی را درغالب اسـتفاده از ارتباطـات الکترونیکـی برای ایجاد ارتباط میان فعالیتهای اقتصادی تعریف نمود. (پایتختی و طبقچی (1392

سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، تجارت الکترونیکی را انجام تجـارت کالاهـا و خـدمات از طریـق شـبکه جهـانی وب، چـه آندسته از کالاها و خدماتی که قابلیت ارائه و تحویل از طریق شبکه جهانی وب را دارند و خواه آنهایی که ایـن قابلیـت در آنهـا وجود ندارد تعریف میکند (پایتختی و طبقچی.(1390 زواس7 بیان میکند تجارت الکترونیک عبارتست از، اشتراکی از تجـارت اطلاعات و حفظ کردن تجاری و اداره کردن مبادلات تجاری بوسیله ابزارهایی از شبکه مخابراتی. بنا به نظر تریس و اسـتوارت8 استفاده از اینترنت جهانی برای خرید و فروش کالاها و خدمات، شامل خدمات و حمایت پس از فـروش، تجـارت الکترونیـک را شکل میدهد. کالاکوتا و وینستون9، تجارت الکترونیک را اینگونه بیان مـیکنـد، تحـویلی از اطلاعـات، محصـولات، خـدمات و

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید